De dwergstaat San Marino

In Europa liggen heel wat grotere en kleinere landen. Sommige van die landjes zijn echt heel klein. San Marino is een van de kleinste landen van Europa. San Marino heeft al een erg lange en interessante geschiedenis, het is bijvoorbeeld het oudste nu nog bestaande land. Wat weten we eigenlijk van het land San Marino?

San Marino

Een van de kleine dwergstaatjes in Europa is San Marino. Voetballiefhebbers zullen de naam van het land herkennen, omdat San Marino trouw meedoet aan de voorrondes van Europese of Wereldkampioenschappen Voetbal, en daarbij een gewillige prooi is voor landen die dankzij San Marino hun doelgemiddelde hopen op te krikken. Maar San Marino is heel wat meer dan dat!

Ligging

San Marino ligt op het Appenijns schiereiland, aan de oostelijke kant van het gebergte de Apennijnen. Het land, ongeveer 61 km² in oppervlakte, grenst aan alle kanten aan Italië. In feite is San Marino dus een enclave binnen Italië. Het is niet het enige land dat als een enclave binnen de Italiaanse grenzen ligt. Zo heb je in Rome ook het soevereine land Vaticaanstad, waar het hoofd van de Katholieke Kerk, de paus, resideert.

Stichting van San Marino

Het land San Marino is al lang geleden ontstaan. Ten tijde van de Christenvervolgingen tijdens het bewind van de Romeinse keizer Diocletianus was monnik en diaken Marinus de Romeinse kolonie Arba ontvlucht om in een veilig gebied een kloostergemeenschap te stichten. De kloostergemeenschap groeide uit en in 301 werd San Marino gesticht, genoemd naar Marinus. Het was niet enige dwergstaatje dat op deze manier ontstond. Een metgezel van Marinus had het nabij gelegen dwergstaatje San Leo gesticht. Het is San Leo niet gelukt om zelfstandig te blijven, San Marino wel. Hiermee is San Marino de oudste nog bestaande staat.

Bescherming

De Kerkelijke Staat, waarvan Rome de hoofdplaats was, heeft na zijn ontstaan altijd een beschermende rol gespeeld voor San Marino, wat ongetwijfeld heeft bijgedragen aan het lange bestaan van het landje.

Grondwet

San Marino's grondwet, die werd vastgelegd in 1600, is de oudste grondwet ter wereld, die nog steeds geldig is. Het geeft aan hoe het dwergstaatje historisch gegrond is: oudste nog bestaande staat, oudste grondwet.

Erkenning

In 1797 werd het dwergstaatje door Frankrijk, waar Napoleon aan de macht was gekomen, erkend. Na de Franse tijd en nadat Napoleon was verslagen, herstelden de Europese landen zich weer. De door Frankrijk veroverde gebieden werden weer in hun constitutionele waardigheden hersteld, grenzen moesten weer opnieuw worden bepaald en afgesproken. Dit soort zaken werd geregeld op het Congres van Wenen, in 1815. Bij dit congres werd San Marino door de Europese landen als zelfstandige staat erkend.

Staatsvorm

Het huidige San Marino is een republiek. Elke vijf jaar zijn er verkiezingen, waarna het parlement twee regeringsleiders kiest, de Capitani Reggenti. Omdat het land volledig door Italië wordt omgrensd is de Italiaanse invloed groot, en moet het land ook rekening houden met het omringende buurland. Toch is San Marino ondanks dat een eigen, zelfstandige soevereine staat. San Marino is vertegenwoordigd in de Raad van Europa, en is daarbinnen het land met het laagste aantal inwoners.

Inwoners

Het aantal inwoners van San Marino is de afgelopen jaren toegenomen tot ruim 30000. Binnen het land wonen ook veel Italianen (ongeveer 12% van de bevolking). Er wonen ook veel Sanmarinezen buiten de landgrenzen, de meesten daarvan in Italië. In San Marino wordt Italiaans gesproken. Omdat er veel toeristen komen, en toerisme een belangrijk middel van bestaan is, spreken veel inwoners ook een tweede taal, meestal Engels, Frans of Duits.

Goed toeven

Het land kent gratis gezondheidszorg, die in 1848 al is ingesteld. Sanmarinezen hebben een hoge levensverwachting, mannen worden gemiddeld 78,5 jaar, vrouwen 85. San Marino verdient zijn geld vooral in het toerisme, op het financiële vlak, in diensten en in de industrie. Het is een van de rijkste landen van de wereld, een stabiele economie, met weinig werkeloosheid, geen staatsschuld. Wat dat betreft is het goed toeven in dit land.

Landschap en inrichting

San Marina is een bergachtig land, wat het landschap een wat ruig karakter geeft. De Monte Titano is het hoogste punt, op 749 meter boven de zeespiegel. Omdat ook het klimaat gekenmerkt wordt door warme zomers en zachte winters, is het land erg aantrekkelijk voor toeristen. De hoofdstad van San Marino is de stad San Marino, waar een dikke 4500 mensen wonen. Het land San Marino heeft een negental gemeenten, die samen bestaan uit 43 nederzettingen.

Economie

San Marino is officieel geen euroland, maar heeft op grond van afspraken met de Europese Unie toch toestemming gekregen de euro als betaalmiddel te gebruiken. Voorheen was de lire van San Marino gekoppeld aan de Italiaanse lire, dus dat na het invoeren van de euro de koppeling bleef, zij het dan met een andere munt, is wel logisch. Zoals al eerder gezegd is het toerisme een belangrijke inkomstenbron. Daarnaast is handel in de eigen euromunten en postzegels een belangrijk bron. Andere belangrijke zaken: wijn, kaas, bankwezen, kleding, elektronica en keramiek.

Bezoek

Het mag duidelijk zijn, San Marino is een bezoekje meer dan waard. Een land binnen een land, met een ruig bergachtig landschap, gekenmerkt door goede voorzieningen en genoeg mogelijkheden om je te vermaken. Op 3 september wordt in San Marino de nationale feestdag gevierd. Als je in de buurt bent, is dat misschien een leuke extra aanleiding er eens te gaan kijken.

Lees verder

• Het land van de paus, van Kerkelijke Staat tot Vaticaanstad