Tomar hoofdkwartier Tempeliers tussen Lissabon en Porto

In Tomar, in het centrum van Portugal ligt het hoofdkwartier van de Tempeliers. Tussen 1150 en 1215 was deze Orde een militaire en economische macht van belang. In Tomar is in de 12e eeuw regelmatig strijd geleverd met de Moren. Het kasteel met de bijgebouwen is nog altijd in originele staat te bewonderen!

Tomar, hoofdkwartier van de Tempeliers in Portugal

Tomar heeft ongeveer 20.000 inwoners. Het ligt in het centrum van Portugal. Tomar is een mooi historisch stadje met vele bezienswaardigheden. Het meest speciale is het kasteel van de Orde van de Tempeliers, die sinds 1983 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat. Het draagt de naam Convento de Cristo.

Wie waren de Tempeliers?

Kenmerk: witte kleding met een rood kruis. Daarnaast rijden er in plaats van een ridder, twee ridders op een paard. Dit om hun gelofte van armoede te benadrukken. Een paard was vroeger namelijk veel geld waard. Hun gevechtskracht was befaamd. De niet-strijders beheerden de financiële middelen van de Orde. Zij vonden een aantal financiële producten uit en bouwden een aantal forten in Europa en het toenmalige Heilige Land. Ze waren alleen verantwoording schuldig aan de Paus, mochten alle grenzen passeren en waren vrijgesteld van het betalen van belasting. Het originele hoofdkwartier van deze orde was gelegen op de Tempelberg in Jeruzalem. De kruisvaarders dachten dat dit de tempel van Salomo was, die ongeveer uit duizend jaar voor Christus moet stammen. In eerste instantie, zo rond 1100 had de Orde als doel de vele Christenlijke pelgrims die de Heilige Plaatsen in Israel bezochten te beschermen. Jeruzalem was redelijk veilig. Echter in de rest van het land heersten de bandieten. Een negental adellijke Franse ridders, die familie van elkaar waren stelden voor een Orde op te richten op de perlgrims in het Heilige land te beschermen. De toenmalige koning Boudewijn II van Jeruzalem gaf zijn fiat en stelde een ruimte in zijn paleis op de Tempelberg ter beschikking. Vanaf 1118 hadden de Tempeliers hier hun hoofdkantoor. De Orde had een gelofte van armoede afgelegd. De ridders dienden hun bezittingen aan de Orde na te laten. Dit is dan ook de reden waarom ze giften vroegen om hun werk te kunnen doen. Uiteindelijk werd de Orde heel rijk, omdat adellijke families het een eer vonden om een zoon lid te laten worden van deze Orde. Dit is waarschijnlijk de reden waarom de toenmalige Franse koning de Orde rond 1415 liet ontmantelen en vele ridders op de brandstapel bracht om al hun bezittingen te kunnen confisqueren.

Het kasteel in Tomar

Het latere hoofdkwartier van de Tempeliers in Portugal werd rond 1160 gebouwd. Dit kasteel werd later een van de bolwerken tegen de Moren, om het heroverde gebied tegen deze indringers te beschermen. De Koepel van de Rots in Jeruzalem werd als voorbeeld genomen. Deze plek was voor de Tempeliers belangrijk omdat men veronderstelde dat dit de overblijfselen van de Tempel van Salomo zijn. Een andere optie is dat de Tempel van het Heilig Graf als voorbeeld heeft gediend. De ronde toren is in ieder geval typisch voor een bouwwerk van de Tempeliers. Rond 1190 is hier nog heftig strijd geleverd met de Moren.

Architectuur

Het kasteel had in eerste instantie dus een verdedigende functie. Het is gelegen op een heuvel en de rivier Nabão is nabijgelegen. Het is opgebouwd uit meerdere muren. Binnen de buitenste verdedigingsmuren vestigden de inwoners van Tomar zich, omdat dit veiliger was. De ronde toren had een verdedigende- en een woonfunctie. De ronde torens in de buitenmuren zijn typisch voor de Tempeliers. Die deden nogal wat militaire uitvindingen. Uit ervaring wisten ze dat ronde torens in een strijd effectiever waren dan vierkante torens. Het complex omvat tegenwoordig nogal wat kerken en kloosters. De oudste kerk is de Romaanse ronde kerk. Deze is oorspronkelijk uit 1150. De globale contouren van de kerk komen overeen met Kerk van Het Helig Graf in Jeruzalem. Aan de binnenkant zijn de sterke steunberen, ronde ramen en de klokkentoren een mooi voorbeeld van de Romaanse bouwstijl.

Lees verder

• Guimarães bij Porto in Portugal en Culturele hoofdstad 2012
• Paleis van de hertogen van Braganza in Guimarães bij Porto
• Comino bij Malta: thuisbasis Maltheser ridders
• Évora bij Lissabon: 200 jaar middelpunt kunst en cultuur!
• Conímbriga bij Porto: grootste Romeinse opgraving Portugal