Norderney - Oost-Fries Waddeneiland tussen Juist en Baltrum

Norderney is het op één na grootste Duitse Waddeneiland voor de kust van Nedersaksen. Borkum, de oostelijke buur van Schiermonnikoog, is net iets groter. Op beide Duitse eilanden mogen auto’s komen, terwijl veel van de andere Duitse Waddeneilanden autovrij zijn. Norderney kent een uitgebreide kuurcultuur en op dit eiland werd het eerste Duitse Nordseeheilbad, Noordzeebad, gesticht. In 2010 kreeg het eiland nogmaals het predicaat ‘Nordzeeheilbad’. Het eiland is ook bekend om het jaarlijkse Internationaal Film Festival. Het festival, dat in Emden op het eiland plaatsvindt, trekt meer dan twintigduizend mensen.

Strandwal met een film festival

• Juist en Baltrum
• Strandwal
• Oost-Fries Waddeneiland Norderney
• Nordzeeheilbad
• Norddeich
• Kwelder en bos
• Waldkirche
• Internationaal Filmfestival Emden-Norderney

Juist en Baltrum

Norderney is een van de Oost-Friese Duitse Waddeneilanden, dat tussen Juist en Borkum in ligt. Het eiland meet van oost naar west 15 kilometer en is van noord naar zuid maximaal 2,5 kilometer breed. De oppervlakte is 26,3 km² en daarmee is het iets kleiner dan Borkum. Deze twee eilanden zijn de grootste van de Oost-Friese eilanden, maar ze zijn weer kleiner dan Föhr en Sylt, twee van de Noord-Friese Duitse Waddeneilanden. Er wonen ongeveer 6200 mensen (2018), maar nog eens bijna 3000 hebben er een tweede huis. Het dorp op het eiland heeft dezelfde naam als het eiland en dan is er nog de vissershaven Nordhelm. Het eiland Norderney heeft sinds 1946 stadsrechten.

Strandwal

Het waren de golven, stromingen en de wind die met hun vernietigende en ook bouwende kracht zo’n tweeduizend jaar geleden de Waddeneilanden lieten ontstaan uit een strandwal. De vorm en grootte van de eilanden veranderden daarna nog zeer en Norderney is in driehonderd jaar tijd, van 1650 tot 1950, zeker zes kilometer naar het oosten opgeschoven.

Oost-Fries Waddeneiland Norderney

Het eiland werd in de 14e eeuw voor het eerst in een geschrift genoemd. Tussen Juist en Baltrum lagen toen twee eilanden: Burse (Buise) en Oesterende (Osterende). Norderney zou ontstaan zijn uit het oostelijke deel en heette Ny Norderoghe of Norderoog of Norder nye oog: het nieuwe noorder eiland. In de 16e eeuw kreeg het de naam Nordernei, dat Norderney werd.

Nordzeeheilbad

Norderney had het eerst van alle Waddeneilanden en ook als eerste van Duitsland een kuurcentrum. Het richtte zich in de 18e eeuw (1797) al op het gezonde van een Noordzeebad en stichtte een spa. Het was een voorloper op dat gebied en vele toeristische ontwikkelingen zijn schatplichtig aan wat men op Norderney had bedacht en ondernomen. Norderney koestert die traditie en ontwikkelde de voorziening voor de badgast door.

Zeelui en vissers

De eilanders waren vroeger vooral zeelui en vissers. Een andere bron van inkomsten was schelpenkalk. Na de vestiging van het zeebad ontwikkelde zich de toeristenbranche, die tegenwoordig de grootse bron van inkomsten is.

Norddeich

De veerboot vanaf het vasteland vertrekt vanuit Norddeich. De boot vaart af en aan en is niet afhankelijk van het getij. In de zomer vaart de veerboot van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat elk uur en in de winter kun je ook een keer of tien keer per dag oversteken. De auto mag mee, maar rijden op het eiland zelf is beperkt. Als badgast mag je met je auto naar de plaats van bestemming rijden, of naar een speciaal parkeerterrein, en daarna is het gebruik dat je de auto laat staan. Norderney heeft ook een vliegveld met charters, eilandtours en rondvluchten over de Waddenzee.

Kwelder en bos

Nordeney heeft aan de oostkant een grote kwelder, die met heel hoog water onderloopt. Het is bekend om zijn broedende tureluurs. Net als elk Waddeneiland bestaat Norderney voor een groot deel uit duinen. Op dit eiland zijn er naald- en loofbomen in geplant. Ten oosten van de veerhaven werd in 1940/1941 een stuk ingepolderd om als militair vliegveld te gebruiken, maar dat vliegveld kwam er niet. Het gebied werd aan de grillen van de natuur overgelaten en is nu natuurgebied waar veel wadvogels broeden. Het heet Südstrandpolder.

Waldkirche

Het eiland heeft een aantal bezienswaardigheden:

• Kurhaus
• Noordzeebad
• Casino
• Heimatmuseum
• Waldkirche, een kerk die van bomen is gemaakt
• Waddenhuis

Waldkirche

In het bos staat de Waldkirchen, een natuurkerk opgetrokken uit bomen. In de zomer worden er diensten gehouden.

Waddenhuis

In 2015 werd op Norderney een nieuw Waddenhuis geopend: het Watt Welten UNESCO-Weltnaturerbe Wattenmeer-Besucherzentrum Norderney. Het is een museum waar tentoonstellingen worden georganiseerd rond onderwerpen die de Waddenzee betreffen en er is informatie te vinden over het Werelderfgoed Waddenzee. Het huis heeft een bijzondere architectuur, die past bij de omgeving waarin het is gebouwd.

Internationaal Filmfestival Emden-Norderney

Sinds 1990 vindt jaarlijks een internationaal filmfestival plaats, deels in Emden en deels op Nordeney. Het festival duurt acht dagen en wordt in mei en juni georganiseerd. Op Norderney worden de films in het Kurtheater vertoond.

Lees verder

• Baltrum – Het Doornroosje van de Noordzee
• Spiekeroog – Oost-Fries Waddeneiland
• Wangerooge – Duits Waddeneiland in Nedersaksen
• Amrum – Duits Waddeneiland verscholen achter Föhr
• Föhr – Duits Waddeneiland dat eens Før was