Gornergrat: een hoog gelegen treinstation in Europa

Vanuit Zermatt kun je met een tandradbaan naar het hoogst gelegen punt van de Gornergrat. Dit is een bergkam in Wallis in Zwitserland en tevens het twee na hoogst gelegen treinstation van Europa. Vanaf daar heb je een schitterend uitzicht op vele hoge bergtoppen. Onderweg komt het treintje langs meerdere stations. Vanuit de Gornergratbahn - het tandradtreintje - gaan er veel verschillende landschappen aan je voorbij. Iedere keer heb je weer een ander uitzicht op de Matterhorn. Onderweg zie je veel flora en fauna en met een beetje geluk kun je een murmeltier zien. Het beginpunt van de Gornergratbahn bevindt zich tegenover het treinstation in Zermatt. Het is zelfs mogelijk om in een hotel op de Gornergrat te overnachten.

Inhoud

• Gornergrat
• Gletsjers
• Zicht op vierduizenders
• Gornergratbahn
• Geschiedenis
• Vertrektijden
• Stations
• Het traject
• Afstanden
• Wandeltips
• Gornergrat-Rotenboden
• Gornergrat-Riffelsee
• Gornergrat-Zermatt
• Flora en fauna
• Planten
• Dieren
• Schapen
• Hotel bij Riffelalp: Riffelalp Resort 2222 m
• Hotel bij Riffelberg: Riffelhaus 1853
• Hotel bij Gornergrat: 3100 Kulm Hotel

Gornergrat

Op een hoogte van 3.100 meter boven de zeespiegel bevindt zich het hoogste punt van de Gornergrat. Zoals de naam eigenlijk al doet vermoeden is het een graat, ook wel bergkam genoemd. Op het hoogste punt van de Gornergrat heb je een schitterend uitzicht op vele hoge toppen, waarvan vele vierduizenders zijn. Ook zie je het Monte Rosa-massief en de Mischabel-groep. Speciaal voor de toeristen is er een 360° panoramaplatform gemaakt. Het 'kleine broertje' van de Matterhorn – Klein Matterhorn met een hoogte van 3.883 meter – zie je ook vanaf de Gornergrat. Vanuit Zermatt kun je met een kabelbaan naar de top van deze berg.

Gletsjers

Naast bergtoppen zijn er ook veel gletsjers te zien. Je hebt een prachtig uitzicht op de volgende gletsjers: Gornergletscher, Grenzgletscher, Zwillinggletscher, Schwärzegletscher, Breithorngletscher, Unterer Theodulgletscher en de Oberer Theodulgletscher.

Zicht op vierduizenders

Zodra je uit het treintje bent gestapt, is het mogelijk om via een metalen brug naar het berghotel met observatorium te lopen. Maar je kunt nog iets hoger komen. Achter het hotel is namelijk een 360° panoramaplatform. Vanaf dat punt heb je zicht op 29 toppen met een hoogte vanaf 4.000 meter. Dit zijn:

1. Strahlhorn (4.190 meter)
2. Rimpfischhorn (4.199 meter)
3. Allalinhorn (4.027 meter)
4. Alphubel (4.188 meter)
5. Täschhorn (4.490 meter)
6. Dom (4.545 meter)
7. Nadelhorn (4.327 meter)
8. Weissmies (4.017 meter)
9. Lagginhorn (4.010 meter
10. Zinalrothorn 4.221 meter)
11. Weishorn (4.506 meter)
12. Bishorn (4.153 meter)
13. Nordend (4.609 meter)
14. Dufourspitze (4.634 meter)
15. Parrotspitze (4.432 meter)
16. Ludwigshöhe (4.341 meter)
17. Liskamm (4.527 meter)
18. Castor (4.223 meter)
19. Pollux (4.092 meter)
20. Breithorn (4.164 meter)
21. Matterhorn (4.478 meter)
22. Dent Blanche (4.357 meter)
23. Ober Gabelhorn (4.063 meter)
24. Finsteraarhorn (4.274 meter)
25. Schrekhorn (4.078 meter)
26. Fiescherhörner (4.049 meter)
27. Mönch (4.107 meter)
28. Jungrau (4.158 meter)
29. Aletschhorn (4.193 meter)

Gornergratbahn

Het beginpunt van de Gornergratbahn (GGB) is in Zermatt en ligt tegenover het treinstation. Het totale traject bedraagt 9,34 kilometer, waarvan 3,79 kilometer dubbelspoor. Het is niet zomaar een treinspoor. De treinen van de Gornergratbahn worden door middel van een tandrad aangedreven. Dat is wel nodig omdat het traject een maximale stijgingspercentage van 20% heeft. Normaal gesproken bestaat een treinspoor uit twee rails, maar bij een tandrad zit er in het midden nog een rail voorzien van 'tanden'. Daar haakt het tandwiel van de trein in en op die manier wordt het treintje naar boven 'getrokken'. Op die manier kunnen de treinen op steile(re) plekken komen. De treinen van de Gornergratbahn rijden bergopwaarts maximaal 30 km/h en bergafwaarts tussen 21 en 27 km/h en overbruggen een hoogteverschil van 1.484 meter. Per uur worden er ongeveer 2.511 personen met de Gornergratbahn vervoerd. In totaal zijn er 4.018 zit- en staplaatsen. Als je in het bezit bent van de Erlebniscard krijg je 50% korting als je met de Gornergratbahn wilt reizen.

Geschiedenis

Op 20 augustus 1898 vertrok het eerste treintje. In 1909 werd het traject met 310 meter verlengd om het eindstation dichter bij het hoogste punt van de Gornergrat te krijgen. In die tijd was het alleen mogelijk om zomers gebruik van de Gornergratbahn te maken. In 1929 reden de treinen ook 's winters, maar nog steeds niet tot het hoogste punt. Dit was onmogelijk in verband met lawinegevaar. De treinen kwamen niet verder dan Riffelalp of Riffelboden. Dat hing af van de hoeveelheid sneeuw die er lag. In 1939 werd begonnen met de aanleg van de 770 meter lange galerij, waardoor de trein veilig kon rijden zonder last te hebben van lawines. Maar door de Tweede Wereldoorlog duurde het langer voordat de galerij daadwerkelijk klaar was. Vanaf 1942 was het dan ook mogelijk om helemaal tot het eindpunt van de Gornergratbahn – op een hoogte van 3.089 meter – te reizen.

Vertrektijden

Gemiddeld genomen vertrekt er twee à drie keer per uur een trein vanaf Zermatt en vanaf de Gornergrat. Dit hangt echter van het tijdstip af. Het is verstandig om de dienstregeling te raadplegen en tijdens je tocht bij je te houden. Zo kun je eenvoudig bekijken hoe laat er een trein bij een desbetreffend station komt. In het voorjaar, de herfst en de winter gelden andere vertrektijden.

Stations

De Gornergratbahn komt langs vier stations voordat het uiteindelijk op het hoogst gelegen punt aankomt. Het station van Zermatt ligt op een hoogte van 1.605 meter boven de zeespiegel. De tussenstations die worden aangedaan zijn:

• Findelbach (1.770 meter)
• Riffelalp (2.211 meter)
• Riffelberg (2.582 meter)
• Rotenboden (2.815 meter)

Als je voor een retourticket hebt gekozen, is het mogelijk om bij deze stations uit te stappen en later weer in te stappen. Op deze manier kun je van het ene station naar het andere station lopen om daarna weer verder met de trein te gaan.

Het traject

Bij het eerste stuk van het traject zie je aan de ene kant een stukje van Zermatt en aan de andere kant bos. Iets verderop gaat de trein over een brug en zie je een kleine kloof. Vrij snel daarna is het eerste tussenstation Findelbach en daar gaat het treintje op de tandrad. Het eerste stuk is dubbelspoor en net voor de tunnel na station Findelbach gaat het spoor over op enkelspoor. Zodra het treintje Zermatt voorgoed achter zich heeft gelaten kronkelt de tandradbaan door het bos. Bij iedere bocht is het uitzicht weer anders en zie je de Matterhorn dichterbij komen.

In het eerste deel van het traject is er sprake van enkelspoor. Het tweede tussenstation is Riffelalp. Vanaf daar gaat het enkelspoor over in dubbelspoor tot aan het station van Rotenboden. Riffelalp grenst deels nog aan het bos. Daar wordt het traject steeds steiler en al vrij snel kom je boven de boomgrens uit. In de verte doemt de 770 meter lange galerij voor je op. Het uitzicht wordt nog mooier dan het al was. Vrij snel na de galerij komt het derde tussenstation Riffelberg. De hellingen zijn nog begroeid, maar dit wordt al snel minder. Het treintje vervolgt haar weg richting het vierde tussenstation Rotenboden. Vanaf daar gaat het spoor weer over op enkelspoor tot aan het eindstation Gornergrat.

Afstanden

De afstanden van de tussenstations vanaf Zermatt zijn als volgt:

• Findelbach 1.750 meter
• Riffelalp 4.030 meter
• Riffelberg 6.470 meter
• Rotenboden 7.910 meter
• Gornergrat 9.339 meter

Wandeltips

De volgende wandeltochten zijn leuk om te doen:

Gornergrat-Rotenboden

Je stapt boven op de Gornergrat uit en loopt bergafwaarts - rechts van het spoor - naar een klein meertje dat een stuk lager aan je rechterhand ligt. Daarna kun je bijvoorbeeld verder lopen naar het station van Rotenboden en als je dat wilt, zelfs naar het station Riffelalp. Het kan zijn dat de voetgangerstunnel bij het station van Rotenboden door schapen in gebruik is. De schapen laten zich niet gemakkelijk wegsturen, dus zit er in dat geval niets anders op dan over het spoor over te steken. Dit mag eigenlijk niet!

Gornergrat-Riffelsee

Je kunt ook vanaf de Gornergrat naar de Riffelsee wandelen. Hiervoor volg je het wandelpad dat links van het spoor ligt. Het meertje ligt niet ver van station Riffelberg. Uiteraard kun je ook op het station Riffelberg uitstappen en van daaruit naar Riffelsee wandelen. Bij Riffelberg zie je 100 meter onder je de Gornerschlucht. Het is zelfs mogelijk om onder begeleiding van een ervaren gids deze kloof te doorkruisen.

Gornergrat-Zermatt

Als je wilt kun je zelfs helemaal naar Zermatt wandelen. Op bijna elk punt heb je wel weer een ander uitzicht op de Matterhorn.

Flora en fauna

In het gebied van de Gornergrat is er een afwisseling van flora. Zo zijn er in het lager gelegen deel veel bomen, diverse planten en struiken. Hoe hoger je komt, hoe minder bomen er groeien. Op een bepaald moment bevind je je boven de boomgrens. Wat dan nog rest zijn begroeide hellingen die verderop overgaan in alleen maar steen, – morenen – de restanten van de Gornergletsjer. Tussen de morenen van de Gornergletsjer, langs het wandelpad van de Gornergrat naar Rotenboden, groeien in een relatief klein gebied diverse verschillende soorten zeldzame bloemen en planten.

Naast flora komt er ook veel fauna voor. In de lagere delen zie je dieren die je bij ons ook zomaar kunt zien. De dieren die in de hogere delen leven, zijn typisch dieren die in de bergen voorkomen. Je moet soms goed zoeken om zo'n dier te kunnen zien.

Planten

Er groeien verschillende soorten zeldzame bloemen en planten. Zo kun je hier de volgende soorten zien:

• verschillende soorten anemonen
• gentiaan
• alpenroosjes
• edelweiss
• orchideeën

Dieren

In de zomerperiode is er een grote kans om murmeltiere te zien. Dit zijn bergmarmotten. Ze zijn behoorlijk schuw en zodra ze gevaar opmerken, begint de leider van de groep te fluiten. Dat is het teken voor de rest dat ze moeten schuilen. De beste kans om langs het traject van de Gornergratbahn deze dieren te zien, is tijdens de maanden juni, juli en augustus. In juni verlaten de kleine murmeltiere hun hol om samen met hun ouders de omgeving te verkennen. Naast deze dieren komen ook de volgende dieren voor:

• eekhoorns (in de bossen)
• vossen
• reeën
• herten
• gemzen
• steenbokken
• adelaars

Schapen

Niet alleen wilde dieren komen op de Gornergrat voor. Ook laten herders daar hun schapen grazen. Dit zijn bergschapen met de naam zwartneusschaap (Schwarznasenschafe). Dit zijn van oorsprong Walliser bergschapen. Zij hebben een dikke lichtgekleurde vacht en een zwart gezicht. Daarnaast zijn hun knieën, ellebogen en onderkant van de poten ook zwart. Sommige hebben prachtige hoorns. In de zomer hebben ze weleens last van de warmte door hun dikke vacht en zoeken ze de schaduw op.

Hotel bij Riffelalp: Riffelalp Resort 2222 m

Dit hotel is op 10 juli 1884 geopend en was toen speciaal voor de high society en dan met name voor de Engelsen die Zermatt hadden ontdekt. Tegenwoordig is dit hotel een vijfsterren hotel met in totaal 140 bedden verdeeld over 65 kamers, 5 suites en twee appartementen. Het hotel is niet het hele jaar door geopend. Ze zijn van eind september tot half december en van half april tot eind juni gesloten. Er zijn kamers met en zonder uitzicht op de Matterhorn. De prijzen van de kamers variëren.

Adres en contactgegevens
Riffelalp Resort 2222 m
CH-3920 Zermatt
Telefoon: +41 27 966 05 55
website: http://www.riffelalp.com/
email: reservation@riffelalp.com

Hotel bij Riffelberg: Riffelhaus 1853

Dit hotel – het was toen eigenlijk nog een Gasthaus – opende in 1853 haar deuren. Er waren toen slechts 18 bedden. In 1986 werd het gerenoveerd en kreeg het hotel de beschikking over rond de 60 bedden. In 2014 onderging het wederom een renovatie. Er zijn kamers met en zonder uitzicht op de Matterhorn.

Adres en contactgegevens
Riffelhaus 1853
CH-3920 Zermatt
Telefoon: +41 27 966 65 00
website: www.http://riffelhaus.ch
email: riffelhaus@zermatt.net

Hotel bij Gornergrat: 3100 Kulm Hotel

Het hotel beschikt over diverse kamers met uitzicht op de Matterhorn of het Monte Rosa-massief. Het hotel is niet het volledige jaar geopend. 's Zomers zijn ze rond medio mei tot eind oktober geopend. En 's winters rond de tweede week van december tot medio april.

Dit is niet alleen maar een hotel. Er is veel meer te doen.

• In het observatorium kun je door een telescoop het planetenstelsel zien. Het is zelfs mogelijk om dit zonder telescoop te doen. Er heerst een droge lucht boven bij de Gornergrat en dat heeft als gevolg dat je zelfs met het blote oog de sterrenhemel kunt bekijken.
• Er zijn diverse winkels. Zo kun je terecht voor kleding, sieraden, Zwitserse horloges en souvenirs. Voor de chocolade liefhebbers is er ook genoeg keuze. Ze zijn dagelijks geopend van 8.45 - 16.30 uur.
• In restaurant vis-à-vis kun je lekker eten en het is zelfs mogelijk om een bepaald deel af te huren voor onder andere feesten.

Adres en contactgegevens
3100 Kulmhotel Gornergrat
Gornergrat 3100m
CH-3920 Zermatt
Tel +41 27 966 64 00
website: http://gornergrat-kulm.ch/
email: gornergrat.kulm@zermatt.ch