El Hierro, het kleine Canarische eiland

El Hierro is vooral populair bij natuurliefhebbers die genieten van de mooie natuur, de rust en de stilte. Dit eiland, met 500 vulkanen, was vóór Columbus het meest westelijke punt van de bekende wereld. Het gebrek aan stranden wordt gecompenseerd door een magnifiek berglandschap, dat zich uitstekend leent voor lange wandelingen. El Hierro is ook een ideaal eiland om te duiken, het zeereservaat in het zuiden, is een paradijs voor duikers. Het eiland is absoluut niet toeristisch, de bevolking leeft van landbouw, visserij en ambachten. Moderner van aard is de energieopwekking, er wordt enkel groene energie gebruikt.

Inhoud

• Algemeen
• Badplaatsen
• Toplocaties
• Het ontstaan van El Hierro
• Landschap
• Flora
• Klimaat
• Geschiedenis
• Economie
• Energie
• Feest en evenement
• Activiteiten
• Nachtleven
• Reizen naar El Hierro
• Reizen op El Hierro

Algemeen

El Hierro is het meest zuidwestelijke eiland van de Canarische Eilanden, een archipel in de Atlantische Oceaan. Het dunbevolkte eiland is met 278 km² ook het kleinste eiland van de archipel. De eilanden horen bij Spanje, maar El Hierro ligt ongeveer 550 km van de Afrikaanse kust en ligt ongeveer 1500 km van het Europese vasteland. De hoofdstad is Valverde, met 4.955 inwoners (2018). In totaal wonen er op El Hierro 10.986 mensen (2018).

Badplaatsen

El Hierro is geen strandbestemming, de meeste toeristen komen hier om te genieten van het landschap, de natuur en de rust. Er zijn nauwelijks zandstranden en door de steile rotsen aan de kust blijft er weinig plaats over om te zwemmen. Het toerisme is kleinschalig gebleven en concentreert zich vooral rond de plaatsen La Restinga en Las Puntas.

La Restinga

La Restinga is de meest zuidelijke plaats van het eiland. Deze populaire badplaats heeft een vissershaven, een jachthaven, een groot hotel en een klein appartementencomplex. Aan de kustweg, de Avenida Marítima, vindt u een gevarieerd aanbod van winkels, bars, cafés en restaurants. Het kleine zwarte zandstrand in het midden van La Restinga wordt beschut door de vissershaven. La Restinga is een zeer geschikte plaats om te duiken. De beste duikplek van het eiland is het zeereservaat van Mar de las Calmas bij Punta Restinga. Bijzonder is het resultaat van een onderzeese uitbarsting in 2011. Ongeveer 5 km uit de kust van La Restinga kwam hierdoor de top van de vulkaan ongeveer 80 meter hoger te liggen.

Omgeving

Ongeveer 10 km naar het noordwesten ligt Cala del Tacorón. Trappen dalen hier af naar een aantal kleine inhammen in de vulkanische kust van Mar de las Calmas. Ongeveer 2 km ten noorden van La Restinga ligt Cueva Don Justo, met zijn 6 km lange labyrint van ondergrondse vulkanische tunnels.

Las Puntas

Las Puntas ligt aan de El Golfo-baai, in het noordwesten van het eiland. Op de oude kade staat Hotel Punta Grande, dat opgenomen is geweest in het Guinness Book of Records als kleinste hotel ter wereld. Het oorspronkelijke havengebouw is gebouwd in 1884 en was tot 1930 in gebruik. Het hotel heeft vier kamers, een bar en een restaurant. Las Puntas heeft geen strand, zwemmen is mogelijk in één van de rotsachtige inhammetjes bij het hotel.

Omgeving

Ruim 5 km naar het zuidwesten ligt Charco Azul, met rotsachtige inhammen en turquoise water. De Mirador de la Peña ligt 2 km ten noordoosten van Las Puntas. Dit uitkijkpunt, hoog in de bergen (670 m), biedt een prachtig uitzicht over de El Golfo-baai. Het bijbehorende restaurant is ontworpen door César Manrique.

Toplocaties

Valverde

In het noordoosten van het eiland ligt de hoofdstad Valverde. De stad ligt op ruim 600 m hoogte en heeft geen haven. De enige historische bezienswaardigheid is de Iglesia Santa María de la Concepción, gebouwd in de 18de eeuw. Hoogtepunt in het interieur van deze drieschepige kerk is het barokke altaar. Het stadhuis tegenover de kerk is in Canarische stijl gebouwd (1910-1940). Valverde heeft twee musea. In het Archeologisch Museum zijn in vitrines oude archeologische vondsten te zien. In het Etnografisch Museum is te zien hoe verschillende ambachten op El Hierro worden uitgevoerd.

Omgeving

Bijna 10 km naar het noordoosten ligt de kleine, moderne badplaats Tamaduste. Het heeft een aangenaam strand, gelegen aan een rustige baai. 8 km ten noorden van Valverde ligt Charco Manso, een complex van natuurlijke poelen in vulkanisch gesteente. Enkele kilometers ten westen hiervan ligt Pozo de las Calcosas, met net zulke natuurlijke zwembaden als Charco Manso.

Tigaday/Frontera

Tigaday/Frontera ligt in het noordwesten van het eiland, ten zuiden van Las Puntas. Het is de één na grootste plaats van het eiland, waar wijngaarden, fruitbomen en ananasvelden zorgen voor welvaart. Aan de rand van Frontera staat de Iglesia de la Candelaria, gebouwd in 1818. Hoogtepunt in het interieur, overdekt door een houten plafond, is het vergulde altaar. In het centrum van Frontera staat op een heuvel van rode vulkanische as een klokkentoren.

Omgeving

2 km naar het noorden ligt het Poblado Arqueológico de Guinea, een vroeg 15de-eeuwse Normandische nederzetting. U komt hier ook meer te weten over de Bimbaches, de oorspronkelijke bewoners van El Hierro. Naast deze nederzetting vindt u het Lagartario. Hier maakt u kennis met enkele reuzenhagedissen (1,5 m) die in gevangenschap geboren zijn.

Sabinosa

Vlak bij de noordwestkust ligt Sabinosa. Het in bloemen gehulde plaatsje, met zijn pittoreske smalle steegjes, ligt hoog boven El Golfo. Vlak aan zee, onder Sabinosa, ligt de Pozo de la Salud, de 'bron van gezondheid'. Het water uit deze bron zou een wondermiddel zijn tegen de meest uiteenlopende kwalen. Sabinosa heeft ook een modern 'kuuroordhotel' dat hier in 1996 werd gebouwd.

Omgeving

Ruim 4 km naar het westen ligt Playa de Arenas, het enige witte zandstrand van het eiland.

El Sabinar

Op een afgelegen punt in het westen van het eiland ligt El Sabinar. De naam van dit door een kloof doorsneden plateau komt van het woord sabina (jeneverbes). Er staan bijna 300 jeneverbesstruiken met witte, verweerde stammen, krom gebogen door de wind.

Omgeving

Ruim 1 km naar het westen ligt Playa de Verodal, een klein, schilderachtig, winderig strand met roodachtig vulkanisch zand. 3 km ten oosten van El Sabinar ligt de Mirador de Basco (850 m). Hier heeft u een prachtig uitzicht over El Golfo.

Ermita Nuestra Señora de los Reyes

In het westelijk gelegen La Dehesa ligt, omgeven door een lage muur, het heiligdom van de Señora de los Reyes, de beschermheilige van het eiland. Binnen staat op een zilveren draagbaar een standbeeld van de Madonna. Om de vier jaar wordt dit beeld tijdens een processie, de Bajada de la Virgen de los Reyes, naar Valverde gedragen.

Omgeving

7 km naar het zuidwesten ligt Punta de Orchilla. Dit is het meest westelijke punt van het Spaanse grondgebied en werd lange tijd beschouwd als het einde van de wereld. In 1634 werd de nulmeridiaan door dit punt getrokken en in 1885 naar Greenwich verschoven.

Isora

Isora, in het oosten van het eiland, is een pittoreske samensmelting van enkele gehuchten.

Omgeving

1 km naar het zuiden biedt de Mirador de Isora (770 m) een mooi uitzicht over de oceaan. Een wandelpad leidt over een afstand van 4 km omlaag naar de kust. Ruim 2 km ten zuidwesten van Isora ligt te midden van dennenbomen de Mirador de las Playas (1070 m). Hier heeft u een schitterend uitzicht op de Las Playas-baai. Ongeveer 6 km ten zuiden van Isora ligt El Pinar, midden in een groot dennenbos. Het plaatsje bestaat uit twee dorpen, Las Casas en Taibique. In Taibique vindt u een hotel, restaurants, bars en winkels. Ook midden in een dennenbos gelegen is de camping Hoya del Morcillo, ongeveer 6 km ten zuidwesten van Isora. Hier vandaan kunnen allerlei wandeltochten gemaakt worden, van korte boswandelingen tot de beklimming van de Pico de Malpaso (1500 m).

San Andrés

Enkele kilometers ten noorden van Isora ligt San Andrés. Dit agrarische plaatsje ligt 1100 m boven de zeespiegel en de inwoners leven hoofdzakelijk van de veeteelt.

Omgeving

Bij Tiñor, 4 km naar het noorden, stond vroeger de garoé, de heilige boom van de Bimbaches. Nu groeit er op deze plaats een lindeboom. Ruim 3 km ten zuidwesten van San Andrés biedt de Mirador de Jinama (1250 m) een mooi panoramisch uitzicht over El Golfo. Hier begint een wandelweg naar Frontera en loopt u langs rotsen en watervallen, en door een laurierbos.

Puerto de la Estaca

Puerto de la Estaca, in het noordoosten, is de enige veerhaven van het eiland. Tot 1972, toen het vliegveld in gebruik werd genomen, vormde deze haven de enige verbinding met de buitenwereld.

Omgeving

10 km naar het zuiden ligt de Las Playas-baai. Aan de noordkant hiervan ligt de Roque de la Bonanza, een rotsformatie voor de kust van ongeveer 200 m hoog. Aan de zuidkant van de Las Playas-baai ligt de Parador de El Hierro, het comfortabelste hotel van El Hierro.

Het ontstaan van El Hierro

Net als alle andere Canarische eilanden is El Hierro een vulkaaneiland. Het eiland is bijna 2 miljoen jaar geleden uit zee verrezen door onderzeese vulkanische activiteit. El Hierro dankt zijn vorm aan een zware aardbeving, 50.000 jaar geleden, waarbij ongeveer een derde van het noordelijk deel van het eiland afbrak. Hierbij ontstond de huidige El Golfo-baai. Een hoge bergrug loopt in de vorm van een boemerang van oost naar west. Dit is het gedeelte van de rand van een verzonken krater die boven water is blijven uitsteken. De binnenbocht van deze bergrug loopt steil af en vormt aan de noordkant de El Golfo-baai.

El Hierro heeft ongeveer 500 vulkanen die te zien zijn aan de oppervlakte en 300 vulkanen die zijn bedekt door lava van recentere uitbarstingen. De meeste vulkanen liggen in het zuiden van het eiland. De laatste grote uitbarsting vond ruim 200 jaar geleden plaats. Door de vulkanische activiteit zijn ook vulkaantunnels ontstaan. El Hierro heeft 70 vulkaantunnels waardoor vloeibare lava stroomde die afkoelde en stolde. Hierdoor ontstond over enkele kilometers een wirwar van galerijen, grotten en tunnels. Ook bovengronds heeft de lava fantastische vormen aangenomen. Rondom La Restinga zijn door uitbarstingen onder water én door de snelle afkoeling lavatongen (magmabulten) ontstaan.

El Hierro is vulkanisch nog steeds actief. In 2011 vond een onderzeese uitbarsting plaats, 5 km van La Restinga. Door deze uitbarsting is de top van een onderzeese vulkaan ongeveer 80 m omhoog gekomen. De vulkaan bleef vervolgens onder water. Wel zou de vulkaan in de toekomst nog verder omhoog kunnen komen en zo een nieuw eiland vormen. Een eiland dat op de zelfde manier is ontstaan als El Hierro, uit zee verrezen door onderzeese vulkanische activiteit.

Landschap

El Hierro heeft een vulkanisch landschap en is erg bergachtig. Rondom de El Golfo-baai loopt van oost naar west een hoge bergrug die aan de noordkant, aan de baai, steil afloopt. Het hoogste punt van het eiland is de Pico de Malpaso (1500 m), in het midden van het eiland, iets ten zuiden van de bergrug. El Hierro heeft de grootse vulkaandichtheid van de Canarische Eilanden, met 500 'bovengrondse' en 300 'ondergrondse'. Vooral het zuiden van het eiland bestaat uit kale vulkanische heuvels. Hier vindt u ook vulkaantunnels en lavatongen. In het noorden, boven San Andrés, bevindt zich de hoogvlakte met weilanden en akkers. In het westen van het eiland liggen op een plateau de weilanden van El Sabinar. Het eiland heeft een rotsachtige kustlijn, met kliffen langs de zee tot meer dan 1000 m hoog. Daarnaast liggen er aan de kust enkele baaien, stranden en natuurlijke zwembaden.

Flora

De grootste attractie van El Hierro is de natuur. Het eiland werd in 2000 door UNESCO in zijn geheel uitgeroepen tot biosfeerreservaat. De ongerepte natuur bestaat hoofdzakelijk uit dennenbomen, laurierbomen en jeneverbesstruiken. De hoogste gebieden van het eiland zijn veelal gegroeid met dennenbomen. Dennenbomen bedekken de hellingen van de bergrug rondom de El Golfo-baai. Ook groeien zij in het oosten van het eiland, tussen Isora en El Pinar. Meer naar beneden komen laurierbomen en reusachtige boomheide voor. In lager gelegen gebieden groeien vetplanten en wolfsmelkplanten. De vruchtbare hoogvlakte in het noorden heeft weilanden en akkers. In het westen van het eiland, in de weilanden van El Sabinar, groeien bijna 300 jeneverbesstruiken.

Een deel van de flora bestaat uit landbouwgewassen, de vlakke bodem wordt voor een deel verbouwd. Rondom Frontera staan fruitbomen, en liggen wijngaarden en ananasvelden. Wijngaarden zijn ook te vinden op terrassen bij Sabinosa. Daarnaast worden er op het eiland ook bananen, aardappelen en tomaten verbouwd.

Klimaat

El Hierro heeft een subtropisch klimaat met temperaturen van gemiddeld 18 graden in de winter en 23 graden in de zomer. Extreme temperaturen worden afgezwakt door de Canarische stroom en de noordoostelijke passaatwinden. Op El Hierro is het vaak mistig en hoger gelegen dorpjes worden vaak in mist gehuld, vooral 's nachts. De nachten zijn er koeler dan op de andere eilanden.

Geschiedenis

Vóór Columbus was El Hierro het meest westelijke punt van de bekende wereld. In 150 n.Chr. bestempelde de Griekse geograaf Ptolemaeus het eiland als de rand van de wereld. In 1634 werd de nulmeridiaan door het meest westelijke punt van het eiland getrokken. In 1885 werd deze naar Greenwich verschoven. Voordat de Spanjaarden het eiland in 1403 veroverden werd El Hierro bevolkt door Bimbachestammen. Na de verovering vielen deze stammen ten prooi aan slavenhandelaars en eigenden de Spaanse kolonisten zich hun land toe. In de 19de eeuw werden vijanden van de Spaanse staat naar het eiland verbannen. Een feodaal stelsel, dat na de verovering werd ingevoerd, zou zich weten te handhaven tot 1836.

Economie

Er is geen industrie op El Hierro. De huidige bewoners leven van landbouw, visserij en ambachten. Het toerisme is weinig ontwikkeld. De landbouw is economisch gezien het belangrijkste. Veel inwoners leven van de druiventeelt en de Viña Frontera is een wijn die beroemd is in de hele archipel. Naast druiven worden er ook bananen, aardappels, tomaten, ananassen en perziken verbouwd. Ook de visserij speelt een belangrijke rol in de lokale economie, de regionale keuken draait om verse vis. Op El Hierro floreren de ambachten, zoals pottenbakken, weven en houtsnijkunst. Een ander traditioneel product is de bekende geitenkaas uit San Andrés. Toerisme is niet belangrijk voor de economie, de accommodatie beperkt zich tot ongeveer 800 bedden.

Energie

In 2014 is op El Hierro het hydro-elektrische Gorona Windpark geopend, waardoor het eiland volledig in zijn eigen energie kan voorzien. De windkrachtcentrale bestaat uit vijf windturbines die in totaal 11,5 megawatt elektriciteit opwekken voor de bijna 11.000 inwoners, een extra aantal toeristen en drie ontziltingsinstallaties. De windkrachtcentrale is ook een hybride centrale. Overtollige windenergie wordt gebruikt voor het pompen van water in de krater van een uitgedoofde vulkaan, op 700 m hoogte. Bij weinig wind of wanneer de vraag het aanbod overtreft, wekt het water dat vrijkomt uit de krater 11 megawatt elektriciteit op. Dit vrijkomende water komt in een kunstmatig bassin terecht, waarna dit weer omhoog gepompt kan worden. Vóór de komst van de centrale moest El Hierro ongeveer 40.000 vaten ruwe olie per jaar invoeren, voor een bedrag van ongeveer 4 miljoen dollar. Tegenwoordig is dit niet meer nodig en is het eiland volledig zelfvoorzienend voor elektrische energie.

Feest en evenement

Bajada de la Virgen de los Reyes

Het belangrijkste feest van El Hierro is de Bajada de la Virgen de los Reyes. Het wordt eens in de vier jaar gehouden, op de eerste zaterdag van juli (de laatste keer was in 2017, de eerstvolgende is in 2021). Tijdens dit feest staat de Virgen de los Reyes (Maagd van de Koningen) centraal, de beschermheilige van het eiland. Tijdens een ceremoniële processie wordt het standbeeld van de Maagd van haar heiligdom in La Dehesa in een draagstoel naar Valverde gedragen. De processie duurt van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat en loopt door alle plaatsen van El Hierro.

Activiteiten

El Hierro is bij uitstek een eiland voor natuurliefhebbers, wandelaars en duikers. Het eiland biedt volop mogelijkheden voor het maken van wandelingen langs de vulkaankraters en rotsstranden, of door de bossen. Ook kunt u aan de zuidkust wandelen langs archeologische vondsten, rotstekeningen en inscripties. Daarnaast zijn de wateren rondom El Hierro zeer geschikt om te duiken. El Hierro heeft 46 duikplekken, de beste plek is het zeereservaat van Mar de las Calmas bij Punta Restinga. Het heeft een spectaculaire zeebodem en een prachtige flora en fauna. El Hierro heeft enkele duikcentra waar u duiklessen kunt volgen en waar uitstapjes naar de beste duikplekken worden georganiseerd. Naast duiken en wandelen is El Hierro ook een uitstekende plek om te zeilen, surfen en mountainbiken.

Nachtleven

El Hierro heeft een bescheiden uitgaansleven en de meeste gelegenheden zijn vrij klein en rustig. Grote discotheken of uitgaanscentra zoals op Tenerife en Gran Canaria zult u hier tevergeefs zoeken. Als u op El Hierro wilt uitgaan zijn de beste mogelijkheden te vinden in Las Puntas, La Restinga, Frontera en Valverde. Hier zijn vaak alleen bars en cafés te vinden. De hoofdstad Valverde heeft ook een discotheek.

Reizen naar El Hierro

Er zijn geen rechtstreekse vliegverbindingen tussen El Hierro en Nederland. El Hierro heeft wel vliegverbindingen met Tenerife, Gran Canaria en La Palma. Meestal vliegt u via Tenerife-Zuid en vervolgens Tenerife-Noord naar El Hierro. Tenerife-Zuid is met diverse luchtvaartmaatschappijen vanaf Schiphol te bereiken. De vliegtijd bedraagt, bij een rechtstreekse vlucht, ruim 4 uur. Via Tenerife-Noord vliegt u naar El Hierro, deze vlucht duurt ongeveer 45 minuten. Van en naar het vliegveld van El Hierro rijden nauwelijks bussen. De snelste manier om uw bestemming te bereiken is per taxi. Ook is het mogelijk om op de luchthaven een auto te huren.

El Hierro is ook per boot te bereiken. Een regelmatige veerdienst verbindt Puerto de la Estaca met Tenerife en La Gomera. De overtocht per veerboot duurt vanaf Tenerife/Los Cristianos ongeveer 4 uur. Een huurauto die van tevoren geregeld is kan bij de haven worden afgeleverd. Ook kunt u vanaf hier uw bestemming bereiken per taxi.

Reizen op El Hierro

El Hierro biedt vrijwel geen mogelijkheden om per openbaar vervoer te reizen. Hier bent u aangewezen op taxi's. Ook is het aan te bevelen een auto te huren, hiervoor kunt u terecht op de luchthaven.

Lees verder

• Gran Canaria: een veelzijdig Canarisch eiland
• Fuerteventura: de ideale strandbestemming
• Lanzarote: het vulkanische Canarische eiland
• La Palma, het groene Canarische eiland
• La Gomera, het alternatieve Canarische eiland