Zuid-Tirol, Italië: Stelviopas

In het noorden van Italië op de grens met Zwitserland ligt Nationaal park Stelvio. In dit park ligt ook de welbekende Stelviopas. Deze pas is vooral door de wielerronde Giro d'Italia in Nederland bekend geworden. Met een hoogte van 2758 meter komt het ook geregeld voor dat de pas gesloten is voor verkeer. Ook de Giro d'Italia heeft deze pas een paar keer over moeten slaan door het weer. In de zomer is het vooral druk met fietsers en motoren. Ook is het een heerlijk wandelgebied.

Inhoudsopgave

• Geschiedenis van de Stelviopas
• De top
• Wandelingen
• Routes

Geschiedenis van de Stelviopas

Keizer Ferdinand I wilde in het begin van de negentiende eeuw een weg aanleggen van Val Venosta naar Milaan. Deze weg moest via het noordwesten van het Ortlergebergte gaan lopen. De Italiaanse ingenieur Donegani moest dit mogelijk gaan maken. In het jaar 1822 is er daadwerkelijk begonnen met het bouwen van de pas. Binnen drie jaar tijd was de pas klaar van Prad tot Bormio. Tot 1915 was de pas het gehele jaar open. Sneeuwploegen moesten er voor zorgen dat de weg altijd berijdbaar was voor de koetsen die erover moesten. Vanaf 1918 is de pas in de wintermaanden (eind oktober tot begin mei) afgesloten voor al het verkeer. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is er op en rond de pas hevig gevochten en na de oorlog kwam de gehele pas in Italiaanse handen. De pas was niet langer de doorvoerweg van Wenen naar Milaan. Na de Tweede Wereldoorlog is de Stelviopas langzaam veranderd in wat het anno 2020 is.

De top

Boven op de top is het een echt toeristische attractie geworden. Overal staan hotels en souvenierswinkels. Via een korte wandeling kan men aan de noordkant van de pas naar de Dreisprachenspitze. Hier komen drie talen bij elkaar.

• Italiaans
• Duits
• Reto-Romaans

Voor velen is de top een punt die men op de fiets wil behalen, maar in de zomer rijden er ook heel veel motoren. Vanuit het plaatsje Travoi is het ook mogelijk om de pas te voet te beklimmen. Ook kan er op de Stelviogletsjer het hele jaar geskied worden.

Dieren

De Stelviopas en vooral het Nationaal park Stelvio is een woonplaats voor vele dieren. Om veel niet meer voorkomende dieren terug te krijgen zijn er vele projecten opgestart. Natuurlijk zijn er ook de niet bedreigde dieren zoals de alpenmarmot en gemsen. Dieren die hier zijn uitgezet zijn:

• Lammergier
• Steenadelaar
• Vleermuizen
• Edelherten

Wandelingen

Op de top zijn verschillende lange wandelingen te maken. Drie ervan worden hieronder beschreven.

Stilfserhohenweg zum Dreisprachenspitze

Bij het plaatsje Travoi (onder aan de Stelviopas aan de oostzijde van de pas) kun je met een kabelbaan omhoog naar 2155 meter hoogte. Daar begint de wandeling naar de Dreisprachenspitze op de top van de Stelviopas (route twintig). Over een lengte van acht kilometer wordt een hoogte beklommen van 710 meter. Voor de totale wandeling staat 195 minuten. Boven op de pas aangekomen kan je teruglopen via dezelfde route of via route zestien. Via deze route kom je in Travoi onder bij de kabelbaan weer uit. Als het lopen te ver is kun je altijd op de pas de bus naar beneden pakken. De route is natuurlijk ook andersom te bewandelen.

Stilfserjoch naar Rötelspitze

Vanaf de Dreisprachenspitze kun je naar de Rötelspitze wandelen. Voor een deel gaat deze over route twintig (dezelfde route als naar Travoi) waarna er een afslag is naar de Rötelspitze. Over een lengte van een kleine vijf kilometer wordt 290 meter beklommen in een tijd van ongeveer 105 minuten. Om terug te komen zul je dezelfde route weer terug moeten lopen.

Stilfserjoch naar Monte Scorluzzo

Vanaf de Stelviopas kun naar Scarluzzo wandelen. Deze route is een doodlopende weg, dus ook hier zul je dezelfde route terug moeten. Over een route van drie kilometer wordt een hoogte van 280 meter in ongeveer 120 minuten afgelegd. Het routenummer dat gevolgd moet worden is nummer dertien.

Routes

De Stelviopas kent drie mogelijkheden om de top te bereiken. Twee vanuit Italië en één vanuit Zwitserland. De route door Zwitserland is de minst bekende route en is ook meer een toeristische weg dan de andere twee wegen. Via deze weg kom je bij de Umbrailpas (2503 meter hoog). Vanuit het oosten kom je de pas op via Prad am Stilfserjoch (Prato Allo Stelvio) en vanuit het westen gaat dit via de plaats Bormio.

Route Umbrailpas

Vanaf de top van de Stelviopas ga je richting Bormio. In één van de haarspeldbochten is een afslag naar rechts de Umbrailpas op. In 1901 is deze weg aangelegd als toegangsweg tussen het Italiaanse Vinschau (Val Venosta) en het Italiaanse Valtellina. Dit gebied doorkruist Zwitserland maar was de snelste route van het ene naar het andere dal. De Umbrailpas begint dus op de Stelviopas en eindigt in het Zwitserse Santa Maria. Tot aan Santa Maria gaat de weg via 34 haarspeldbochten naar beneden.

Route Bormio

Vanaf de top naar Bormio is het een rit van 26 kilometer. Op deze route kom je 39 haarspeldbochten tegen. Deze weg is vooral lang en gaat minder stijl dan zijn tegenhanger naar Prad. Het hoogteverschil dat overbrugd wordt is 1846 meter.

Route Prad am Stilfserjoch

Vanaf de top van de Stelviopas naar Prad is het 22 kilometer. Via 48 haarspeldbochten wordt een hoogte van 1540 overbrugd. Deze kant wordt ook wel de zwaarste kant van de Stelviopas genoemd. Zeker omhoog rijdend vanaf Prad is het zwaarder dan vanuit Bormio of de Umbrailpas. In de Giro d'Italia wordt vooral deze kant naar beneden gereden.

Lees verder

• Zuid-Tirol, Italië: Sulden