Oosterschelde: grootste Nationaal Park van Nederland
Wat is het grootste Nationaal Park van Nederland? De Oosterschelde! De Oosterschelde is een aftakking van de Schelde en is een zeearm in de provincie Zeeland. Sinds de bouw van de Oosterscheldekering kan de Oosterschelde volledig van de zee worden afgesloten. De Oosterscheldekering behoedt het achterland tegen overstromingen. De Oosterschelde herbergt heel wat diersoorten en heeft een gevarieerde flora. Het is het walhalla voor duikers. In, op en naast het water is er heel wat te doen en te zien voor jong en oud.
De Oosterschelde: ligging
De Oosterschelde is een zeearm in de provincie Zeeland. Het is eigenlijk een aftakking van de Schelde en is zo'n 350 vierkante kilometer groot. Het is omgeven door de schiereilanden Schouwen-Duiveland, Noord-Beveland, Zuid-Beveland en Tholen. Sinds de bouw van de Oosterscheldekering kan de Oosterschelde van de zee worden afgesloten. Op die manier wordt vermeden dat het achterland overstroomt.
Oosterscheldekering
De Oosterscheldekering, ook wel Stormvloedkering genaamd, werd gebouwd in 1986. Het is het grootste en beroemdste Deltawerk en verbindt de eilanden Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland. De stenen gebruikt voor de bouw van dit enorme bouwwerk komen grotendeels uit de Belgische Ardennen. De kering heeft beweegbare schuiven die open en dicht kunnen worden geschoven. Dit gebeurt met een druk op een knop vanuit Neeltje Jans. De schuiven hangen tussen vijfenzestig kolossale pijlers. Per getij stroomt er 800 miljard liter water de Oosterschelde in en uit.
De Oosterschelde: grootste Nationaal Park van Nederland
Op acht mei 2002 werd de Oosterschelde uitgeroepen tot Nationaal Park, omdat het gebied zo waardevol is. Het Nationaal Park Oosterschelde maakt deel uit van het Europese netwerk van natuurgebieden en is het grootste Nationaal Park van Nederland. Voor vele diersoorten is de Oosterschelde een soort van kraamkamer. Overal in het Park vind je informatiepanelen en zijn er natuur-entreepunten. Rondom het park kan je naar hartenlust fietsen en wandelen.
zoek de bruinvis!
Kijken naar zeehonden en bruinvissen
De Oosterschelde is een getijderivier. Wanneer het laagwater is, varen heel wat (zeil)schepen uit. Met wat geluk kan je zeehonden en bruinvissen spotten. Soms zie je ze zelfs van op het strand of van op de dijk! Ook de sepia doet het hier goed. Maar om die te zien moet je gaan duiken!
Zeehondjes
Wanneer de zon schijnt, zonnen de zeehonden op de vele zandbanken. Hun favoriete plek is echter de drooggevallen Roggenplaat. Met een goede verrekijker kan je de gewone en de grijze zeehond zonder moeite zien. De gewone zeehond heeft een ronde kop, de grijze zeehond heeft een afgeplatte kop. Wil je mooie en duidelijke foto's maken, dan zal je dichterbij moeten varen of een heel grote lens op je fototoestel moeten zetten. Soms zie je de zeehondjes ook zwemmend in het water, op zoek naar voedsel.
Bruinvissen
Bruinvissen zijn kleine walvissen. Ze zwemmen vaak in groep. Bruinvissen zijn helemaal niet bruin, maar wel donkergrijs. Bruinvissen komen maar heel even boven water en dan kan je een glimp opvangen van hun driehoekige vin. In Burghsluis, Zierikzee, Wemeldinge, Goese Sas en aan de Plompe Toren zie je ze met een beetje geluk en geduld zelfs van op de dijk!
Oester- en mosselteelt, kreeftenvisserij en visvangst
Oesters en mosselen
In de Oosterschelde worden er overal oesters en mosselen geteeld. Dit verklaart de aanwezigheid van de vele stokken in het water op bepaalde plaatsen. Als je goed kijkt, zie je aan de stokken vlaggetjes of doeken hangen. Deze geven aan van wie het gebied is. Het centrum van de mossel- en oesterkwekerij is Yerseke. Je ziet hier heel wat mosselhengsten uitvaren. Deze hebben niets met paarden te maken, het zijn gewoon de typische schepen waarmee de mosselen uit het water worden gehaald. In Yerseke kan je een oesterij gaan bezoeken. Hier zie je hoe de oesters en de mosselen worden gesorteerd, schoongemaakt en ingepakt.
Kreeften en vissen
Ook kreeften worden in de Oosterschelde gevangen. Hiervoor worden een soort fuiken onderwater uitgezet. Ook deze worden gemarkeerd. De Oosterscheldekreeft is een bijzonder en uniek product. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat deze kreeft een afwijkende DNA-structuur heeft en dat ze daardoor fijner en zachter van smaak is. Verder zie je ook heel wat vissersboten want natuurlijk zwemt hier ook flink wat vis rond.
Vogels
Ook vogels kunnen hier in groten getale geobserveerd worden. Bij eb vallen de slikken en de platen droog en dan komen de vogels massaal om voedsel te zoeken. Je kan hier zo'n 85 verschillende soorten vogels spotten.
schelpenophoping
Zelf geen schip of zeilboot? Ga mee met een passagiersschip!
Op de Oosterschelde worden heel wat dagtochten georganiseerd door passagiersschepen. Een ervan is het passagiersschip De Onrust dat vertrekt in Burghsluis. Het schip deed jarenlang dienst als veerpont tussen Papendrecht en Dordrecht. Sinds 2005 en na een grondige opknapbeurt vaart
De Onrust dagelijks op de Oosterschelde met passagiers aan boord. Nu eens voor een natuurrondvaart, dan eens voor een familierondvaart. Dankzij de vele verrekijkers aan boord, kan je kijken naar de zeehonden, de bruinvissen en de vele vogels. Een deskundige gids vertelt ondertussen wat er allemaal te zien is, waar je op moet letten en wat de geschiedenis van de streek is. Op de tafels zijn informatiekaarten aangebracht onder het glas. Zo kan je volgen waar je bent en waar je naartoe gaat. De gids heeft ook heel wat tastbaar materiaal bij zich. De kombuis werkt op volle toeren tijdens de tocht zodat je steeds een natje en een droogje kan bestellen.
Walhalla voor duikers en snorkelaars
Duiken maar!
Door de rijke onderwaternatuur is de Oosterschelde één van de mooiste duiklocaties van Nederland. Er wordt dan ook zo'n 800.000 keer per jaar gedoken in het Nationaal Park. Naast kreeften krijgen de duikers ook inktvissen, tropisch ogende naaktslakken, zeepaardjes, sepia's, brokkelsterren, garnalen en bijzondere vissen te zien. De Oosterschelde herbergt ook de dodemansduim, de enige Nederlandse koraalsoort.
Snorkelen
Overal zie je trapjes met leuningen de Oosterschelde in gaan. Speciaal gebouwd om het de vele duikers en snorkelaars gemakkelijk te maken. Want ook wie niet kan duiken, kan genieten van al die onderwaterpracht. Met een snorkel, een masker en een paar vinnen kom je al een heel eind. Enig nadeel: het water van de Oosterschelde kan behoorlijk koud zijn. Maar daar kan een wetsuit enig soelaas brengen.
De Plompe toren
Het Nationaal Park Oosterschelde herbergt het grootste aantal verdronken dorpen ter wereld. Wel 100 dorpen verdwenen door het natuurgeweld voor de aanleg van de reservedijk.
Ondergang van Koudekerke
De Plompe Toren is een overblijfsel van een van deze verdronken dorpen, namelijk van Koudekerke. Het dorp zelf werd steen voor steen afgebroken en verplaatst. De Plompe Toren is de kerktoren van Koudekerke en bleef bewaard op zijn oorspronkelijke plek. Je kan de Plompe Toren gratis bezoeken. Eenmaal boven heb je een schitterend uitzicht over de polders en de Oosterschelde.
Legende van de Plompe Toren
Over de Plompe Toren en het verdwenen dorp Koudekerke doet een legende de ronde. Deze legende kan je gaan beluisteren en bekijken in de Plompe Toren. Ze gaat als volgt: een zeemeermin en een zeemeerman leefden gelukkig in de zee totdat een visser de zeemeermin opviste. De zeemeerman smeekte hem zijn vrouw terug te geven maar de visser had er geen oren naar. Toen sprak de zeemeerman een vloek uit. Alles zou door de golven verzwolgen worden. En zo geschiedde. Deze legende wordt ook nog op andere plaatsen verteld, onder andere in
het Verdonken Land van Saeftinghe.
Munitiestort
Niet alles is echter peis en vree in de Oosterschelde. Na Wereldoorlog II werd in de Oosterschelde heel wat ongebruikte munitie gestort, in het Gat van Zierikzee, voor de kust van Zierikzee. Het gaat hier om zo'n 30.000 ton en dit maakt van de Oosterschelde de grootste munitiestortplaats van Nederland. Experts spreken van een tikkende tijdbom want door het zoute zeewater roesten de granaten door en komen er giftige stoffen vrij. En natuurlijk is er ook nog altijd het ontploffingsgevaar. Een smet op het blazoen van het grootste Nationaal Park van Nederland.