Dwars door Cuba: Remedios en de Parrandas-feesten

Santa Clara, de stad van Che Guevara, biedt naast het Che-verhaal ook nog de charme van een Cubaanse provinciestad en wie zich iets verder de provincie in waagt, kan terecht in het vrij ongekende maar niettemin heel pittoreske Remedios om er kennis te maken met de traditie van de Parrandas-feesten.

Gezellig Santa Clara

In Santa Clara kunnen ook diegenen terecht die naast een stuk Cubaanse geschiedenis (het mauseoleum en museum van Che Guevara) ook nog een stuk couleur locale en cultuur wil leren kennen. Het centrale plein, Parque Vidal, genoemd naar kolonol Leoncio Vidal y Caro die op deze plaats gedood werd tijdens de tweede onafhankelijkheidsoorlog, vormt ook in deze provinciehoofdplaats een ontmoetingsplaats bij uitstek en een levendig schouwspel voor wie plaats vat op één van de talrijke zitbanken. Rondom het plein staan heel wat noemenswaardige gebouwen, op de eerste plaats het grote Caridad theater daterend uit het einde van de 19de eeuw (1885). Net zoals in Matanzas en in Cienfuegos liet ook hier de elite een grootse cultuurhal bouwen waar grote namen konden optreden. En ook hier, net zoals in Cienfuegos, ging een groot deel van de opbrengsten naar de minder begoede bevolking. Aan dezelfde kant van het plein vinden we ook het museum van decoratieve kunst, een 18de-eeuws gebouw waar een collectie koloniale meubelen werd ondergebracht en zeker een bezoekje waard is. Verder wandelend over het plein zien we het statige gebouw waar vandaag de dag het provinciaal bestuur zijn stek heeft gevonden en aan de overkant van het plein het al even statige en sierlijke gemeentehuis. Eén gebouw springt er wat uit en dat is de blokkige toren van het hotel Santa Clara Libre. Ook dit gebouw speelde trouwens een rol in de befaamde slag van Santa Clara. Mannen van Batista hadden zich immers – wanneer het hen te heet werd onder de voeten – verschanst in het hotel en pas na hevige vuurgevechten met de rebellen verlieten zij het gebouw. Hier en daar kunnen nog kogelinslagen gezien worden, met opzet zo gelaten ter herinnering van deze historische gebeurtenissen.

In het midden van het plein staat een kiosk en vlakbij vinden we een standbeeld van Marta Abreu, één van de belangrijkste mecenassen van de stad Santa Clara. Overal zitten mensen te keuvelen op de talrijke zitbanken, in een belendend gebouw geeft men salsa-lessen, een klein kermiswagentje wordt getrokken door geitjes en rijdt met de kleinsten rondjes rond het plein. De sfeer is er altijd uniek en warm.

Remedios, het ongekende "Trinidad"

Wanneer we de hoofdstad Santa Clara verlaten in de richting van de noordkust komen we al snel bij het stadje Remedios. Remedios is één van die kleine Cubaanse verrassingen die her en der over het land te vinden zijn. Een koloniaal stadje met de sfeer en de architectuur die ook onder meer in het veel bekendere Trinidad terug te vinden zijn, maar met veel minder faam en dus ook veel minder bezoekers. Toch kan het plaatsje trots zijn op zijn koloniale straatjes met pastelkleurige huizen en pittoreske pannen daken, op de kerk Parroquia de San Juan Bautista de Remedios met zijn verguld altaar en niet te vergeten op zijn traditie van de Parrandas.

De Parrandas-feesten

De Parrandas zijn feesten die gekend zijn over heel Cuba en hier en daar zelfs buiten Cuba. Noem het het carnaval van Remedios, vergelijk het een beetje met een kruising tussen een Braziliaans carnavalsfeest en de Las Fallas-feesten in het Spaanse Valencia. Het feest vindt elk jaar plaats op 24 en 25 december en is voor Remedios zo belangrijk dat er zelfs een museum aan is gewijd, het Parrandas-museum, voor wie er alles over wil weten. Verschillende wijken van het stadje concurreren met elkaar voor het bouwen van de mooiste praalwagen en heel veel mensen zijn hier dan ook het hele jaar of een groot stuk van het jaar mee bezig. Weken en maanden wordt aan het kleinood gewerkt en op de bewuste feestavond wordt beslist wie de mooiste praalwagen heeft gemaakt. Het feest gaat gepaard met comparsas (dansende stoeten), drank, kermissen, eten en heel veel vuurwerk en lawaai. Vuurwerk wordt trouwens door Jan en alleman afgestoken, constructies worden ineengeknutseld van waarop men vuurwerk kan afschieten, en van overal in het stadje schiet men tegelijk vuurpijlen af. Feeëriek, oorverdovend en toch wel een tikje gevaarlijk. Dans en muziek weerklinken de hele nacht.

Varen op het Hanabanilla-meer

Villa Clara biedt ook een portie natuur aan de bezoeker. Een deel van het Centraal-Cubaanse Escambray-gebergte ligt immers op het grondgebied van Villa Clara en biedt de mogelijkheid om er te gaan wandelen of paardrijden in de meest subtropische gebieden. Midden in het gebergte ligt ook het Hanabanilla-stuwmeer. Een smal maar behoorlijk langgerekt meer dat ontstond door de bouw van een kleine stuwdam op de Rio Negro. Van bij het Hanabanilla-hotel vertrekken bootjes voor een tocht over het meer, en van op verschillende plaatsen aan de oevers van het meer vertrekken wandelpaden in de omringende bergen. Dit is nog steeds een vrij ongerept gebied waar faciliteiten naar de bezoeker toe weinig ontwikkeld zijn. Het levert meteen het voordeel op een mooi stukje authentiek Cuba te kunnen zien, op een authentiek Cubaanse manier (met het nodige geduld dus).