Provincie Antwerpen: Kasterlee en zijn Kabouterberg

In de provincie Antwerpen ligt een leuk dorpje, Kasterlee. Een van de toeristische attracties van deze streek is zeker de Kabouterberg. Kinderen kunnen op deze heuvelrug naar hartenlust klauteren tussen bomen met vreemde wortelformaties en spelen in het zand. Eenmaal per jaar is er zelfs een kabouterdag. De kabouters komen tevoorschijn en iedereen loopt rond met een mooie kaboutermuts. Er worden tal van activiteiten georganiseerd waar vooral kleuters zich opperbest mee kunnen vermaken. Maar dat de kabouters dikwijls niet zo lief waren, bewijzen de vele legendes uit de streek.

Waar ligt Kasterlee?

Kasterlee ligt in België, in de Provincie Antwerpen tussen Turnhout, Geel en Herentals. Deze streek staat ook bekend onder de naam Kempen. Je kan Kasterlee heel makkelijk bereiken via de E34. Neem de afrit Turnhout-Kasterlee en volg daarna de pijlen Kasterlee. Ook vanuit Nederland is Kasterlee makkelijk bereikbaar via de E34. Via de E313 kan je ook naar Kasterlee. Hier neem je de afrit Herentals-West en daarna volg je ook de pijlen Kasterlee.

Waarom moet je naar Kasterlee?

Toeristische trekpleister van de Provincie Antwerpen
Kasterlee is zeker een van de grote toeristische trekpleisters van de Provincie Antwerpen. In deelgemeente Lichtaart ligt het attractiepark Bobbejaanland. Verder heb je ook het domein De Hoge Rielen, welbekend bij heel wat jeugdverenigingen. In het natuurdomein De Hoge Mouw bevindt zich dan weer de Kabouterberg, een plek waar de jongste kinderen maar wat graag vertoeven. En je vindt er ook de Duivelsput, nog zo'n geheimzinnige plaats. Voor wie houdt van cultuur en geschiedenis zijn er de Sint Willibrorduskerk, het Kasteel en de Watermolen van Tielen, de Keeses Molen en de pastorie. Voor wie houdt van wandelen of fietsen zijn er heel wat uitgestippelde routes. Ook voor watersporten kan je in Kasterlee terecht. Je kan er kajak- en kanovaren.

Het bijna-mooiste dorp van Vlaanderen

In 2008 nam Kasterlee deel aan de wedstrijd "Het mooiste dorp van Vlaanderen". Het geraakte in de halve finale voor Sint-Amands en Baarle-Hertog. In de finale verloor het echter van Oud-Rekem in Belgisch Limburg. Toch een puike prestatie voor zo'n klein dorp!

Kasterlee en zijn Kabouterberg

De Kabouterberg

De Kabouterberg bevindt zich in het Provinciaal Natuurdomein De Hoge Mouw. Je vindt de ingang van de Kabouterberg aan de Geelsebaan. Door de benen van een houten kabouter gekleed in blauw en geel kom je deze natuurlijke speelplek binnen. De Kabouterberg is een bosrijke plaats met zand en duinruggen. De berg maakt deel uit van de Kempense Heuvelrug. Uniek aan dit domein zijn ook de dennenbomen waarvan de wortels een deel boven de grond groeien en grillige vormen aannemen. Tussen deze wortels kan naar hartenlust geklommen en gespeeld worden. Het is ook een ideale plaats om kiekeboe of verstoppertje te spelen. Geen wonder dus dat deze plek erg geliefd is bij kleuters en peuters. De gemeente Kasterlee ontwikkelde een uniek project met veel spel- en fantasieactiviteiten. De wandelpaden kronkelen tussen de bomen en je moet hier en daar een hindernis overwinnen. De vlaktes werden gebruikt om er een kabouterhuisje en een uitkijktoren op te richten. Op bepaalde dagen in de week kan je ook een geleide wandeling maken waarbij je uitleg krijgt over het gebied en je de legendes uit de streek te horen krijgt. De kabouterverhalen zijn grotendeels gebaseerd op deze oude volkslegendes.

Legendes over het Land van de Kabouters

Wie dacht dat de kabouters uit de streek van Kasterlee lieverdjes waren, heeft het bij het verkeerde eind. Het waren over het algemeen gemene en wrede mannetjes die soms toch ook eens hun goed hart lieten zien.

De legende van de koewachter bij de Asberg
De koewachter liet zijn koeien op de Asberg grazen. Echter kwam er elke dag een graatmagere koe opduiken en deze graasde al het gras weg voor de andere koeien er van konden eten. De baas van de koewachter raadde de jongen aan om de koe bij de staart te nemen en deze zo terug de berg op te trekken. Daar zag de jongen een hele hoop kabouters die hem versgebakken koekjes aanboden. De jongen at er een en viel dood.

De dieven van de Kabouterberg
De kabouters hadden de berg helemaal uitgegraven en gebruikten hem als woonplaats. Aan een kant van de berg hadden ze een poort gemaakt. Hierlangs smokkelden ze alles binnen wat ze bij de omliggende boerderijen hadden gestolen: kalkoenen, kippen, eenden, konijnen, paarden, koeien en ossen. Probeerde de boer zijn eigendom te komen terughalen, dan sprongen de kabouters op de onfortuinlijke boer en gaven hem een flink pak slaag.

De boer en zijn Mieke
Een van deze boeren was zo vijftien koeien verloren aan de kabouters. Hij was verliefd op zijn buurmeisje Mieke maar haar rijke vader had de boer verboden met zijn dochter te trouwen alvorens hij een flinke som goudstukken had vergaard. De boer ging dan maar met de moed der wanhoop naar de Kabouterberg. Hij moest en zou zijn koeien recupereren. Aanvankelijk begonnen de kabouters hem te slaan maar toen hij vertelde wat hem hier bracht, kregen de kabouters voor een keer medelijden met de jonge man. Ze lieten hem gaan en thuis aangekomen, vond hij in zijn stal zijn vijftien koeien en op de keukentafel een zak met goudstukken. Nu kon de jongeman met zijn Mieke trouwen.

Vlucht naar het Rijngebied
Het verhaal van de jonge boer en zijn Mieke deed de ronde en heel wat jongeren trokken naar de Kabouterberg om de hulp en de genade van de kabouters in te roepen. De kabouters werden het beu, raapten hun spullen bij elkaar en trokken naar Duitsland, naar het Rijngebied. Daar wonen ze nu nog steeds.

De Kabouterdag

Aangezien de Kabouterberg en de vele kabouterverhalen zo populair zijn in en rond de streek van Kasterlee, organiseert de gemeente ieder jaar een Kabouterdag op de tweede zondag van september. Op deze dag komen de kabouters tevoorschijn en kan jong en oud terecht op de Kabouterberg voor heel wat activiteiten. De jongsten krijgen een pakketje met een prachtige kaboutermuts en kunnen verder geschminkt worden met een rode neus en glimmende kaakjes. Er zijn kaboutervertellingen en leuke spelletjes over het hele domein. Een clown zorgt voor de nodige humor. Ook voor een natje en een droogje wordt er gezorgd. De Kabouterdag is dus zeker een ideale gelegenheid voor een verjaardags- of kinderfeestje of voor een leuke familie uitstap.

Filmlocatie

Omwille van zijn uniek landschap werd de Kabouterberg gebruikt als decor voor een deel van de film "Het Huis Anubis en de Vijf van het Magische Zwaard". Let maar eens goed op de Magische Wereld en op het portaal van Kai en Morgana waar de Vijf elk om beurt moesten doorkruipen om hun gaven te ontwikkelen. Herken je de plek?

De Kabouterberg praktisch

• De Kabouterberg is een openbaar bos waar je dus vrij en gratis in mag wandelen van zonsopkomst tot zonsondergang.
• Er is een uitgestippelde wandeling van anderhalve kilometer, ideaal dus om met de kleinsten te doen. Je volgt de blauw-gele kabouters en komt zo zonder problemen terug bij het beginpunt uit. Onderweg kan je spelen in het doolhof, op de zandvlakte, tussen de luchtwortels of een show geven op het podium.
• De Kabouterberg is moeilijk tot niet toegankelijk voor buggy's, wandelwagens en rolstoelen aangezien de ondergrond vaak zanderig is en je tussen de bomen door moet lopen.
• De hond mag mee maar moet aangelijnd zijn met een lijn die maximaal anderhalve meter lang is. Dit om de veiligheid van de spelende kinderen te garanderen.
• Er zijn banken onderweg waar je kan op uitrusten of waar je je snack kan nuttigen.
• Aan het begin- of eindpunt zijn er toiletten en een luiertafel.
• Neem zeker je fototoestel mee of laad je GSM op want er zijn hier heel wat mooie kiekjes te maken, zowel van de natuur als van de spelende kinderen.

Andere bezienswaardigheden in Kasterlee

Ben je voor een paar dagen in dit stukje Kempen, dan moet je zeker niet denken dat je je gaat vervelen. In Kasterlee is er nog heel wat meer te beleven!

Bobbejaanland

In deelgemeente Lichtaart vind je Bobbejaanland, het attractiepark dat werd gesticht door Bobbejaan Schoepen. In dit familiepark zijn er waterattracties, monorails, een cowboydorp en shows. Goed voor een hele dag plezier! Eind oktober kan je in het park ook terecht om Halloween te vieren. Een groot succes!

De Hoge Mouw

De Kabouterberg ligt in het natuurdomein de Hoge Mouw. Dit Provinciaal Groendomein ontleent zijn naam aan een heuvel van 35 meter hoog en is 100 ha groot. Mouw komt van moude, wat zand betekent. In de Hoge Mouw kan je met wat geluk een zwarte specht, een kruisbek, een boomklever, een sperwer, een haas, een vos of een ree aantreffen. In de buurt van de Kabouterberg vind je hier ook nog de Duivelsput of Duivelskuil. Het ziet er uit als een ondiepe put in de zomer maar in de winter, wanneer hij vol water loopt, ziet hij er toch wel donker en onheilsspellend uit. Volgens een overlevering zou hier in 1695 een man zijn opgeknoopt aan een galg en daarna in de kuil begraven zijn geweest. Er zijn nooit bewijzen van gevonden. Rond 1940 werden er in de kuil wel scherven van lijkurnen opgegraven. Dit zou kunnen wijzen op de aanwezigheid van een prehistorische begraafplaats. Ook werden er rond die tijd twaalf varkenspoten opgegraven uit de kuil. Deze varkenspoten werden in de kuil geworpen door boeren die de kwade hand uit hun stallen wilden houden. Je komt voorbij de Duivelskuil wanneer je wandelt tussen knooppunt 82 en knooppunt 81.

De Hoge Rielen

De Hoge Rielen is een voormalig militair domein. Veel loodsen die dienden als munitieopslagplaats werden omgebouwd tot educatieve lokalen of slaapeenheden. Geen wonder dat er dus veel natuurverenigingen en scoutinggroepen komen logeren. Er kunnen tot zeventien groepen tegelijkertijd slapen op de kampeergronden en in het paviljoen. Het domein zelf is zo'n 230 ha groot. Op het domein is er ook een zwemvijver. Plaats genoeg dus om in elk seizoen eens goed uit de bol te gaan.

Wandelen

Voor wie de benen wil strekken, is Kasterlee zeker een goede plaats. Naast de vele vrije en geleide wandelingen in De Hoge Mouw en De Hoge Rielen, heeft de gemeente Kasterlee nog heel wat andere themawandelingen in elkaar gestoken. Bovendien organiseert de gemeente ook elke maand een interessante, nieuwe maandwandeling. De Wielenwandeling werd dan weer speciaal uitgestippeld voor al wie met de buggy, de wandelwagen of de rolstoel op pad wil. Ook voor zoektochten ben je hier aan het goede adres. Met of zonder smartphone kan je gaan jagen op echte schatten. Onnodig te zeggen dat Kasterlee ook een waar paradijs is voor geocacheliefhebbers!

Fietsen

De fietsers werden ook niet vergeten. Ook voor hen werden er leuke themaroutes uitgestippeld. Ober de heuvels of naast het water, de natuur is hier nooit veraf. Liever wat ruiger? Dan kan je met de mountainbike op pad! In Lichtaart kan je in het fietsspoor treden van Sven Nys. Deze trainde voor zijn veldritwedstrijden namelijk op de heuvelruggen van Lichtaart. Waan je een echte kampioen en probeer het beter te doen.

Kajak- en kanovaren

In de Nete kan je kajak- of kanovaren. Breng je eigen kajak of kano mee of huur er eentje ter plaatse en ontdek de natuur van op het water. Wie spot er als eerste een pijlsnelle ijsvogel, een mooie libel of een snoek?

Cultuur en geschiedenis

Kasteel van Tielen of het Tielehof
Het Kasteel van Tielen of het Tielehof is een middeleeuws kasteel compleet met kasteeldreef, ophaalbrug en gracht. Zoals de naam het aangeeft, ligt het in Tielen, een deelgemeente van Kasterlee. Samen met de Watermolen van Tielen behoorde het toe tot de kasteelheren van Tielen. In 1953 werd het omliggende landschap erkend als cultuurhistorisch landschap. De molen en de bijbehorende gebouwen werden pas in 1993, veertig jaar later, erkend als monument. In 2015 werd de watermolen gerestaureerd en weer maalvaardig gemaakt.

Keeses Molen
De Keeses Molen vind je ook aan de Geelsebaan, vlak bij de Kabouterberg. De molen dateert van 1650 maar toen stond hij op de Dam in Antwerpen. In 1853 verhuisde hij naar Lo bij Heist-op-den-Berg en in 1922 kwam hij dan naar zijn huidige staanplaats in Kasterlee.

Rielenkapel
De Rielenkapel vind je tussen de Hoge en de Lage Rielen, in de buurt van de Asberg. De Rielenkapel werd in 2000 gerestaureerd. Om vijf voor twaalf speelt de veldbeiaard iedere dag een lied en gaan ook de lichten aan. De glasramen vertellen de legende van herder Wilboort die hier tot tweemaal toe een Onze-Lieve-Vrouwebeeldje vond. Vroeger kwamen toekomstige moeders in deze kapel een noveen houden voor een bevalling zonder problemen en voor een gezond kindje.