Santiago de Compostela: Aankomst na een lange tocht

Na een wandeltocht van bijna vijf weken, vanaf de voet van de Pyreneeën door bijna alle mogelijke verschillende soorten terrein en weer, vijfentwintig tot dertig kilometer per dag afleggend, overnachtend in goedkope pelgrimsherbergen, ben ik dan eindelijk aangekomen op de plaats van bestemming: Santiago de Compostela. Een stad, letterlijk ontstaan rond de bedevaart naar het graf van de apostel Jacobus. Ik sta op de Monte do Gozo, de berg van de vreugde, op vijf kilometer afstand van de stad...

'Eerste blik' op de stad

Helaas is het erg mistig en valt er niets te zien vanaf de berg. In mijn reisboekje stond al dat het, vanwege het vaak regenachtige weer in Galicië, vaak niet mogelijk is om meteen vanaf de Monte do Gozo de kathedraal te zien. Nu zie ik zelfs helemaal niets van de stad. Enigszins teleurgesteld besluit ik om maar snel de berg af te lopen richting de stad.

Aankomst in de stad

Wanneer ik de stad binnenloop valt het me in eerste instantie tegen. Er zijn veel brede wegen en veel moderne bedrijventerreinen. Ik heb dit echter al eerder meegemaakt, de intocht in de steden Burgos en Léon viel nog meer tegen, maar als ik eenmaal doordrong tot de binnenstad trof ik daar meestal een prachtig oud stadscentrum aan.
Na een aantal brede wegen over te zijn gestoken kom ik op een plein op de rand van de binnenstad aan. Hier moet ik even op de kaart kijken. Na wat zigzaggen door oude smalle straatjes, kom ik uit bij een groot plein dat onder aan een brede trap ligt.

De buitenkant van de kathedraal

Wie onderaan de trap op het uitgestrekte plein staat heeft zicht op de oostzijde van de zich boven alles uittorenende kathedraal. De meeste mensen kennen vooral de westzijde van de kathedraal, die ook op enkele Spaanse munten staat, maar de oostzijde is zeker net zo mooi. De oostzijde is heel anders dat de westzijde, maar net zo imposant. Ik vond de oostzijde zelfs mooier. Vele torens en talloze decoraties in verschillende bouwstijlen, van romaans tot barok, maken dat je niet uitgekeken raakt op dit imposante gebouw, je ontdekt telkens nieuwe dingen en als je naar die dingen kijkt ontdek je nog meer nieuwe dingen. Als je een tijdje werkelijk goed naar de kathedraal hebt gekeken merk je dat je helemaal stil ben gevallen, alles is stil en je vergeet bijna te ademen.

Na een tijdlang gekeken te hebben beklim ik de trappen weer en ga op zoek naar de noordoostingang, de oorspronkelijke pelgrimsingang, een van de kleinere. In de gebouwen om me heen zijn talloze souvernirwinkels. Er staan mensen op doedelzak en piccolo te spelen, wat alles een soort romantische, mystieke, middeleeuwse, Keltische sfeer geeft. Vlak voor de ingang bel ik mijn ouders om te melden dat ik ben aangekomen. Dan ga ik naar binnen.

De binnenkant van de kathedraal

Net als bij de buitenkant, raak je ook op de binnenkant nooit uitgekeken. Urenlang loop ik heen en weer door de kathedraal zonder me een moment te vervelen. Ik bekijk de vele iconen, leg mijn hand op het groter dan levensgrote borstbeeld van de apostel Jacobus en ga naar zijn tombe.

De tombe ligt in een kleine ruimte, dat in scherp contrast staat met de uitgestrektheid van de rest van de kathedraal. De tombe is klein, zo klein dat je niet zou denken dat er een heel mens in zou passen, en versierd met zilver en goud. De ruimte waar in de tombe ligt is stil, niet alleen van buiten, maar als je de ruimte betreed wordt je ook van binnen stil. Twee mensen naast mij bidden en ook ik sluit mijn ogen en voel de volmaakte stilte. Op deze plaats zou ik bijna vergeten dat ik een atheïst ben.

Geschiedenis van de stad

In de 9e eeuw werd op het sterrenveld (campus stellae) een tombe ontdekt die door de lokale bisschop geïdentificeerd werd als de tombe van de apostel Jacobus. Er bestonden al legenden dat Jacobus in Spanje zou hebben gepredikt en nu werd hieraan de legende toegevoegd dat hij na zijn executie in Jeruzalem door een aantal engelen op een schip werd gelegd en in acht dagen tijd naar Galicië werd gevaren. Vanaf de 11e eeuw kwam er een grote stroom pelgrims af op het graf van de apostel. Vele herbergen en kloosters werden opgericht op de weg naar de tombe en er ontstond een hele stad rond het graf. De kerk waarin de tombe geplaatst werd is sinds de 10e eeuw meerdere keren verbouwd waarbij er nog nieuwere en nog imposantere decoraties aan toe werden gevoegd.

De stad nu

Nu is Santiago de Compostela een middelgrote studentenstad in Galicië. In de binnenstad zijn er veel terrasjes en overal waar je kijkt zijn souvernirwinkeltjes met, schelpen, pelgrimsstaffen, sieraden, kruisjes. Je kunt zeggen dat de stad erg toeristisch is geworden maar toch nemen de souvenirwinkeltjes niets weg van de sfeer van de middeleeuwse binnenstad.

Wanneer ik op zoek ga naar een slaapplaats besluit ik om voor het eerst op mijn reis niet in een pelgrimsherberg te overnachten. Alle pelgrimsherbergen liggen buiten de binnenstad en ik wou toch vooral in de binnenstad blijven. Bovendien wou ik ook wel weer eens alleen slapen. Ik ging toen op zoek naar een goedkoop hotelletje, maar veel ervan vond ik toch te duur. Ik kreeg van iemand de tip om een pension op te zoeken. Het pension was een onopvallend huis waar je zo voorbijloopt (ik in elk geval wel). Het wordt beheerd door een jonge dame die een aantal slaapkamers verhuurt voor € 20,-- per nacht.

In de slaapkamer staan niet meer dan twee bedden, een nachtkastje en een bureau, er was een gezamenlijke badkamer waar niet altijd warm water te krijgen was, maar ik was zo dankbaar dat ik eindelijk voor een redelijke prijs weer alleen kon slapen in een goed bed. Toen pas merkte ik hoezeer ik in die vijf weken van mijn 'pelgrimstocht' de gewone dingen van het leven heb leren te waarderen.