Wangerooge – Duits Waddeneiland in Nedersaksen

Wangerooge is een van de Duitse Waddeneilanden voor de kust van Nedersaksen. Het eiland ligt voor de trechtermonding van de Wezer en is het buureiland van Spiekeroog. Het is het oostelijkste bewoonde eiland van het Nedersaksische Waddengebied. Zuidoostelijk ligt nog Minsener Oog, twee zandplaten die regelmatig bezocht worden door vogelaars en wadlopers. Wangerooge is het eiland voor mensen die de tijd hebben én het is het eiland met de oudste vuurtoren van Duitsland.

Het Waddeneiland met de oudste vuurtoren van Duitsland

• Waddeneiland Wangerooge
• ‘God schiep de tijd ...’
• Zeerovers en bombardementen
• Stormvloed
• Wangeroogs en Nedersaksen
• Oudste vuurtoren van Duitsland

Waddeneiland Wangerooge

Wangerooge is een klein, smal eiland dat hoort bij de eilandengroep van de Waddeneilanden. Het heeft een oppervlakte van maar 5 km² met een inwonertal van iets meer dan 1300. De veerboot naar Wangerooge vertrekt uit Harlesiel, een waddenhaven net boven Carolinensiel. De veerboot doet er 50 minuten over en hij vaart één, twee, drie en soms vier keer per dag, maar altijd alleen als het hoog water is.

IJsvijver

Een bijzonderheid van het eiland zijn de ijsvijvers die je overal op het eiland aan kunt treffen. Ze zijn door mensen gegraven en waren bedoeld om ijs uit te hakken in de winter. Al die vijvertjes zijn in de loop van de tijd natuurgebiedjes geworden waar orchideeën welig tieren.

‘God schiep de tijd ...’

‘God schiep de tijd, maar over haast heeft Hij niets gezegd'. Dat is de lijfspreuk van het eiland Wangerooge. De badgasten komen er graag – jaarlijks tussen de 80.000 en 100.000 - om van het strand en eiland te genieten. Hun auto moeten ze in Harlesiel laten staan en dat betekent meer rust op het eiland. Net als op het Nederlandse Waddeneiland Schiermonnikoog mogen er geen auto’s rijden. Er ligt wel een spoorbaan. Het eiland kent één dorp dat ook Wangerooge heet. Naast het dorp ligt een klein vliegveld van waaruit dagelijkse lijnvluchten met het vasteland worden onderhouden.

Barnsteen

Aan de west-, noord- en oostzijde heeft het eiland een prachtig breed strand. De duinen zijn zo’n meter of 12 hoog, de hoogst, het uitwijkduin, is 17 meter. Strandwandelaars kunnen schelpen zoeken en ook barnsteen aantreffen. Het wordt er veelvuldig gevonden.

Zeerovers en bombardementen

Met zijn positie aan de monding van de Wezer, waar de havens Bremerhaven en Wilhelmshaven liggen en de Elbe niet ver weg met de grote haven van Hamburg, zijn er vanaf Wangeroooge veel schepen te zien. Kleine en ook oceaanreuzen: er ligt een drukke vaarroute. De strategische ligging was niet altijd een zegen. In de 14e eeuw werd het geplunderd door zeerovers en in de 17e eeuw hielden de Engelsen er huis. In de Tweede Wereldoorlog kreeg Wangerooge het vanwege diezelfde strategische ligging zwaar te verduren. Al in 1910 werd er een militaire basis gebouwd en dat leidde in de Tweede Wereldoorlog tot zware bombardementen.

Stormvloed

Net als de andere Waddeneilanden bleef ook Wangerooge niet verschoond van stormvloeden. Vanaf het begin van de 19e eeuw wisten badgasten het eiland te vinden, maar de vloed van 1855 veroorzaakte zo’n grote overstroming, dat het tijdelijk gedaan was met de badcultuur.

Wangeroogs en Nedersaksen

Het eiland had een eigen taal, het Wangeroogs dat tot 1930 algemeen gesproken werd. In 1950 overleden de laatste twee eilanders die het spraken en daarmee stierf het Oostfriese dialect uit. De voertaal op het eiland is nu Hoogduits en een Nedersaksisch dialect. Alleen de aller-oudste Wangeroogers hebben het eigen dialect nog horen spreken. Zij kennen de klanken maar gebruiken ze zelf niet meer. Er is wel veel bekend over het Wangeroogs, omdat het uitgebreid is beschreven. Het lijkt in sommige opzichten op het IJslands en Faeröers, ook eilanden waar speciale taalkenmerken overeind bleven door de afgezonderde ligging.

Moin moin
Het waren de evacuaties als gevolg van stormvloeden die andere taalinvloeden op het Wangeroogs door lieten dringen. Ook veranderde de taal doordat mensen van het vasteland zich op het eiland vestigden. Tegenwoordig klinkt het “moin moin” op het eiland, een groet die veel aan de overkant van de Waddenzee op het Nedersaksische vasteland te horen is.

Oudste vuurtoren van Duitsland

De oude Westturm is het symbool van het eiland. De basis voor de toren werd in 1597 gelegd en in 1624 werd de toren die vuur in de top kon ontsteken, opgetrokken. Het was de eerste vuurtoren aan de Duitse kust. De tegenwoordige toren is een jeugdherberg. In 1932/ 33 werd hij 800 meter zuidelijk herbouwd volgens het authentieke model en ingericht als jeugdherberg. De toren is 56,5 meter hoog en staat in het wapen van Wangerooge.

Lees verder

• Föhr – Duits Waddeneiland dat eens Før was
• Amrum – Duits Waddeneiland verscholen achter Föhr
• Sylt – Duits Waddeneiland of Nordseeinsel
• Fanø – het noordelijkste Waddeneiland
• Rømø – Deens Waddeneiland in werelderfgoed Waddenzee