Vulkaaneifel: het Weinfelder Maar of Totenmaar

In de Eifel vind je vele maren. Kogelronde meren, gevormd in de krater van een uitgebarsten vulkaan. Omdat ze zo rond zijn, worden ze ook de ogen van de Eifel genoemd. In sommige van deze maren kan gezwommen worden. Andere zijn Naturschutzgebied en hier mag dus niet gezwommen worden. Eén van deze maren is het Weinfelder Maar of het Totenmaar. Hoe het maar aan zo'n lugubere bijnaam komt, vindt zijn oorsprong in een legende. Sinds 2013 is de plek wel minder idyllisch geworden. Rond het maar werd een elektrische draad gespannen en om binnen te gaan moet je door een draaideur.

Vulkaaneifel: wat zijn maren?

De Vulkaaneifel bevindt zich in Duitsland, in de deelstaat Rijnland-Palz, meer bepaald in de streek tussen Cochem (Moezel), Koblenz (Rijn), Trier en Ahrdal. In de Vulkaaneifel vind je vele maren. Maren worden ook wel de ogen van de Eifel genoemd en daar lijken ze ook wel op. Het zijn immers kogelronde meertjes, ontstaan door regen en grondwater dat in de kraters van uitgebarsten vulkanen is gesijpeld. Er zijn wel meer dan 80 maren, maar alle zijn ze verschillend. In sommige maren kan je zwemmen, andere zijn natuurgebied. In deze maren mag je dus niet zwemmen. Nog andere zijn opgedroogd en worden Trockenmaren genoemd.

Het Totenmaar of Weinfeldermaar

Een van de maren waar je niet mag in zwemmen is het Weinfelder Maar of het Totenmaar bij Daun. Je hebt in deze buurt een aantal maren bij elkaar. Aan de ene kant van de L64 ligt het Weinfelder Maar. Aan de overkant van de weg ligt het Schalkenmehren Maar en ietsje verderop nog een Trockenmaar. Ook het Gemundener Maar ligt hier vlakbij. Het Weinfeldermaar heeft twee namen en beide namen verwijzen naar iets specifieks. Weinfelder verwijst naar het dorpje Weinfeld. De bewoners van dit dorpje verdwenen rond 1512 na een pestepidemie. En hieraan dankt het maar zijn bijnaam, Totenmaar, het maar van de doden. Of stamt de naam van een grond van waarheid in de legende van het Totenmaar?

Legende Totenmaar

Rond het Totenmaar bestaat er ook een legende. Volgens deze legende zou er in de buurt een graaf in een kasteel hebben gewoond, samen met zijn vrouw en zoon. De vrouw van de graaf was erg hardvochtig. Op een dag kwam de graaf terug van de jacht. Er wachtte hem een droevige aanblik: dorp, kasteel, vrouw en kind waren verzwolgen door het maar. De graaf werd wanhopig en smeekte dat zijn zoon zou terugkomen. Plots dreef er een wiegje met het jongetje in naar de oever. Als dank liet de graaf de kerk aan het Weinfeldermaar bouwen.

Droben steht noch die Kapelle,
hier im schönen Eifelland,
wo vor ein paar hundert Jahren
einst das Dörfchen Weinfeld stand.
Pest und Armut, schlechte Zeiten,
zwang die Menschen in der Not,
ihre Heimstatt zu verlassen,
letzter Zug im Abendrot.
Doch nach Weinfeld kehren wieder
Stille Schläfer Jahr für Jahr,
um für immer auszuruhen
auf dem Berg am Totenmaar
Dit gedicht over het maar en de gebeurtenissen er rond werd geschreven door Richard Franzen uit Mehren.

Op wandel in de buurt van het Totenmaar

Aan en rond het Totenmaar kan je heerlijk wandelen. Je kan natuurlijk gewoon rond het meer wandelen. Wie iets sportiever is, kan zich op de Mauseberg begeven en een kijkje gaan nemen in de Dronketurm.

Naar de Mauseberg en de Dronketurm

Wanneer je de berg oprijdt naar de maren, kan je je auto parkeren op een kleine parking op de top van de berg. Wel even opletten als je van beneden komt: je moet de parking voorbijrijden en er langs achter in rijden. Vanop de top heb je een schitterend uitzicht: aan de ene kant het Weinfeldermaar, aan de andere kant het Schalkenmehrenmaar met het enorme kruis op de nabijgelegen heuvel. Wanneer je naar het Totenmaar gaat, kom je voorbij een aantal informatieborden over de Dauner maren en over hoe maren ontstaan. Op je linkerkant staat een bordje "Mauseberg 400 meter". Vergis je niet, dit is niet de afstand naar de toren, maar wel naar de voet van de 561,2 meter hoge Mauseberg. En dan gaat het steil naar omhoog, over 1,1 kilometer. Voor de moeite krijg je wel een paar schitterende vergezichten in de plaats! In de winter kan je op de Mauseberg zelfs gaan skiën!

De Dronketurm

Eenmaal boven zie je recht voor je de Dronketurm, als een middeleeuws torentje uit een bouwpakket van een ridderkasteel. Dronketurm heeft niets te maken met "te diep in het glas kijken". De toren werd gebouwd als eerbetoon voor de heer Adolf Dronke, de eerste voozitter van de in 1888 gestichtte Eifelverein. Deze vereniging had tot doel het toerisme in de Eifelstreek te promoten en meer in het bijzonder een aantal lange afstand wandelwegen uit te stippelen. De Adolf-Dronke- turm werd in 1900 opgebouwd met basaltsteen uit de streek. Boven de deur hangt een plaatje met het portret van de heer Dronke.

Op de Dronketurm

De Adolf-Dronke-Turm is zo'n 10,5 meter hoog. Je kan in de Dronketurm naar boven klimmen via een ijzeren trap met leuning. Eenmaal boven heb je een 360 graden uitzicht over de streek en over de omliggende dorpen en steden. Zo heb je een prachtig zicht op Daun. Dankzij bordjes met de namen van de steden kan je je ook prima oriënteren. Bij helder weer zie je de Hoge Acht, de hoogste berg van de Eifel, en kan je tot de Hunsruck kijken. Naast de Dronketurm bevindt zich aan de linkerkant, iets naar beneden een leuke schommelbank, waar je een tijdje kan gaan verpozen en bekomen van de klim. Ook starten hier tal van andere wandelingen, onder andere de 4 kilometer lange wandeling naar Daun. Of je kan 15 minuten verderop naar het Waldcafe voor een natje en een droogje.

Uitrusten op het Eifelmeubilair

Wanneer je de Dronketurm verlaat en richting Totenmaar loopt (naar links wanneer je met je rug naar de deur staat), kan je je ook nog even neervleien op het eifelmeubilair. Twee leuke ligzetels, die heerlijk zitten. Eifelmeubilair vind je zowat overal in de Eifel, ook op de traumpfaden. Eifelmeubilair is steeds uit hout vervaardigd en heeft een ergonomische vorm. Vanop de ligzetels heb je weer een schitterend uitzicht over de streek. Let op dat je niet in slaap valt wanneer de zon zalig op je gezicht schijnt! Nog een grappig weetje: je vindt hier geen vuilbakken! Je wordt dus vriendelijk verzocht je vuil terug mee te nemen. Handig om te weten als je hierboven wil picknicken!

Even verderop heb je een schitterend uitzicht over het Totenmaar en het hagelwitte kerkje. Je hebt hier ook weer een informatiebord over het ontstaan van de maren, met heel duidelijke tekeningen.

Naar het kerkhof en het kerkje

Wanneer je achter het Eifelmeubilair door naar beneden gaat, kom je uit bij het kerkje en het kerkhof (Friedhof) van het Totenmaar. In het kerkhof worden mensen van Schalkenmehren begraven en geef toe, er zijn kerkhoven waar het uitzicht minder fraai is! Het kerkhof ligt er verzorgd bij, overal staan verse bloemen op de graven. Je vindt er ook een standbeeld voor gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog. Op sommige dagen kan je het hagelwitte kerkje, gewijd aan Sint-Maarten, binnen. Het kerkje is klein en heel sober en de toren dateert uit de veertiende eeuw. De rest van de kerk zou reeds bestaan hebben in de 6de eeuw en er zijn zelfs aanwijzingen dat de fundamenten uit de Romeinse tijd zouden stammen. Misschien was er wel een Keltische nederzetting voor de Romeinen. In de kerk kan je een kaarsje kopen en aansteken. Op de muren hangen overal "Maria hat geholfen" bordjes.

Op wandel rond het Totenmaar

Technische gegevens Totenmaar

Om de dag af te ronden, kan je een wandeling rond het Totenmaar maken. Het Totenmaar ontstond zo'n 10.500 jaar geleden. Het maar is 525 meter lang, 375 meter breed en, op het diepste punt, 51 meter diep. Het wateroppervlak is 16,8 ha. Honden moeten normaal aangelijnd meelopen, maar de Duitsers trekken zich van deze regel niet veel aan!

Mooi in alle seizoenen!

In alle seizoenen valt hier wel iets te zien. In de herfst kan je genieten van de kleurenpracht van de bomen rond het maar. In de winter ligt er sneeuw. Met wat geluk is het maar helemaal dichtgevroren en ligt er ook sneeuw op. Een prachtig zicht! Het is wel verboden om te schaatsen op het ijs! Niet moeilijk: bij zo'n oppervlakte en zo'n diepte moet het wel vriezen dat het kraakt eer er een deftige ijslaag over het maar ligt! In de lente groeien de eerste bloempjes. Gele en blauwe bloempjes steken verlegen hun kopje boven de grond. In de zomer kan je in het heldere water de vissen zien zwemmen, terwijl de zonnestralen door het wateroppervlak priemen. Heb je geluk, dan komt er ook een klein vliegtuigje overgevlogen, want de vlieghaven van Schalkenmehren ligt vlakbij. Vergeet dus zeker je fototoestel niet!

Totenmaar boet in aan authenticiteit!

Spijtig genoeg werd het Totenmaar in 2013 voorzien van een elektrische omheining. Veel van de oorspronkelijke charme ging hiermee verloren. Kinderen moeten in het oog gehouden worden, zodanig dat ze niet aan de draad komen. Honden moeten aangelijnd worden, want het domein wordt begraasd door h-geiten. Om het domein binnen te gaan, moet je nu door een draaideur. Een probleem voor rolstoelgebruikers, kinderwagens, fietsers en mountainbikers. Het gerooide en kaalgegeten domein oogt grimmig, vooral in het najaar en in de winter. Een spijtige zaak, zeker voor de natuurliefhebber.

Het Schalkenmehrenmaar

Nog niet uitgewandeld? Dan kan je naar de overkant en kan je een toertje rond het Schalkenmehrenmaar maken. Bij goed weer kan je er zelfs een duik in nemen! Vergeet dus zeker je zwemgerief niet!