Strasse der Megalithkultur: Duitse hunebeddenroute

In Nederland kennen we sinds 2018 de Hunebed Highway N34. In Duitsland - in het westen van Nedersaksen - is ook een route waarbij je onder andere langs hunebedden komt. Dat is het geval op de Strasse der Megalithkultur. Deze route bestaat sinds 2009 en is maar liefst 330 kilometer lang en gaat van Osnabrück naar Oldenburg. Langs de route zijn 33 "stations" met onder andere 78 hunebedden.

• Strasse der Megalithkultur
• Ontstaan
• Megaliet
• Boeren in het Stenen tijdperk
• Hunebedden
• Fiets- en wandelroute langs de hunebedden
• Fietsroute
• Wandelroute
• Stations langs Strasse der Megalithkultur
• Osnabrücker Land
• Emsland
• Wildeshauser Geest

Strasse der Megalithkultur

Van oorsprong waren er in Duitsland veel meer hunebedden (Hühnenbett) dan in Nederland. Helaas zijn veel hunebedden vernietigd. De stenen werden onder andere gebruikt voor de bouw van kerken en de aanleg van wegen. Van al die Duitse hunebedden zijn er in Nedersaksen ongeveer 400 bewaard gebleven. De 78 mooiste hunebedden liggen langs Strasse der Megalithkultur. De weg gaat van Osnabrück via Meppen en Cloppenburg naar Oldenburg en is 330 kilometer lang. Naast hunebedden zijn er op de route ook andere archeologische bezienswaardigheden te vinden.

Ontstaan

In 2006 werd het idee geopperd om een Strasse der Megalithkultur te realiseren. Het westen van Nedersaksen wilde daarmee hun gebied beter op de kaart brengen, waardoor er meer toeristen zouden komen. De werkgroep Strasse der Megalithkultur werd in het leven geroepen. In juni 2008 werd daadwerkelijk begonnen met het project. Daarbij kwam veel kijken. De route moest goed aangegeven worden met borden, maar er werd ook aandacht besteed aan reclamemateriaal. In mei 2009 werd de weg daadwerkelijk geopend. De naam Strasse der Megalithkultur zou in het Nederlands vertaald kunnen worden in: weg van de megalietcultuur. Maar wat betekent megaliet eigenlijk?

Megaliet

De benaming megaliet komt uit de archeologische wereld. Megaliet is een Grieks woord en betekent vrij vertaald: grote steen. Mega betekent groot en liet (lithos) betekent steen. Een megaliet is een stenen monument en kan bestaan uit hunebedden of dolmen, maar ook uit een Stonehenge (stamt uit Jonge Steentijd).

Boeren in het Stenen tijdperk

Rond 3.500 voor Christus vestigden zich de eerste boeren in het noorden van Duitsland. Ze waren een onderdeel van het Trechterbekervolk. Ze verbouwden granen en hielden vee. In tegenstelling tot de rendierjagers, die geen vaste verblijfplaats hadden en leefden in tenten en gebouwde hutten, bouwden de boeren huizen. Deze hele ommekeer wordt door archeologen de Neolithische revolutie genoemd.

Hunebedden

De mensen die binnen het Trechterbekervolk kwamen te overlijden, werden begraven in hunebedden. Dat waren graven bestaande uit grote keien. In het Duits wordt er nog steeds gesproken van Megalithgräber, wat in het Nederlands betekent: megalithische graven. De hunebedden in Duitsland zijn veelal langgraven en stammen uit de tijd van 3.500 tot 2.800 jaar voor Christus.

Fiets- en wandelroute langs de hunebedden

Naast de Strasse der Megalithkultur is er ook een fiets- en wandelroute. Zowel de autoroute als wandelroute zijn te downloaden.

Fietsroute

De cultuurfietsroute is 390 kilometer lang en gaat van Oldenburg - via Osnabrücker Land, Emsland, Oldenburger Münsterland en Wildeshauser Geest - naar Osnabrück. De cultuurfietsroute kreeg in 2013 zelfs een prijs, namelijk culturele pad van de Raad van Europa.

Wandelroute

Het is ook mogelijk om te wandelen langs de hunebedden. De wandelroute is 150 kilometer lang en gaat van Osnabrück naar Meppen.

Stations langs Strasse der Megalithkultur

In Nederland worden de hunebedden langs de Hunebed Highway N34 aangeduid met een letter en een cijfer, terwijl er in Duitsland van stations (Stationen) wordt gesproken. Er zijn in totaal 33 stations en per station kunnen er meerdere hunebedden en andere bezienswaardigheden aanwezig zijn.
De stations liggen in de volgende regio's:

• Osnabrücker Land
• Emsland
• Wildeshauser Geest

Osnabrücker Land

In Osnabrücker Land zijn 10 stations. Dat zijn:

• Station 1
• met Teufelssteine (1a)
• Gretescher Steine (1b)
• Station 2
• Großsteingrab Jeggen
• Station 3
• Driehauser Steine (3a)
• Darpvenner Steine (3b-d)
• Station 4
• Süntelstein (4a)
• Teufels Backtrog (4b)
• Teufels Backofen (4 c)
• Station 5
• Helmichsteine
• Station 6
• Oestringer Steine (6a+b)
• Station 7
• Karlsteine (7a+b)
• Station 8
• Großsteingrab am Wiemelsberg
• Station 9 (Steingräberweg Giersfeld)
• Rickelmann II (9a)
• Grab Reincke (9b)
• Grab Meyer (9c)
• Grabhügel (9d)
• Grab Grumfeld Ost (9e)
• Steinkiste (9f)
• Grabhügel am Weg (9g)
• Station 10
• Großsteingräber Hekese (10a)
• Großsteingrab Restrup und Teufelsstein (10b)

Emsland

In Emsland zijn 13 stations. Dat zijn:

• Station 11
• Großsteingrab im Alt-Frerener Forst
• Station 12
• Großsteingrab in der Kunkenvenne (12a)
• Großsteingrab auf dem Radberg (12b)
• Station 13
• Der Steinerne Schlüssel (13)
• Station 14
• Großsteingräber bei Deymanns Mühle (14a-d)
• Großsteingrab am Osteresch (14e)
• Großsteingrab auf Bruneforths Esch (14f)
• Station 15
• Großsteingräber bei den Düvelskuhlen (15a-b)
• Großsteingrab Püttkesberge (15c)
• Station 16
• Hünengräberstraße des Hümmling (16a-e)
• Station 17
• Volbers Hünensteine (17a)
• Großsteingrab Hüven-Süd (17b)
• Großsteingrab Lähden-Nord (17c)
• Station 18
• Steenhus in den Klöbertannen (18a)
• Großsteingrab in den Klöbertannen (18b)
• Großsteingrab in den Klöbertannen (18c)
• Steenhus in Börger (18 d)
• Station 19
• Großsteingrab Ostenwalde
• Station 20
• De Hoogen Steener (20a)
• Poldenhünensteine (20b)
• Station 21
• Teufelssteine (21)
• Station 22
• Schlingsteine (22a)
• Großsteingrab Hünensteine (22b)
• Großsteingrab am hohen Stein und der hohe Stein (22c+d)
• Station 23
• Oldendorfer Hünensteine (23)

Wildeshauser Geest

In Wildeshauser Geest zijn 10 stations. Dat zijn:

• Station 24
• Visbeker Bräutigam (24a)
• Heidenopfertisch (24b)
• Ahlhorner Kellersteine (24c-d)
• Station 25
• Kleinenkneter Steine (25a-c)
• Station 26
• Pestruper Gräberfeld (26)
• Station 27
• Hohe Steine (27a)
• Bargloyer Steinkiste (27b)
• Station 28
• Visbeker Braut (28a)
• Großsteingrab Thölstedt (28b)
• Station 29
• Reckumer Steine (29a+b)
• Station 30
• Gerichtsstätte (30a)
• Glaner Braut (30b-d)
• Großsteingrab am Schießstand (30e)
• Station 31
• Großsteingrab Steenberg (31)
• Station 32
• Hünensteine Steinkimmen (32a+b)
• Station 33
• Großsteingrab Stenum (33)

Lees verder

• Drentse N34: Hunebed Highway N34
• Hunebedden: eeuwenoude begraafplaatsen in Nederland & Europa