De VOC en Batavia in Lelystad

Lelystad is ontstaan in 1967, jaren na de tijd van de VOC en toch heeft Lelystad iets met deze tijd. Dat is te zien in Bataviastad, bij de Bataviahaven en bij de bouw van ‘De Zeven Provinciën’, een vlaggenschip van Michiel de Ruyter. Verder heeft Lelystad een jaarlijks evenement en dat is de VOC-dag. Dit laatste vindt in het voorjaar plaats. Lelystad is een jonge moderne stad, met desondanks een link naar de zeventiende eeuw.

De VOC en Batavia

VOC staat voor Vereenigde Oostindische Compagnie (ouderwetse spelling) en dit was tussen 1602 en 1799 een overzeese handelsonderneming. Deze Nederlandse vloot had de monopolie op de handel tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en Oost-Indië. De VOC probeerde zoveel mogelijk de monopolie te behouden en dit deden ze op agressieve wijze. Ze verschilde hierin niet zoveel van piraten. Ook de mensen van de VOC hielden zich bezig met kaapvaart. Het enige verschil is dat deze schepen kaperbrieven kregen van de staat. Dat wil zeggen dat ze officieel toestemming hadden om te kapen. Blijkbaar gedroeg de VOC zich hierin nog netjes, want ze hebben niet zo’n oorlogszuchtige naam opgebouwd als de West-Indische Compagnie (WIC). Deze is vooral bekend vanwege de verovering van de Zilvervloot door Piet Hein.

Batavia was het hoofdkwartier van de VOC in Nederlands-Indië, waar de boten aankwamen om handel te drijven. Er werd daar gehandeld in producten die in Europa niet te krijgen waren, zoals thee, peper, kaneel, nootmuskaat en koffie. Maar ook zaken als goud, zilver en textiel werden verhandeld. Batavia is nu de hoofdstad van Indonesië en de naam is gewijzigd in Jakarta.

Bataviawerf

Op de Bataviawerf in Lelystad wordt sinds 1995 gewerkt aan de reconstructie van het vlaggenschip ‘De Zeven Provinciën’ van Michiel de Ruyter. Naast een toeristische trekpleister is de Bataviawerf ook een opleidingscentrum, waar mensen deelnemen aan re-integratietrajecten en gecoacht worden op weg naar de arbeidsmarkt. Op de scheepswerf vind je een smederij, tuigerij, beeldsnijderij, zeilmakerij en natuurlijk het onvoltooide schip. Je kan de mensen in de diverse werkplaatsen aan het werk zien en tijdens de rondleiding wordt informatie gegeven over het werk in de diverse werkplaatsen. De rondleiding is een aanrader, maar niet verplicht. Bezoekers van de werf kunnen met hetzelfde kaartje ook het eerder gebouwde VOC-schip ‘Batavia’ bezoeken. Dit schip vind je aan de overkant van de weg, in de Bataviahaven.

VOC-dag

Op de Bataviawerf vindt jaarlijks in het voorjaar de VOC-dag plaats. Dit is een feestelijke jaarmarkt waar je kan proeven van zeventiende-eeuwse lekkernijen zoals wafelkoeken, bruine bonen met spek en warmoessoep. Er lopen mensen verkleed als zeventiende-eeuwse karakters zoals straatschoffies, kooplui en muzikanten, maar ook de schipper, scheepslui en chirurgijn ontbreken niet. Kinderen kunnen zich vermaken met Oudhollandse spelen en natuurlijk wordt op die dag ook met het kanon geschoten.

Adres: Bataviawerf – Nationaal Scheepshistorisch Centrum, Oostvaardersdijk 01-09, Lelystad.

Bataviastad

Winkelen in Lelystad kan niet alleen in het centrum, maar ook in de fashion outlet Batavia Stad. Het outletcentrum is gebouwd als een imitatie van een vestingstad uit de middeleeuwen, compleet met stadsmuur, stadspoorten en klinkertjes. Na de uitbreiding eind 2016 beslaat Bataviastad een gebied van 31.000 vierkante meter. Bataviastad en Bataviawerf liggen tegen elkaar aan gebouwd. Er zijn niet alleen kledingzaken te vinden. Ook juweliers, restaurants, terrasjes, keukengerei en woonaccessoirewinkels en een drogisterij zijn er te vinden.

Adres: Batavia Stad, Bataviaplein 60, 8242 PN Lelystad

Bataviahaven

Aan de Bataviahaven ligt het VOC-schip ‘Batavia’ afgemeerd. Er zijn een aantal restaurantjes te vinden en verder wil deze haven zichzelf presenteren als een echte evenementenhaven. Er vinden vanuit deze haven dus ook diverse watersportevenementen plaats en dit is de aankomst- of vertrekhaven ver verschillende wedstrijden. Ook vindt rondom de haven (Bataviaboulevard) jaarlijks de nationale oldtimerdag plaats. Dit is meestal op vaderdag.

Wanneer je graag ondergedompeld wil worden in de zeventiende eeuw, kan je Lelystad bezoeken. Kijk wel van tevoren even op internet naar de openingstijden en de datum van de geplande evenementen om teleurstellingen te voorkomen.