Regio Noord-Afrika: landen, landschappen en gebieden

Noord-Afrika ligt ten zuiden van de Middellandse Zee en ten noorden van het Sahelgebied. Het omvat het Atlasgebergte, de Saharawoestijn en de kust aan de Rode Zee. Hier begint Afrika, waar sneeuw valt op de hoogste toppen van de bergen en de felle zon brandt boven de woestijn. Noordelijk Afrika is een deel van het continent Afrika, vol met scherpe contrasten.

Landen

Volgens de lijst van de Verenigde Naties (United Nations composition of continental regions) behoren de volgende zeven landen tot Noord-Afrika:

• Algerije
• Egypte
• Libië
• Marokko
• Soedan
• Tunesië
• Westelijke Sahara

Gebieden en landschappen in Noord-Afrika

Het mediterrane gebied

De landen Marokko en Tunesië zijn bekend als vakantiebestemming, mede door het klimaat. In de zomer is het droog en heet, in de winter nog relatief warm. De toppen van het Atlasgebergte vangen de vochtige lucht, opgerezen vanuit de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee en zorgen voor regens die de beken en rivieren in de bergen vullen. Hierdoor zijn de dalen zeer vruchtbaar en kan de lokale bevolking in het kustgebied er gewassen verbouwen, zoals citrusvruchten en olijven. Andere landen in Noord-Afrika die grenzen aan de Middellandse Zee zijn Algerije, Libië en Egypte. In het mediterrane gebied leven onder andere het manenschaap, het Noord-Afrikaanse edelhert en diverse soorten steenbokken, antilopen en herten.

Het Atlasgebergte

Het hoge Atlasgebergte scheidt de kust van de Saharawoestijn. Aan de kustzijde van dit gebergte regent het en hierdoor blijft de Sahara, aan de landzijde van het Atlasgebergte, droog. Het is een smalle bergketen, bestaande uit meerdere gebergten, waaronder de Midden-Atlas, de Anti-Atlas en de Hoge-Atlas. Samen vormt het een kronkelende lijn van zo’n 2400 kilometer langs het woestijnzand. De lijn eindigt bij de Rots van Gibraltar, bekend van de staartloze berberapen. De hoogste toppen van het Atlasgebergte reiken tot boven de 4000 meter, waarvan de Toubkal in Marokko met 4167 meter de hoogste berg is.
 

De Sahara

Het grootste gedeelte van noordelijk Afrika bestaat uit woestijn, de Sahara. Dit is het grootste zandgebied op aarde (circa 9.000.000 vierkante kilometer) en strekt zich uit vanaf de Atlantische kust tot aan de Rode Zee. De temperaturen zijn overdag zeer hoog, terwijl ’s nachts de temperatuur kan dalen tot onder het vriespunt. Het regent er zelden, maar als het regent is het vaak onverwacht en hevig. In de Sahara vind je zandduinen, rotsachtige gebieden en veel oases (kleine vruchtbare plaatsen). In de oases groeien gewassen zoals dadels en vijgen. In de woestijn leven dieren als slangen, schorpioenen, woestijnvossen, goudjakhalzen en dikstaartgerbils.

De Rode Zee

De oostelijke landen van Noord-Afrika, Egypte en Soedan, liggen aan de Rode Zee. Deze zee is de meest noordelijke tropische zee op aarde. Het is een nauwe strook zee met uitgestrekte ondiepe lagunes, waarin koraal en andere zeedieren leven. Door de prachtige onderwaterwereld en het milde klimaat is het kustgebied aan de Rode Zee in Egypte een populaire vakantiebestemming.

De Nijl

De rivier de Nijl ontspringt in Ethiopië en stroomt via Oeganda, Zuid-Soedan en Soedan naar Egypte. De Nijl is de langste rivier van Afrika, ongeveer 6800 kilometer. In het noorden van Egypte mondt de rivier uit in een ruime delta (riviermonding) in de Middellandse Zee. De grond van de Nijldelta is zeer vruchtbaar. Ook elders langs de Nijl wordt het dorre landschap onderbroken door een vruchtbare strook grond. De Nijlvlakte is in heel Boven- en Midden-Egypte zeer breed. Er worden diverse gewassen verbouwd, zoals tarwe, suikerriet, fruitbomen en palmen.

Maghreb en Mashrek

Maghreb is Arabisch voor ‘plaats van de zonsondergang’. Hier worden ook wel de westelijke landen van Noord-Afrika mee aangeduid: Marokko, Westelijke Sahara, Algerije, Tunesië en Libië. Arabisch is hier de officiële taal, maar er wordt met een Maghrebijns dialect gesproken. Er leven in dit gebied veel Arabieren en Berbers (de oorspronkelijke bewoners). In het woestijngebied leven Bedoeïenen, een volk van nomaden. Zij trekken rond op zoek naar voedsel en water en vervoeren hierbij producten die ze verhandelen. Een groot deel van de Maghreb is lange tijd onder invloed van Frankrijk geweest en zodoende is de invloed van de Franse cultuur hier groot. De tegenhanger van Maghreb is Mashrek, dat in het Arabisch betekent ‘plaats van de zonsopkomst’. Egypte ligt in dit oostelijke gebied, waar ook Aziatisch Arabische landen toe behoren, onder andere Israël, Jordanië en Libanon.