El Jadida bij Casablanca in Marokko: werelderfgoed!

El Jadida (voor de Portugezen Mazagan) was lange tijd de enige nederzetting in West-Afrika voor de Portugezen. Deze werd als tussenstop voor de schepen die naar India reisden gebruikt. Hier bevindt zich een magnifiek fort. Verder is El Jadida met name voor de stedelingen uit Casablanca in trek door het gematigde klimaat en het mooie strand. El Jadida is te bereiken vanuit het vliegveld in Rabat.

Geografische locatie

De Marokkaanse havenstad El Jadida (De Nieuwe) ligt aan de Atlantische kust in het district El Jadida. De schepen die de haven verlaten bevatten met name gewassen. De stad telt bijna honderdvijftigduizend zielen. Essaouira, een andere bekende stad en bezienswaardigheid ligt zuidelijk van El Jadida. Zij is te bereiken via de R301. El Jadida bevindt zich op ongeveer honderd kilometer zuidwestelijk van Casablanca. El Jadida heeft een prettig klimaat. De stedelingen uit Fes, Marrakech en Casablanca weten met name in de hete zomermaanden het gigantische strand met de vele sportieve mogelijkheden goed te vinden.

Geschiedenis

Iets na 1500 na Christus bezetten de Portugezen de stad. Bijna vijftig jaar was dit hun enige bolwerk in Marokko. De Portugezen gaven de voorkeur aan de naam Mazagan. Het was een van de eerste vestigingen van de Portugezen in het westen van Afrika. Het was vooral een aanlegplaats voor de schepen die op weg gingen naar India. El Jadida werd redelijk zwaar bevochten. Rond 1770 werd de stad weer heroverd door de Marokkanen. Het fantastische Portugese fort in de hart van deze stad is nog altijd voor een groot gedeelte intact en een bezoekje waard. In 2004 kwam het oude centrum van El Jadida op de World Heritage list van de Unesco. Met name het waterreservoir, de kerk in de uitbundige laatgotische Manuelstijl en het fort maken deze locatie uniek.

Een bijzondere Portugese regenton

Een voormalig pakhuis dat uit het begin van de zestiende eeuw stamde werd later omgezet in een soort regenton. Onder de grond, met afmetingen van ruim dertig bij dertig meter bevindt zich een ondergronds reservoir. Vijfentwintig stenen pilaren moeten het geheel tegen instorten behoeden. Door de magnifieke lichtval is deze plek al vele malen gefotografeerd en gefilmd. De bekendste film is uit 1952: Othello van Orson Welles.

Het Portugese fort van Mazagan

Rond de tijd dat dit fort werd ontworpen bestonden er al krachtige kannonnen. Het fort heeft de vorm van een ster. Haar afmetingen zijn ongeveer tweehonderdvijftig bij driehonderd meter. De muren zijn enorm dik: tien meter. Ze reiken tot een hoogte van acht meter. Over de buitenkant van de stervorm loopt een wijd looppad van rond de twee meter. Er zijn nog meerdere originele Portugese kanonnen te bewonderen. In en om het fort zijn nog een viertal bastions intact. Een bastion is een soort vooruitgeschoven verdedigingsbouwwerk. Ze heten (van noord naar zuid): de Sint Sebastiaan, de Engel Bastion, de Heilige Geest Bastion en de St Antoine. De vijfde: het Gouverneurs Bastion dat bij de belangrijkste ingang lag is helaas rond 1770 door de Portugezen zelf vernield. In het verleden bezat het fort een drietal toegangspoorten. Een aan de havenkant, een in het noord-westen van de muur en een aan de landkant. Aan deze kant van het fort bevond zich een ophaalbrug. De geul rondom het fort was ruim twintig meter breed en drie meter diep. Langs de hoofdstraat (de Rua de Carreira) liggen de interessantste bouwwerken uit die tijd. Nadat de Portugezen verdreven werden ontwikkelde El Jadida zich tot een smeltkroes van christenen, moslims en joden.

Lees verder

• Ceuta in Noord-Afrika: Spaanse enclave in Marokko
• De Maghreb in Noord-Afrika: landen met dezelfde identititeit
• Medina van Tétouan in Noord-Marokko: World Heritage site
• Oudja in Marokko: in het hart van Berberland
• Tanger: strategische doorvoerhaven bij Straat van Gibraltar