Provence - het Romeins theater in Orange

Als u op zwarte zaterdag toch stilstaat op de Franse Autoroute du Soleil, vlak voor de splitsing richting ofwel de Côte d'Azur of Montpellier, gaat u dan de weg af: u bevindt zich dan namelijk ter hoogte van Orange. Daar staat het best bewaarde theater uit de Romeinse oudheid, dat overigens ook zonder file uw bezoek meer dan waard is. Wie na het verlaten van de snelweg de tolpoortjes is gepasseerd, rijdt zo de stad binnen. Eenmaal in de binnenstad is het niet moeilijk om de weg te vinden. Het centrum is compact, overzichtelijk en voldoet aan de verwachtingen van een Zuid-Frans stadje: levendig, veel lekker eten en prettig gelegen terrasjes. Aan de zuidzijde van het centrum bevindt zich het indrukwekkende Romeinse theater. Je betreed de Romeinse kolos vanaf de Rue Madeleine Roche, die meteen zicht biedt op de enorme buitenmuur van het theater, door koning Lodewijk XIV omschreven als 'De mooiste muur van mijn koninkrijk'. In het bezoekerscentrum waar je de tickets koopt, zijn ook audiotours beschikbaar.

Het theater

Men heeft vastgesteld dat het theater aan het einde van de eerste eeuw na Christus gebouwd moet zijn. Hoewel het theter onder de tand des tijds geleden heeft, blijft het één van de meest indrukwekkende bouwwerken uit de Romeinse oudheid. Het meest opzien baart de wand van het theater, die met een lengte van 103 meter lang en 37 meter hoog boven het toneel opreist. In de nis in het midden een standbeeld van kezier Augustus van maar liefst 3,5 meter hoog. Dit standbeeld werd lange tijd verloren gewaand, maar werd aan het begin van de jaren 1930 bij opgravingen weer teruggevonden.

De theaterwand

De muur boven het podium lijkt in vijf verdiepingen verdeeld te zijn. Daarvan zijn de eerste drie met op of gesloten nissen versierd. De benedenverdiepeing heeft drie ingangen met in het midden een koninklijke poort, met daarboven het eerder genoemde standbeeld. Wanneer men de resten van de uitgehouwen versieringen of de marmeren zuilen aan weerszijden van de nissen en de poorten ziet, kan zich slechts ten dele voorstellen hoe rijk versierd dit theater ooit geweest moet zijn. Op de bovenste verdiepingen bevinden zich de uitstekende stenen waartussen masten werden gestoken die dienden als houders voor het doek dat schaduw aan de toeschouwers moest geven. Aan de zijkanten bevinden zich de parascenia, kamers voor de accessoires, waar de toneelspelers konden wachten tot ze op konden komen.

Het toneel en de cavea

Het toneel onder de stenen keizer strekt zich uit over een lengte van 61 meter en een diepte van 13 meter. Het werd door een kleine muur begrensd waarvan nog slechts enkele resten over zijn en die het geheel een betere akoestiek moest verlenen. Tegenover het podium de tribunes, de cavea, waar de toeschouwers zich bevonden. Tussen het podium en de cavea bevond zich de orchestra, waar de Romeinse notabelen op verplaatsbare stoelen zaten. Deze ruimte kon echter ook gebruikt worden voor voorstellingen. De cavea was onder te verdelen in drie secties

• Ima cavea, de onderste rijen, de beste plaatsen van het theater. In Orange dragen deze plaatsen soms nog inscripties.
• Media cavea, de middelste sectie van de tribune
• Summa cavea, de hoogste zitplaatsen, hier zaten de laagste standen.

In totaal kon de stenen tribune, gebouwd op de flank van de Saint Eutrope-heuvel, plaats bieden aan 9.000 mensen. Het theater wordt nog altijd gebruikt.

Loop rond door dit historische bouwwerk en laat 2.000 jaar geschiedenis op je inwerken. Beklim de cavea en loop door de koele gangen die onder de zitplaatsen door lopen. Waan je een Romeins inwoner van Orange uit 150 na Christus. Een bezoek aan dit Romeinse theater is een belevenis voor jong en oud.

• Ook elders in Orange zijn resten te vinden van het Romeinse verleden van deze stad. Aan de andere zijde van het centrum, op de antieke Via Aurelia, staat bijvoorbeeld een triomfboog. Dichterbij het theater bevinden zich de ruïnes van een gymnasium en een capitool.

Lees verder

• Avignon: het Pauselijk paleis
• Marktdag in de Provence
• Provence - het Fort van Buoux
• Lourmarin, dorp aan de voet van de Luberon