De Acht Zaligheden: Duizel

Duizel is een dorp in de Noord-Brabantse streek De Kempen. Het maakt onderdeel uit van de Acht Zaligheden, acht Kempische dorpen waarvan de naam eindigt op -sel (Duizel heette vroeger Duisel). Duizel behoort tot de gemeente Eersel en had in 2012 1860 inwoners. De belangrijkste industrie in Duizel is de sigarenindustrie. In Duizel is het hoofdkantoor van Agio gevestigd. Vlak bij Duizel ligt het recreatie gebied E3-strand.

• Geschiedenis
• Kasteel
• Villa Duizelhof
• Industrie
• Bezienswaardigheden

Geschiedenis

De eerste schriftelijke vermelding van Duizel was in 1337, als Dusele. Later werd de naam geschreven als Duisel, en tenslotte Duizel. Al in de middeleeuwen is Duizel bekend als bedevaartsoord. Op 24 juni, de feestdag van de patroonheilige van Duizel, Sint Jan (Johannes de Doper), worden er de huizen versierd met bossen bloemen, met daarin Sint Janskruid verwerkt. Deze zogeheten Sint Janstrossen zouden bescherming bieden tegen blikseminslag. Tot 1810 was Duizel een zelfstandige gemeente. Daarna werd het samengevoegd met de gemeente Steensel. In 1818 werd aan de gemeente Duizel en Steensel een gemeentewapen verleend. Duizel en Steensel ging in 1922 op in de gemeente Eersel.

Kerkelijke geschiedenis

Van oudsher hoorde de parochie Duizel bij het kapittel van Luik. Aan het eind van de zeventiende eeuw kwam het toe aan de abdij van Tongerlo. De parochie werd van 1648 tot 1872 bediend vanuit de abdij van Postel. Nu maakt de parochie deel uit van het bisdom Den Bosch. Na de Reformatie was de kerk in Duizel van 1648 tot 1798 protestants. De katholieke diensten vonden toen plaats in een schuurkerk. In 1800 stortte een deel van de kerk in, waardoor wederom van de schuurkerk gebruik gemaakt moest worden. Dat duurde tot 1822.

Kasteel

In Duizel heeft aan de Groenstraat een kasteel gestaan dat omstreeks 1460 bewoond werd door Hendrik van Eyck. Omstreeks 1900 bestond van dit kasteel nog een witgepleisterd oud huis, maar de grachten werden door de toenmalige bewoner, Jacobus van Dooren, gedempt. Het oude huis is verdwenen.

Villa Duizelhof

Vroeger stond aan de Groenstraat een jachthuis in neoklassieke stijl. Het werd in 1863 bewoond door ene Victor van de Schriek. Dat was een excentriek figuur, die zich graag "baron" liet noemen. Hij leefde er lustig op los, waardoor hij zijn bezit in 1866 moest verkopen. In 1873 werd het jachthuis gekocht door een echte baron, Emile de Cartier de Marchienne. Die was al in het bezit van het naastgelegen Duizels Hof. De Cartierheide bij Netersel, vroeger zijn jachtterrein, is naar de baron vernoemd. In 1932 werd het gebied geschonken aan Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten.

De zoon van Emile de Cartier de Marchienne, eveneens Emile geheten, was de gulle gever. In 1936 verkocht hij het jachthuis aan een zekere heer Wolters. Tien jaar later werd het huis gesloopt en vervangen door Villa Duizelhof. Deze werd eind vorige eeuw gesloopt, waarna het jachthuis herbouwd is aan de hand van oude tekeningen.

Industrie

Van oudsher is de sigarenindustrie belangrijk in Duizel. In 1897 werd zelf een speciale tramlijn vanuit Eersel naar de Duizelse sigarenfabrieken aangelegd. In 1904 begon de familie Wintermans in Duizel een sigarenfabriek. Een afsplitsing daarvan is de Agio sigarenfabriek, waarvan het hoofdkantoor nog steeds in Duizel staat. Ook worden daar nog de sigarenmachines gemaakt. In 2014 is Agio genomineerd voor de verkiezing van het beste familiebedrijf van Nederland.

Bezienswaardigheden

• De Oude Toren, een overblijfsel van de in 1927 afgebroken kerk, stamt uit de 15de eeuw.
• De huidige kerk, ingewijd in 1925, is een ontwerp van Hendrik Vostermans. Binnenin staat een 18de eeuws doopvont.
• Huis "de Veste", de voormalige pastorie in de Groenstraat, is een omgracht huis uit 1754 dat in opdracht van de Abdij van Postel werd gebouwd. In 1871 is het verbouwd.
• Op een pleintje in de buurtschap Groenstraat staat een Mariakapel, gebouwd in 1950 als dank voor het feit dat Duizel in de tweede wereldoorlog gespaard is gebleven.
• Elk jaar wordt op 24 juni Sint Jans geboorte gevierd. Harmonie en gilde trekken dan langs de met Sint Janstrossen versierde huizen.
• Vlak bij Duizel ligt het E3 Strand, een grote recreatieplas omgeven door bossen. Er zijn zandstranden, ligweiden en horeca. Het E3-strand is regelmatig gastheer voor bijzondere evenementen, onder andere op het gebied van muziek, sport en cultuur
  

Lees verder

• De Acht Zaligheden: Eersel
• De Acht Zaligheden: Knegsel
• De Acht Zaligheden: Steensel
• De Acht Zaligheden: Wintelre
• De Acht Zaligheden: Reusel