Wales, een eerste kennismaking
Croeso y Cymru: Welkom in Wales. Als je de grens tussen Engeland en Wales overgaat word je verwelkomt met deze tekst. Behalve dat de taal anders wordt, verandert ook het landschap. Hieronder enkele interessante ‘weetjes’ over dit bijzondere land.
Ligging
Wales ligt in het westen van Engeland en is ongeveer 256 km lang en 96 km breed.
Klimaat
Het weer is veelal zacht en afwisselend. Door de noordelijke ligging zijn de zomerdagen vrij lang. In de winter daarentegen zijn de dagen kort. Wil je Wales bezoeken en getrakteerd worden op warm weer, dan is augustus de beste maand.
De nationale vlag
Niemand weet precies waar de rode draak op de vlag van Wales vandaan komt, maar men denkt dat de Keltische Britten hem na de Romeinse bezetting zijn gaan gebruiken als symbool op hun vaandel. Het Engelse woord ‘dragon’ en het Welshe woord ‘draig’ zijn beide van de Latijnse stam ‘draco’ afgeleid.
Nationaal symbool
Wales kent twee nationaal symbolen. Dat zijn de prei en de narcis. Volgens een populaire legende adviseerde St. David de Britten voor een veldslag met de Saksen om preien in hun hoofddeksel te zetten zodat zij elkaar konden herkennen. In het Welsh lijken de woorden prei en narcis op elkaar. Cenhinen = prei en Cenhinen Pedr = Narcis. Door de verwarring zijn ze gewoon allebei als symbool overgenomen.
Beschermheilige
St. David is de beschermheilige van Wales. David was abt van St. Davids en ligt begraven in St. Davids Cathedral in Pembrokeshire.
Nationaal instrument
De harp wordt als het nationale instrument van Wales beschouwd. Al in de Middeleeuwen werd dit instrument door prinsen bespeeld.
Volkslied
Het volkslied werd in 1856 geschreven door de wever Evan James. Zijn zoon James James zette de woorden op een traditionele harpmelodie.
Lovespoons
Een ‘lovespoon’ is een houten lepel die uit één stuk hout is gesneden door een man om aan zijn geliefde te geven als teken van zijn gevoelens.
De taal:
Het Welsh is een Keltische taal. Het Welsh dat tegenwoordig gesproken wordt is afgeleid van de taal van de zesde eeuw en is een van de oudste nog levende talen in Europa. Het helpt bij het lezen van de woorden te weten wat enkele belangrijkste uitspraakregels zijn.
- c: spreek uit k
- dd: zoals de Engelse th
- f: spreek uit als w
- ff: spreek uit als f
- ll; spreek uit als chl
- rh; spreek uit als r
- w: spreek uit als oe
In de 16e eeuw werd in Wales Engels de staatstaal. Vanaf 1900 ging het met het Welsh bergafwaarts. Gelukkig begreep men in Wales dat het Keltische idioom ook een waardevolle, en langzaam gegroeide identiteit verloren zou gaan. Vanaf dat moment werd het Welsh in ere hersteld, en kwam er ook een tv-zender in het Welsh gesproken.
Plaatsnamen.
Veel Welshe plaatsnamen (voor uitspraak zie bovengenoemde regels) zeggen allemaal iets over het verleden.Op de plaatsnaambordjes staat bovenaan de Welshe plaatsnaam. De vertaling in het Engels staat eronder.
Sommige voorvoegsels of stammen komen regelmatig voor, zoals
- Aber – de mond van een rivier of beek
- Betws – gebedshuis, meestal gevolgd door de plaats van het gebedshuis
- Blaen – bron van een rivier of kop van een vallei
- Llan – kerk of parochie gevolgd door de naam van de heilige aan wie de kerk is gewijd.