Stormvloeden bij Ribe in Denemarken en de Sage van Okholm

Ribe, de oudste Deense stad, ligt aan de Waddenzee. Net als alle kustgebieden krijgt de regio waarin Ribe ligt regelmatig te maken met een stormvloed. De Deense kust is beschermd door dijken en hier en daar staat een paal waarop de hoogte dat het water ooit haalde is aangegeven. Bij Ribe, aan de kust staat er ook een, met Ingeborg er bovenop. Zij is het onderwerp van een sage, de Sage van Okholm en de paal laat de hoogste waterstanden van de laatste eeuwen zien.

Stormvloeden aan de Waddenkust

• Sage van Okholm
• Ingeborg aan de rand van de Waddenzee
• Historische stormvloeden bij Ribe in Denemarken

Sage van Okholm

Westelijk van het dorp Vester Vedsted liggen vier boerderijen. Ze vormen een klein dorpje op zich dat Okholm wordt genoemd. Vroeger zou daar een zeeroversburcht hebben geleden. De burchtheer, hij heette Okke of Aage, ging op Vikingtocht terwijl zijn vrouw Ingeborg alleen achterbleef op de burcht. Jarenlang wachtte ze vergeefs op de terugkeer van haar man. Elke avond bij zonsondergang ging ze naar de Waddenzee om uit te kijken en over de golven te turen. Het schip van haar man zag ze nooit. Ingeborg stierf van verlangen en zorgen, maar zelfs de dood bracht haar geen rust.

Westenwind en wit gewaad

In heldere nachten, wanneer de sterren aan de hemel te zien zijn en de westenwind tegen de kust blaast, zit haar geest gehuld in witte gewaden aan de wadkant. Haar haren wapperen in de wind, terwijl ze haar hand boven de ogen houdt om uit te kijken. De weg die ze telkens ging wordt de Ingeborgweg genoemd.

Ingeborg aan de rand van de Waddenzee

Ingeborg staat nog steeds aan de wadkant. Ze is in hout uitgesneden en siert een paal die de hoogtes van de verschillende stormvloeden markeert. Aan de koperen banden om de paal, waarin het jaartal en de waterstand staat gestanst, is af te lezen dat de dijk die vlakbij de paal staat geen overbodige luxe is.

Historische stormvloeden bij Ribe in Denemarken

DVR90

Op de paal staan waterhoogtes aangegeven met DVR90. Het nationale hoogte referentiesysteem DVR90 (Danish Vertical Reference1990) wordt gebruikt als standaard referentie voor hoogten boven zeeniveau in Denemarken. Het gebruikt het gemiddelde zeeniveau van de zeespiegel als referentie, gemeten door het Deense Meteorologisch Instituut. DVR90 werd gelanceerd in mei 2002.

1634

Op 11 en 12 oktober 1634 stond het water 5,99 m boven DVR90. Ribe en het eiland Mandø overspoelden en de stormvloed bracht grote landschappelijke veranderingen teweeg. Tussen Ribe en Tønder kwamen 600 mensen om. Langli werd tijdens die vloed een eiland. Tussen Langli en Eiderstad verdronken tussen de 10.000 en 15.000 mensen. Koning Christian IV proclameerde dat Ribe drie jaar lang geen belasting hoefde te betalen.

1825

In de nacht 3 op 4 februari 1825 raasde een storm langs de kust met een waterstand van 5,21 m DVR90. Langs de hele waddenkust, in Nederland, Duitsland en Denemarken, waren de verwoestingen enorm. In de Waddenzee kwamen zeker 75 mensen om.

1999

Op 3 december 1999 kreeg de waddenkust te maken met een stormvloed van 5,0 m DVR90. Orkaan Adam trok met enorme windstoten over zee en het land, en de orkaan stuwde het water naar een hoogte van 5,5 meter boven normaal. Dijken leden grote schade en bij Rømø was een dijkdoorbraak. Aan de Ebbevej, bij het beeld van Ingeborg, stond het water 30 centimeter onder de kroon van de dijk.

1981

Op 24 november 1981 stond het water 4,89 m DVR90. De storm begon op 23 november en het maximum werd in de middag van 24 november bereikt. Mandø had grote schade door ondermeer dijkdoorbraken. Op het eiland werd een waterstand van 4,38 DVR90 gemeten en alleen de duinen en het dorp ontkwamen aan overstroming. Er kwam veel vee om en er was grote materiële schade.

1976

Op 3 januari 1976 joeg de storm het water op tot 4,63 m DVR90. De waddendijk raakte zwaar beschadigd en Tønder en Ribe en nog een paar dorpen werden geëvacueerd. Op 21 januari van datzelfde jaar kreeg de kuststreek te maken met een tweede stormvloed. De schade aan de dijk was nog niet verholpen, zodat er grote ongerustheid in de streek heerste.

1990

Op 26 januari 1990 stond het water 4,53 m DVR90.

1911

Op 6 december stond het water 4,28 m DVR90. Het water bereikte de straten van Ribe. Voor de laatste keer. In de jaren van 1911 tot 1915 werd de Ribe dijk gebouwd.

1968

Op 15 januari 1968 was de stormvloed een ijsvloed. Grote ijsblokken werden over de dijk geschoven en het water bereikte een hoogte van 4,23 m DVR90.

1991

De waterstand bereikte op 9 januari 1991 een hoogte van 4,19 m DVR90 en iedereen in het gebied rond Ribe was in opperste paraatheid.

1928
Op 24 november 1928 kwam het water 4,18 hoger dan normaal. Er waren vele overstromingen.

1936

Op 18 december 1936 kwam het water ook tot 4,18 m DVR90. De Mandø en Rejsby dijk hadden schade.

2005

Op 8 januari 2005 stond het water 4,02 m DVR90 hoog.

1938

Op 24 november 1938 raakten de Mandø en Rejsby dijk zwaar beschadigd bij een waterstand van 3,98 m DVR90.

1923

Op 30 augustus 1923 bereikt het water een hoogte van 3,46 m DVR90. Het was tijdens de bouw van de Rejsby dijk. Achttien dijkarbeiders en een ingenieur zijn verdronken.

Lees verder

• Denemarken – via Hamburg op weg naar het Deense Ribe
• Viking Museum in stad Ribe - Museet Ribes Vikinger
• Ribe - Vikingen en het Viking Centrum
• Ribe – oudste stad van Denemarken aan de Ribe Å
• Kerstvloed van 1717 - noordwester storm met slachtoffers