Brixen in Zuid-Tirol is een fantastische vakantieplaats

Brixen (of in het Italiaans “Bressanone”) is een middeleeuwse stad en ligt aan de rivier de Eisack (“Isarco” in het Italiaans) in Zuid-Tirol. Het heeft al eeuwenlang in het Eisacktal een prominente plaats ingenomen. Niet alleen als bisschopszetel, maar vooral ook als handelsstad voor het achterland en na Sterzing als tweede grote pleisterplaats voor reizigers die de Brennerpas moesten passeren. Tegenwoordig is Brixen erg in trek als toeristische trekpleister en dat is niet verwonderlijk. Brixen heeft immers veel te bieden en heeft nog veel goed bewaarde gebouwen uit haar interessante geschiedenis, zoals de Hofburg, het diocesaan museum en de mooie, goed bewaarde Dom.

Brixen als oude pleisterplaats in Zuid-Tirol

De reis over de Brenner was vroeger geen sinecure en de reizigers kwamen meestal moe en uitgeput in Zuid-Tirol aan. Kloosters en herbergen waren in die tijd hun toevlucht. Sterzing was de eerste grotere stad na de overgang over de Brenner, maar ook andere steden in het Eisacktal, zoals Brixen en Klausen profiteerden van de handel over de pas. Vooral echter na de toewijzing als Bisschopszetel en de bouw van de Hofburg nam Brixen een voorname plaats in de regio in. De binnenstad pronkt nog steeds met haar oude stadsmuren met vier torens.

De twee rivieren van Brixen

Brixen heeft niet in de laatste plaats zijn bestaan te danken aan de samenkomst van twee rivieren: de Eisack, die zijn oorsprong op de Brennerpas heeft en de Rienz, die uit het Lüssnertal komt. Waterwegen genoeg dus, maar ook vaak wateroverlast. Brixen heeft in de loop der tijden veel overstromingen gekend.

De Hofburg van Brixen

De Hofburg was ooit de standplaats van het prinsbisdom Brixen en is in de 13e eeuw door de bisschoppen gebouwd. Nadien is de Hofburg regelmatig verbouwd en gerestaureerd. Momenteel is het archief van het diocees er ondergebracht. Daarnaast is er ook een diocesaan museum ingericht met behalve de kunstschatten van de Dom ook heel veel andere kunstwerken. Er zijn kunstwerken uit de romaanse tijd, maar ook moderne kunstwerken. Een prachtige verzameling kerststallen is eveneens in het museum te vinden.

Resten van de gracht en de oude muren

De hoofdingang van de Hofburg omvat nog resten van de gracht en de oude ommuring. De façade is rond 1600 gebouwd in renaissancestijl en de barokke zijbeuken van de binnenplaats met de mooie bogen zijn versierd met donkere, bijna zwarte beelden. Het museum is alleen op maandag gesloten. Niet alleen het museum is overigens te bezichtigen, maar men kan ook met een rondleiding de luxueuze woonruimtes van de bisschoppen bezoeken.

De erezuil met wapen voor de hoofdingang van de Hofburg in Brixen

Voor de Hofburg staat een enorme erezuil met daarop het wapen van Brixen: een lam. Beneden aan de zuil staat een beeltenis van bisschop Zacharias, de bisschop die zetelde in de kloosterburcht Säben, hoog boven het stadje Klausen dat niet ver zuidelijk van Brixen vandaan ligt. Bisschop Zacharias kreeg Brixen rond 900 van de toenmalige koning cadeau. Brixen bestond in die tijd slechts uit een grote boerderij, een “Hof” met de naam “Prichsna”, waaruit later de naam “Brixen” ontstond. Na 1000 werd door de toenmalige bisschoppen de bisschopszetel verplaatst naar Brixen en begon de stad aan haar bloei.

De tuin van de Hofburg

De tuin van de Hofburg is in 1831 ontworpen, sinds 1991 gereconstrueerd en zo weer in ere hersteld. Ze is in vier grote vierkanten aangelegd. Midden tussen de vierkanten staat de gerestaureerde, bronzen fontein. In het midden van elk vierkant worden groenten geteeld, maar de randen zijn breed met heerlijk ruikende oude rozen, prachtige lelies, zonnehoed, buxus, lavendel en dergelijke oude, geurende bloemen- en plantensoorten begroeid.

De tuin heeft in de zomer een heerlijke rozengeur

Er hangt vooral in de rozentijd een heerlijke, bedwelmende geur. De tuin ligt midden in de stad, maar er heerst desondanks een serene rust. Er staan bankjes, waarop bezoekers vaak hun middagbrood eten en de duiven hebben dat goed in de gaten. Vanuit de tuin heeft men een mooi zicht op de achterkant van de gebouwen van de Hofburg. Een klein poortje leidt aan de achterkant de bezoekers door de dikke muur heen weer naar buiten, waarbij men tevens de fruittuin achter het hoofdgebouw kan bewonderen.

Brixen heeft een leuk marktplein

Het middelpunt van Brixen is het marktplein, of beter gezegd het “Domplein”, het plein voor de mooie Dom van Maria Hemelvaart. Het plein is omringd met oude gebouwen en gezellige terrasjes. Ook hier ontdekken we weer de prachtige daken van kerken en belangrijke gebouwen, zoals het oude gemeentehuis met zijn groen gekleurd torentje. De daken zijn overwegend op esthetisch verantwoorde wijze in leuke kleuren aangebracht. Net als de Zwitsers verstaan de Zuid-Tirolers het vak van dakdekken op een zeer artistieke wijze. Leuk om te zien hoe men hier van een noodzakelijk onderdeel van een bouwwerk een kunstwerk kan maken. Overigens liggen niet alleen oude gebouwen en restaurantjes, maar ook de hoofdingang van de Dom aan het plein.

De Dom van Brixen

De Dom met haar twee torens bepaalt, samen met de 72 meter hoge, witte klokkentoren van de parochiekerk, de skyline van Brixen. Oorspronkelijk dateert de bouw van de Dom uit 980, maar die werd door brand verwoest. Rond 1200 werd de Dom uitgebouwd in Romaanse steil. Pas in 1745 werd ze in de huidige, barokke steil omgetoverd. Uit die tijd dateren ook de barokke schilderingen van Paul Troger. Vooral de luxueuze beschildering van het plafond trekt de aandacht en is wereld weid bekend. Ook het prachtige, marmeren altaarblok van Theodor Benedetti is een bezienswaardigheid.
De kruisgang
Naast de Dom van Brixen ligt een fantastische, beschilderde kruisgang, waarvan de mooie, kleurrijke schilderingen aan de bogen van het plafond nog grotendeels bewaard gebleven zijn. Ze dateren uit de 14e en 15e eeuw en zijn zo de moeite waard dat bijna geen enkele bezoeker er zonder het maken van foto’s weg gaat.

De parochiekerk naast de Dom

Links van de monumentale Dom ligt de parochiekerk met een eveneens artistiek dakje in donker en lichtgrijze, halfronde pannen. Binnen heeft men blijkbaar moeite gedaan om de pracht en de praal van de Dom te evenaren en gedeeltelijk is dat ook gelukt. Ze is mooi. De hoge, witte toren van de parochiekerk, de hoogste van Brixen, heeft bovenin aan elke kant een witte uitbouw. Daar zat tot vlak voor de tweede wereldoorlog nog de brandwachter in zijn kamertje te wachten en op te letten tot hij alarm moest geven bij een uitbrekende brand.

Arcaden in de binnenstad van Brixen

In de door arcaden overdekte winkelstraten is het heerlijk ontspannen winkelen. De fundamenten van de gebouwen stammen uit de middeleeuwen en hebben alle recht van bestaan. De huizen dateren uit de 16e eeuw en zijn sinds de middeleeuwen doorlopend in gebruik geweest als handelshuizen. Onder de arcaden is het winkelaanbod divers. Bij de verschillende restaurantjes kan men onder de arcaden heerlijk overdekt genieten van Italiaanse specialiteiten.

Brixen is ook een gezellige stad

Brixen heeft beslist oog voor haar burgers. Op diverse plaatsen zijn kleine parkjes ingericht, waar altijd wel een of meer bankjes staan om in de schaduw op uit te rusten. Dat is ook wel nodig, want vooral in hartje zomer kan het in de dalen van Noord-Italië gloeiend heet zijn. Sommige parkjes herbergen ook een kleine speeltuin. Vaak staat er ook een fontein. Er komen moeders met kleine kinderen, oude mannen en vrouwen die even willen uitrusten van het winkelen en jongeren die soms languit in het gras liggen zonnen.

De omgeving van Brixen

Brixen ligt in een prachtige omgeving met aan de westzijde prachtige Alpen met lieflijke kerkdorpjes, in het noorden de Brennerpas die daar tussen hoge bergen de toegang naar Oostenrijk biedt, in het oosten de ruige bergwereld van de Dolomieten en in het zuiden de steden Klausen (Chiusa) en Boozen (Bolzano).

De "huisberg" van Brixen

De huisberg van Brixen is de Plose, een hoge berg ten oosten van het stadje ligt en die in de winter intensief gebruikt wordt voor de wintersport, maar in de zomer ook veel wandelaars trekt die beslist op de kale top van de berg willen staan voor een prachtige rondblik op de bergwereld rondom en vooral op de majestueuze toppen van de Dolomieten.

De Franzenfeste

De Franzenfeste is een enorme vesting die even ten noorden van Brixen in het Eisacktal ligt. De vesting is gebouwd door de Habsburgse keizers om als verdedigingswerk te dienen, maar is daar eigenlijk nooit door de keizers voor gebruikt. Het is een enorm uitgebreid complex dat de hele, smalle doorgang van het Eisacktal bestrijkt. U kunt er sinds 2008 een rondleiding krijgen als u dat wilt.

De taal van Brixen

Omdat Zuid-Tirol vroeger bij het Oostenrijkse keizerrijk hoorde, is de voertaal hier nog overwegend Duits, wat een vakantie in dat gebied voor Nederlanders vaak wat gemakkelijker maakt. Ook de houding van de mensen en hun manier van werken past meer bij de aard van de Oostenrijkers en de Duitsers dan bij de aard van de zuidelijke Italianen.

Twee andere talen

Naast Duits wordt er ook wel Italiaans gesproken, omdat de Italianen een tijdlang het Duits als taal verboden hadden. De derde taal van het gebied is het Ladinisch, een Reto-Romaans taal, die ook verschillende dorpen in de omgeving hun naam gegeven heeft. Onder anderen het dorp Gufidaun heeft daar haar naam aan te danken.

Brixen is een fantastische vakantieplaats

De stad Brixen is een prachtige Italiaanse, maar ook Duits aandoende vakantieplaats voor diverse interesses. Het oude centrum van de stad is beslist bezienswaardig, gezellig om te winkelen of uit eten te gaan en de omgeving is in een woord fantastisch. Niet alleen in de winter, maar ook in de zomer.

Lees verder

• Het prachtige Eisacktal in Zuid-Tirol en zijn mooie omgeving
• Het prachtige Comomeer in het zonnige Italië
• Het Val di Non in Noord Italië is perfect voor een vakantie
• Verona is een prachtige, oude stad met een echt Colosseum