De Rhônegletsjer in Zwitserland wordt steeds kleiner

De rivier de Rhône - die stroomt door Zwitserland en Frankrijk - ontspringt bij de Rhônegletsjer. Deze gletsjer ligt op de Furkapas in het Zwitserse kanton Wallis. Door klimaatverandering wordt ook deze gletsjer steeds kleiner. Heel lang geleden kwam de gletsjertong nog tot het dorpje Gletsch. In de loop der jaren zie je de gletsjer steeds kleiner worden. Vanaf ongeveer 1870 wordt er ieder jaar een tunnel in de gletsjer gemaakt, zodat toeristen in de ijsgrot kunnen. Volgens berekeningen zal de gletsjer rond het jaar 2100 nagenoeg niet meer bestaan.

• Rivier de Rhône
• Stroomgebied
• Zijrivieren
• Ontstaan Rhônegletsjer
• Gletsch en ligging Rhônegletsjer
• Furkapas
• Vroegere tijden
• Zal de Rhônegletsjer geheel verdwijnen
• Feiten dat de gletsjer smelt
• Het kleiner worden van de gletsjer
• IJsgrot
• Een bezoekje brengen aan de ijsgrot
• Gletsjermeer
• Witte doeken
• Openingstijden
• Mindervaliden en kinderwagens
• Parkeren
• Binnen in de ijsgrot
• Gletsjerwijn

Rivier de Rhône

De Rhône is een rivier die door Zwitserland en Frankrijk stroomt. In het Frans wordt hij le Rhône genoemd en in het Duits Rotten. Hij ontspringt bij de op de Furkapas gelegen Rhônegletser. Eerst is het een klein beekje, maar gaandeweg wordt dit beekje een brede(re) rivier. De totale lengte is rond de 812 kilometer.

Stroomgebied

Het stroomgebied van de Rhône is ca. 98.000 km2. Zoals eerder vermeld ontspringt de rivier bij de Rhônegletsjer en stroomt verder door het Rhônedal - langs onder andere Brig, Visp en Sion naar het meer van Genève. Daar mondt de Rhône in uit en gaat aan de Franse zijde verder richting het zuiden. Uiteindelijk mondt de rivier uit in de Golfe du Lion, richting de Middellandse Zee.

Zijrivieren

De rivier de Rhône krijgt onderweg te maken met diverse zijrivieren. Dit zijn:

• Saône bij Lyon
• Isère net voor Valence
• Drôme na Valence
• Ardèche in de buurt van Pont-Saint-Esprit
• Eygues
• Durance bij Avignon
• Gard tussen Arles en Avignon

Ontstaan Rhônegletsjer

Tijdens de ijstijden die er zijn geweest, was Europa onder een dikke ijslaag bedekt. Dit was ook het geval in Zwitserland. Er waren meerdere gletsjers, waaronder de Rhônegletsjer. Deze gletsjer was toen de grootste gletsjer van Zwitserland en hij bedekte geheel kanton Wallis. Soms was hij groot en soms smolt hij grotendeels. De Aletschgletsjer heeft het echter van de Rhônegletsjer gewonnen, deze is tegenwoordig de grootste gletsjer van Zwitserland.

Gletsch en ligging Rhônegletsjer

Gletsch (1.759 meter hoogte) is een klein dorpje en wordt in de wintermaanden niet bewoond. Dit komt omdat de toegangswegen in de winter vol sneeuw liggen en zowel de Grimsel- als Furkapas (te bereiken vanuit Gletsch) dan worden afgesloten. Het dorpje Gletsch is jarenlang uitgestorven geweest, maar door onder andere de terugkeer van de Furka Dampfbahn is het dorpje 's zomers weer in trek. Heel lang geleden lag dit gehucht aan de Rhônegletsjer, vandaar eigenlijk dus ook de benaming Gletsch. De gletsjertong kwam tot aan het Grand Hotel Glacier du Rhône. Hotelgasten genoten tijdens hun eten van het magnifieke uitzicht op de Rhônegletsjer.

Furkapas

De Furkapas ligt op een hoogte van 2.431 meter en is de verbindingsweg tussen het kanton Wallis en kanton Uri. Op deze pas bevindt zich de oorsprong van de Rhônegletsjer. De Furkapas valt onder het Gotthardmassief.

Vroegere tijden

Heel vroeger was de gletsjer vele malen breder en langer dan tegenwoordig het geval is. Qua breedte strekte hij zich zelfs uit tot voorbij de Grimselpas en qua lengte kwam hij nog tot aan Brig. In een tijdsbestek van 3.500 jaar werd de gletsjer minder lang en kwam nog maar tot aan Oberwald, een dorpje dieper het dal in (voorbij Gletsch).

Zal de Rhônegletsjer geheel verdwijnen

De Rhônegletsjer is de waterleverancier van de eerder genoemde rivier de Rhône, maar voor hoelang? Volgens een computersimulatie van onderzoekers van ETH Zürich en ETH Lausanne zal de gletsjer vermoedelijk rond het jaar 2100 (bijna) niet meer bestaan. Sinds 1874 wordt bijgehouden hoe het met de grootte van de gletsjer gaat. Vanaf dat moment is duidelijk dat de gletsjer steeds kleiner wordt.

Feiten dat de gletsjer smelt

• rond 1856 kwam de gletsjer nog tot Gletsch
• in 1870 kwam hij nog net tot Gletsch, maar werd de ijsdikte al minder
• in 1945 kwam hij nog net tot in het dal
• in de jaren daarna werd de gletsjer steeds zichtbaar kleiner
• de gletsjer verschuift jaarlijks 30 à 40 meter, wat neerkomt op 10 centimeter per dag

Het kleiner worden van de gletsjer

Aan de hand van onderstaande foto's is te zien dat de gletsjer steeds kleiner wordt.

IJsgrot

Heel lang geleden was er een natuurlijke ijsgrot in de Rhônegletsjer. Vanaf rond 1870 wordt er ieder jaar handmatig een ijsgrot in de gletsjer gemaakt. De eerste jaren gebeurde dit aan de rechterkant van de gletsjer en daarna werd dit aan de linkerkant van de gletsjer gedaan. Op deze manier krijgen toeristen de mogelijkheid om in de gletsjer te kunnen kijken. Vroeger - in 1985 - kon je nog vanuit de souvenirshop in de ijsgrot komen. Naarmate de jaren verstrijken, moet je steeds verder lopen om bij de ingang van de grot (op een hoogte van 2.300 meter boven de zeespiegel) te kunnen komen. Maar het is zeker te moeite waard. De ijstemperatuur ligt rond 0° C, maar stijgt in de loop van de dag naar ongeveer 5° C. Aan het begin van het zomerseizoen is de ijsgrot 100 meter lang, terwijl aan het einde van het seizoen blijkt dat er maar liefst 5 meter ijs aan hoogte is gesmolten en de ijsgrot nog maar rond de 60 à 80 meter lang is!

Een bezoekje brengen aan de ijsgrot

Het is mogelijk om een bezoekje aan de ijsgrot te brengen. Hiervoor moet je echter wel een stukje lopen. Voordat je in de ijsgrot zelf bent, zie je een gletsjermeer en witte doeken.

Gletsjermeer

Voordat je bij de gletsjer komt, kom je eerst langs een meer. Dat is het gletsjermeer. Vroeger lag op die plek de gletsjer.

Witte doeken

Vanaf een bepaalde afstand zie je allemaal witte doeken hangen. Deze doeken hebben een functie. De doeken zijn opgehangen om het ijs minder snel te laten smelten. De doeken zijn van linnen.

Openingstijden

De ijsgrot is alleen tijdens het zomerseizoen (begin juni tot medio oktober) dagelijks geopend van 08.00 uur tot 18.00 uur. Gedurende de vakantieperiode (hoogzomer) is de grot geopend van 08.00-19.30 uur.

Mindervaliden en kinderwagens

Helaas is de ijsgrot niet toegankelijk voor mindervaliden - met of zonder rolstoel - en mensen met een kinderwagen c.q. buggy.

Parkeren

Parkeren is gratis. Dit kan bij Hotel Belvédère of langs de weg. Daarnaast is het mogelijk om op het parkeerterrein bij de Bazar Belvédère de auto te parkeren. Let op: in de zomerperiode kan het erg druk zijn.

Binnen in de ijsgrot

Zodra je in de ijsgrot bent aanbeland, zie je dat het ijs blauw is, terwijl het ijs aan de buitenkant juist grauwwit is. Je loopt over houten planken door de met de hand uitgehouwen tunnel. Op een bepaald moment kom je aan het einde van de tunnel, waar een soort 'rotonde' - voorzien van de Zwitserse vlag (in 2016) - is gemaakt. Even verderop liggen en staan een aantal wijnvaten. Hierin zit wijn.

Gletsjerwijn

Sinds 1998 wordt er in de Rhônegletsjer wijn - gletsjerwijn - gerijpt. Dit wordt gedaan door de familie Mathier. De wijn is een zoete wijn. De voordelen van het rijpen in de Rhônegletsjer zijn:

• temperaturen rond het vriespunt
• een hoge luchtvochtigheid
• geen stroomverbruik
• geen last van magnetische velden