Florence - Orsanmichele

De Orsanmichele is één van de vele bezienswaardige kerken die Florence rijk is. Deze katholieke kerk uit de veertiende eeuw ligt in het oude centrum en is bijzonder markant vanwege haar massieve kubusvorm. Aan de meeste katholieke kerken zie je aan de bouwvorm en het exterieur dat het om een katholieke kerk gaat, maar dat is bij de Orsanmichele niet het geval. Dit komt doordat het oorspronkelijk niet als kerk was gebouwd.

Bouwgeschiedenis

In de negende eeuw bevond zich op deze plek een groentetuin met in het midden daarvan een klein oratorium gewijd aan de aartsengel Michaël. Deze plek werd de San Michele in Orto genoemd. In 1240 moest het oratorium plaatsmaken voor een graanmarkt die overdekt werd door luifels van baksteen en hout. Kort na de voltooiing van dit gebouw werden er miraculeuze verschijningen van Madonna gemeld. Op één van de pilasters verscheen zelfs een afbeelding van haar! Dit had tot gevolg dat de graanmarkt ook een plek werd waar mensen Madonna gingen vereren.

Na een brand in 1304 stortte de graanmarkt in en in 1337 begonnen Francesco Talenti, Neri di Fioravante, en Benci di Cione met de bouw van een stevigere graanmarkt. Dit werd het gebouw zoals we het nu kennen met maar liefst drie verdiepingen. De begane grond was een loggia waar handel werd gedreven en de twee verdiepingen daarboven deden dienst als kantoor en graanopslag. Er bleven echter nog steeds pelgrims en andere gelovigen komen om Madonna te vereren en hun aantal groeide.

In 1380 verhuisde de graanmarkt om plaats te maken voor al deze gelovigen en werd de begane grond verbouwd zodat het goed dienst kon doen als kerk. Talenti's zoon kreeg de opdracht de arcades dicht te maken met ramen. Deze zien we vandaag de dag nog, ook al zijn ze deels opgevuld met bakstenen. Deze verbouwing tot kerk werd voltooid in 1404.

Exterieur

Aan de buitenkant van het gebouw zijn veertien nissen met standbeelden te zien. De lange zijden hebben elk vier nissen, de kortere drie. Deze beelden zijn de beschermheiligen van de belangrijkste Florentijnse gilden. Zij gaven beroemde beeldhouwwerkers de opdracht tot het maken van deze werken waardoor het vandaag de dag in kunsthistorisch opzicht in de top van Florence’s meest waardevolle gebouwen hoort.

Als we met ons gezicht richting de ingang staan en rechtsom een rondje rondom het gebouw lopen, zien we de volgende beelden:

• De Heilige Egidius door Nanni di Banco uit ca. 1415.
• De Heilige Marcus door Donatello uit 1411-1414.
• De Heilige Jacobus door Niccolò di Pietro Lamberti uit ca. 1422.
• Madonna della Rosa door Giovanni di Piero Tedesco uit ca. 1399.
• Johannes de Evangelist door Baccio da Montelupo uit ca. 1515.
• Johannes de Doper door Lorenzo Ghiberti uit ca. 1414.
• De Ongelovige Thomas door Andrea del Verrocchio uit 1467-1483.
• De Heilige Lucas door Giambologna uit ca. 1600.
• De Heilige Petrus, vermoedelijk ook door Donatello, uit ca. 1420.
• De Heilige Philippus door Nanni di Banco uit ca 1415.
• De Vier Gekroonde Heiligen door Nanni di Banco uit 1410-1415.
• De Heilige Georgius door Donatello uit ca. 1415.
• De Heilige Mattheüs door Lorenzo Ghiberti uit ca. 1419-1422.
• De Heilige Stephanus door Lorenzo Ghiberti uit ca. 1425-1429.

Momenteel (2015) worden de beelden stuk voor stuk vervangen door kopieën. De originele beelden worden gerestaureerd en op de eerste en tweede verdieping tentoongesteld.

Interieur

Binnen zijn bij de noordelijke pilaren nog schachtopeningen zichtbaar uit de tijd dat het gebouw dienst deed als graanmarkt en -opslag. De fresco’s en glas in lood ramen zijn uit de vijftiende eeuw. Deze ramen tonen scènes uit het leven van de Heilige Madonna. Dit is natuurlijk niet toevallig, gezien de wonderbaarlijke verschijningen uit het verleden.

Ook de grote tabernakel is een eerbetoon aan Madonna. Hierop is een afbeelding te zien genaamd Madonna delle Grazie. Deze is door Bernardo Daddi in 1347 gemaakt ter vervanging van de miraculeus verschenen afbeelding die met de brand verwoest werd. De tabernakel zelf is gemaakt door Andrea Orcagna in 1359.

Links van de tabernakel is het altaar met een beeldengroep uit 1526 van de Heilige Anna, Madonna en Jezus. De vervaardiger hiervan is Francesco da Sangallo.

Toeristische informatie

• De kerk op de begane grond is dagelijks te bezoeken van 10:00 - 17:00 uur.
• Het museum op de tweede en derde verdieping is momenteel alleen 's maandags open van 10:00 - 17:00 uur.
• Toegang is gratis.

Lees verder

• Florence - Bargello Museum
• Florence - Baptisterium (Battistero San Giovanni)
• Florence - Loggia dei Lanzi