Verplicht inchecken: Gesloten OV poortjes op het NS station
Op steeds meer treinstations in Nederland worden poortjes geplaatst waardoor reizigers verplicht in of uit moeten checken om het perron te kunnen betreden of verlaten. De poortjes zijn een belangrijk middel voor de NS om zwartrijden en onveilige situaties tegen te gaan. Hoe werken deze poortjes? Zitten er ook nadelen aan het gebruik van deze poortjes? Zijn ze niet gevaarlijk? Op welke stations zijn al poortjes geplaatst?
Poortjes op NS stations
In 2014 is de NS begonnen met het afsluiten van perrons voor mensen die niet ingecheckt zijn met een OV-chipkaart. Dit doet de NS door gebruik te maken van poortjes die alleen opengaan als je je vervoersbewijs voor een scanner houdt. Dit houdt in dat je moet inchecken met je OV-chipkaart om het perron te kunnen betreden wanneer je een treinreis wilt maken vanaf een NS station met actieve poortjes. Wanneer je een treinreis maakt naar een NS station met actieve poortjes moet je uitchecken met je OV-chipkaart om het perron weer te kunnen verlaten.
Het doel van de poortjes
De NS heeft verschillende redenen voor het gebruik van de poortjes. De belangrijkste reden is het tegengaan van zwartrijders, mensen die geen kaartje kopen maar toch in de trein gaan zitten. Reizigers die niet betalen kosten de Nederlandse Spoorwegen jaarlijks veel geld, door het gebruik van poortjes zal de NS dus minder omzet mislopen. Mensen zonder geldig vervoersbewijs zorgen daarnaast relatief vaker voor overlast op stations en in treinen. Ook is agressief gedrag tegen conducteurs en ander personeel vaker afkomstig van zwartrijders dan van betalende reizigers. Met het nieuwe systeem vergroot de NS dus ook de sociale veiligheid van haar klanten en haar personeel.
Effectiviteit van de poortjes
Na het sluiten van de poortjes op het eerste grote station in Nederland, Rotterdam Centraal, waren de effecten gelijk merkbaar voor de NS. De verkoop van losse kaartjes steeg met meer dan vijftig procent en het aantal zwartrijders daalde merkbaar. Voordat de poortjes in gebruik genomen werden was er weinig vertrouwen in hoe effectief de poortjes zouden zijn. Zo zouden de poortjes te laag zijn waardoor men er makkelijk overheen zou kunnen klimmen. In het begin waren er inderdaad mensen die probeerden over de poortjes heen te springen maar dit wordt goed in de gaten gehouden en zwaar beboet. Poortjesspringers zijn er nu al vrijwel niet meer volgens de NS. De NS gaf aan dat de poortjes op Rotterdam Centraal deden waarvoor ze bedoeld waren: ze gaan zwartrijden tegen en verhogen de veiligheid op NS stations en in treinen. Al snel volgden vele andere stations met het in gebruik nemen van poortjes.
Nadelen en gevaren van het gebruik van de poortjes
Aan het gebruik van gesloten poortjes om stationsgebieden zitten ook een aantal nadelen. Wanneer je geen OV-chipkaart bij je hebt kan je niet iemand ophalen van het perron of even een winkel binnenlopen die zich binnen het afgesloten gebied bevindt. Ook kan je niet het station oversteken, mensen zonder OV-chipkaart moeten om het station heen lopen om aan de andere kant te komen. Gevaren zitten er niet aan het gebruik van de poortjes, zo zit er een grote, groene knop bij de poortjes die alle poortjes gelijk opent in gevallen van nood. Ook hebben hulpdiensten zoals brandweer, ambulance en politie speciale passagepassen die hen ten alle tijden toegang verlenen tot het afgesloten gebied.
Gebruik van de poortjes
Om perrons de betreden of te verlaten op een station met actieve poortjes gebruik je de verlichte scanner aan de rechterkant van een poortje. Gebruik een poortje die met een groene pijl staat aangegeven, de poortjes die met een rood kruis staan aangegeven zijn niet doorgankelijk. Bij inchecken hoor je 1 piepje. Bij uitchecken hoor je 2 piepjes. Per bestemming of soort vervoersbewijs kan het in- of uitchecken verschillen. Als het inchecken niet lukt kan je een NS-medewerker aanspreken of gebruik maken van de informatiezuil die bij de poortjes staat.
Van of naar een buitenlandse bestemming
Check niet in of uit met een OV-chipkaart. Gebruik in plaats daarvan de vierkante barcode op het internationale ticket om de poortjes te openen. Dit doe je door de barcode op de ticket te scannen aan de rechterkant van een poortje waar "Scan Ticket" bij staat aangegeven.
Met een (eenmalige) OV-chipkaart
Met een eenmalige OV-chipkaart kan je gelijk inchecken wanneer je deze hebt gekocht. Andere OV-chipkaarten moeten een reisproduct, een NS-abonnement en/of voldoende saldo erop hebben staan om in te kunnen checken. Bij een NS oplaadautomaat kan je controleren of er genoeg saldo op je OV-chipkaart staat om in te checken. Inchecken met een OV-chipkaart doe je door de kaart voor de kaartlezer rechts van het poortje te houden tot je een pieptoon hoort en de poortjes opengaan.
Met een e-ticket
Een e-ticket koop je online en print je vervolgens uit. Inchecken doe je op dezelfde manier als met een internationaal ticket, door de vierkante barcode op het geprinte vervoersbewijs te scannen aan de rechterkant van een poortje waar "Scan Ticket" bij staat aangegeven.
Toegang tot het station zonder met de trein te reizen
Soms wil je wel toegang hebben tot het station maar wil je niet met de trein reizen. Bijvoorbeeld om iemand op te halen van het perron, aan de andere kant het station weer te verlaten of een winkel te bezoeken. Dit kan nog steeds. Wanneer je met een OV-chipkaart incheckt op een station kan je een uur lang rondlopen op dit station en daarna weer uitchecken. Dit annuleert het inchecken en kost dus geen saldo. Wanneer je wel een OV-chipkaart hebt, maar niet voldoende saldo om in te checken, kan je een speciaal stationspassageproduct op je OV-chipkaart zetten. Dit kan bij een NS oplaadautomaat en is gratis. Met dit product op je OV-chipkaart kan je kosteloos een uur op het station verblijven. Voor mensen die niet in het bezit zijn van een OV-chipkaart zijn er afspraken gemaakt tussen de NS en lokale gemeentes. Zo kunnen er bijvoorbeeld stationspassagepassen worden uitgegeven door de gemeente.
Stations waarop de poortjes al in gebruik zijn
Op de volgende NS stations zijn de poortjes al in gebruik genomen:
- Rotterdam Centraal
- Rotterdam Alexander
- Rotterdam Lombardijen
- Rotterdam Blaak
- Rotterdam Zuid
- Amsterdam Zuid
- Amsterdam Science Park
- Amsterdam Holendrecht
- Amsterdam Muiderpoort
- Amsterdam Rai
- Amsterdam Bijlmer Arena
- Amsterdam Lelylaan
- Alkmaar
- Leeuwarden
- Nijmegen
- Steenwijk
- Delft
- Deventer
- Boxtel
- Schiedam
- Woerden
- Leiden
- Dordrecht
- Arnhem
- Zwolle
- Bilthoven
- Haarlem
- Amersfoort
- Heerenveen
- Almere Centrum
- Almere Poort
- Almere Muziekwijk
- Almere Parkwijk
- Almere Buiten
- Almere Oostvaarders
- Lelystad Centrum
- Hoofddorp
- Diemen
- Diemen Zuid
- Helmond
- Weesp
- Duivendrecht
- Houten
- Utrecht Overvecht
- Roosendaal
- Sittard
- Hilversum
- Zoetermeer
- Gouda
- Den Helder
- Santpoort Noord
- Beverwijk
- Heilen
- Zoetermeer Oost
- Voorschoten
- Breda
- Culemborg
- Enschede
- Zaltbommel
- Zwijndrecht
- Nieuw Vennep
- Best
- Barendrecht
- Hoorn Kersenboogerd
- Hoorn
- Capelle Schollevaar