Ronde door Europa – Stelviopas in Italië

Rondje Europa is een vakantie waarbij er heel wat kilometers worden gemaakt. Je moet van rijden houden, in een auto of met een camper, en van kaartlezen. De route is op papier en met behulp van digitale navigatiemiddelen uit te stippelen. Wie zich thuis goed voorbereidt en de wegen bestudeert, gaat een mooie reis tegemoet. De Stelviopas in Italië is een van de hoogtepunten van de rondreis. De bergpassage met al zijn haarspeldbochten is gegarandeerd een belevenis. Wij deden de Ronde door Europa met een camper en die maakte moeiteloos de bochten en kon de stijging aan. Het platteland van Nederland verruilden we tijdelijk voor de hoogste bergen van het werelddeel, het dak van Europa.

Met de camper over de Stelvio

• Met de camper door Europa
• Stelviopas
• Passo dello Stelvio
• Giro d’Italia
• Geschiedenis van de bergovergang

Met de camper door Europa

Het eigen werelddeel ontdekken kan wandelend, fietsend, op de motorfiets, met de auto, bus, trein of camper. Hoe je het ook doet, trek er wat tijd voor uit, zodat je niet alleen maar ‘aan de rit’ bent, maar ook tijd hebt om van de tussenstops te genieten en van daaruit eventueel nog uitstappen te maken. Trek je de wandelschoenen aan en doe je bijvoorbeeld de Camino, dan heb je een ‘langzame’ vakantie. Wij deden het wat sneller, pakten de camper en reden in drie weken tijd in totaal 3800 kilometers door Europa, om Zwitserland heen.

Stelviopas

Van startplaats Emmen ging de route door Duitsland, Oostenrijk naar Italië. In het noorden van Italië kwamen we in de Alpen de Stelvio tegen. De Stelviopas is een beroemde en geliefde passage. De berg ligt in het Italiaanse Zuid-Tirol, de noordelijkste provincie van het land. Via de weg langs de Reschensee kwamen we bij de Stelvio uit, een van de hoogste passen in de Alpen.

Passo dello Stelvio

Wat we in het Nederlands Stelviopas noemen, heet in het Italiaans Passo dello Stelvio en in het Duits Stilfserjoch. De Stelviobergpas ligt op 2758 meter hoogte en aan de noordkant moet je 48 haarspeldbochten door om op pashoogte te komen. De klim vanaf de zuidkant kent iets minder bochten. Vanaf die kant liggen er 39 bochten in de weg. De weg heet SS38 en wordt Strada dello Stelvio genoemd. In ruim 20 kilometer klim je bijna 2 kilometer. Het stijgingspercentage is gemiddeld 7,7 procent. Onze camper (6 meter lang) kon dat prima aan, zelfs een camper van 7 meter lengte of een bus van 13,5 meter redt dat prima. Bij enkele superscherpe haarspeldbochten moeten de grotere camper en de bus even steken om de bocht te kunnen maken.

Rijden in de bergen

In de bergen gelden een paar extra regels, in het belang van de veiligheid van de automobilisten en fietsers. Zo heeft stijgend verkeer voorrang op dalend verkeer. Als er bij een penibele situatie gestopt moet worden, komt een auto die bezig was met de stijging lastiger weer op gang dan de auto die van boven naar beneden gaat. Er zijn uitzonderingen: postbussen hebben namelijk altijd voorrang. Ook kan de praktijk uitzondering op de regel vragen. Gezond verstand gebruiken staat hierbij bovenaan. Een zwaar beladen vrachtwagen die daalt, kan bijvoorbeeld niet snel stoppen. Stijgend verkeer kan dan beter even aan de kant gaan en het vrachtverkeer de ruimte geven. Kun je makkelijk uitwijken, doe dat dan, is een algemene gebruik.

Fietsers inhalen

De Stelvio is een berg die geliefd is bij fietsers. Dat zijn kwetsbare verkeersdeelnemers. In de bergen geldt voor automobilisten dat ze de richting aangeven als ze een fietser in willen halen. Ook moet de auto voldoende afstand houden. In de Alpen kom je regelmatig aanwijzingen tegen om minimaal 1,5 meter afstand tot de fietser te bewaren. Een klimmende wielrenner kan nog wel eens slingeren.

Giro d’Italia

De Stelvio is een beroemde beklimming in de wielersport. Het is ook een van de zwaarste. Dat komt door de hoogte van de berg, de lengte van de weg en het stijgingspercentage van de klim. De col is een geliefd onderdeel van de Giro d’Italia, al maakt hij er niet elk jaar onderdeel van uit. De Ronde van Italië wordt in het voorjaar gereden en dan kan de pas nog gesloten zijn vanwege de sneeuw. De Stelvio was in 1953 voor de eerste keer onderdeel van de Giro. Tot en met editie 2017 zat hij er elf keer in. In 2018 was de Stelvio opgenomen in het parcours, maar op het laatste moment gooide het weer roet in het eten. Voor wielrenners is de Stelvio in Italië een col die net zo belangrijk als de Mont Ventoux in Frankrijk, al is die berg een stukje lager: 1912 meter.

Geschiedenis van de bergovergang

De weg over de bergovergang dateert van 1822. Ferdinand I van Oostenrijk gaf de opdracht omdat hij een wegverbinding met Milaan wilde hebben. Die stad stond destijds onder Oostenrijks bewind. Paarden en koetsen reden er af en aan, ook in de winter. Sneeuwscheppers hielden de weg sneeuwvrij. Zo was het tot 1915. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd er hevig gevochten in het gebied door het Italiaanse leger tegen het Oostenrijkse. Na die oorlog kreeg Italië zeggenschap over beide zijden van de pas. Het belang van de verbinding tussen Wenen en Milaan werd door die geschiedenis geringer en de pas wordt vanaf 1918 in de winter afgesloten, net als andere Alpenpassen. Na de Tweede Wereldoorlog vestigde er zich een skischool en sinds die tijd wordt er geskied. Tegenwoordig staan er diverse hotels en skiliften.

Geldautomaat

Bovenop de pas staat een geldautomaat van de Banco Popolare di Sondrio; het is de hoogst gelegen geldautomaat van Europa. Wij pinden de euro’s om het kopje koffie bovenop de berg te kunnen betalen. Als je wilt kun je het geld uitgeven aan souvenirs: op de Stelvio staan souvenirwinkeltjes hutjemutje. Prentbriefkaarten, wielershirts en petten: ze worden op pashoogte aangeboden. Geen reis zonder souvenirs, dus wij kopen prentbriefkaarten voor het thuisfront en een cap voor achter het stuur, om op de cols de zon een beetje uit de ogen te houden. We houden nog wat geld in de pocket, want de rondreis door Europa is nog niet ten einde.

Lees verder

• Ronde door Europa – Van Emmen naar Tirol
• Ronde door Europa – Van Tirol naar de Reschensee
• Ronde door Europa – Van Stelviopas naar Meer van Lugano