Wandelen in de groene rand rondom Brussel vanuit Wemmel

Brussel wordt de hoofdstad van Europa genoemd. In het drukke stadscentrum vind je een mengelmoes van culturen en hoor je een kakofonie aan talen. Wie de drukte achter zich wil laten, kan opteren voor een wandeling in de groene rand van de stad. Vanuit Wemmel kan je via het wandelknooppuntennetwerk Brabantse Kouters een wandeltocht maken die je door het natuurgebied Beverbos voert. Je kan van op een graspad parallel aan de de Brusselse ring de files aanschouwen terwijl je aan de overkant van de snelweg het Atomium en de expopaleizen van de Heizel ziet liggen. Kortom, 8,3 kilometer onthaasten in de achtertuin van de Belgische hoofdstad.

Wemmel, faciliteitengemeente

De route vertrekt aan het gemeentehuis van Wemmel. Vooraleer de vrije natuur in te duiken, maak je eerst een ommetje door het park en het centrum van de gemeente. Wemmel behoort tot de provincie Vlaams-Brabant, ligt in de Vlaamse rand rond Brussel en geldt als een faciliteitengemeente. Dit begrip werd in het leven geroepen na de vaststelling van de taalgrens op 1 september 1963. Het idee erachter was dat taalminderheden voldoende kans zouden krijgen om ingeburgerd te raken. Een gemeente werd een faciliteitengemeente als een minderheid minstens 30 procent bedroeg. Wemmel bestaat als Vlaamse gemeente ongeveer voor de helft uit Franstalige inwoners. Concreet betekent dit voor Wemmel dat het de gemeentelijke diensten en communicatie in het Frans moet aanbieden aan de inwoners die erom vragen.

Vaak ter discussie

De faciliteiten hadden als doel om de integratie te bevorderen. In de praktijk leiden ze vaak tot verhitte discussies. Veel Vlamingen in de rand rond Brussel vinden dat ze hun doel compleet voorbij schieten. In plaats van de inburgering te bevorderen, menen de Vlamingen dat ze juist de verfransing in de hand werken. Volgens hen trekken ze meer Franstaligen aan en die zijn nauwelijks gemotiveerd om Nederlands te leren. De Vlaamse politiek beschouwt de faciliteiten als een tijdelijke maatregel en ziet ze het liefste afgeschaft. De Franstaligen zien de faciliteiten dan weer als een fundamenteel recht en eisen het behoud. De faciliteiten afschaffen is niet zo eenvoudig. Hiervoor is een tweederdemeerderheid vereist in het federale parlement waar de Vlaamse en Waalse regering zetelt.

Een kasteel als gemeentehuis

Al het communautaire getouwtrek doet niets af aan de groene omgeving waar je doorheen wandelt. Van op de parkeerplaats zie je het kasteel dat sedert 1938 dienst doet als gemeentehuis. In 1649 werd het huidige kasteel opgetrokken. Voorheen was het een waterburcht. Het park met de grote vijvers waar de wandelroute doorheen leidt, is een restant van de vroegere kasteeltuin. Het kasteel en de omgeving zijn sinds 1953 beschermd als cultuurhistorisch landschap.

Beverbos

Bij het verlaten van het centrum van Wemmel wandel je het Beverbos binnen. Dit is een natuurreservaat langs de Maalbeek tussen Wemmel en Strombeek-Bever. De route volgt een traject door en om het Beverbos. Op de heenweg loop je ten noorden van het natuurgebied. Op landkaarten wordt dit gebied vaak vermeld als Ezel. De naam heeft niets met het dier te maken, maar verwijst naar de oude benaming voor een droge weide. Deze benaming kan verschillende vormen aannemen, zoals Ezel, Euzel of Heizel. Het Beverbos is in beheer bij de natuurbeschermingsorganisatie Natuurpunt.

Wandelen langs de Brusselse ring

Bij de verkeersinformatie is hij niet weg te denken. Dagelijks is de Brusselse ring het decor voor lange files. Via een korte maar vrij pittige klim kom je op een hoger gelegen graspad terecht dat evenwijdig aan deze drukke verkeersader loopt. Terwijl het verkeer aan je linkerkant langs raast of kruipt, naargelang het tijdstip waarop je hier passeert, zie je over de daken van auto's en vrachtwagens het Atomium en vang je een glimp op van de Heizelpaleizen. Aan je rechterkant vind je open veld, het schrille contrast tussen de drukte en de rust.

Heizel

Heizel is een wijk in Brussel die aan het einde van de negentiende eeuw nog een uitgesproken landelijk karakter had. De wereldtentoonstellingen van 1935 en 1958 werden er gehouden. Er verrees in de wijk een expositie- en conferentiecomplex, Brussels Expo. Anno 2019 zijn de tentoonstellingshallen nog altijd in gebruik. In een van deze paleizen werd in 1987 het Eurovisiesongfestival georganiseerd. Het familiepark Bruparck en het Koning Boudewijnstadion, wat vroeger het Heizelstadion heette, bevinden zich op deze site.

Atomium

Een andere blikvanger van Heizel is het Atomium. Negen bollen met elk een diameter van 18 meter stellen de kristalstructuur van ijzer voor. Het monument werd door ingenieur André Waterkeyn ontworpen voor de expo van 1958. Oorspronkelijk was het de bedoeling het bouwwerk na zes maanden af te breken. Door de populariteit van de constructie werd besloten van de afbraak af te zien. Het Atomium groeide uit tot een van de symbolen van Brussel.

Brabantse Kouters

De knooppunten die je volgt, behoren tot het wandelroutenetwerk Brabantse Kouters. Het netwerk werd geopend op 23 september 2018. Het westelijke gedeelte, waartoe Wemmel behoort, is traditioneel bewegwijzerd door de paaltjes met knooppunten die de weg wijzen. Het oostelijk deel is een digitale versie. Via een app of een wandel-gps is de wandelaar hier in staat de gedownloade route te volgen maar ter plekke zijn geen paaltjes meer te vinden. Er is 700 kilometer aan wandelpaden beschikbaar, 480 in het westelijke deel en 300 in het oostelijke deel. Brabantse Kouters is de naam van deze streek in Vlaams-Brabant. Ze ligt ten noorden van Brussel en behoort tot de groene gordel rondom de Belgische hoofdstad.

Gegevens van de route

Eenmaal uit de bebouwde kom van Wemmel volgt de route vaak onverharde paadjes die erg modderig kunnen zijn na regenval. Het is aan te raden stevige schoenen te dragen. Het parcours is glooiend met een enkele korte maar stevige klim aan het begin van het graspad langs de Brusselse ring.

• Lengte van de route: 8,3 kilometer
• Startpunt: gemeentehuis van Wemmel, Dokter H. Folletlaan 28, 1780 Wemmel
• Te volgen knooppunten: 500-501-59-52-53-54-55-59-501-500
• online routeplanner Brabantse Kouters

Kaartje met de belangrijkste plaatsen