Toscane; Siena en de Heilige Catharina

Niet alleen heeft Siena veel bezienswaardigheden als de marmeren dom, paleizen en musea. De stad heeft ook een heilige die binnen haar muren geboren is. Catharina van Siena, werd in 1347 geboren en heeft altijd een zelfgekozen diep religieus leven geleid, stond klaar voor de allerarmsten en zieken. Zij heeft de paus in Avignon opgeroepen om terug te keren naar Rome. Als zij 33 jaar oud is, sterft zij in haar huisje in Rome, totaal verzwakt en verlamd. In 1461 werd zij heilig verklaard.

Wie is Catharina

Op 25 maart 1347 wordt in Siena, een stad in de Toscane van Italië, Chatharina geboren als 25e kind van de welvarende wolverver Jacopo Benincasa en Lapa Piagenti. Zij had een tweelingzusje Giovanna, die al vroeg stierf.

Als zij zes jaar oud is krijgt zij haar eerste visioen, over beschermengelen. Zij ziet ze net zo duidelijk als de mensen die zij beschermen. Vanaf zeer jonge leeftijd heeft zij zelf de keuze gemaakt om een diep religieus leven te lijden. Zij weigert te trouwen en wil ook geen non worden. Ze blijft, tussen haar 16e en 19e in haar ouderlijk huis wonen, in een soort kloostercel in de werkplaats van haar vader.

Ze verzamelde kleding en voedsel voor de allerarmsten, bezocht gevangen, en verpleegde mensen met besmettelijke ziekten.

Dominicaner monniken

In 1365 wordt zij opgenomen bij de Dominicaanse Tertiarissen, die in Siena “Mantellate” genoemd werden, vanwege hun zwarte mantels. Zij gaat werken in het Ospedal della Scale en het melaatsenhuis San Lazzaro. In 1374 wordt Raymundus van Capua haar geestelijk leidsman, biechtvader, die in 1380 magister van de Dominicanen werd en later haar biografie optekende.

Catharina en de paus

Het is deze magister geweest die haar aanmoedigde zich in het kerkelijke en de politiek te begeven. Het zat Catharina dwars dat de Paus sinds 1309 zijn residentie had in Avignon in plaats van in Rome. In 1376 reist zij af naar Avignon waar zij in contact kwam met paus Gregorius XI. Catharina riep hem op terug te keren naar Rome, een kruistocht te beginnen en de Kerk te hervormen. Een jaar later keerde de paus terug naar Rome.

Ondanks haar streven om de paus in zijn residentie in Rome te krijgen, stonden de kardinalen in Avignon niet achter haar. Toen paus Gregorius XI vertrok naar Rome, kozen ze gewoon een nieuwe paus.

De stigmata

In 1375 ontvangt Catharina de stigmata van Jezus Christus, de wonden die hem bij zijn kruisiging zijn toegebracht, tijdens haar verblijf in Pisa.

Die wonden kunnen variëren van wonden op de rug van de hand, op de voeten, het hoofd, in de rug of op de schouders. Soms ontstaat zelfs de wond in de zij, waar de lans het lichaam van Jezus doorboorde. Zelfs de pijnen die bij de wonden horen worden door de ontvanger van de stigmata gevoeld. De wonden kunnen er verschillend uitzien, kunnen bloeden, kunnen diepe huidwonden zijn, of verdikkingen die lijken op spijkerwonden. De wonden komen op en verdwijnen zonder een aanwijsbare reden. Ze laten geen infectie of ziekte achter, al zijn ze langer tijd open.

Ze ontving ook nog de genade van het mystieke huwelijk en aan het eind van haar leven Jezus’ Hart zelf: Hij ruilde het tijdens een verschijning voor het hare.

Haar tijd in Rome

De opvolger van paus Gregorius XI is paus Urbanus VI. Hij nodigt Catharina in 1378 uit om in Rome te komen wonen, waar hij haar het consistorie (de verzamelde kardinalen) laat toespreken. Zij sterft op 29 april 1380 verzwakt, verlamd en pas 33 jaar oud in haar huisje aan de Via de Papa. Catharina werd begraven in de Santa Maria Sopra Minerva in Rome, waar haar lichaam in 1430 nog steeds in ongeschonden staat wordt teruggevonden. Nu ligt zij in een schrijn onder het hoogaltaar. Haar hoofd echter wordt bewaard achter gouden tralies in een nis binnen in de San Domenico in Siena.

Heilig, patrones en kerklerares

• 1461 Het was paus Pius II die haar in 1461 heilig verklaard. Ondanks dat ze nooit een diepgaande opleiding kreeg, is Catharina van Siena één van de meest briljante theologen
• 1866 Catharina wordt uitgeroepen tot co-patrones van Rome
• 1939 Samen met Franciscus van Assisi is Catharina van Siena uitgeroepen tot schutspatroon van Italië
• 1970 Paus Paulus VI verheft haar, als eerste vrouw, tot kerklerares samen met de Heilige Theresia van Avila
• 1999 Paus Johannes Paulus II verheft Catharina van Siena, samen met Brigitta van Zweden en Theresia-Benedicta van het Kruis (Edith Stein) tot patrones van Europa

Nalatenschap

Catharina kon pas op late leeftijd schrijven en dicteert haar geschriften aan secretarissen. Haar belangrijkste werk, de dialogo, is de “Dialoog van de Goddelijke Voorzienigheid”, kortweg het “Boek van de Goddelijke leer” genoemd. In een visioen in 1378 werd zij aangezet tot het schrijven van dit boek. Zij schrijft hierin in beeldende taal over het zoeken naar waarheid, Christus’ mededogen met de wereld, het mystieke leven van de Kerk en het volbrengen van Gods voorzienigheid.

Naast haar boek zijn er ook 381 brieven bekend, correspondenties met vele adressen in en buiten Italië met mensen als burgers, geestelijken, priesters, nonnen, kardinalen en pausen. Ook zijn er 26 gebeden overgeleverd.

De dialogo is in 1492 voor de eerste keer gedrukt.

Lees verder

• Toscane; Siena en zijn geschiedenis
• Toscane; Siena en zijn dom
• Toscane; Siena en de Palio
• Toscane; Siena en zijn paleizen
• Toscane; Siena en overige bezienswaardigheden