Dwars door Cuba: Guantanamo, een stukje Afrika in Cuba

Guantánamo is één van die provincies van Cuba waar de bezoeker kan kennismaken met een enorm weelderige en gevarieerde natuur, gaande van het droogste met cactussen bezaaide stukje Cuba tot het vochtigste gedeelte van het land, bedekt met tropische vegetatie en ettelijke kokos- en cacaoplantages.

Het Afrika van Cuba

Het symbool van Baracoa is vandaag de dag de berg El Yunque geworden, een geografisch kenmerk dat zelfs door Columbus in zijn dagboeken werd vermeld. Als een echt "aambeeld" (letterlijke vertaling van "yunque") verrijst de karstberg uit het omringende laagland en laat zich dan ook in alle glorie bewonderen van overal in de regio. De heuvel is amper 600 meter hoog maar vereist niettemin een korte, steile klim voor wie van op de top de kustlijn en de ongelooflijk groene omgeving van Baracoa vanuit een vogelperspectief wil aanschouwen. De klim loopt bovendien door een reeks kokos- en cacao-plantages, kruist een rivier en laat u kennismaken met de uitbundige vegetatie die eigen is aan de streek rond Baracoa, zoals gezegd de vochtigste regio van het land.

Kokos en Cacao

Kokos- en cacao-plantages zijn alomtegenwoordig in dit "Afrika van Cuba". Veel lokale mannen laten heel regelmatig hun behendigheid zien om enkel met behulp van een stuk touw in een wip een 12 meter hoge kokospalm te beklimmen. Op die manier worden de vruchten geoogst om er vervolgens kokosolie uit te winnen of er een lokale zoetigheid van te maken, de cucurucho. Dit zijn kleine, puntige pakketjes gemaakt uit gedroogde palmbladeren en gevuld met een gesuikerd goedje waarin kokos en suiker de voornaamste ingrediënten zijn.

Naast kokos is ook cacao een van de belangrijkste landbouwproducten van dit stukje Afrikaanse Cuba. We vinden iets buiten Baracoa dan ook de enige chocoladefabriek van het land en heel veel inwoners hebben vaak nog een “cacaobol” in hun koelkast liggen om te raspen in hete melk en zo een uiterst natuurlijke en verse chocomelk te bereiden.

Op stap in de omgeving van Baracoa

Vanuit Baracoa kan een bezoekje gepland worden naar één van de nabij gelegen finca's waar kennis kan gemaakt worden met de rijke variatie aan vruchten en planten die de regio vullen. Twee mogelijkheden zijn de finca Toa en de finca Duaba. Bij de finca Toa kan ook een tochtje ondernomen worden op de Toa-rivier per cayuca, een soort roeibootje met een platte bodem, hét lokale vaartuigje bij uitstek.

Wie wat meer tijd heeft, kan zeker de Yunque gaan beklimmen of een dagtocht (of twee) plannen naar het nabijgelegen Nationaal Park Alejandro de Humboldt.

Het nationaal park Alejandro de Humboldt

Het nationaal park Alejandro de Humboldt (genoemd naar de Duitse ontdekkingsreiziger die in het begin van de 19de eeuw verschillende jaren door Zuid- en Midden-Amerika reisde en er onderzoek verrichte - hij bracht ook enige tijd door op Cuba) wordt grotendeels als biosfeerreservaat aangemerkt en biedt een bijzondere veelheid aan ecosystemen: koraalriffen, een kustgebied met een grote bevolking van de verder sterk bedreigde zeekoeien of lamantijnen (manatee), mangroves, delen van het jaar onder water staande wouden evenals een berggebied met statige bestanden van de inheemse Cubaanse pijnboom.

Verschillende wandelingen kunnen in het park ondernomen worden onder leiding van een lokale gids. De meeste van deze wandelingen duren tussen vijf en zeven uur (meestal moet er onderweg door beekjes en rivieren gewaad worden, aangepast schoeisel is dus een absolute must). Ook boottochtjes langs de mangrove-kusten van het park behoren tot de mogelijkheden.

Vlakbij, bijna halfweg tussen het nationaal park en Baracoa vinden we bovendien het paradijselijke strand van Maguana, waar u na al die wandelingen, beklimmingen en ontdekkingen naar hartelust kunt uitrusten.