Door Frankrijk met een kanaalboot

Reizen met een kanaalboot is niet zeer bekend als vakantie. In dit artikel wat meer informatie over het reizen met een kanaalboot en de verschillende mogelijkheden voor een vakantie naar ieders zin. Dit type vakantie is aan te passen naar ieder zijn wens. Zeer actief of juist meer luieren. Cultuur of natuur. Het kan allemaal.

De boot

Bij verschillende verhuurders zoals Locaboat of Le Boat kun je kiezen uit een scala aan mogelijkheden wat betreft het type boot. Van tweepersoons boten tot modellen die geschikt zijn voor gezelschappen tot wel twaalf man. De meeste boten zijn voorzien van zowel een binnen- als een buitenstuurplaats, zodat er bij slecht weer binnen gestuurd kan worden. Sommige modellen zijn voorzien van een boegschroef, wat het aanleggen en manoeuvreren binnen een sluis aanzienlijk vereenvoudigd. Meestal is er een groot zonnedek aanwezig met mogelijkheden om buiten te eten. Afhankelijk van het model zijn de gangboorden open (met een stang aan de buitenzijde van de boot bevestigd), of afgesloten met een hekje. Dit kan prettig zijn wanneer er jonge kinderen aan boord zijn. Binnen is de boot over het algemeen van alle gemakken voorzien. De slaapkamers zijn meestal tweepersoons hutten met bedden die zowel aan elkaar als los van elkaar kunnen worden gebruikt. Er zijn meestal meerdere natte cellen (wc en douche in één ruimte) en in de duurdere modellen komt het zelfs voor dat de douche apart is. De keuken is voorzien van een gasfornuis, een koelkast met vriezer en een oven. Ook binnen zijn er zitmogelijkheden. Afhankelijk van het type boot kan de inrichting wat luxueuzer of wat eenvoudiger zijn. Er zijn zelfs modellen met televisies aan boord.

Het kiezen van de route

Door Frankrijk zijn er zeer veel verschillende routes mogelijk, afhankelijk van de wensen van de vakantieganger. Er zijn routes die in één week kunnen worden gedaan, maar het is vrijwel altijd mogelijk een route zo uit te stippelen dat de gewenste lengte en indeling van de reis bereikt wordt. Daarbij wordt er rekening gehouden met het gewenste tempo van reizen. Het is mogelijk om van A naar B te varen, maar ook heen en weer of een rondje behoort tot de mogelijkheden. Bij het uitzoeken van de route is het natuurlijk allereerst belangrijk hoelang je wilt varen en naar welk gebied je wilt. Sommige gebieden zijn wat rijker aan steden, terwijl andere gebieden wat landelijker gelegen zijn. Voor de echte cultuurliefhebbers is het vaak leuker om in wat stedelijker gebied te zitten en van stad naar stad te varen.

Wat verder belangrijk is, is een route te kiezen die past bij jouw behoefte om in sluizen aan de slag te gaan. In heuvelachtig gebied zullen relatief meer sluizen voorkomen. In sommige gebieden betekend dit dat die nog handbediend zijn en de sluiswachter kan dan best wat hulp gebruiken. Door een route te kiezen met veel sluizen, wordt de vakantie automatisch een stuk actiever. Houd je er wel van om aan de touwen te staan, maar heeft het helpen bij sluizen niet de voorkeur, dan is het raadzaam om een route uit te zoeken die automatische sluizen heeft. Deze sluizen worden ofwel door een sluiswachter met een afstandsbediening bediend of zijn volledig automatisch. Bij de volledig automatische sluizen moet je meestal naar een touw toe varen, dat boven het water hangt en daar een aantal seconden aan trekken. De sluis weet dan dat er een boot ligt en geeft door middel van lichtsignalen aan, wanneer de sluis klaar is voor gebruik. Als je eenmaal in de sluis ligt, kun je door middel van het trekken aan een stang de sluis activeren.

In de sluizen

Het veilig doorkomen van een sluis is op zich niet moeilijk, maar het is wel belangrijk dat er een aantal punten in acht worden genomen. Om te beginnen dient de boot in sluizen altijd vast te liggen aan de kant door middel van twee touwen. Één aan de voorkant en één aan de achterkant. Deze touwen mogen niet allebei naar voren of allebei naar achteren gericht zijn, omdat de boot dan bewegingsvrijheid krijgt. Er moet er altijd één naar voren en één naar achter wijzen, zodat ze uit elkaar lopen of juist allebei naar het midden. Een sluis is altijd dalend of stijgend. In het geval van een dalende sluis, kom je boven in de sluis binnen en zal de boot daarna zakken, door het water aan de andere kant van de sluis in het kanaal te laten lopen. Aan de rand van de sluis zijn bolders in de kade bevestigd, waar de touwen omheen gelegd worden. Een boot mag NOOIT vastgeknoopt worden, omdat deze beweegt ten opzichte van de kade. In het geval van een dalende sluis zou dit betekenen dat de boot aan de kade blijft hangen terwijl het water daalt en dit levert zeer ernstige schade op. De touwen moeten dus om de bolders worden gelegd en daarna vastgehouden door iemand aan de kant of op de boot. Let erop dat het touw zonder extra slagen of knopen rond de bolder ligt, zodat deze niet vast kan lopen. Nadat de sluisdeuren dicht zijn gaan de luiken open en zal de boot gaan dalen. Door de touwen rustig te laten vieren blijft de boot netjes op zijn plaats. Als de boot helemaal beneden is kun je het touw weer binnenhalen. Het is ook mogelijk om iemand boven op de kant te laten staan, die dan de touwen los haalt en naar beneden gooit. In iedere sluis is een trap waardoor je weer op de boot kant komen, maar doordat die ook vaak onder water staan zijn die meestal erg vies en glad. Een betere methode is iemand oppikken na de sluis. Meestal is er direct achter een sluis een brug met daarachter een trap naar een plateau waar de boot precies langs komt, zodat er gemakkelijk iemand aan boord kan worden genomen.

Een stijgende sluis werkt eigenlijk precies andersom. Je komt beneden in de sluis binnen en moet dan een touw om de bolder zien te krijgen, die boven op de kade staat. Daarvoor is het handig om van tevoren iemand af te zetten die naar de sluis toeloopt en de touwen aanpakt. Wederom kan het trappetje in de sluis gebruikt worden, maar pas op met gladheid. Zodra de touwen vastliggen zal de sluiswachter de luiken openen. Het is erg verschillend per sluiswachter hoe dit gebeurt. De een zet ze eerst gedeeltelijk open om een stortvloed aan water te voorkomen, terwijl een sluiswachter met haast zomaar ineens alle luiken volledig open kan gooien, zodat het water met donderend geweld de sluis in komt. Zorg op dat moment dat de touwen onder een kikker door zijn gehaald en dat je handschoenen draagt. Voor minder sterke mensen kan het ook handig zijn om met twee man bij het touw te staan. Het touw moet in dit geval namelijk binnengehaald worden, terwijl de boot door de stroming zal willen verplaatsen. In automatische sluizen wordt het water meestal netjes gedoseerd.

Langs de route

Tijdens het varen kun je ervoor kiezen om lekker met een boek op het dek te zitten of op een handdoek bruin te bakken. Er is langs de route meestal ook genoeg te doen. Zo is er meestal een jaagpad langs het kanaal. Dit geeft de mogelijkheid om een stuk van de route te lopen of te fietsen. Dit is goed te doen aangezien de maximum snelheid in de meeste kanalen 6km/u is. De route leidt over het algemeen langs veel kleine dorpjes en soms langs wat grotere steden. De kleine dorpjes zijn meestal erg verlaten, maar hebben vaak wel een bakkertje om vers brood te halen. Het is zeer aan te raden om fietsen mee te nemen of bij de boot te huren, omdat er lang niet altijd een supermarkt direct langs het water ligt. Ook erg handig als vervoersmiddel in de wat grotere dorpen of om de omgeving verder te verkennen. Het is handig om voor vertrek wat informatie in te winnen over wat er te doen is in de buurt van het water, want dat is vaak niet direct zichtbaar vanaf de boot. Met name in de handbediende sluizen zijn er vaak winkeltjes die bij de sluizen horen er waar locale producten zoals fruit, jam, wijn en handwerk verkocht worden. Sommige sluiswachters maken er een sport van om hun sluis zo mooi mogelijk te maken wat zich uit in prachtige bloementuinen, een standbeeldenverzameling of een sluis in hippiestijl.

De havens

Vaak is het mogelijk om direct langs te kant te kamperen, maar in verband met stroom en watervoorraden is het handig om regelmatig in een haven te overnachten. Afhankelijk van de faciliteiten betaal je daar een bedrag voor aan de havenmeester. Sommige havens zijn uitgerust met mooie douches, wat vaak lekkerder is dan de kleine douche aan boord. 's Ochtends kun je vers brood halen bij de locale bakker. Sommige havens staan erom bekend dat ze snel vol zitten. Meestal is reserveren niet mogelijk, dus als je verzekerd wilt zijn van een ligplek is het raadzaam om vroeg aan te komen. In veel havens zijn wasmachines aanwezig.

Verdere tips

• Neem de tijd om bij het ophalen van de boot een proefvaart te maken om een beetje vertrouwd te raken met het sturen onder begeleiding van één van de medewerkers.
• Houd rekening met beperkte bergruimte.
• Let bij het aanleggen aan de waterkant (buiten de haven) op met het vastmaken van touwen dat ze niet over een jaagpad lopen. Fietsers kunnen de touwen te laat zien.
• Zorg altijd voor een extra maaltijd aan boord, supermarkten kunnen verder weg zijn dan je denkt.
• Het is gebruikelijk om een sluiswachter een kleine fooi te geven, zorg van tevoren voor genoeg muntjes.
• Niet rennen op de boot en bij het schutten niet op slippers staan
• Een boot stuurt met zijn motor, hoe langzamer je vaart, hoe moeilijker de boot reageert. Heel kort vol gas geven kan helpen met sturen, zonder ineens veel snelheid te maken
• De meeste sluizen hebben een lunchpauze, dan wordt er niet geschut.
• Zorg voor een goed mes in de buurt van de touwen, als er iets mis gaat en de boot hangt, kun je deze gemakkelijk doorsnijden, omdat deze onder spanning staan.
• Houd geen gsm in je zak
• Spring nooit vanaf de kade op de boot, als deze onderin een sluis ligt.
• Sommige bruggen zijn erg laag, let op de parasol.
• Lees je van tevoren in, zodat je de borden en signalen langs het water kent of kunt opzoeken

Heel veel plezier op vakantie!