De regio Basilicata, een vergeten streek in Italië

Basilicata is een arme, vrij ongekende streek in Italië. Toch heeft de regio heel wat te bieden. Door zijn geschiedenis heeft de streek heel wat culturele trekpleisters te bieden zoals de hoofdstad Potenza en Matera. Bovendien kan je in Basilicata heel oude grothuizen bezichtigen die 'Sassi' worden genoemd. Deze 'Sassi' staan op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Voorts zijn er veel Romeinse en Griekse overblijfselen, forten en kastelen. Daarenboven kan je genieten van het lekkere eten. Ben je een autokenner? Dan stelt Basilicata jou niet teleur want in de streek wordt niet minder dan de 'Fiat' gefabriceerd. Na een lange dag kan je zalig uitrusten op het strand.

Geschiedenis van Basilicata

De Grieken

Basilicata is reeds bewoond sinds de Paleolithische tijd. Door zijn vruchtbare grond werd de regio nadien al gauw gekoloniseerd door de Grieken. Zij zagen hun kans schoon om in Basilicata verschillende kolonies te stichten zoals Siris en de stad Metapontum. In tegenstelling tot Siris was Metapontum heel rijk en had het verschillende tempels. Rond beide steden werd handel gedreven en werd er aan landbouw gedaan. Siris en Metapontum groeiden doorheen de jaren uit tot twee dominerende machten in de streek. In 433 voor Christus werd een andere stad gesticht die de naam Heraclea droeg. Net als Metapontum was dit een rijke stad met een aantal tempels, een agora, mooie huizen met mozaïekvloeren enzovoort. In 280 Voor Christus was Heraclea in de oorlog tussen Rome en Taranto verwikkeld. Hier werd de beroemde veldslag tussen de Romeinen en Pyrrhus met zijn olifanten uitgevochten. Koning Pyrrhus won uiteindelijk van de jonge, Romeinse staat. Een weetje: in deze Griekse kolonies verbleven vaak befaamde personen zoals Pythagoras.

Tot op de dag van vandaag kan je Griekse overblijfselen bezichtigen in de omgevingen van Metaponto en Policoro en in hun heel omvangrijke musea. Ook zijn er necropolissen teruggevonden zoals onder andere de 'necropoli di Colle dei Greci' dichtbij het dorp Latronico.

De Romeinen

Na de Grieken overheersten de Romeinen een tijd de streek. Onder het bewind van de Romeinen werd er in de regio de 'Via Appia' aangelegd. Dit is één van de grote Romeinse wegen die helemaal tot in Brindisi, een stad in Puglia loopt. Deze weg kan je nog steeds bezichtigen. Andere Romeinse elementen in de streek zijn nog te vinden in steden als Vaglio Basilicata, Grumento Nova en in Venosa in het 'parco archeologico'.

Veroveringen

Na de val van het West Romeinse Rijk kreeg Basilicata te kampen met invallen. Tussen ongeveer de 6de en de 9de eeuw viel de regio bijvoorbeeld ten prooi aan de Longobarden. Tegelijkertijd aasden de Byzantijnen op de streek. Hierdoor moetsen de inwoners frequent de bergen invluchten. Pas in de 10de eeuw sloten de Longobarden en de Byzantijnen vrede en kon de bevolking opnieuw rustig ademhalen.

In de 11de eeuw veroverden de Normandiërs Basilicata waardoor de streek een enorme bloei kende. De Normandiërs maakten van Melfi de hoofdstad en bouwden burchten en kastelen zoals het kasteel van Melfi en van Lagopesole. Voorts zetten ze imposante kerken en kathedralen neer in de streek.

In de eeuwen die volgden, werd Basilicata bezit van het Heilig Roomse Rijk, van de Fransen en nadien van de Spanjaarden. Gedurende deze tijd bleef Zuid-Italië en dus ook Basilicata feodaal en werden boeren door hun grootgrondbezitters vaak uitgebuit. Dit ging soms zo ver dat de toenmalige bevolking het heft in eigen handen nam en een grootgrondbezitter vermoordde. Zo werd bijvoorbeeld graaf Cian Carlo Tramontana door de bevolking vermoord omdat hij te hoge belastingen inde. Na de Spanjaarden kwam Basilicata in handen van de Oostenrijkers en nadien werd het geregeerd door het huis van Bourbon.

Napoleon

In 1799 was het dan weer de beurt aan Napoleon. Deze viel Napels binnen en richtte de Parthenopeïsche Republiek op, die al gauw werd vervangen door een monarchie. Deze monarchie werd door de broer van Napoleon bestuurd. Niet alle Italianen gaven toe aan Napoleon en opnieuw kwamen er veel opstanden. In een klein stadje in Basilicata, Lauria genaamd, wilde de bevolking Napoleon niet erkennen. Als antwoord hierop staken de Fransen de stad in brand. Een naburig gelegen stadje dat Maratea heet, was bang dat ook zij hetzelfde lot zouden ondergaan. Om deze reden werden de meeste bewoners naar Sicilië geëvacueerd. De anderen die bleven, probeerden nadien de stad te verdedigen tegen de Fransen. Na een aantal dagen de stad te belegeren, moest Maratea zich overgeven. Uit bewondering voor de stad liet Napoleon de dappere mannen leven, maar hij liet wel de muren van het kasteel afbreken.

In 1815 kreeg het huis van Bourbon weer macht over Basilicata. In de 19de eeuw trad Basilicato toe tot het verenigd Italië. Helaas werd de toestand voor de inwoners van Basilicata niet veel beter na de eenwording van Italië. Er werden veel belastingen geïnd en het leek alsof de armen steeds armer werden en de rijken steeds rijker. Om deze reden ontstond het 'brigantaggio'. Dit was een opstand waarbij de arme bevolking in opstand kwam tegen de veel rijkere grootgrondbezitters. Jammer genoeg maakte het 'brigantaggio' geen eind aan de kloof tussen arm en rijk. Als gevolg emigreerden velen naar het Noorden van Italië en vooral naar Amerika.

Pas jaren nadien lukte het Basilicata om iets aan zijn problematieken te doen. Zo kon de streek met dank aan de 'Casse per il Mezzogiorno' investeren in een betere infrastructuur en landbouw. Vandaag de dag is Basilicata dan ook een zeer mooie, toegankelijke streek die steeds meer en meer toeristen aantrekt.

Naam van de inwoners van Basilicata

De inwoners van Basilicata worden 'Lucani' genoemd. Deze naam komt van de Latijnse naam van de streek die 'Lucania' luidde.

Ligging van de regio Basilicata

Basilicata ligt in het zuiden van Italië. Het bestaat voor het merendeel uit bergen en heuvels. Acht procent van de volledige oppervlakte bestaat uit vlakten.

Klimaat in de streek Basilicata

Basilicata heeft een continentaal en mediterraan klimaat. Aan zee spreekt men van warme zomers en zachte winters. In de bergen kan het in de winter veel kouder worden. Vooral in bepaalde delen van Basilicata, zoals de stad Potenza die boven de 800 meter ligt, is het in de winter koud en kan er veel sneeuw vallen. In de maanden april en mei zie je op de hoogste bergen nog steeds sneeuw liggen. In de zomer is het er dan wel weer warm.

Potenza, de hoofdstad van Basilicata

De hoofdstad van Basilicata is Potenza. Dit is de grootste stad in de streek en heeft zo'n 69.695 inwoners. Deze stad werd door de Romeinen in de 2de eeuw Voor Christus gesticht en kreeg toen de naam Potentia. In het historisch centrum staan een groot aantal kerken waaronder de 'Cattedrale di San Gerardo', een kathedraal die gebouwd is in de 13de eeuw. Voorts is er de 'Chiesa (kerk) di San Francesco', gebouwd in 1274 en de romaanse kerk 'Chiesa di San Michele Arcangelo' van de 11de-12de eeuw. Bovendien kan je een kleine tempel bezoeken waar het beeld van de heilige 'San Gerardo', de patroonheilige van de stad, staat. Dit kleine tempeltje staat op de 'piazza Matteotti'. De tempel zou gebouwd zijn rond 1865.

Wie geïnteresseerd is in Romeinse overblijfselen, kan een Romeinse villa in Malvaccaro bezichtigen. Deze villa bevindt zich in een zijstraat van de 'Via Parigi'. Het palazzo Loffredo is dan weer een zeer groot gebouw van de 17de eeuw. Het herbergt het archeologisch museum van Basilicata. Voorts is er ook de 'Torre Guevara'. Dit zijn de overblijfselen van een Longobardisch kasteel dat rond 1000 is geconstrueerd. Het is een tijd gebruikt door een hospitaal, maar toen dit hospitaal ging moderniseren, werd het gerestaureerd. Momenteel wordt het gebouw gebruikt als kunstgalerie.

Bovendien zijn er een aantal poorten in Potenza aanwezig die doen herinneren aan de vroegere periode zoals de 'Porta San Giovanni', de 'Porta San Gerardo' en de 'Porta San Luca'. Er zijn in Potenza ook een groot aantal 'piazze' (pleinen) zoals onder andere de 'Piazza Duca della Verdura' en de 'Piazza Mario Pagano'. Wie tot rust wil komen in een park, kan kiezen uit verschillende mogelijkheden zoals het 'parco Rossellino', het 'parco di Montereale', het 'parco Elisa Claps' en vele andere.

Talen in Basilicata

In Basilicata spreekt men Italiaans.

Economie in de regio Basilicata

Basilicata is doorheen de eeuwen nooit echt rijk geweest. Dat is ze nu nog steeds niet, maar er is wel degelijk progressie gemaakt wat betreft zijn agricultuur en zijn industrie. Zo speelt de regio een belangrijke rol in het fabriceren van de 'Fiat' in Melfi. Ook worden er veel zetels, oftewel 'divani' geproduceerd. Wat betreft de agricultuur heeft Basilicata veel hulp gehad van de Europese Unie. Samen creëerden ze irrigatiesystemen en cultiveren ze, net als Puglia, kwalitatief hoge producten. De zee trekt dan weer toeristen aan.

Keuken van de Italiaanse streek Basilicata

De 'cucina' van Basilicata is bijzonder gevarieerd. Dit komt door de rijke geschiedenis van de streek. Veel van zijn gerechten vinden namelijk hun oorsprong in de keuken van Noord-Europa, Frankrijk, Spanje en de Arabieren. Onder de specialiteiten van Basilicata zitten verschillende wijnen, olijfolie, kazen, de rode aubergine die uit Rotonda komt, 'peperoni cruschi' oftewel paprika's die krokant worden gebakken, en speciaal brood van Matera dat de vorm heeft van een croissant. In Basilicata wordt er ook heel erg veel vis gegeten en meer in het binnenland krijg je 'Agnello alla brace con patate' (lam op houtskool met aardappels) en 'Maiale con cipolle' (varkensvlees met uien) voorgeschoteld.

Vergeten Bezienswaardigheden in Basilicata

Naast de ongerepte natuur en de vele parken zoals het 'Parco della Murgia Materana', is het oude stadje Matera zeker het bezoeken waard. In Matera bevinden er zich tal van eeuwenoude huizen die in de rotsen zijn uitgehouwen en die uitkijken op de rotsachtige bergen. In het Italiaans worden ze 'Sassi' genoemd. Deze grothuizen werden bewoond tot in 1960 en zijn deel van het werelderfgoed van UNESCO. De plaatselijke bevolking leefde toen nog steeds met grote families in de kleine 'Sassi'. Nu zijn de meeste inwoners verhuisd naar het modernere deel van de stad. Wil je ook eens weten hoe het voelt om in een grot te wonen? Geen probleem, want veel van de 'Sassi' zijn intussen omgebouwd tot hotels en zelf appartementen. Het oeroude decor van Matera leent zich bovendien erg goed tot het decor van films. Zo werd er in deze stad de 'Passion of the Christ' met Mel Gibson opgenomen.

Liever een dagje naar het strand? Bekijk dan zeker eens 'La secca' en 'La spiaggia Macarro'. Wie liever niet in zee zwemt, kan de 'Aquaworld Bluwellness Family Club' bezoeken. Voor wie graag een museum bezoekt, is er de 'Museo Archeologico Nazionale del Melfese Massimo Pallottino' dat in de stad Melfi ligt. Nog wat tijd over? Bezichtig dan zeker de 'Tavole Palatine', gesitueerd tussen Metaponto en Taranto. Hier bevinden zich aloude overblijfsels van een Griekse tempel.

Folklore in de Italiaanse regio Basilicata

In Basilicata heeft men nog steeds de gewoonte om elk jaar opnieuw de 'matrimoni fra alberi' (huwelijken tussen bomen) te voltrekken. Dit fenomeen wordt voltrokken uit respect voor de natuur. Zo worden er elk jaar door de bevolking twee bomen omgehakt. Dan worden ze naar de stad gebracht, ontdaan van al hun takken en bladeren en op elkaar gezet. Deze lange totem, die wel meer dan 40 meter hoog kan zijn, wordt opnieuw rechtgezet en kijkt uit over de hele stad.