Op reis naar Bolivië: praktische weetjes

Bolivia blijft voor veel mensen een grote onbekende in het hart van Latijns-Amerika. Het land kent het grootste percentage aan indiaanse bevolking van heel het continent en biedt dan ook een kijk op een authentieke Andesmaatschappij, gekaderd in onbeschrijflijk mooie en indrukwekkende landschappen. Wie er naar toe wil, kan alvast met de volgende tips rekening houden.

Reisdocumenten

Voor Belgen en Nederlanders is een digitaal internationaal paspoort vereist dat na terugkeer nog 6 maanden geldig is !
Een visum is niet vereist. Het kan nuttig zijn een kopie van uw identiteitspapieren en paspoort mee te nemen en die apart van uw originele documenten te bewaren. Dit in geval de originele documenten verloren mochten gaan.

Mee te nemen artikelen

De volgende zaken kunnen op een Bolivië-reis zeker van pas komen: zonneproducten (met hoge factor tegen de hoogtezon!), zonnebril / pet (fel licht op de altiplano), anti-muggenlotion (voor wie naar het laaglandgedeelte trekt), eventueel verrekijker (handig tijdens ritten op de altiplano zoals bijvoorbeeld een kudde vicuña's, voorbijzwevende condors, enzovoort), voldoende geheugenkaarten voor fototoestel (niet overal verkrijgbaar), gemakkelijke wandelschoenen (wandelgelegenheden bij de vleet, meestal op ruig terrein), klein (dag)rugzakje (handig tijdens kleine wandelingen of bezoeken aan ruïnes), plastic zakken of hoes ter bescherming van kledij en andere bagage in valies (stof tijdens de altiplano-ritten), regenjasje (vooral voor wie het laaglandgedeelte aandoet), dikke pull (of twee) of jas, eventueel sjaal en handschoenen (bij ochtendlijke bezoeken kan het best koud zijn), warme nachtkledij (stukken van de hoogvlakte kunnen afhankelijk van het seizoen bitter koud zijn), lippenbalsem (heel droge lucht op hoogte!).

Inentingen en gezondheid

Geen enkele inenting is verplicht voor een reis naar Bolivia. Uiteraard kunnen een aantal zaken toch best wel overwogen worden. Inentingen tegen gele koorts en hepatitis A worden bijvoorbeeld sterk aanbevolen. Ook een vaccin tegen buiktyfus kan op zijn plaats zijn.

Hepatitis A

Van de infecties die vermijdbaar zijn door vaccinatie komt hepatitis A bij reizigers het meest voor. De besmetting gebeurt via uitwerpselen, voedsel, drank, bevuilde voorwerpen. Inenting tegen hepatitis A wordt aangeraden voor al wie geregeld op reis gaat, zelfs als de hygiënische omstandigheden goed zijn.

Tetanus en difterie

Vaccinatie tegen tetanus is onontbeerlijk, ook voor wie niet op reis gaat. Het vaccin tegen difterie is aanbevolen voor wie naar tropische of subtropische gebieden reist. Tegenwoordig bestaat er een gecombineerd vaccin voor tetanus, difterie en polio.

Malaria

Het nemen van malariatabletten wordt voor Bolivië aanbevolen, maar is sterk afhankelijk van uw geplande reisroute. Indien u uitsluitend in de Andes en de hoogvlakte reist, heeft u geen malariatabletten nodig. Wie echter ook het laaglandgedeelte rond Santa Cruz (en oostwaarts) en het noordelijke Amazonegebied wil bezoeken, kan anti-malaria-tabletten overwegen. Een gesprek hierover met uw huisdokter is dan op zijn plaats. Het nemen van een aantal preventieve maatregelen om muggenbeten te voorkomen is echter zeker even belangrijk: draag vanaf zonsondergang licht gekleurde kledij die het hele lichaam bedekt en gebruik een insectenwerend middel met een hoge DEET-faktor. Deze muggenwerende middelen zijn ook belangrijk in de preventie tegen dengue, hoewel het risico dengue op te lopen eerder beperkt is.

• In Bolivië bestaat de kans dat u last krijgt van hoogteziekte. Dit is zeer persoonsgebonden en moeilijk te voorspellen. Voldoende drinken (water) is in voorkomend geval zeer belangrijk. Rust en een matig gebruik van vette voeding en alcohol zijn aan te raden. Er bestaan medicijnen om hoogteziekte tegen te gaan (bijv. Diamox). Raadpleeg hiervoor uw huisarts. Het gebruik van de lokale coca-thee kan ook helpen om het lichaam te laten wennen aan de hoogte.

• Door de verandering van voedsel, vermoeidheid, ander klimaat en buitenlucht bestaat steeds de kans dat u last krijgt van diarree. Als u een infectie krijgt, neemt u best een ontsmettend middel. Een echt "stopmiddel" (spijsverteringsremmend middel) neemt u best enkel in noodgevallen. Drink veel en beperk u tot een dieet van droge toast, koekjes en thee. Om terug op krachten te komen neemt u een ORS oplossing (suiker & zout). Het kan nuttig zijn om daarnaast ook een middel bij te hebben om de darmflora te herstellen.

• In heel Latijns-Amerika bestaat het risico de ziekte van Chagas op te lopen, een ziekte die overgebracht wordt door wantsen. Dit risico heeft men voornamelijk indien men in primitieve omstandigheden logeert. In zeer eenvoudige hotels kan het raadzaam zijn een insectenwerend middel op de blootgestelde huid aan te brengen.

• Zorg dat u in goede conditie bent vooraleer u op reis vertrekt; laat uw tanden controleren. Kiespijn kan een reis grondig vergallen. Als u een bril of contactlenzen draagt, neemt u best een reservepaar mee. Een goede zonnebril is onontbeerlijk want het zonlicht is zeer fel (zeker bij de zoutvlaktes van Uyuni). Lensdragers dienen voldoende lensvloeistof te voorzien, ook voor tijdens de lange vlucht.

• Een hoofddeksel, zonnelotion en lipbescherming zijn een absolute must. Op de altiplano krijgt u meestal te maken met heel droge lucht.

• Tijdens lange vluchten is het zeer belangrijk af en toe eens de benen te strekken en wat te wandelen. Overdrijf zeker niet met alcohol en drink voldoende water.

Bagage

Zorg ervoor dat uw bagage goed afsluit. Tijdens de ritten op de altiplano per 4x4 kan nogal wat stof opwaaien, wat uiteindelijk overal tussen en binnendringt. Eventueel kan u ook binnen in de koffer een en ander met plastic afschermen.

Fooien

Het geven van fooien is hier en daar ingeburgerd, maar overdrijf hier zeker niet mee. Gidsen, chauffeurs en hotelkruiers zullen een fooitje verwachten. Ook obers in de steden verwachten dat er een kleinigheidje bij de rekening komt. Elders zullen veel mensen echter raar opkijken indien u hen iets wil toestoppen. De gewoonte is dus zeker nog niet overal gekend en hoeft dan ook niet gestimuleerd te worden.

Fotograferen en filmen

De indianenbevolking staat vaak weigerachtig tegenover fotograferen. Respecteer de wensen van de lokale bevolking, vraag toestemming en dring niet aan als u niet gewenst bent. Sommige personen vragen geld om te poseren. Militaire gebieden mogen niet gefotografeerd worden. Heel vaak zal u in reisgidsen lezen dat dit ook het geval is voor cocavelden. Dit is niet correct. Coca wordt in Bolivia voor een groot deel gebruikt als een legaal kruid (voor thee en voor ceremonieën) en de coca-plantages mogen dan ook zonder probleem gefotografeerd worden (afgezien uiteraard van bepaalde regio's waar de plantages niet legaal zijn, maar daar komt u als bezoeker in principe niet terecht).

Voorzie voldoende fotomateriaal zodat u ter plaatse liever geen geheugenkaarten of batterijen dient te kopen. Een of een paar reservebatterijen zijn zeker nuttig. De grote hoogte (of soms koude) kan ervoor zorgen dat toestellen blokkeren of dat batterijen (tijdelijk) dienst weigeren. Eenvoudigweg de batterijen vervangen lost dit euvel vaak op. Tropisch licht is zeer sterk. Houd er rekening mee dat schaduwen in sterk licht bijna zwart op de foto overkomen. Let er ook op dat het felle wit van uitgestrekte zoutvlaktes uw foto's niet overbelicht.

Tijdsverschil

Bolivië is 4 uur achter op GMT. Dit houdt dus in dat u tijdens onze zomermaanden de klok 6 uur terugdraait, tijdens de wintermaanden 5 uur.

Elektriciteit

Het elektriciteitsnetwerk werkt voornamelijk op 220 volt, in enkele streken op 110 volt (in dit geval dient u een transformator te gebruiken of een toestel (gsm, fototoestel) met verstelbare knop 220V/110V. De stekkers hebben soms twee platte pootjes in plaats van ronde. Een universele adapter kan nuttig zijn.

Munteenheid en Wisselkoers

De Boliviaanse munteenheid is de boliviano. 1 US$ is ongeveer 7 bolivianos, 1 € is ongeveer 10 bolivianos. In de hotels en in grote winkels in de hoofdsteden kunt u met de meest gangbare kredietkaarten (Visa, Amex) terecht. U kunt in sommige banken ook geld afhalen met Visa, maar hiervoor worden kosten aangerekend. Neem zeker ook cash US$ mee en dit ook gedeeltelijk in kleine coupures zoals 1, 5, 10 en 20 US$. Zorg ook voor gave biljetten, een biljet met een scheurtje wordt vaak geweigerd. Coupures van 100 US$ zijn dikwijls moeilijk te wisselen omdat men schrik heeft voor vervalsingen. Wanneer u wisselgeld krijgt, kan het nuttig zijn de boliviano’s op beschadiging te controleren, omdat veel verkopers beschadigde biljetten durven weigeren. Dollars worden nog steeds beter aanvaard dan euro's. Waar ze allebei aanvaard worden krijgt u nog altijd een lichtjes betere koers voor de dollar dan voor de euro (maar gezien u bij de aankoop van dollars uiteraard ook al een kost heeft, is de winst om dollars te gebruiken hiermee vaak tenietgedaan).

Klimaat

Bolivia kent niet echt de vier seizoenen zoals wij die kennen. Grosso modo is het klimaat in te delen in een regenseizoen van november tot april en een droog seizoen van mei tot oktober. Uiteraard treden grote regionale verschillen op naargelang we ons in het Amazonegebied bevinden of in de Andes. Het beste reisseizoen is uiteraard het droge seizoen. Niet enkel omwille van het drogere weer, maar vooral omwille van de bereidbaarheid van wegen (en pistes). Het droge seizoen trakteert u dan vaak op blauwe luchten en zonnige dagen. De temperatuur overdag is vaak aangenaam (of wat frisjes) (+-15 -18°c, soms tot 24°C), maar ’s morgens, ’s avonds en ’s nachts krijgt u te maken met koude of soms heel koude periodes. Op de hoogvlakte van Uyuni kan het ook overdag koud tot erg koud zijn (vooral bij zonsopgang en in de ochtend). Het laagland (Amazone, Cochabamba, Santa Cruz) bevindt zich in tropisch gebied, daar is het bijna het hele jaar door warm en vochtig en is een bui nooit uitgesloten.

Kledij

Gemakkelijk zittende, sportieve kledij is aangeraden. Gezien de mogelijke temperatuursverschillen is ‘laagjeskleding’ aanbevolen. Wees voorbereid op zowel koude als op warme momenten. Zeker mee te nemen zijn: warme pull en jas, eventueel handschoenen, sjaal en muts, thermisch ondergoed en warme pyama, regenjas, goede wandelschoenen en absorberende sokken, katoenen lange broeken, hoed of pet.

Veiligheid

Ondanks een kwalijke reputatie (gebaseerd op veel onwetendheid in verband met het land) valt de veiligheid in het land heel goed mee. Regelmatig zijn er wat schermutselingen in de regio van Santa Cruz omdat dit gebied onafhankelijkheid beoogt. Vaak gaat dit gepaard met wegblokkades. Indien u toevallig in de regio bent, is het uiteraard verstandig om u ver van alle lokale gebeurtenissen te houden. Kleine criminaliteit komt voor in de steden maar zeker niet meer dan elders. Loop in elk geval niet te koop met uw rijkdom (het is een arm land!). Laat juwelen thuis en draag uw geld in een buiktasje onder uw kleding. Indien u met meerdere personen samen reist, is het raadzaam geld en waardepapieren te verdelen. Gauwdieven kiezen vaak toeristische plaatsen als hun actieterrein, zo ook busstations, treinstations enzovoort. Wees er extra waakzaam.
Gebruik uw gezond verstand en ga niet in op verdachte voorstellen.

GSM

Gsm’s kunnen gebruikt worden in Bolivië, indien u over een tri-band toestel beschikt. Niet overal is er bereik (bijvoorbeeld niet op de hoogvlakte, zoutvlakte van Uyuni, etc.), maar in de meeste steden is er wel bereik. De internationale toegangscode om met u gsm huiswaarts te bellen is 0010-32 voor België en 0010-31 voor Nederland gevolgd door het zonenummer en het abonneenummer. Enkel 00 intikken is niet voldoende, ook het + teken heeft niet het gewenste resultaat.