De kaasmarkt in Alkmaar, Noord-Holland
Jaarlijks trekken er meer dan honderdduizend mensen van over de hele wereld naar de stad Alkmaar (Noord-Holland) om daar de kaasmarkt (traditie sinds 1593) te bezoeken. Het kaasmarktseizoen (395 ste keer) zou beginnen op vrijdag 27 maart 2020 en eindigen op 25 september 2020. De maatregelen rond COVID-19 van het Kabinet hebben het college van burgemeester en wethouders van Alkmaar doen besluiten om de kaasmarkten van 2020 te annuleren. Niet alleen de kaasmarkt is de moeite waard, je kunt ook meer dan vierhonderd monumenten bezoeken. Geniet van de prachtige hofjes, het stadhuis, de kerken en het Stedelijk Museum.
Alkmaar
Niet alleen de kaasmarkt is de moeite waard, Alkmaar telt ruim vierhonderd monumenten, de Waag uit de veertiende eeuw, het prachtige stadhuis, de Grote Sint Laurenskerk, vele hofjes, gevels en grachten. Ook het Stedelijk Museum is leuk voor jong en oud.
Nederland, een van de grootste kaasproducenten van Europa
In de prehistorie werd er in Nederland al kaas gemaakt. De provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het meest geschikt voor melkveehouderij vanwege de natte bodems. Vanaf de Middeleeuwen werd er ook kaas naar het buitenland vervoerd (per schip). Nederland is uitgegroeid tot een van de grootste kaasproducenten van Europa.
Bron: Foto infoteur
Hoe bereik je Alkmaar
Je kunt Alkmaar bereiken met de trein, een wandeling van tien minuten door de mooie stad en je staat op de kaasmarkt. Kom je met de auto dan raad ik je aan om vroeg te komen, je kunt een parkeerplaats vinden door de P-route te volgen. In het centrum is het betaald parkeren, de parkeergarages zijn goedkoper. De dichtstbijzijnde parkeergarage is de Karpertongarage, deze garage is een paar minuten lopen vanaf de markt en is 24 uur per dag geopend. Je kunt je fiets stallen op straat maar ook in een van de bewaakte fietsenstallingen (bij theater De Vest of in de Ridderstraat). Maar ook per boot kun je in Alkmaar aankomen, aan de rand van de binnenstad zijn ligplaatsen voor passanten (kijk voor meer informatie op www.alkmaar.nl).
Wat krijg je te zien op de kaasmarkt
Al heel vroeg (vanaf 7.00 uur) worden de kazen uitgestald (achter dranghekken), zorg dat je er ruim voor aanvang van de mark bent dan kun je nog foto’s maken van de kazen (Beemsterkaas en kaas van Campina) of jezelf op de foto laten zetten met de kazen. Je komt direct in de sfeer door de kaasdragers in hun witte pakken en gekleurde hoedjes, de prachtige muziek van het carillon. De man met de oranje hoed is de kaasvader.
Even voor aanvang van de kaasmarkt heet iemand alle aanwezigen welkom in vier talen: Nederlands, Engels, Frans en Duits. Diegene vertelt ook het een en ander over de kaasmarkt en dat je moet letten op zakkenrollers. Verder kunnen mensen met een gehoorapparaat gebruik maken van een ringleiding. Om 10.00 wordt de bel geluid, op de eerste markt van een seizoen wordt dit altijd gedaan door een bekend persoon. Kaasmeisjes lopen langs met informatieboekjes die je kunt kopen voor een paar euro, maar ook kun je genieten van blokjes kaas. Op het plein zie je keurmeesters, je herkent ze aan hun witte jassen, op de hurken zitten om de kazen te bekloppen en door te snijden. Met een boor wordt er een stuk uit de kaas gehaald en verkruimeld tussen de vingers. De kaasmeester ruikt eraan en proeft een stukje. Ook handjeklap op de markt: een handelaar (herkenbaar aan een grijze stofjas) zie je onderhandelen over de prijs door middel van handjeklap. Je slaat elkaar op de handen, roept een prijs, de laatste handklap bezegelt de verkoop van de kaas. Vervolgens wordt de kaas door de kaasdragers (speciaal loopje: ze lopen uit de maat omdat de berrie dan het stilst hangt) op een berrie naar de Waag gebracht en gewogen. De gewogen kazen worden naar houten handkarren gebracht en vervolgens naar vrachtwagens getransporteerd. Een berrie weegt wel 25 kilo, samen met de kazen kan het totaalgewicht oplopen tot wel 130 kilo!
Kaasdragersgilde van Alkmaar
Het kaasdragersgilde van Alkmaar werd opgericht in 1622. Het gilde bestaat uit dertig mannen en de kaasvader; en is verdeeld in vier groepen (veem genoemd). Elk veem bestaat uit zes kaasdragers en een voorman. In het gilde heeft bijna iedereen een bijnaam zoals de tulp, de borrel.
De kaasvader staat aan het hoofd van de vemen en draagt een oranje hoed en heeft een zwarte wandelstok met zilverbeslag. De anderen dragen hoedjes in de kleuren, rood, groen, blauw en geel. Deze kleuren komen ook terug in de strikjes die de mannen dragen en in de kleur van de berries.
Je wordt niet zomaar kaasdrager, eerst ben je twee jaar noodhulp.
Kinderen
Ook voor kinderen is de kaasmarkt erg leuk om te bezoeken. Op de vrijdagen in de zomervakantie kunnen kinderen normaal gesproken een rondleiding krijgen op de kaasmarkt. Ze kunnen zelf gewogen worden op de kaasweegschaal en ontvangen na afloop een certificaat. Kaarten moet je vooraf aanschaffen bij de VVV. Helaas was er geen kaasmarkt in de zomervakantie in 2020 in verband met COVID-19.
Bron: Foto infoteur Bron: Foto infoteur Rolstoelgebruikers
De kaasmarkt is in principe goed toegankelijk voor mensen in een rolstoel, al kan de drukte wel een bezwaar zijn kan ik mij voorstellen. Bij de kaasmarkt vind je het kaasmuseum, hier is een rolstoeltoilet.
Toiletten
Er zijn geen speciale toiletten die bij de kaasmarkt horen, je zal een bezoekje moeten brengen aan een van de restaurantjes of kroegjes. Of naar het toilet bij de Hema.
Kaasmarkt Alkmaar
Vooral bij mooi weer is het een zeer leuk uitstapje en nog gratis ook. Alles is goed geregeld, door de dranghekken kun je alles goed bekijken. Je kunt zeker zo'n drie uur doorbrengen op de kaasmarkt en je geen moment vervelen. Na een bezoek aan de kaasmarkt kun je bijvoorbeeld nog een rondvaart maken, de instapplaats is op een paar honderd meter afstand van de kaasmarkt.
Avondkaasmarkten
In verband met COVID-19 zijn de avondkaasmarkten afgelast in 2020. In 2021 worden ze weer gehouden.