Eilanden, American Samoa
In de Pacific, meer dan 2500 km ten noordoosten van Nieuw Zeeland ligt American Samoa, een eilandengroep die in het begin van de vorige eeuw op verzoek van de leiding van de eilanden onder Amerikaans beheer is gesteld.
Algemeen
Het enige Amerikaanse bezit onder de evenaar is het American Samoa. Het ligt in het midden van de figuurlijke driehoek Hawaï, Tahiti en Nieuw-Zeeland.
Verkoop van stukken land aan Europeanen leverde spanningen op tussen de oorspronkelijke bewoners van Samoa. De koning van Tutuila wende zich in 1872 tot de Amerikanen en vroeg om hun steun. Het enige dat de Amerikanen deden, was militair aanwezig zijn op het eiland. Op 17 arpil 1900 droegen de leiders van Tutuila de eilanden van Tutuila en Aunu´u officieel over aan de Amerikanen. Op 16 juli 1904 droegen zij de eilanden Tau´u, Ofu en Olosega officieel over aan Amerika.
American en Independent Samoa liggen vlak bij elkaar, met dat verschil dat op het 1e eiland typisch Amerikaanse producten te vinden zijn zoals onder ander Coca cola en jeans. Het 2e eiland is een typisch traditioneel Polynesisch eiland.
Drie van de eilanden, Tutuila, Ofu en Ta´u vallen onder het territorium van het National Park of American Samoa. Het park werd door het Amerikaanse Congres in 1988 opgericht. Inmiddels is het park voor 50 jaar verhuurd aan de National Park Service.
Tutuila
Een eiland met parelwitte stranden, een grillige vorm en dat voornamelijk uit vulkanisch gebergte. Het eiland heeft een oppervlakte van 145 km². Het ligt ongeveer 2.600 km ten noordoosten van Nieuw-Zeeland. De bekendste berg is de 524 meter hoge Rainmaker, oftewel de Mount Piao.
Het eiland wordt voor een groot deel doormidden gedeeld door de Pago Pago baai. Aan deze baai ligt de hoofdstad van American Samoa, met dezelfde naam als de baai. De hoofdstad is een samengroeien van zeven dorpen, er is een haven. De haven is een ingestorte vulkanische caldera, en een van de grootste natuurlijke havens van de hele Pacific.
Het eiland biedt mogelijkheden tot het maken van mooie bergwandelingen, waarbij u door weelderige en kleurrijke natuur wandelt. De traditionele dorpen maken het idyllische helemaal af. Op het eiland komen weinig zoogdieren voor, de geïmporteerde bruine rat en de inheemse vleermuis komen er voor.
Ofu-Olosega
Dit eiland, eigenlijk zijn het twee eilanden die door een, in 1970 aangelegde, brug tot één geheel gemaakt zijn is. Ook deze eilanden bestaan voornamelijk uit vulkanisch gesteente. Het westelijke van de twee eilanden is Ofu en het oostelijke Olosega. De eilanden bieden prachtige gelegenheid tot snorkelen.
Het meest zuidelijke deel van het eiland met zijn strand en koraal rif behoort tot het National Park of American Samoa. Met de dorpsraden wordt onderhandeld om dit park uit te gaan breiden.
Ofu is 7,22 km² groot met ca. 300 inwoners en Olosega maar 5,16 km² met ruim 200 bewoners. Olosega is een restant van de Sili vulkaan, de laatste uitbarsting heeft in 1866 plaatsgevonden. Het heeft twee dorpen Sili en Olosega. Door de diverse orkanen werd Sili vernietigd en is bijna geheel verlaten. Alle bewoners wonen in het dorp Olosega. Het belangrijkste dorp van Ofu is Nu´utele, het eiland heeft een kleine haven en een kleine luchthaven.
Tijdens de warme maanden zijn er walvissen te bezichtigen in de wateren rondom Samoa.
De taal van Samoa
De taal van Samoa behoort tot de familie talen van Australië. De medeklinkers p, t, m, n, g, f, v, s, is een glottiseinde. Dit noemt men zo wanneer een klinker met de keel gesloten begint. De k, h en r werden aan het Samoaanse alfabet toegevoegd, voornamelijk voor buitenlandse of geleende woorden.
In de groepstaal worden sommige medeklinkers anders uitgesproken; l voor een r, k voor t. Bijvoorbeeld Maria wordt Malia. De g spreekt men uit als en “ng” klank, zo wordt dus de haven Pago Pago in de plaatselijke taal uitgesproken als Pahngo Pahngo. De klinkers worden uitgesproken net als in het Spaans en Italiaans.
Samoaans | Engels | Nederlands | Samoaans | Engels | Nederlands |
Talofa | hello | hallo | tasi | one | een |
Tofa | goodbye | tot ziens | lua | two | twee |
Fa´amolemole | please | alstublieft | tolu | three | drie |
Fa´afetai | thank you | dank u | fa | four | vier |
Vai | water | water | lima | five | vijf |
Sami | sea | zee | ono | six | zes |
Timu | rain | regen | fitu | seven | zeven |
Musika | music | muziek | valu | eight | acht |
Sikareti | cigarette | sigaret | iva | nine | negen |
Telefoni | telephone | telefoon | sefulu | ten | tien |