Zuid-Tirol, Italië: Sulden

In Nationaalpark Stilfserjoch (Stelviopas) ligt op 1906 meter boven zeeniveau het plaatsje Sulden. Het dal van Sulden (Solda in het Italiaans) wordt omringd door het Ortlermassief en de hoogste berg de Ortler. In de winter is Sulden een mooie wintersportplaats, maar ook in de zomer kan er heerlijk gewandeld worden in de bergen. Verschillende kabelbanen brengen de bezoeker de bergen in voor deze wandelingen. Omdat Sulden in het noorden van Italië en in Zuid-Tirol ligt, is de voertaal Duits. Maar ook Italiaans wordt er door de bevolking gesproken, al heeft Duits wel hun voorkeur.

Inhoudsopgave

• Ligging van Sulden am Ortler
• Ortlermassief
• Kabelbanen in Sulden
• Berghutten en de wandelingen er naartoe

Ligging van Sulden am Ortler

Sulden ligt in een dal op 1906 meter hoogte in de Provincie Bolzano in Trentino Zuid-Tirol (Alto Adige). Omdat het dal omringd is door bergen van het Ortlermassief is er maar één ingang het dal in. Via Travoi (de weg van Prad am Stilfserjoch naar de Stelviopas) kan men het dal bereiken. Helemaal aan het einde van het dal ligt de plaats Sulden. Door de hoge ligging van het dal kan er van november tot en met mei worden geskied. Hierdoor zijn er in de het dal geen campings te vinden. In de aangrenzende dalen zijn wel verschillende campings. Het Suldental zelf heeft wel meer dan genoeg hotels om zowel in de zomer als in de winter te verblijven. Het is een wintersportplaats, maar ook in de zomer is er voldoende te doen. Het dal is vooral bekend geworden door de bergbeklimmer Reinhold Messner. Messner heeft de jak meegenomen van zijn reizen in Azië en laat deze in Sulden grazen in de zomermaanden.

Ortlermassief

Het Ortlermassief is de hoogste bergketen in Zuid-Tirol en Lombardije. Een deel van dit massief ligt in het noorden zelfs in het Zwitserse gebied Graubünden. Het zuidelijke deel van het massief loopt door tot aan Meran (Merano) en in het westen tot Val die Sole. De Stelviopas en de Gavia zijn passen in het Ortlermassief en worden vaak in de Giro d'Italia tijdens bergetappes beklommen.

Ortler

De berg Ortler is van het gehele massief de hoogste. Met 3905 meter steekt hij uit boven de andere toppen van het bergmassief. Voordat Zuid-Tirol bij Italië hoorde was de Ortler zelfs de hoogste berg van Oostenrijk. Vooral in het zuiden en westen van de berg liggen de andere hoge bergen van het massief. Aan de noordkant van de berg liggen de dalen Sulden en Travoi. De noordwestkant van de berg is bedekt met een grote gletsjer genaamd de Oberer Ortler Ferner (Vedretta Alta). De top van de berg wordt vooral in de zomer heel veel beklommen door bergbeklimmers. Vanuit de Payerhütte (3029 meter hoogte) wordt de Ortler het vaakst beklommen. Ook kan men via de Hintergrathütte de Ortler beklimmen. In 1804 werd de berg voor het eerst beklommen door Josef Pichler.

Kabelbanen in Sulden

In Sulden bevinden zich drie kabelbanen om de bergen in te gaan:

1. Seilbahn Sulden (Funivia Sulda)
2. Sessellift Langenstein (Seggiovia Orso)
3. Sessellift Kanzel (Seggiovia Pulpito)

Seilbahn Sulden

Deze grote cabinebaan is de grootste luchtkabelbaan in de wereld (in 2003) en ligt achterin het dal. Deze baan bestaat uit vier grote cabines, die per cabine plaats heeft voor 110 personen. In totaal kunnen er dus 440 personen in één keer via de kabel vervoerd worden naar boven of beneden. Deze kabelbaan gaat in twee delen naar boven. Het tussenstation ligt op 2172 meter waar men ervoor kan kiezen om uit te stappen. Het tweede deel van de kabelbaan brengt je naar een hoogte van 2581 meter. Voor de mensen die geen zin hebben om de kabelbaan te pakken is het ook mogelijk om de weg onder de kabelbaan omhoog te fietsen.

Sessellift Langenstein

Sessellift Langenstein ligt aan de rechterkant van het dal in Sulden en is een stoeltjeslift. Deze stoeltjeslift brengt je naar een hoogte van 2330 meter.

Sessellift Kanzel

Aan de linkerkant van het dorp Sulden is de Sessellift Kanzel te vinden. Deze stoeltjeslift brengt je naar een hoogte van 2348 meter.

Prijzen en openingstijden 2018

Leeftijdsgrens voor tickets

• Senior: Vanaf 60 jaar
• Junior: 15 tot 17 jaar
• Kinderen: 6 tot en met 14 jaar
• Kinderen jonger dan 6 jaar zijn gratis

Berghutten en de wandelingen er naartoe

Bij alle drie de kabelbanen zijn restaurantjes te vinden. Ook bij het middelstation van de Seilbahn Sulden zit een restaurant. Voor de wandelaars zijn er mogelijkheden genoeg om vanaf deze drie kabelbanen naar andere berghutten te wandelen. De ene wandeling is makkelijker dan de ander. De moeilijkheid van de wandelingen wordt in kleuren aangegeven op de wandelkaarten van de omgeving. Blauw is een makkelijke wandeling en rood een zware wandeling. Wandelingen met een rode stippellijn zijn nog een gradatie zwaarder en hebben op sommige plaatsen staalkabels voor extra veiligheid van de wandelaar. Verder heeft elke wandeling en elke route zijn eigen nummer dat duidelijk zichtbaar op borden, bomen of stenen staat aangegeven tijdens de route.

Hintergrathütte
De Hintergrathütte ligt op 2661 meter hoogte en is zowel via de Sessellift Langenstein als het tussenstation van Seilbahn Sulden te bereiken. In deze hut is het mogelijk om te overnachten zodat je de volgende ochtend de Ortler zou kunnen beklimmen. In totaal heeft de Hintergrathütte plaats voor zeventig personen die willen blijven overnachten. Verder kun je er natuurlijk ook eten en drinken.

Vanaf Langenstein
Boven bij de kabelbaan aangekomen ga je linksaf om route 9 te volgen. De wandeling is 2900 meter lang en er wordt een hoogte van 331 meter beklommen. Met een snelheid van 3 kilometer per uur doe je er ongeveer 57 minuten over. De wandeling staat op de kaarten gemarkeerd als een blauwe wandeling, wat aangeeft dat het om een relatief gemakkelijke wandeling gaat die voor kleine kinderen goed te doen is.

Vanaf dalstation Seilbahn Sulden
Onder bij de kabelbaan van Seilbahn Sulden begint route 2 naar de Hintergrathütte. De totale wandeling is 4649 meter lang en er wordt een hoogte van 769 meter overbrugt. Tussendoor zit er een kleine daling in de wandeling van 29 meter. De tijd die voor deze wandeling staat is 140 minuten. Let wel dat dit een indicatie is, de werkelijke tijd kan langer of korter zijn. Het gaat hier om een rode wandeling en is dus aangegeven als een zware wandeling. Om hem makkelijker te maken kun je er ook voor kiezen om niet vanuit het dal naar de hut te lopen maar vanaf het tussenstation van Seilbahn Sulden. Hierdoor hoeft er "maar" 489 hoogtemeters overbrugd te worden.

Düsseldorfhütte
Op 2721 meter hoogte ligt de Düsseldorfhütte. Via de Sessellift Kanzel en vanuit Sulden is deze berghut te bereiken. Vanuit deze berghut zijn verschillende wandelingen te maken. Eén van deze wandelingen gaat naar de Tschengelser Hochwand op 3370 meter. Ook in de Düsseldorfhütte is het mogelijk om te overnachten en een maaltijd te eten of alleen iets te drinken. In juni 2018 zal deze hut weer open gaan. Dit wel afhankelijk van het weer.

Vanuit Sulden
Vanuit het dorp neem je route 5. Bij haus Alpenfriede begint de wandeling van ongeveer 150 minuten. In deze tijd worden ongeveer 815 hoogtemeters overbrugd. Tijdens een groot deel van de wandeling loop je langs een bergriviertje en over bergweides. Het gaat hier om een rode wandeling en het is dus weer een zware wandeling.

Vanuit Sessellift Kanzel
Boven bij de stoeltjeslift aangekomen neem je route 12 naar links (rondwandeling). Wanneer je aankomt bij route 5 sla je af de weg op om bij de Düsseldorfhütte aan te komen. In totaal worden 373 hoogtemeters beklommen in ongeveer 90 minuten. Het deel over route 12 is een blauwe wandeling. De verdere route 5 is een rode wandeling maar wel goed te wandelen voor kinderen.

Tabarettahütte
De Tabarettahütte ligt aan de rechterkant van het dal van Sulden op 2556 meter hoogte en is te bereiken via Sessellift Langenstein en natuurlijk van Sulden zelf. Ook in deze hut is er de mogelijkheid om te overnachten en om even wat te eten of te drinken. Verder is de Tabarettahütte de enige tussenhalte naar de Payerhütte. Ook kan men vanuit de Tabarettahütte de Tabarettaklettersteig op. Hiervoor moet men wel gezekerd zijn en een helm dragen die bij de hut verhuurd worden.

Vanuit Sulden
Vlak voor het dorp Sulden ligt een klein gehucht, genaamd Sint Gertraud. In dit gehucht begint bij de kerk route 8 omhoog naar de Tabarettahütte. De totale lengte van de wandeling is 4400 meter en er wordt 712 meter geklommen. Route 8 is een rode wandeling tot je bij bij de splitsing 8a komt. Daarna wordt het een blauwe wandeling. Uit ervaring wordt hij daarna pas lastig door de vele haarspeldbochten en de steile weg die nog gelopen moet worden. Route 8 doet er ongeveer 150 minuten over om bij de hut te komen. Het is ook mogelijk om niet route 8 vanaf de kerk te nemen maar route 4 (rechtsom). Dit is een blauwe route. Deze route is makkelijker en is in ongeveer 120 minuten te lopen.

Vanuit Sessellift Langenstein
Boven bij de lift aangekomen ga je rechts route 4a op. Deze komt uiteindelijk uit op route 4 die naar de Tabarettahütte gaat. In ongeveer 90 minuten loop je van 2230 meter hoogte naar 2556 meter hoogte. Van alle opties is deze het makkelijkst. Het einde is wel hetzelfde. Route 4, 4a en 8 komen daar op dezelfde plek uit, waarna de haarspeldbochten omhoog nog genomen moeten worden.

Payerhütte
Op 3029 meter hoogte ligt de Payerhütte. Van de berghutten bij Sulden is dit de hoogstgelegen hut en het dichtst bij de top van de Ortler. Boven bij de hut aangekomen heb je dan ook een mooi uitzicht over de omgeving. Aan de ene kant het dal Sulden en aan de andere kant de Stelviopas met beneden in het dal het dorp Travoi. Daarom ook dat deze hut het meest gebruikt wordt door bergbeklimmers op weg naar de top van de Ortler. In deze hut kan dan ook weer overnacht worden. Maar ook alleen iets eten of drinken is mogelijk. Vanuit Sulden is deze hut alleen te bereiken via de Tabarettahütte. Aan de andere kant van de berg kun je ook via het plaatsje Travoi en via recreatieterrein Drei Brunnen naar de Payerhütte komen.

Vanuit de Tabarettahütte
Vanuit de Tabarettahütte gaat route 4 verder naar boven, richting de Payerhütte. Dit is de enige weg omhoog waarbij je niet gezekerd hoeft te zijn. Wel is het een rode wandeling met een groot deel rode stippellijn. Tot aan de Bärenkopfscharte is het een "gewone" rode wandeling, daarna gaat het pad stijl omhoog langs smalle paden met staalkabels en wordt daardoor een rode stippellijn. Deze weg is voor zeer geoefende wandelaars goed te doen. In ongeveer 90 minuten wandelen vanaf de Tabarettahütte kom je aan bij de Payerhütte. In totaal worden dan weer 484 meter geklommen over een lengte van 2728 meter.

Vanuit Travoi
Naast hotel Tannenheim begint in Travoi route 19. Deze begint op 1532 meter hoogte en gaat naar 3029 hoogte meter om bij de Payerhütte aan te komen. Via twee verlaten berghutten wordt er stijl geklommen naar de Payerhütte. Deze wandeling duurt tussen de 210 en 270 minuten. Het gaat hier dan ook om een zeer zware wandeling. Dit komt vooral door het hoogteverschil dat beklommen moet worden.

Vanuit Drei Brunnen
Drei Brunnen ligt vanuit Travoi een stuk dichter bij de Stelviopas. Eigenlijk begint de Stelviopas bij Drei Brunnen (1592 meter hoogte). Bij dit recreatieterrein begint route 18. Via de berghut Borletti (2188 meter hoogte) loop je in ongeveer 210 minuten naar de Payerhütte. Ook dit is een zware rode wandeling.

Lees verder

• Zuid-Tirol, Italië: Stelviopas