Kreta blijft verrassen

Wie er nog niet geweest is, heeft er vast al van gehoord. Kreta, één van de goed tweeduizend eilanden van Griekenland en ook het grootste, heeft voor iedereen wel wat te bieden. Hoewel de Griekse toeristische sector de laatste 10 jaar stevig moet opboksen tegen ondermeer Turkije, Tunesië en het zich ontwikkelende Marokko, mag Kreta zich nog steeds "verheugen" in meer dan een miljoen vakantiegangers per jaar. Dit en de landbouw behoedden Griekenland van de verdrinkingsdood.

Koopjes

De wereldwijde crisis van de afgelopen jaren heeft over heel de wereld diepe wonden geslagen, op financieel vlak maar tegelijk met sociale drama's tot gevolg. Binnen Europa was Griekenland één van de zwaarst getroffenen. Misschien herinner je je de schrijnende beelden van jongeren in Athene die zichzelf in brand staken uit wanhopig protest of de mensen die in de afvalcontainers van hotels op zoek moesten naar eten. In 2011 werd een vakantie in Griekenland door de grote touroperators dan ook stellig afgeraden. Het verergerde de situatie alleen maar voor de Grieken. In 2012 sloeg het advies van de reissector de tegenovergestelde richting in. Men wilde koste wat het kost de toeristen binnenhalen en dat was te merken aan de bodemprijzen voor pakketreizen. Ook wie zijn vakantie liever zelf samenstelde kon en kan nog steeds koopjes doen. Ondanks dat blijven de prijzen in Turkije, Tunesië en Egypte zeer concurrentieel. Waarom dan toch Kreta?

Zon, zee, strand...en sneeuw

Met haar kustlijn van zo'n 1.080 km en warme, droge zomers is Kreta natuurlijk een vaste waarde in het strandtoerisme. Wist je echter dat bij het bergstadje Anogia een skipiste te vinden is? Je hoeft deze natuurlijk niet in de zomerperiode te gaan opzoeken, maar met drie bergtoppen boven de 2100 meter blijven er vaak tot in juni dikke pakken sneeuw liggen. De combinatie van alpiene, mediterrane en subtropische klimaatzones zorgt tegelijk voor een enorme troef voor het eiland: de keuken.

Landbouw, visvangst en gastronomie

Elke dag lekker en gevarieerd eten, het is in Kreta geen enkel probleem. Kreta is al duizenden jaren de tuin van Griekenland en door de weersomstandigheden kunnen sommige gewassen twee of zelfs drie keer per jaar geoogst worden. De spijskaart op Kreta is één van de meest uitgebreide ter wereld, zowel op vlak van vlees- en visgerechten als groenten en fruit. Het eiland heeft enkele uitstekende wijnen te bieden en we vergeten ook de typisch Turks-Griekse raki niet. Tot eind jaren zestig was de levensverwachting op Kreta één van de hoogste ter wereld en de gevarieerde, gezonde keuken is daar niet vreemd aan. Helaas heeft de globalisering zich ook in die keuken doorgezet en sinds de Grieken hebben kennis gemaakt met de fastfood-cultuur is die levensverwachting weer wat gedaald. Uitgebreid en gezond tafelen blijft niettemin een belangrijk sociaal gegeven voor alle Grieken en daar profiteer je als toerist over het algemeen goed van mee. Natuurlijk is gastronomie maar één aspect van de rijke cultuur van Kreta.

Cultuur + geschiedenis = cultuurgeschiedenis

Hele encyclopedieën kunnen gewijd worden aan de geschiedenis van het eiland en die hoeft in ouderdom niet onder te doen voor de Egyptische. Allerbekendst is natuurlijk de Minoïsche cultuur, wier oorsprong rond 3.000 v.Chr. wordt gedateerd, tot ze rond 1.400 v.Chr. wordt geassimileerd in de Myceense vanuit het Griekse vasteland. De bekendste monumenten die ze ons hebben nagelaten zijn het paleis van Knossos en het kleinere, maar oudere van Phaistos (Gr. Festòs), waar de beruchte mysterieuze schijf met het Lineair A nog altijd op vertaling wacht. Wie er in slaagt ze te vertalen, krijgt een substantiële beloning trouwens. Vermeldenswaardige anekdote is dat die paleizen toiletten met waterspoeling hadden; iets waar wij in onze contreien pas sinds een goede honderd jaar weer over beschikken. Na de Griekse invallen hebben achtereenvolgens de Romeinen, de Arabieren, de Byzantijnen, de Venetianen en Turken het eiland overheerst en allen hebben ze hun stempel op de cultuur en architectuur gedrukt. Mooie voorbeelden zijn Rethymno en Chanià. Vooral de Venetianen hebben door hun 450 jaar bezetting van het eiland een invloed uitgeoefend die tot vandaag nog in heel Kreta zijn sporen nalaat.

Must C's

Kreta is behoorlijk groot en wie veel wil bezoeken binnen het bestek van één of twee weken, huurt best een wagen. De talloze landweggetjes en paadjes lenen zich ook goed voor wandeltoerisme. Stoor je er niet aan dat je als wandelaar door de Kretenzen voor gek versleten wordt; geen Griek begint eraan, maar ze houden je niet tegen.

• Wandelen: Een heuse (berg-)tocht is uiteraard de Samariakloof. Goed schoeisel is absoluut nodig! Dit wordt door sommige organisatoren van de excursie niet genoeg benadrukt. Naast de Samaria is ook de Imbros-kloof de moeite waard (er zijn nog 48 andere).
• Oudheid: De bekendste historische sites zijn, zoals reeds vermeld, Knossos en Phaistos.
• Venetiaans:
• Stadskernen van Rethymno en Chanià. Vooral in Chanià waan je je bij momenten in Venetië, maar dan zonder de kanalen.
• Imponerend, zeker op rustige momenten, is het eilandfort Spinalonga en de melaatsenkolonie (tegenover Elounda, oostkant).
• Op het uiterste puntje in het westen het fort en omgeving van Gramvoussa. Let op, de klim tot het fort is niet te onderschatten.
• Turkse periode: De weg op zich is al mooi, maar met het klooster van Arkadi krijg je een kleine blik op de drama's die zich op het eiland hebben afgespeeld. Het klooster is een nationaal monument.
• Natuur-strand:
• De "Waddenzee" en eilanden van Elafonìssi (zuidwestelijke punt)
• Stranden van Plakias, Preveli en Ieràpetra, Bali (Grieks Bali, niet het Indonesische), Agia Gallìni
• Wie een "sprong des geloofs" wil maken kan op het goed verborgen strand van Skaletas terecht voor cliff diving.
• Voor de hippies:Matala
• Mondain:
• Voor de fuifbeesten is er uiteraard de strook Chersonissos - Malia (O, o Cherso).
• Agios Nikolàos wordt het St.-Tropez van Kreta genoemd.

Algemeen

De bovenstaande lijst is natuurlijk maar een kleine greep uit het enorme aanbod dat Kreta te bieden heeft. Met een vakantie op dit Griekse eiland blijf je in Europa, wat tal van praktische zaken eenvoudig en herkenbaar houdt. Tegelijk kom je echter in een oosterse, exotische atmosfeer terecht, die zowel de omgeving als de mensen doordringt. Die mensen ten slotte zijn misschien de grootste troef die het eiland uit kan spelen. De Griekse bevolking leeft al eeuwen op het kruispunt van continenten en haar turbulente geschiedenis heeft prachtige hoogtes gekend, maar even diepe dalen. Ondanks de moeilijke periodes die ze vroeger en nu doormaakten, blijven de Kretenzen een open, gastvrij en vrijgevig volk, bij wie je altijd wel een warm welkom kan vinden.
Zeus heeft zijn geboorteplaats goed gekozen.