Spiekeroog – Oost-Fries Waddeneiland

Spiekeroog is het Duitse Waddeneiland dat tussen Langeoog en Wangerooge in ligt, voor de kust van Niedersachsen in het werelderfgoed Waddenzee. Het eiland heeft 15 kilometer lang strand en bijzonder veel bomen en groen. Het wordt daarom ook wel het Groene Eiland of het Groene Hart van de Noordzee genoemd. Het eiland werd in de 14e eeuw voor het eerst genoemd en heette toen Spiekeroch. Het eiland is een gezondheidseiland en heeft het predicaat Nordseeheilbad.

Groene Hart van de Noordzee

• Oost-Fries Waddeneiland Spiekeroog
• Het Groene Hart van de Noordzee - das grüne Herz der Nordsee
• Gezondheidstoeristen
• Dorp Spiekeroog en Inselkirche
• Ontstaan van het eiland
• Lütjeoog en Oldeoog
• Plundering en stormvloed
• Zeehonden en vissen
• Jazz en Blues

Oost-Fries Waddeneiland Spiekeroog

Spiekeroog is een van de Oost-Friese Waddeneilanden, met een oppervlakte van 18,25 km². Het eiland hoort bij deelstaat Niedersachsen en bij de gemeente Wittmund. De afstand tot het vasteland is iets minder dan 6 kilometer. De veerboot vertrekt vanaf Neuharlingersiel, een mooi stadje met een haven aan de Waddenzee. Spiekeroog is net als Wangerooge een autovrij eiland. De auto moet in Neuharlingersiel blijven staan. De meeste Duitse Waddeneilanden hebben een vliegveld en een reguliere vliegdienst, maar Spiekeroog stelt het zonder deze vervoersvoorziening.

Varen op getij

Spiekeroog is, net als de eilanden Juist, Baltrum en Wangerooge, door de ondiepe vaargeulen afhankelijk van het getij. Er kan alleen gevaren worden als er genoeg water is, bij hoog tij. De boottijden zijn daarom niet vast, maar variëren iedere dag. Doorgaans is er elke dag wel een overtocht vanuit Neuharlingersiel naar het eiland. De veerboot doet er 45 minuten over.

Het Groene Hart van de Noordzee - das grüne Herz der Nordsee

Het eiland heeft voor een Waddeneiland ongewoon veel bomen. Het zijn vooral eiken en Oostenrijkse dennen die het eiland de bijnaam het Groene Eiland, Grüne Insel of ook wel das grüne Herz der Nordsee, hebben gegeven. Het is een eiland met schone flora, zoals lila lamsoor, heerlijk geurende wilde rozen en in de herfst de vitamine c-rijke oranje bessen van de duindoorn.

Ostplate

Het oostelijk deel van het eiland, de Ostplate, is wat planten- en vogelsoorten betreft het rijkste bedeeld. In het milieucentrum Wittbülten is er van alles over te vinden. Ostplate van Spiekeroog is wat het Oerd is van Ameland, de staart van het eiland, een ruig, onbedijkt gebied zonder bewoning, waar wind en water vrij spel hebben.

Gezondheidstoeristen

Het ontbreken van auto’s in combinatie met de frisse lucht en de kilometerslange stranden om heerlijke strandwandelingen te maken in de zilte lucht van de Noordzee lokken gezondheidstoeristen. Het is een eiland om helemaal tot jezelf te komen en de batterij weer eens helemaal op te laden. Ondernemers op het eiland spelen in op de vraag van de badgasten en bieden moderne en traditionele gezondheidsbehandelingen aan in het Kurhaus. De behandelingen richten zich op ontspanning en versterken van de afweer. Spiekeroog kan op een lange kuurtraditie bogen en kreeg in 1969 het predicaat Nordseeheilbad, een keurmerk voor kuurcentra.

Vitamine W

Samen met de gratis vitamine W geeft dat een boost zodat de badgasten er weer even tegen kunnen. Vitamine W is de combinatie van het fijne weer, de frisse lucht, de weldadige massage van de golven van de Noordzee, de ontspannende werking van de zilte Noordzeelucht op de longen en het geluid van de zee dat de geest ontspant, die helemaal gratis is op te snuiven en ervaren. Vitamine W is Vitamine Wadden.

Dorp Spiekeroog en Inselkirche

Spiekeroog heeft één dorp met dezelfde naam als het eiland: Spiekeroog. Er wonen bijna 800 eilanders (2017). Het dorp ligt aan de Waddenzeekant, het zuidelijke deel, van het eiland en wordt aan drie zijden omringd door duinen en strand. Het dorp zelf is van een schilderachtige schoonheid, met smalle straatjes, bont beschilderde deuren, winkeltjes en cafés. Rondom heel veel huizen zijn rozen geplant en meer dan honderd jaar oude linden en eiken stralen rust uit en nodigen uit om er even onder te gaan verpozen. Restaurants verwennen de gast met vers gevangen vis en gezellig nagenieten kan in een van de vele theehuizen. Daar staat thee met kandij op de kaart, een Oost-Friese specialiteit. Middelpunt is de oude kerk, de Inselkirche, uit de 17e eeuw. Hij werd in 1696 gebouwd en is de oudste kerk op de Oost-Friese Waddeneilanden.

Ontstaan van het eiland

Spiekeroog en de Oost-Friese Waddeneilanden zo'n 5.000 jaar geleden ontstaan en hebben een andere ontstaansgeschiedenis dan de Noord-Friese Waddeneilanden, die voor de kust van Sleeswijk-Holstijn liggen: Sylt, Amrum en Föhr. De kernen van die eilanden zijn opgestuwd door gletsjers, maar de Oost-Friese eilanden zijn door de wind aangewaaide zandbanken. Getijdenstromingen en de overheersende westenwinden laten de eilanden ‘wandelen’ en ze permanent verplaatsen van noordwest naar zuidoost. Op bijna alle eilanden zijn de dorpen oorspronkelijk in het midden gesticht, maar door deze constante verplaatsing van het eiland en verandering van de vorm, liggen ze tegenwoordig bijna allemaal op de westelijke delen van de eilanden.

Kustbescherming

Toen begin 20e eeuw er steeds meer dijken werden opgeworpen en de kustbescherming structureel werd aangepakt, is de wandel van de eilanden grotendeels een halt toegeroepen.

Lütjeoog en Oldeoog

Spiekeroog is tegenwoordig niet zo groot, maar het was driehonderd jaar geleden nog kleiner. Uiteindelijk zijn de twee eilandjes Lütjeoog en Oldeoog samengesmolten tot één en werden er dijken aangelegd en delen van het wad drooggelegd en werd Spiekeroog gevormd.

Plundering en stormvloed

Spiekeroog bleef niet verschoond van stormvloeden, waarvan de Allerheiligenvloed (1570), Kerstvloed (1717) en de Sint-Catharina-vloed (1736) zeer grote gevolgen hadden. Daarnaast werd het eiland ook geplunderd door zeerovers, werd er in de 19e eeuw een Frans garnizoen gelegerd waar de Engelsen op af kwamen als vliegen op de stroop. De stromvloeden zijn niet alleen van vroeger. In januari 1976 kreeg het eiland twee achter elkaar over zich heen, met grote duinafslag tot gevolg.

Zeehonden en vissen

Vanaf het eiland zijn boottochten naar de zeehondenbanken te maken waar de gewone zeehonden en de grijze zeehonden liggen te zonnen. Er zijn ook tochten op de Waddenzee en op de Noordzee te maken met viskotters, waarbij de bemanning uitleg geeft over wat er allemaal in de netten gevangen wordt.

Museum

In het Nationalpark-Haus Wittbülten is in een museale opstelling te leren over het waterleven. Er hangt onder meer een potvisskelet tentoongesteld.

Jazz en Blues

Op het eiland vindt in april jaarlijks een internationaal jazzfestival plaats dat drie dagen lang duurt. Er klinkt dan jazz, blues en de bigbands blazen er hun longen leeg en er wordt nachtenlang lang volop gedanst.

Lees verder

• Wangerooge – Duits Waddeneiland in Nedersaksen
• Sylt – Duits Waddeneiland of Nordseeinsel
• Amrum – Duits Waddeneiland verscholen achter Föhr
• Föhr – Duits Waddeneiland dat eens Før was
• Fanø – het noordelijkste Waddeneiland