Centro, de afwisselende regio van Portugal
De regio Centro vormt een afscheiding tussen het groene noorden en het droge zuiden. Het strekt zich uit over de hele breedte van het land en omvat de hoogten van de Serra da Estrela en de zoutmoerassen van de Ria de Aveiro. De steden in het westen van de regio variëren van de badplaats Figueira da Foz tot de universiteitsstad Coimbra. De oostkant heeft een keten van forten die bescherming moesten bieden tegen de oude vijand Spanje. Qua gastronomie biedt Centro aanlokkelijke gerechten, van een stevige bergkeuken tot verse vis aan de kust. De rode streekwijnen behoren tot de bekendste van het land.
Inhoud
Algemeen
De regio die nu officieel Centro heet, wordt vaak nog aangeduid met de oude naam: Beira of Beiras. Centro kan worden verdeeld in de gebieden Litoral (kustgebied), Alta (hoog), Baixa (laag) en het bergachtige Serra da Estrela. Centro heeft een oppervlakte van 28.405 km² en heeft ruim 2 miljoen inwoners (2014). De hoofdstad van Litoral is Coimbra met ruim 142.000 inwoners (2014). De hoofdstad van Alta is Viseu met 97.000 inwoners (2014). De hoofdstad van Baixa is Castelo Branco met ruim 56.000 inwoners (2014). De regio wordt in het noorden begrensd door de gebieden Entre-Douro-e-Minho en Trás-os-Montes. Het zuiden grenst aan het gebied Estremadura en Ribatejo, de regio Lissabon en de regio Alentejo. Het oosten grenst aan Spanje en het westen aan de Atlantische Oceaan.
Het vasteland van Portugal is onderverdeeld in vijf zogeheten NUTS II-regio's en Centro is één van deze regio's. Een NUTS II-regio is geen bestuurlijke eenheid, het is een regionale indeling en heeft voornamelijk een functie in het verzamelen van statistische informatie.
Het vasteland van Portugal is bestuurlijk ingedeeld in 18 districten. Centro bestaat in ieder geval uit de districten Coimbra, Castelo Branco en Leiria. Ook het grootste deel van de districten Aveiro, Viseu en Guarda horen bij Centro. Daarnaast hoort ook een deel van het district Santarém bij Centro.
Coimbra is het sociaal-culturele hart van Centro. Deze levendige universiteitsstad verwelkomt de bezoeker met culturele bezienswaardigheden en uitstapjes in de omgeving. Aan de kust vindt u de stille binnen-wateren van de Ria de Aveiro en de drukke badplaats Figueira da Foz. Meer naar het binnenland ligt Viseu, het centrum van de wijnstreek van de Dão. De hoogste bergen van het land, de Serra da Estrela, scheiden Alta van de weinig bezochte Baixa met als belangrijkste stad Castelo Branco. De oostgrens heeft een reeks versterkte kastelen en vestingplaatsen. De grenssteden Almeida en Guarda vormen een herinnering aan de onbestendige geschiedenis van de streek.
Geschiedenis
De regio Centro is al zeker 30.000 jaar bewoond. Vanaf ongeveer 2000 v.Chr. werden de prehistorische gemeenschappen verdrongen door de Iberiërs en later de Kelten. De Feniciërs vestigden handelsnederzettingen in Centro en daarna werd de regio bewoond door de Grieken en de Carthagers. Het leven veranderde pas radicaal toen in 139 v.Chr. de Romeinen binnenvielen. Zij brachten ruim vijf eeuwen stabiliteit en welvaart, en Coimbra werd een belangrijke Romeinse stad. In de 5de eeuw n.Chr. werd de regio binnengevallen door de Sueven en later de Visigoten. Van de mooie Romeinse steden bleven alleen nog ruïnes over.
In 711 werd Centro, net als de rest van Portugal, door de Moren veroverd. Al snel groeide onder de christenen de wens om hun land te heroveren (reconquista). Hierdoor kwam in de 9de eeuw de herovering door christelijke koningshuizen uit het noorden op gang. Coimbra werd in 878 op de Moren veroverd, maar in 955 viel de stad weer in Moorse handen, totdat hij tenslotte in 1064 opnieuw door de christenen werd veroverd. In 1139 riep Afonso Henriques zichzelf uit tot koning van Portugal. Hij verhuisde de hoofdstad van Guimarães, in Noord-Portugal, naar Coimbra. Coimbra zou tot 1256 de hoofdstad blijven, daarna viel de eer aan Lissabon. Coimbra werd ook een universiteitsstad. In 1290 werd er in Lissabon een universiteit gesticht, één van de oudste ter wereld. In 1537 werd die verplaatst naar Coimbra en gevestigd in het voormalig paleis van koning Afonso. Aan het begin van de 12de eeuw werd de reconquista in Centro voltooid. In 1249 was de reconquista in de rest van Portugal compleet.
In 1297 werd de soevereiniteit van Portugal door Spanje erkend. Maar Spanje bleef de ambitie houden om de buurstaat te annexeren. Het einde van de 14de eeuw werd gekenmerkt door talrijke conflicten met Spanje. Om de Spanjaarden tegen te houden werd een keten van forten gebouwd langs de kwetsbare oostgrens. Door de overzeese rijkdom in de 15de en 16de eeuw verzwakte het Portugese vasteland, dat leed onder de ontvolking. In 1580 was Portugal zo verzwakt dat Spanje kon binnenvallen. De Spaanse overheersing duurde tot 1640, waarna de onafhankelijkheidsoorlog uitbrak (1640-1668). Opnieuw bleken de grensforten in het oosten van de regio van levensbelang te zijn. In de 17de eeuw werden ook nieuwe forten gebouwd, zoals in de grensstad Almeida. In de 18de eeuw waren een aantal grenssteden zoals Almeida korte tijd weer in Spaanse handen, daarna achtereenvolgens in Franse en Engelse handen.
Aan het begin van de 19de eeuw werd ook met Frankrijk gevochten, in 1807 vielen Franse troepen binnen. De koninklijke familie moest vluchten en het bestuur werd overgenomen door de oude bondgenoot Engeland. De Franse troepen werden in 1808 verdreven door Portugees-Engelse troepen. Hierna kwamen er nog twee Franse aanvallen. Deze aanvallen werden afgeslagen door de grote militaire tacticus Wellington. Ten noorden van Lissabon werden de Fransen verslagen met behulp van een verdedigingslinie, de Torres-linie. De geallieerden behaalden uiteindelijk de overwinning bij de Slag van Buçaco in 1810. Deze slag riep een halt toe aan de Franse opmars naar Coimbra, ongeveer 20 km zuidelijker. In 1811 vertrokken de Franse troepen verslagen naar Spanje.
Toplocaties
Coimbra
Coimbra is de op twee na grootste stad van Portugal. Het was eeuwenlang de koninklijke residentie voordat die verplaats werd naar Lissabon. De stad is vooral bekend om de Universidade de Coimbra, de oudste en meest vooraanstaande universiteit van het land. Coimbra, gelegen op een heuvel boven de rivier Mondego, is één van de aantrekkelijkste steden van het land. Voor de Portugezen is de stad de bakermat van de staat en voor bezoekers een schatkamer van de geschiedenis.
Boven op een heuvel ligt de
Universidade de Coimbra. De universiteit werd in 1290 opgericht in Lissabon en vond in 1308 haar thuisbasis in Coimbra. Kort daarna keerde de universiteit terug naar Lissabon, waar ze zou blijven tot 1537. In dat jaar werd de universiteit weer ondergebracht in Coimbra, in het voormalig paleis van koning Afonso Henriques. Aanvankelijk kon men aan de universiteit alleen rechten, medicijnen en letteren studeren. In de 14de eeuw kwam daar theologie bij en in de 18de eeuw werden de vakgroepen wiskunde en natuurkunde toegevoegd. Het hoogtepunt van het gebouw is de
Biblioteca Joanina. Deze barokke bibliotheek werd gebouwd aan het begin van de 18de eeuw. De zalen zijn rijk versierd met plafondschilderingen. Er staan hier beschilderde boekenkasten, versierd met Chinese motieven. Spits toelopende gebeeldhouwde zuilen ondersteunen de planken met circa 30.000 boeken en manuscripten. Bij elk van de drie zalen hangt het wapen boven de deur van Dom João V, de stichter van de bibliotheek. De universiteit herbergt ook de
Capela de São Miguel, waarvan de bouw begon in 1547. Het interieur is van de 17de en 18de eeuw en een mengeling van renaissance en barokstijlen. Het gewelfde plafond van de kapel is gedetailleerd beschilderd en de muren zijn bedekt met 17de-eeuwse
azulejos (beschilderde tegels). Het maniëristische altaar heeft een verguld retabel. Bijzonder is het barokke orgel van 1733 met Chinese motieven.
Vlak achter de universiteit ligt de
Sé Velha (oude kathedraal). In 1162 is men begonnen met de bouw en het is daarmee de oudste kathedraal van Portugal. In het sobere interieur valt het gotische altaarstuk op. Dit altaarstuk, met haut-reliëf en felle kleuren, is ronde 1502 gemaakt door Vlaamse houtsnijders. De kapel rechts van het altaar, de
Capela do Sacramento, bevat werk van João de Ruão in renaissancestijl. Het toont gebeeldhouwde figuren van Christus en zijn discipelen, de vier evangelisten en Maria met het Kindeke Jezus. Rechts in de hoofdbeuk bevindt zich de oudste kloostergang van Portugal. Deze dateert uit de 13de eeuw, maar werd in de 18de eeuw gerestaureerd. Opvallend zijn de subtiele roosvensters in de arcaden, die allemaal verschillend zijn. Naast de Sé Velha ligt het
Museu Machado de Castro. Dit museum is gevestigd in het voormalig 16de-eeuwse bisschoppelijk paleis. Toppunt van de collectie is het mooie beeldhouwwerk van onder meer Pero van Aragon (14de eeuw) en João de Ruão (16de eeuw). De collectie bestaat verder uit schilderijen, religieuze zilversmeedkunst, keramiek, azulejos en kunstnijverheid. Erg intrigerend is het Romeinse cryptoportiek. Deze ondergrondse gangen zijn verfraaid met Romeins beeldhouwwerk en grafzuilen. Aan het
Praça 8 de Maio staat de
Mosteiro de Santa Cruz. Deze 12de-eeuwse kerk bevat de graven van de eerste twee koningen van Portugal: Afonso Henriques en Sancho I. Hun tomben zijn gemaakt door Nicolas de Chanterenne. Sculpturen van Nicolas de Chanterenne en João de Ruão verfraaien het portaal van de kerk. De elegante kloostergang in manuelstijl is een werk van Manuel Pires.
Aveiro
Aveiro is niet alleen een industriestad, maar tevens een schilderachtige stad met een netwerk van kanalen. De kustplaats en het oude vissersdorp wordt ook wel het Venetië van Portugal genoemd. De lagune tussen Aveiro en de kust was ooit een haven. In 1575 slibde die na een rampzalige storm dicht, waardoor de lagune ontstond. Aan het eind van de 19de eeuw werd Aveiro opnieuw met de zee verbonden. De welvaart van de stad is voor een deel te danken aan de zoutpannen. Dit zout wordt gewonnen langs de rivier Ria de Aveiro. De lagune en de kanalen worden bevaren door de kleurrijke
moliceiro-boten. Normaal worden deze gebruikt om
moliço (zeewier) uit de zee te halen voor kunstmest, maar toeristen kunnen er een tocht over de kanalen mee maken.
De belangrijkste bezienswaardigheid is het
Museu de Aveiro. Dit museum is gevestigd in een oud dominicanenklooster uit de 15de eeuw. De beroemdste inwoner van het klooster was prinses Joana, de patroonheilige van de stad. Zij stierf in 1490 en werd in 1693 heilig verklaard. In het koor staat haar 18de-eeuwse marmeren graftombe. In de kleine borduurkamer bevindt zich een portret van houtsnede van de prinses. Het plafond van de kapel beeldt met 18de-eeuwse schilderijen het leven van Joana uit. Tot het museum behoren ook schilderijen, beeldhouwwerken, houtwerk, zilverwerk en meubilair. Tegenover het museum staat de bescheiden kathedraal
São Domingos. Aan de 15de-eeuwse kathedraal werd door de eeuwen heen veel veranderd. Het interieur heeft een neo-renaissancestijl, verrijkt met barokelementen.
Omgeving
De lagune die in 1575 ontstond beslaat ongeveer 65 km² en is bijna 50 km lang. Aan de kust, ten westen van de lagune, ligt het
Reserva Natural das Dunas de São Jacinto. Dit natuurreservaat, een lange landtong, bestaat uit stranden, duinen, bossen en de lagune. Ook huizen er hier veel soorten vogels, zoals pijlstaarten en haviken. Een dennenbos strekt zich zuidwaarts uit tot aan de badplaats Figueira da Foz. Enkele kilometers zuidwaarts ligt het vakantieoord
Costa Nova. Het ligt op een landtong tussen de zee en de rivier. Costa Nova is bekend om zijn vrolijk beschilderde huisjes langs de strandboulevard. U vindt hier ook cafes, restaurants en een vismarkt. In
Ilhavo, 8 km ten zuiden van Aveiro, staat het
Museu marítimo de Ilhavo. In dit museum staat de zeevaartgeschiedenis van de streek centraal. Het is gewijd aan de kabeljauwvangst, het hiervoor benodigde materieel en aan de mensen die het werk uitvoeren. De collectie bestaat uit maquettes, doorsneden van boten, schelpen en een aquarium. In het nabij gelegen
Museu Santo André wordt ook aandacht besteed aan de kabeljauwvangst. Hier is een oude kabeljauwtreiler omgevormd tot een museum over deze activiteit.
Het strand van Figueira da Foz /
Bron: Filipe Freitas, Wikimedia Commons (Publiek domein) Figueira da Foz
Figueira da Foz ligt slechts 45 km ten westen van Coimbra aan de monding van de Mondego. Deze drukke badplaats heeft een breed zandstrand, een drukke promenade, een casino en veel feestvierend volk in de zomer. Liefhebbers van musea kunnen terecht in het
Museu Municipal Santos Rocha. Dit museum heeft een archeologische collectie, Indo-Portugees meubilair, een muziekarchief, wapens en foto's. Aan de monding van de Mondego staat het 16de-eeuwse
Forte de Santa Catarina. De hertog van Wellington liet hier de eerste Britse troepen landen toen hij in 1808 Portugal op Napoleon wilde heroveren. In Figueira staat ook een bijzonder paleis, het
Casa do Paço. Hier zijn de muren versierd met ongeveer 10.000 Delfts blauwe tegels. Deze tegels stellen het Nederlandse landschap voor en niet dat van Portugal. Ze zijn namelijk afkomstig van een Hollands schip dat hier aan het einde van de 17de eeuw schipbreuk leed. In het uiterste noorden van het strand, 3 km verderop, ligt het badplaatsje
Buarcos. Dit oude vissersdorp is inmiddels door Figueira opgeslokt. In deze idyllische omgeving kunt u een hapje eten in één van de houten barakjes op het strand. Elk jaar op 24 juni wordt hier de H. Johannes in de bloemetjes gezet met vuurwerk, een optocht en een duik in zee.
Viseu
Viseu is sinds de Romeinen een belangrijk kruispunt van wegen en de stad is het centrum van de wijnstreek van de Dão. Aan de
Largo da Sé staat de
Sé (kathedraal). De kathedraal, met granieten klokkentorens, is oorspronkelijk gebouwd in de 13de eeuw. Door de eeuwen heen werd de kathedraal verbouwd en is nu een mengeling van romaans en gotisch. Het magnifieke schip heeft drie 16de-eeuwse beuken in manuelstijl. Het interieur bestaat verder uit een overdadig versierd barokaltaar, bewerkte barokke koorstoelen en altaarbenodigdheden. Naast de hoofdingang ligt de
kloostergang, een schitterend voorbeeld van Portugese renaissance- en manuel-architectuur. Hier vindt u de 18de-eeuwse azulejos die de bevrijding van Sevilla herdenken. Achter de kloostergang ligt het bijbehorende
Museu de Arte Sacra. Hier worden de kerkschatten tentoongesteld, waaronder reliekschrijnen, versierde misgewaden, bijbels, kistjes, edelsmeedkunst en een bronzen koorlessenaar. Naast de kathedraal staat het
Museu Grão Vasco, gevestigd in het 16de-eeuwse voormalige bisschoppelijk paleis. Het is grotendeels gewijd aan één van de grootste Portugese kunstenaars uit de 16de eeuw. Vasco Fernandes, alias Grão Vasco (ca. 1475-1543) was de belangrijkste leider van de school van Viseu. De schilderijen worden gekenmerkt door felle kleuren, naturalisme, achtergrondlandschap en aandacht voor detail. De lichtval verraadt invloed van Vlaamse schilders. Op de eerste verdieping zijn bescheiden collecties te zien van schilderijen, beeldhouwwerk, keramiek, religieuze kunst en meubelen. Op de tweede verdieping zijn de meesterwerken te zien, zoals Vasco's monumentale
Aanbidding der koningen uit een serie van veertien panelen van het oude altaarstuk uit de kathedraal. Opvallend is dat op dit werk, geschilderd rond 1504, koning Balthazar is vervangen door een indiaan. De
Heilige Petrus, ook één van de panelen, wordt beschouwd als het meesterwerk van Vasco vanwege de subtiele compositie en de grootte. Vasco werkte samen met Gaspar Vaz. Eén van zijn meesterwerken is
Het Laatste Avondmaal.
Het gevarieerde landschap van de Serra da Estrela /
Bron: CarlosArte, Pixabay Serra da Estrela
De Serra da Estrela vormt de hoogste bergketen van het vasteland van Portugal. Het hoogste punt is de
Torre, op 1993 m. Deze plek is gemarkeerd door een 7 m hoge toren, waardoor de hoogte precies 2000 m is. Het 101.000 ha grote natuurreservaat vormt een barrière tussen het stedelijke westen en de landelijke leegte van oostelijk Centro. De Serra da Estrela biedt een zeer gevarieerd landschap met kale, door ijs geërodeerde toppen en groene weiden met herdershutten. Schapen bepalen het aanzien van het gebied. Zij leveren wol voor de textielindustrie en melk voor de meest geliefde kaas van Portugal. Het natuurreservaat is 's zomers geliefd bij wandelaars, terwijl sneeuw 's winters de skiërs naar de hellingen rond Torre lokt. In het midden van de bergketen, in de idyllische Vale do Zêzere, ligt
Manteigas. In dit textielcentrum worden handgeweven dekens, tapijten en producten van schaapshuid gemaakt. Enkele kilometers zuidwaarts ligt het het kleine waterkuuroord
Caldas de Manteigas. Ten noorden van Manteigas ligt
Penhas Douradas. Dit populaire bergoord staat bekend om de kenmerkende architectuur van een bergdorp.
Linhares, in het noorden, is misschien wel het mooiste dorp van de Serra. Het ontstond in 580 v.Chr. als een versterkt heuveldorp. De sfeer is middeleeuws met een kasteel en borstweringen op de rotsen, en fraaie huizen uit de 15de-eeuwse bloeitijd. Helemaal in het zuiden ligt
Covilhã, de grootste stad van de Serra. In het
Museu de Lanifícios, het textielmuseum, komt u alles te weten over de wolverwerking.
Guarda
Guarda is gebouwd op een heuvel aan de noordoostflank van de Serra da Estrela. Het ligt op 1056 m hoogte, en is daarmee de hoogst gelegen stad van het land. Guarda werd in 1140 heroverd op de Moren en vervolgens versterkt. De stad moest de grens met Spanje bewaken en belangrijke overblijfselen van de stadswallen en stadspoorten zijn nog te zien. Guarda bleek bestand te zijn tegen latere invasies van Spanje, maar de stad bezweek wel onder de napoleontische expeditie van 1808. De grote fortachtige
Sé is één van de mooiste kathedralen van Portugal. De bouw begon in 1390 en werd voltooid in 1540. De imposantste ingangsportalen van de kathedraal, in gotische stijl, liggen bij de noordgevel. De hoofdingang heeft een mooi manuelijns portaal. Binnen ziet u een gotisch driebeukig schip, gedraaide zuilen en versieringen. In het schip staat een altaar met een prachtig kalkstenen renaissancesculptuur. Dit 16de-eeuwse werk wordt toegeschreven aan João de Ruão en Nicolas de Chanterenne. Vanaf de kathedraal voert de hoofdstraat
Rua Francisco de Passos naar een middeleeuwse wirwar van straatjes, ooit de
Judiaria (joodse wijk). De meeste huizen zijn vervallen en niets herinnert nog aan de joden die hier ooit woonden en werkten. Vlakbij de joodse wijk staat het
Museu da Guarda, gehuisvest in een 17de-eeuws seminarie. Het staat in het teken van de plaatselijke geschiedenis, van de oudheid tot de renaissance. De collectie bestaat uit schilderijen, kunstnijverheid en archeologische vondsten.
Almeida
Vervaarlijke vestingwerken in de vorm van een twaalfpuntige ster waken over het grensstadje Almeida. De versterkingen van de stad vormen een herinnering aan de onbestendige geschiedenis van de streek. In 1297 werd Almeida door Spanje als Portugees gebied erkend, maar dat voorkwam verdere conflicten niet. Het huidige met een gracht omgeven fort werd in 1641 in Vauban-stijl gebouwd. Een eerdere verdediging van de stad was door de Spanjaarden verwoest. Van 1742 tot 1743 was Almeida weer in Spaanse handen. Aan het begin van de 19de eeuw was de stad bezet door de Fransen. In 1810 werd het fort, toen gebruikt als munitiedepot, grotendeels door de troepen van Napoleon opgeblazen. Binnen het fort kunt u de ondergrondse kazematten bezichtigen en de wapenkamer bevat nog meer herinneringen aan het militaire verleden. Een wandeling rond de stadsmuren wordt beloond met een fraaie kijk op de stad en het prachtige landschap.
Castelo Branco
Castelo Branco wordt gedomineerd door de ruïnes van een tempelierkasteel boven de stad. De versterkte stad kreeg het vaak hard te verduren door haar ligging aan de route van de invasies. De belangrijkste bezienswaardigheid ligt in de stad zelf: het
Antigo Paço Episcopal. Dit voormalige bisschoppelijk paleis heeft prachtige 18de-eeuwse tuinen. Ze zijn terrasvormig aangelegd en doorkruist door trappen, met buxushagen en standbeelden van heiligen, apostelen en koningen. De gehate koningen van de Spaanse overheersing (1580-1640) zijn in half formaat uitgevoerd. Het 17de-eeuwse paleis huisvest het
Museu de Francisco Tavares Proença Junior. De collectie bestaat uit archeologische vondsten, 16de-eeuwse wandtapijten, schilderijen en kerkelijke gewaden. In het museum zijn ook
colchas te zien, fijn geborduurde linnen spreien. Het is het beroemdste product van de stad en in het museum voert een rondleiding langs een borduuratelier.
Tophotel in Centro
Bussaco Palace Hotel in Buçaco
Ruim 20 km ten noorden van Coimbra ligt het bosreservaat van Buçaco. Al in de 6de eeuw werd deze plek voor het eerst gebruikt als kloosterlijk retraiteoord. In de 17de eeuw werd het ommuurd en beplant door monniken. De rust in het bos werd in verstoord toen hier een verpletterende nederlaag werd toegebracht aan Napoleons troepen. In 1834 werd het klooster gesloten, maar het bos leeft voort met zijn wandelpaden, exotische bomen, heiligdommen en het Bussaco Palace Hotel.
Het romantische paleis werd in 1885 in neo-manuelstijl gebouwd. Hier kwamen de leden van de koninklijke familie samen voor de jacht. Sinds 1917 is het een luxehotel met bijbehorend comfort. Het hotel heeft veel marmer, antiek, azulejos, wandtapijten en kroonluchters. De eetzaal heeft een interieur in manuelstijl, met een fijnzinnig gesneden balkon. De keuken van het restaurant is klassiek Frans en traditioneel Portugees.
Klimaat
In Centro zorgt de Atlantische Oceaan voor een zacht en vochtig klimaat. In het kustgebied overheerst een Atlantisch klimaat met een warme zomer en een natte zachte winter. De gemiddelde maximumtemperatuur is in de winter 10 graden en in de zomer 22 graden. De kust van Centro heeft weliswaar zandstranden, maar ook een koude zee met hoge golven. De temperatuur van het zeewater schommelt tussen de 13 en 18 graden. Het binnenland heeft een continentaal klimaat met een warme droge zomer en een koude winter. In de bergen van de Serra da Estrela valt in de winter sneeuw. De gemiddelde maximumtemperatuur is in de winter 8 graden en in de zomer 24 graden.
Eten en drinken
De regio Centro biedt verrassend veel culinaire specialiteiten. Een klassiek voorgerecht is
caldo verde (soep met groene kool, aardappelen, worst en olijfolie). Een gerecht dat in heel Portugal wordt gegeten, maar vooral populair is in Centro is
feijoada (stoofpot met bonen, spek, tomaten, uien en knoflook). Een klassiek hoofdgerecht is
chanfana (ragout van geiten- of schapenvlees). Een andere regionale specialiteit is
arroz de carqueja com entrecosto (rijst en steak).
Centro kent ook nog een aantal streekgebonden lekkernijen. Het stadje Mealhada, bij Coimbra, is beroemd om zijn
leitão assado (geroosterd speenvarken). Dit gerecht wordt op verschillende manieren bereid, maar gaat altijd vergezeld van aardappelen uit de oven en uien. Even verderop ligt het kuuroord Luso. Hiervandaan komt het bekendste en zuiverste gebottelde bronwater van het land. Rond de bergketen Serra da Estrela wordt de beroemdste kaas gemaakt van Portugal. Deze
queijo da Serra wordt gemaakt van schapenmelk. De Serra biedt ook een stevige bergkeuken, zoals gerookte worstjes, lamsvlees, gegrilde bergforel en geroosterde geit of everzwijn. De specialiteit van Aveiro is
ovos moles (zachte eieren), soort eierkoeken gemaakt van gezoete eidooiers.
Port en madera zijn de bekendste wijnen van Portugal, maar Centro biedt enkele van de beste wijnen van het land. Vooral in de wijnstreek van Dão worden kwalitatieve wijnen gemaakt. In deze streek is de belangrijkste druivensoort de
touriga nacional, die ook wordt gebruikt voor de productie van port. De streek biedt lichte rode wijnen en fruitige rode wijnen. Ook worden hier enkele droge witte wijnen geproduceerd. Goede wijnen komen ook uit de Barraida-wijnstreek. Hier worden tafelwijnen geproduceerd die tamelijk sterk zijn en rijk van smaak.
Bij het eten is de
vinho da casa (huiswijn) vaak een prima keuze. Bij de wijn wordt meestal ook water gedronken. De maaltijd wordt afgesloten met een kopje koffie. Ook bier is een populaire drank.
Sagres is het bekendste bier van Portugal, andere bekende merken zijn
Kristal,
Super Bock en
Imperial.
Feest en evenement
De inwoners van Centro houden van traditie en feest vieren. Het geloof is nog steeds belangrijk en zorgt voor veel
festas (festivals) en
romarias (pelgrimstochten). De regio kent echter ook seculaire festivals. In het voorjaar (mei) vieren de studenten van Coimbra uitbundig feest. In de zomermaanden (juni-augustus) worden veel lokale festivals gehouden.
Queima das Fitas
Begin mei vindt in Coimbra de Queima das Fitas plaats. Bij dit feest worden de faculteitslintjes ceremonieel verbrand om een maand van intensieve studie in te luidden. Het is altijd een mooie aanleiding tot feestvieren. Bij het begin van het jaar dragen de studenten een lintje (
fita) in de kleur van hun faculteit op hun toga. In het voorlaatste jaar van hun studie wordt hun lintje symbolisch verbrand (
queimar a fita) in een soort grote po voor de Sé Nova (nieuwe kathedraal). Vervolgens viert de grote studentenpopulatie uitbundig feest, nog vóór de laatste examens.
Festa da Ria
Dit feest wordt gehouden van half juli tot eind augustus in Aveiro. Centraal staan hier de kleurige zeewierboten (
moliceiros). Ondanks de felgekleurde beschildering zijn dit werkschepen die
moliço (zeewier) uit de zee halen voor kunstmest. Chemische kunstmest heeft de vraag naar
moliço verminderd, maar een aantal boten vaart nog: tijdens de Festa da Ria kunt u ze volledig opgetuigd zien. Het feest bestaat verder uit volksdansen, bootraces en een prijs voor de mooiste boot.
Amusement
Wie op zoek is naar amusement zal zich zeker thuis voelen in Centro. De regio heeft veel interessante musea, talloze festivals en er worden diverse excursies aangeboden. Op het programma staat bijvoorbeeld een tocht over de kanalen in Aveiro. Deze tochten worden gehouden in de traditionele, kleurrijke
moliceiros. Sommige maatschappijen combineren de boottocht met een bezoek aan de zoutmoerassen van de Ria de Aveiro. Ook is het mogelijk om in Coimbra een boottocht te maken. Een tocht over de Mondego biedt u het mooiste zicht op de stad. In Coimbra worden ook tuktukritjes door de stad aangeboden, die gecombineerd kunnen worden met een boottocht. De prachtige natuur van de Serra da Estrela biedt volop mogelijkheden voor het maken van wandelingen. Er worden hier wandeltochten georganiseerd, zowel 's zomers als 's winters als er sneeuw ligt.
Sportactiviteiten
Centro is bij uitstek een regio voor actieve vakantiegangers. De badplaats Figueira da Foz is vanwege zijn brede strand en hoge golven aantrekkelijk voor surfers. Het natuurreservaat Serra da Estrela is populair bij wandelaars. In de zomer kunt u in de Serra ook mountainbiken, paardrijden en rotsklimmen. In de winter kunnen skifanaten hier hun kans wagen. Op de hellingen onder de Torre, het hoogste punt, liggen acht afgebakende skipistes. Deze hellingen kunnen ook gebruikt worden om te sleeën. Het bos van Buçaco, bij Coimbra, is gratis toegankelijk voor wandelaars. Het is vanwege zijn wandelpaden, exotische bomen, grotten en vijvers een heerlijk wandelgebied.
Reizen naar Centro
Aankomst per vliegtuig
Per vliegtuig is de regio Centro is het snelst te bereiken via de luchthaven van Porto. Diverse luchtvaartmaatschappijen verzorgen dagelijks vluchten van Amsterdam en Rotterdam naar Porto. De vliegtijd bedraagt ruim 2 uur. Huurauto's en taxi's zijn verkrijgbaar op de luchthaven. Vanaf hier kunt u verder reizen per trein of bus. Het treinstation Campanhã in Porto en het centrum van Porto zijn te bereiken met de metro (E-lijn). Op station Campanhã arriveren treinen van en naar het zuiden. U kunt hier de snelle en comfortabele
Alfa Pendular nemen. Deze exprestrein rijdt tussen Porto in het noorden en Faro in het zuiden en doet onder andere Coimbra en Aveiro aan. Er is ook een busverbinding tussen het centrum van Porto en Coimbra.
Met de auto
Rijd vanuit Nederland of België eerst richting Parijs en dan naar Bordeaux, Vitoria, Burgos en Salamanca. Via Salamanca bereikt u de grens met Portugal bij Vilar Formoso. Neem na Vilar Formoso de A25(IP5/E80) richting Aveiro via Guarda en Viseu. Vlak voor Aveiro neemt u de A1(IP1/E80) naar Coimbra. De afstand vanaf Utrecht naar Coimbra bedraagt ongeveer 2100 km.
Reizen in Centro
Coimbra, het sociaal-culturele hart van Centro, is het ideale uitgangspunt voor een verkenning van de regio. De meeste delen van Centro zijn via het spoor bereikbaar. Aveiro is vanuit Coimbra te bereiken met de snelle
Alfa Pendular. Overige plaatsen zijn te bereiken met de
directos intercidades (sneltreinen), en
semi-directos en
semi-regionais (stoptreinen). Treinen stoppen in Coimbra, Aveiro, Luso-Buçaco, Figueira da Foz, Guarda, Covilhã (Serra da Estrela) en Castelo Branco.
Er rijden bussen tussen Coimbra en de omgeving. De
espressos en de
rápidos verbinden dorpen en steden in de hele regio. Coimbra, Aveiro, Luso-Buçaco, Figueira da Foz, Viseu, Covilhã, Guarda en Castelo Branco hebben een busstation.
De comfortabelste manier om Centro te verkennen is echter per auto. De snelweg A1(IP1/E80) tussen Porto en Lissabon loopt langs Coimbra en Aveiro. De A25(IP5/E80) verbindt Aveiro met het oostelijke hoogland. Figueira da Foz, Viseu, de Serra da Estrela, Guarda en Castelo Branco zijn ook met snelwegen te bereiken. De overige plaatsen zijn te bereiken met hoofdwegen en secundaire wegen.
Lees verder