Cultureel Ambachtelijke Dag in Ballum op Ameland

Het kleinste dorp op Ameland heeft eens in het jaar een groots evenement: de Cultureel Ambachtelijke Dag. Deze dag staat in het teken van de groot- en overgrootmoeders van de eenentwintigste eeuwse Ballumers en toont ambachten zoals die in de eerste helft van de twintigste eeuw nog volop werden beoefend en tableaux vivants om de sfeer van toen te verhogen. Het hele dorp doet mee en er komenden duizenden bezoekers kijken. De editie van 2017 kon zelfs de oudste man van Nederland begroeten: Ballum is zijn geboortedorp. De Cultureel Ambachtelijke Dag wordt sinds 1987 georganiseerd.

Het jaarlijkse grote evenement in Ballum

• Cultureel Ambachtelijke Dag in de Camminghastraat
• Markt met kraampjes
• Souvenirs van Ameland
• Ambachten
• Kunst
• Entreepoortjes
• Zandbak voor de kleintjes
• Eten en drinken
• Boek
• De oudste man van Nederland

Cultureel Ambachtelijke Dag in de Camminghastraat

Duizenden mensen lopen op die donderdag in juli door de Camminghastraat. Ze vergapen zich aan de huiskamer van honderd jaar geleden, de mandenvlechter, houtsnijder en de oliekar. Er worden volop herinneringen opgehaald bij de oude boerenwerktuigen en huishoudelijke spullen, de ouderwetse kledij, antieke radio’s, oldtimers en oude fietsen. De demonstraties van ambachten zoals klompen maken, koperslaan, dorsen en persen of karnen leven bij de nostalgie. In 1987 werd de Cultureel Ambachtelijke Dag voor de eerste keer georganiseerd. In de loop der jaren is het evenement uitgegroeid tot een markt met meer dan 100 kramen en meer dan 5000 bezoekers.

Markt met kraampjes

De Camminghastraat staat die dag vol kraampjes, zoals het kraampje met schelpenkransen en andere van schelpen vervaardigde aandenkens, een klokkenmaker en een pottenbakster. Tijdens de Ambachtelijke Dag zijn originele souvenirs en inspirerende cadeautjes te koop. De nagebouwde snoepwinkeltje met trekdroppen en pijpkaneel doet elk jaar weer goede zaken.

Souvenirs van Ameland

Speciaal voor deze dag wordt de verzameling Ameland Souvenirs uitgepakt en uitgestald. Honderden items, waarvan sommige van meer dan honderd jaar geleden, zijn te bewonderen. Lepeltjes en schaaltjes, porselein en sleutelhangers: er is van alles gemaakt met een Amelander molentje of Amelander vuurtorentje er op en 'Groeten van Ameland.'

Belachelijke Dag

De Ambachtelijke Dag wordt ook wel met een knipoog Belachelijke Dag genoemd. De Ballumers hijsen zich in lange rokken van honderd jaar geleden en slaan met de dorsvlegel alsof ze nooit anders gedaan hebben. De verkleedpartij maakt van het feest een tableau vivant waar nagenoeg het hele dorp aan meewerkt en plezier aan beleeft en dat maakt de Ambachtelijke Dag alles behalve belachelijk. Ballum staat een dag per jaar in het teken van honderd jaar geleden en bruist als nooit tevoren.

Ambachten

Ballumers en gasten van het vasteland demonstreren vele ambachten. Mutsen plooien, eendenkorven vlechten, manden vlechten, glasblazen en wol spinnen; het is slechts een greep uit wat er te zien was. De oliekar ratelt over de bakstenen van de Camminghastraat, de agent fietst op een vooroorlogse fiets met groot voorwiel en de pottenbakster demonstreert raku stoken.

Kunst

In de kerken van het dorp is kunst te bewonderen en kunstenaars zitten ter plekke kunstwerkjes te maken. Een tekenaar tekent en een beeldhouwer hakt in hout. Steevast is Staatsbosbeheer van de partij om informatie over haar werk te geven en om mensen houten bordjes te laten zagen waar een naam in gegraveerd kan worden.

Entreepoortjes

Het dorp wordt afgesloten met entreepoortjes. Om de kosten te dekken wordt aan de bezoekers een paar euro entree gevraagd.
De dag begint om 10:30 uur al gelijk met een spektakel: de optocht van ruiters en amazones, rijtuigen, oude landbouwwerktuigen en fietsen, vooraf gegaan door het muziekkorps Forza Musica. Jongere generaties kunnen zien en ervaren hoe grootmoeder de was deed, hoe je moet vlegeldorsen, hoe touw te draaien en ze leren wat strodokken, makelaars of uleborden zijn.

Zandbak voor de kleintjes

Er is niet alleen veel interessants en wetenswaardigs over vroeger te leren, er valt voor jong en oud ook veel plezier te maken. Voor de kleintjes is er een zandbak en grabbelton en de grotere kinderen kunnen leren kruisboogschieten. Ook is er een toertje met paard en wagen te maken.

Muziek

Tussendoor is er op diverse plekken muziek te horen. Het Shantykoor, de Juttersvrouwen en de Wad’n Trekkers spelen en zingen op die donderdag in Ballum en anders wel de Hollumer Gromkes of een andere muziekgroep van het eiland.

Eten en drinken

En er is natuurlijk volop te eten en te drinken, hopelijk in het zonnetje op een terrasje. Voor thuis zijn er de echte Amelander producten te koop zoals mosterd, meel, honing, kaas, aardappelen en niet te vergeten het internationaal befaamde enige echte Nobeltje.

Boek

Ter ere van het vijfentwintig jarig bestaan van de Ambachtelijke Dag in 2011 gaf de Commissie Ambachtelijke dag in 2012 een jubileumboek uit dat het als relatiegeschenk aan trouwe medewerkers gaf en aan liefhebbers te koop aanbood.

De oudste man van Nederland

Eelke Bakker uit Dokkum is sinds 1 juni 2017 de oudste man van Nederland. Hij werd op 28 juli 2017, een dag na de Ambachtelijke Dag van dat jaar, 107 jaar oud. Ballum is het geboortedorp van de Bakker. Zijn ouders vertrokken naar het vasteland toen Bakker nog een jongen was en hij is altijd in Friesland blijven wonen. Zijn kleinkinderen rijden hem regelmatig naar de veerdam bij Holwerd, zodat hij over het Wad kan kijken en zijn eiland kan zien liggen. De Ambachtelijke Dag nodigde hem uit om het evenement van 2017 te bezoeken, een dag voor zijn verjaardag. Dat deed Bakker maar al te graag. Hij zat in een oldtimer uit zijn geboortetijd, naast burgemeester Albert de Hoop van Ameland en reed voorop in de optocht door de Camminghastraat. Bij het pleintje speelde de fanfare 'Lang zal hij leven' en 'Hij leve hoog' en Eelke Bakker gooide de handen in de lucht en genoot van het spel en de zang en de hoeraatjes.

Lees verder

• Ambachtelijke Dag in Ballum - jubileumboek
• Celtic Music Festival op Ameland - Ierse en Schotse muziek
• Ballum – Dorp op Waddeneiland Ameland
• Rôggefeest Ameland nu Rôggefestival met straattheater
• Muzikaal Bootwateren - Festival op Ameland