Monte Gordo in de Algarve: ook bij senioren geliefd!

Wie een passend vakantieplekje zoekt, hanteert vaak een specifieke wensenlijst. Die lijst kan leeftijdgericht zijn of inzoomen op wat ter plaatse aantrekkelijk zal zijn en wat zal afschrikken. Oudere personen zoeken meestal geen brallerig uitgaansleven 24/7, maar wel een plek met alle nodige faciliteiten onder handbereik, couleur locale en passende vrijetijdsbesteding. Senioren die willen overwinteren, hebben ook doorslaggevende eisen. Hoe hoog zijn de huurprijzen van de appartementen voor een lange periode bijvoorbeeld of zijn de medische voorzieningen zoals een trombosedienst goed en onder handbereik? Gezien de terugkerende senioren, is het duidelijk dat het moderne Monte Gordo in de Algarve aan het eisenpakket van de meest kieskeurige bezoeker voldoet.

• Is de term senior te definiëren?
• Portugal en de Algarve
• De Algarve
• 2e fase strand faciliteiten
• Het klimaat in Monte Gordo
• Stranden van Monte Gordo en omgeving
• De visserij in Monte Gordo
• Traditionele architectuur in de Algarve
• Het natuurreservaat de Mata Nacional das Dunas Litorais de Vila Real de Santo António
• Een stek voor de vogelaars: Reserva Natural do Sapal
• Feestdagen van Igreja de Nossa Senhora das Dores in Monte Gordo

Is de term senior te definiëren?

Er is een grote groep mensen, die anno 2018 geniet van vroegpensioen. Daarnaast is er een grote groep hoogbejaarde mensen en uiteraard de groep tussen de personen met vroegpensioen en de hoogbejaarden in. Sommigen zijn fit en vitaal, anderen hebben leeftijdsgebonden gezondheidsproblemen. De bandbreedte rondom de term senior is erg ruim. Wat dat betreft is niet echt een vaste definitie te geven van 'de senior'. Het is een (te) veelzijdige groep om te kunnen vatten: de senior laat zich niet in een hokje stoppen.

Trends, wensen en ontwikkelingen onder deze veelzijdige groep zijn – wat het reizen betreft – soms wel aan te geven. Hoe kan bijvoorbeeld een wensenlijst van de gemiddelde senior in 2018 er uit zien? Een kleine greep uit de mogelijkheden:

• Lokale bezienswaardigheden of natuurschoon;
• Sportmogelijkheden zoals golfen, tennis, fietsen, zwemmen of wandelen;
• Nederlandssprekende medici;
• De nodige faciliteiten in de nabije omgeving (medisch, postkantoor, ATM, supermarkt enz);
• Zonuren tijdens de wintermaanden;
• Budgetvriendelijke opties bij langer verblijf tijdens de wintermaanden;
• Een afwisselende keuken, de verkrijgbaarheid Nederlandse producten;
• Er is goed nagedacht over de mobiliteit;
• Leeftijdgenoten;
• Er is couleur locale.

De gemiddelde senior zoekt bijvoorbeeld vaker rustiger bestemmingen op waar bepaalde hobby's buiten beoefend kunnen worden. Een trend is het doorbrengen van langere periodes in het buitenland als overwinteraar dan wel als pensionado. De medische voorzieningen ter plekke zijn dan belangrijk en het aanwezig zijn Nederlands sprekende diensten. Uitstekende mobiliteit (scootmobiel - rollator - krukken - rolstoel) op de plaats van bestemming is een must voor de mindervalide senior. Het is daarom al met al niet verwonderlijk dat steeds meer senioren het vlakke Monte Gordo in de Algarve als bestemming ontdekken.

Portugal en de Algarve

Tot 1976 was Portugal verdeeld in elf provincies, waarvan de Algarve de zuidelijkste provincie van Portugal was. De naam Algarve is ontstaan tijdens de Moorse bezetting van het gebied. Het Arabische 'Al-Gharb' betekent namelijk het westen. Dit is de geografische ligging van de streek vanuit de omgeving van de bezetter (Berbers en Arabieren) gezien. De provincies zijn na 1976 staatkundig vervangen door districten. De kustplaats Monte Gordo bevindt zich in het district van Faro, dat qua omtrek ongeveer gelijk is aan de voormalige provincie Algarve. Het gebruik van de term de Algarve (Costa Algarvia) als gebiedsaanduiding is wel gebleven. De N125 is de provinciale kustweg (er is ook een tolweg), die alle plaatsen aan die kuststrook met elkaar verbindt en die toegang verschaft tot de strandwegen (praia). Tussen de grensplaats Vila Real en Lagos (voorbij Faro vanaf Monte Gordo gezien) is een regionale spoorlijn aangelegd en onder andere de kuststeden Portimão, Tavira en Faro aandoet. Uiteraard is ook een openbare busdienst aanwezig (halte in Monte Gordo).

De Algarve

Onder het aanbod aan reisbestemmingen in de Algarve genieten sommige plaatsen een sterke voorkeur vanwege hun gunstige ligging, de prijsstelling (laag), de aanwezige faciliteiten en het microklimaat. De stad Monte Gordo scoort goed op al deze punten. Het is bijzonder budgetvriendelijk waardoor een verblijf van een aantal maanden betaalbaar blijft, het is vlak met brede voetgangersgebieden, het is goed toegankelijk voor mindervaliden en er is genoeg te doen in en rond de stad in het laagseizoen. Naast de lokale traditionele keuken is een keus uit tapas, vis, schelp- en schaaldieren, en voor de afwisseling ook een internationaal aanbod aan horeca, zoals Chinees, Italiaans en Nepalees. Diverse afhaalmogelijkheden (take-away), koffiebars en ijssalons zijn aanwezig. De Portugese toerist verblijft zelf eveneens graag in Monte Gordo. Veel inwoners uit de omgeving van Lissabon houden in Monte Gordo in de zomermaanden vakantie. Dit geeft de stad dan een meer authentieke 'buzz'. Reserveren in restaurants is een aanrader tijdens de grote drukte. In het laagseizoen – wanneer de overwinteraars in Monte Gordo neerstrijken – zijn sommige horeca en winkels gesloten, waardoor het wat stiller kan zijn.


Monte Gordo ligt aan de baai van Cadiz dichtbij de Spaanse grens. Het is per auto binnen 40 minuten vanaf de luchthaven van Faro bereikbaar. De promenade wordt door de hoofdweg opgesplitst in twee delen. Een deel van de promenade loopt daardoor parallel aan de weg en het strand, het ander deel is voetgangersgebied en loopt uiteraard ook parallel aan het strand. De hoofdweg in de stad loopt tussen de stadskant en ongeveer de helft van de promenade en strandkant in. De hoofdweg scheidt daardoor een deel van de promenade, de parkeerterreinen en het strand van de stadskant waar de hotels, de appartementen, de winkels, bars en de meeste restaurants staan.

In het voetgangersgedeelte van de promenade is natuurlijk ook horeca aanwezig. Sommige eetgelegenheden liggen aan het strand. Het casino van Monte Gordo, het toeristenbureau en diverse krant- en tijdschriftkiosken staan ook aan de strandkant. De promenade is strak geplaveid met vierkante kinderkoppen. Het oppervlak is daardoor goed begaanbaar voor personen die zich per rolstoel, scootmobiel of rollator moeten verplaatsen. Op de promenade zijn zitbanken aanwezig en diverse verkoelende parken met palmbomen en oleanders. Het geheel is keurig verzorgd.

2e fase strand faciliteiten

Parkeren is buiten het seizoen gratis. Een aantal horecagelegenheden zijn Nederlandstalig met Nederlandse producten voor wanneer de heimwee toeslaat of verandering van spijs gewenst is. Over de volle lengte van het strand is een stevige loopbrug opgetrokken met brede op- en aflopende doorgangen en trappen. De op- en aflopende doorgangen maken het mindervaliden mogelijk om het gehele strand te kunnen benaderen. Het wordt veelvuldig gebruikt om te wandelen. Monte Gordo heeft met behulp van EU-subsidie sinds 2017 een flinke upgrade ondergaan. Aan de loopbrug zijn een zestal toiletfaciliteiten langs het gehele strand te vinden. Ook zijn trendy horecagelegenheden met dakterrassen langs de loopbrug gebouwd.

Het klimaat in Monte Gordo

Statistisch gezien is juli de heetste maand van het jaar (gemiddeld 26°C) in Monte Gordo met de meeste zonuren op de teller. Januari is statistisch gezien de koudste maand (gemiddeld 11°C), terwijl december de natste maand is. Het zeewater (stroming Atlantische Oceaan) is erg fris en bereikt in de zomer (juli) ongeveer 22°C.

Stranden van Monte Gordo en omgeving

Veel stranden aan de Algarve-kust zijn slechts bereikbaar via een bootverbinding (bijvoorbeeld Cabanas) of met een toeristentreintje (Barril). Dit komt, omdat het nationale park de Rio Formosa langs een groot deel van de Algarve-kust en daardoor de stranden loopt en niet zomaar betreden mag worden. Door de eb- en vloedwerking ontstaan ook telkens eilanden of zandbanken, die de bereikbaarheid bemoeilijken. Verder zijn er stukken kust met veel kliffen. Een aantal stranden is door dit alles niet rechtstreeks te benaderen. Monte Gordo ligt geografisch gezien boven het nationale park, waardoor de beschermende restricties niet gelden. Kliffen hebben plaats gemaakt voor glooiende duinen. Eb en vloed hebben geen effect op het strand, zoals dat in het nationale park gebeurt. Het strand tegenover de stad zelf heet 'praia de Monte Gordo'.

Andere stranden in de nabije omgeving van Monte Gordo zijn:

• praia de Adão e Eva (onbewaakt);
• praia de Santo António;
• praia da Ponta da Areia (nabij Spaanse grens)

Praia de Monte Gordo
Het strand van Monte Gordo is breed en schoon met fijn zand. Qua structuur lijkt het op het zand dat op de Nederlandse en Belgische stranden ligt. Er is een ruim aanbod aan ligbed-, parasol- en zonweringverhuur. De zee en het strand worden tijdens het seizoen goed bewaakt. Op regelmatige afstand staan dan bemande strandwachtposten langs de gehele lengte van het strand (herkenbaar aan de rood-witte reddingsboeien). De strandwachten zijn te herkennen aan hun felgele T-shirts en opvallende strandjeep. Uiteraard mogen de chirinquitos niet ontbreken op het strand.

Chirinquito

Chirinquito is Portugees voor strandhuis dan wel eenvoudig strandtentje. Zij verkopen koffie, water, ijsjes en kleine snacks. Vaak is de uitbater tevens de verhuurder van de ligbedden en zonneschermen. Het is mogelijk om bedden op zijn stukje strand te reserveren. Dit is vooral handig in het hoogseizoen, wanneer de stranden erg druk zijn. Soms is het teruglopen door het hete, mulle zand naar de chirinquito te veel om iets te gaan kopen om de honger te stillen. Op het strand komen gelukkig – hoorbaar en regelmatig – ambulante handelaren (zij roepen telkens 'bolli bolli') langs die eetwaren verkopen, zoals de bolas sem crem (de Portugese donut).

Toekenning van de blauwe vlag
Uiteraard zijn op het georganiseerde strand ook stukken aanwezig waar badgasten – zo zij dat willen – hun handdoek kunnen uitslaan of een stoel kunnen uitklappen. Dit is altijd mogelijk op de brede strook zand langs de branding (behalve bij de boten). De uiteenlopende, gekleurde parasols die daar staan te wapperen, maken het een vrolijk geheel. Het strand draagt het keurmerk van de blauwe vlag (2017). De blauwe vlag is het internationaal erkende keurmerk voor stranden en jachthavens. In het Portugees heet de blauwe vlag 'Bandeira azul'. Het is een must voor landen die zich richten op de toeristenindustrie. Om in aanmerking te komen voor het keurmerk van de blauwe vlag, dient voldaan te worden aan de hoge eisen voor schoon zwemwater en schone stranden. Ook moet zwerfvuil aangepakt worden. Opvallend detail is hoe succesvol aan het actief scheiden van afval wordt gedaan in Portugal. Verder gelden voorwaarden voor het treffen van veiligheidsmaatregelen, zoals de aanwezigheid van reddingsmaterialen en een EHBO-post. Daarnaast gelden bepaalde milieu-eisen aan bijvoorbeeld het water of de aanwezigheid van schone toiletten.

Praias Douradas

Monte Gordo is ook beloond met de nationale gouden kwaliteitsvlag (Quercus 2017). Deze onderscheiding is afkomstig van de Portugese vereniging voor natuurbescherming. De Quercus stelt bijzonder strenge eisen aan het zwemwater.

De visserij in Monte Gordo

Aan de westkant van de stad stallen lokale vissers de boten op het strand. Daar bevinden zich ook de werkplaatsen (te herkennen aan hun houten puntdaken) en de verenigingsgebouwen van de asociacion de pescadores (vissers) en de asociacion de mariscos (schelpenvissers). De boten worden aan land getrokken met behulp van een speciale tractor, terwijl de bootbemanning op het achtersteven zit om het trekken te vergemakkelijken. De boten varen de gehele dag af en aan en zijn een uniek schouwspel om te zien, wanneer zij het land op worden getrokken of te water gaan. De bontgekleurde bootjes staan kriskras op het strand te midden van stapels nettenbundels, boeien en wapperende vlaggen en bieden bijzondere fotomomenten. Het geeft de stad daarmee zijn unieke couleur locale. In dit gedeelte van het strand mag niet gerecreëerd worden in verband met de begrijpelijke gevaren.

Traditionele architectuur in de Algarve

De oorspronkelijke gebouwen in Monte Gordo hebben voor het merendeel plaats moeten maken voor moderne appartementen en hotels (hoogbouw). Monte Gordo is in de loop der tijd van vissersdorp verworden tot een moderne kustplaats. Soms vindt men nog een authentiek pareltje tussen de moderne gebouwen in. De oorspronkelijke huizen zijn goed herkenbaar aan de pagode bouwstijl van het dak. Dit heet in het Portugees Telhados de Quatro Águas dat daken van vier wateren betekent). Het ontstaan van deze Chinees ogende bouwstijl is onzeker. Men vermoedt dat het meer door esthetische redenen is ingegeven dan uit praktische overwegingen. De traditionele dakpannen 'telha de canudo' zijn van Moorse origine en hebben de vorm van een halve cirkel. Ze zijn gebakken uit rode klei na eerst gevormd te zijn op het bovenbeen van de tegelmaker.

Wie de architectuur van de authentieke Algarve wil ervaren, kan zijn hart ophalen tijdens een uitstapje in het kleine, naburige dorpje Cacela Velha. Gezien de vele eet- en drinkgelegenheden heeft het dorpje wel een knieval gemaakt richting het toerisme, maar de charme blijft. Het uitzicht vanaf de stadsmuren over de kliffen en zee is betoverend.

Het natuurreservaat de Mata Nacional das Dunas Litorais de Vila Real de Santo António

Het grootste bos (dennen) en natuurpark (440 ha) in de Algarve is 'de Mata Nacional da Dunas Litorais de Vila Real de Santo Antonio'. Het ligt ten oosten van de stad tussen Monte Gordo en Vila Real de Santo Antonio in. Het is een dennenbos in een duingebied en vormt de natuurlijke habitat van de zogeheten Chameleo Chameleon. Er zijn wandelroutes door het bos aangelegd (geen toilet faciliteiten of horeca in 2017). De natuurliefhebber kan aldaar (bos)vogels spotten en in de herfst uiteenlopende paddenstoelen en zwammen ontdekken die daar groeien.

Een stek voor de vogelaars: Reserva Natural do Sapal

Tussen de plaatsen Castro Marim, Monte Gordo en Vila Real de Santo António in, ligt een natuurreservaat (zoutmoeras) met de naam Reserva Natural do Sepal. De natuurliefhebber kan daar uiteenlopende vogels spotten, waaronder ooievaars en flamingo's. Door zijn unieke ligging en opmaak is het immers bij uitstek de pitstop voor migrerende vogels (voor- en najaar). Uiteraard ontbreken de vaste bewoners niet in het reservaat. Het natuurgebied is namelijk de vaste habitat van veel plantsoorten, reptielen, zoogdieren en amfibieën.

Feestdagen van Igreja de Nossa Senhora das Dores in Monte Gordo

De bevolking van Portugal is overwegend katholiek. Het parochiale dorpskerkje Onze Lieve Vrouwe van Smarten (de patroonheilige van Monte Gordo) is centraal gelegen in de stad. Het staat op een plein ongeveer ter hoogte van het strandgedeelte waar de boten liggen. De jaarlijkse viering (festa) van deze parochie is van 5 tot 12 september. In die periode (zondag) wordt tijdens een processie het beeld van Onze Lieve Vrouwe van Smarten door de stad gedragen, waaronder het strand, aangekondigd door luid getoeter van de vissersboten. Aan de promenade is in die periode naast de 'vaste' kramen met kleding en bijou ook een rondreizende kermis aanwezig. De festa wordt verder omlijst door veel muziekoptredens en dans.

Het toeristenbureau op de promenade heeft een maandelijkse publicatie Algarve (gratis), waarin diverse feesten en festivals staan afgedrukt. In dat tijdschrift staan onder meer ook de data en plaatsen van de lokale markten. Op het bureau kan een handige plattegrond (gratis) van de stad afgehaald worden.

Lees verder

• Een stedentrip naar Obernai in de Elzas
• Wat maakt vakantie in Supetar Kroatië zo uniek?