Zandvoort, meer dan een badplaats met een circuit

Dat Zandvoort een betrekkelijk klein dorpje is, doet niets af aan de levendigheid. Integendeel. Het is het hele jaar de moeite waard om deze badplaats eens een bezoek te brengen. Er valt namelijk veel meer te beleven dan lekker bruin bakken op het strand en pootje baden in de branding. Een drankje hier, een hapje daar, op zondag nog even wat winkelen, het kan allemaal. Zandvoort is meer dan alleen een badplaats: een klein dorp met grote allure. Vrijwel alles bevindt zich op loopafstand. Bezoekers hoppen dus eenvoudig heen en weer tussen de vele evenementen en activiteiten.

Zandvoort in Vogelvlucht

• Strand en strandpaviljoens
• Het dorp
• Circuit Park Zandvoort
• Formule 1 keert terug
• Omgeving en dieren
• Verkeer en parkeren
• Evenementen en activiteiten
• Overnachten

Strand en strandpaviljoens

Was het vroeger gebruikelijk dat alle strandtenten op 1 oktober hun sporen uitwisten en in maart de boel weer opbouwden, tegenwoordig staan de meeste paviljoens veel langer op het strand en is van ‘tenten’ geen sprake meer. Ook zijn er steeds meer permanente strandpaviljoens, die het hele jaar door open zijn. Het is bijzonder om te zien hoe een leeg strand ineens weer volgebouwd en levendig is. Er is een grote diversiteit in de strandpaviljoens, iedereen doet zijn best om iets unieks te bieden. En dat valt niet mee, de concurrentie is groot. Sommige organiseren in de zomer bijna dagelijks grote feesten, met live muziek en barbecues. De strandpaviljoens hebben ook de neiging steeds groter te worden. Er is dan bijvoorbeeld een aparte ruimte om te loungen, een terras om rustig een hapje te eten, een ruimte om te dansen en natuurlijk gelegenheid om op een bedje te genieten van de zon. Thema’s geven extra cachet. Zo zijn er paviljoens die qua inrichting en menukaart volledig gericht zijn op Australië of Cuba. De prijs is nog iets dat flink kan variëren: low budget en high class zijn uiteraard vertegenwoordigd.

Boulevard
Langs het brede vlakke strand loopt de boulevard. In 2016 plaatste de gemeente voor het eerst palmbomen en seizoenswinkeltjes op de boulevard, om het vakantiegevoel van een exotische badplaats te suggereren. Op het Fenemaplein maken toeristen graag foto’s van zichzelf en elkaar, gezeten op het bankje waar een beeld van de beroemde beeldhouwer Kees Verkade is geplaatst, compleet met wandelstok en pet. Bij de strandopgangen hangen vlaggen om de badgasten te attenderen op bijzondere omstandigheden: kwallen, gevaarlijke muien of andere situaties, die overzichtelijk uitgelegd worden op een bord. Op het strand vind je onder meer een surfschool, maar ook de reddingsbrigade die jaarlijks vele toeristen een helpende hand biedt. Bij diverse strandpaviljoens kunnen strandbedden of zogenaamde banaantjes (halfgesloten tentje tegen wind en zon) gehuurd worden. De haringkarren worden steeds talrijker en luxer. Er is er zelfs een met een complete betonnen zithoek.

Het dorp

Het dorpse karakter van Zandvoort is voor toeristen aantrekkelijk, terwijl de drukte en levendigheid meer passen bij een grote stad. Die combinatie maakt Zandvoort tot een unieke mix van stijlen en mogelijkheden, voor jong en hip maar ook voor wat ouder en relaxt. Na een dagje strand kun je prima lopend naar het dorp. Hier vind je een groot en gevarieerd aanbod aan diverse winkeltjes. Kleding shoppen is in Zandvoort, vanwege de dicht bij elkaar gelegen winkelstraten en unieke boutiques, een genot voor elke fashionista. Ook hier geldt: voor elke portemonnee en voor elke smaak wat wils. Naast mode is er een keur aan cadeauwinkels en curiosa. Van (edel)stenen tot Chinese specialiteiten, van auto- en motor-miniaturen tot strip- en film-gadgets, van woonaccessoires tot tatoeages, het is allemaal voorhanden.

Horeca
Rond het Kerkplein en in de Haltestraat vind je de meeste horeca. Bijvoorbeeld thuishaven van Team Bleekemolen Chin-Chin, waar hippe feesten gevierd worden na een weekendje racen. Of café Laurel & Hardy en Art Deco café Neuf. Aan de Passage bevindt zich de beroemde pizzeria La Fontanella (bijgenaamd de Neus), waar in voorbije dagen het Ferrari team van de Formule 1 kwam eten. De antieke foto’s daarvan hangen er nog steeds aan de muur. Niet alleen in de strandtenten kun je lekker eten, in het hele dorp vind je specialiteiten zoals een poffertjesrestaurant, voor de liefhebbers van vis een ‘oud Zandvoortsch vischrestaurant’ of sushliounge. Liever Thais, Grieks, Chinees Indisch of Kebab? Zandvoort heeft het allemaal.

Zondag
Vrijwel het hele jaar zijn de meeste winkels, in ieder geval de supermarkten, ook geopend op zondag. Dat neemt niet weg dat er op zondagen voor godvruchtige lieden gelegenheid is tot kerkgang. Er zijn twee kerken in Zandvoort, een katholieke en een protestantse, die ‘s morgens de klokken luiden om ruchtbaarheid te geven aan de aanvang van hun dienst. Liefhebbers van klassieke muziek kunnen hier bovendien regelmatig genieten van concerten.

Circuit Park Zandvoort

Het roemruchte circuit van Zandvoort is een enorme trekpleister en heeft een lange geschiedenis van winnaars en verliezers, van roem en risico. In het verleden zijn er heel wat slachtoffers gevallen tijdens de, toen nog, primitief beveiligde races. Tegenwoordig zijn de veiligheidsvoorschriften en -maatregelen zowel op het circuit als aan de voertuigen enorm verbeterd. Natuurlijk is wat spektakel juist hetgeen de bezoeker trekt: flinke schuif- en glijpartijen in de Tarzanbocht, wie zou ze willen missen? Gelukkig blijft de schade nu meestal beperkt tot rondvliegende kunststoffen en veel, heel veel rubber op het asfalt van de piepende banden. Geliefd (en dus drukbezocht) zijn van oudsher vooral de Pinksterraces, met een veelheid aan autosport series en spectaculaire demonstraties. De Jumbo Racedagen overtreffen zo mogelijk die populariteit, 'featuring' Max Verstappen.

Formule 1 keert terug

Het is al geruime tijd geleden dat er voor het laatst Formule 1 races op Zandvoort waren. Toch bestond nog al die jaren de wens om de Koningsklasse van de autosport hier terug te brengen. In 1985 werd voor het laatst een Formule 1 race gereden 'op Zandvoort', zoals het in vaktermen heet. Sinds 2018 werd de discussie rondom Formule 1 echter weer actueel, omdat Zandvoort de strijd had aangebonden met Assen om opnieuw een Nederlandse Grand Prix op de Formule 1 kalender te krijgen. Burgemeester en wethouders lieten in maart 2019 weten bereid te zijn hierin 4 miljoen euro te investeren. Op 26 maart stemde de gemeenteraad van Zandvoort in met dit besluit. Op 14 mei 2019 werd definitief bevestigd dat per 2020 het circuit van Zandvoort terugkeert op de Formule 1 kalender. Eerst werd er nog veel werk verzet. Zowel aanpassingen aan het circuit als aan het spoor waren noodzakelijk. Een meer uitgebreide dienstregeling moet het mogelijk maken om de grote stroom bezoekers vanuit Haarlem naar Zandvoort op te vangen. De race zal officieel Heineken Dutch Grand Prix gaan heten en moest gaan plaatsvinden op 3 mei 2020, totdat in maart van dat jaar bekend werd dat alle evenementen tot nader order opgeschort worden in verband met het wereldwijd oprukkende corona-virus Covid-19. De nieuwe vastgestelde datum voor de terugkeer van de Formule 1 op Zandvoort wordt 5 september 2021.

Experiences

Vrijwel het hele jaar door is er van alles te beleven op het circuit, ook voor niet-raceliefhebbers. De ‘race-familie’ Bleekemolen organiseert er tal van activiteiten en belevingen. En de befaamde slipschool van Rob Slotemaker is een plaats om het nuttige met het aangename te verenigen. Verder zijn er dagen voor eigenaren en liefhebbers van Italiaanse en Engelse motoren en auto’s, waarbij met het eigen voertuig op het circuit gereden mag worden. Talloze kramen en stands houden de bezoekers tijdens evenementen gemakkelijk een dag ‘van de straat’. Evenementen voor klassiekers, drift-experiences, demonstraties, en zelfs een Circuit Run voor hardlopers, het is slechts een greep uit het brede aanbod.

Omgeving en dieren

Dichtbij gelegen gebieden waar toeristen zich vanuit Zandvoort graag ophouden zijn Haarlem, Bloemendaal en… de duinen. Er is veel gelegenheid om te fietsen en te wandelen in de omgeving. Bijvoorbeeld via het Visscherspad naar Kraantje Lek. Ook is het mogelijk om er paard te rijden. Een buitenrit over het strand of door de duinen is voor ruiters een heerlijke manier om lekker uit te waaien. Datzelfde geldt voor honden en hun baasjes. Het strand is, zelfs in de zomerperiode, toegankelijk voor honden. In de zomer geldt de restrictie dat vóór 9 uur ‘s morgens het strand verlaten moet zijn (2017) en dat pas ná 19.00 uur het strand weer betreden mag worden met de hond. Van oktober tot maart mogen honden de hele dag op het strand komen. Wel geldt het hele jaar door een opruimplicht, die eenvoudiger gemaakt wordt door middel van automaten met hondenpoepzakjes bij elke strandopgang. In de zomer staan overal op het strand voldoende vuilnisbakken om ze in te deponeren. In de duinen zijn loslopende honden het hele jaar welkom. Alleen het Kraansvlak, het terrein waar de Wisenten (Europese bizons) wonen, is omheind en verboden voor honden. Wandelaars mogen hier wel met een trapje over het hek klimmen om het Wisentenpad te volgen, mits geopend en op voorwaarde dat zij zich aan de veiligheidsvoorschriften houden.

Wild
Overal in en om Zandvoort kun je wilde dieren ontmoeten. Herten, reeën, vossen, konijnen, meeuwen, een last voor de één maar een plezier voor de ander. De dieren zijn soms erg brutaal, wat tot overlast kan leiden. Toeristen vinden het doorgaans juist prachtig, zo’n brutale meeuw die bij de badgasten koekjes en boterhammen van je badhanddoek of zelfs uit je tas komt stelen. Maar de uitbaters van de strandtenten adviseren meestal om de dieren vooral niet te voeren, omdat niet alle gasten het op prijs stellen dat hun kostbare steak van het bord geroofd wordt… Om nog maar te zwijgen van de poepoverlast. Ook over de herten zijn de meningen verdeeld. Het is een bijzonder schouwspel om ze op een onverwachte plaats, zoals het station, aan te treffen. Maar begrijpelijkerwijs kan dit toch wel gevaarlijke situaties opleveren.

Verkeer en parkeren

Kom je met de auto naar Zandvoort, dan is parkeren soms lastig maar niet duur. ‘s Winters is er een lager tarief dan ‘s zomers. Dagelijks moet er van 10.00 tot 20.00 uur betaald worden om te parkeren. Buiten deze tijden is parkeren gratis. Wil je een gratis plekje vinden, dan zul je een eind moeten lopen of de bus nemen. Gratis parkeren kan alleen nog bij de Noord-duinen en in de wijk Nieuw Noord (2017). Heb je de mogelijkheid om in Zandvoort te overnachten, kies er dan voor om ná 20.00 uur te komen. De meeste strandgasten vertrekken dan van de badplaats richting huis en de kans om rustig door te rijden en een parkeerplaatsje te vinden is groter. Blijf je maar een dagje, dan is het raadzaam om vóór 10.00 uur te arriveren. Je bent de grootste drukte dan nog voor. Vertrekken doe je in beide gevallen bij voorkeur vóór 15 uur. Om diezelfde reden.

Toegangswegen
Een klein minpuntje: omdat Zandvoort aan de kust ligt en vrij klein is, zijn er maar twee toegangswegen en die staan bij de minste geringste activiteit muurvast. Het is dus zeker raadzaam om hiermee rekening te houden bij aankomst en vertrek. Wie de weg kent en het klappen van de zweep in Zandvoort, kan de drukte prima omzeilen. Ook reizen per trein of op de motor is natuurlijk een optie om de files te vermijden. Op zomerse dagen met evenementen wordt het verkeer nogal eens omgeleid met borden die je via de Zeeweg willen sturen. Dit kun je beter negeren en gewoon via Heemstede, Aerdenhout en Bentveld rijden. Vooral als er een evenement op het circuit is, waar je die dag helemaal niet naartoe wil. De Zeeweg staat dan uren lang muurvast met circuit bezoekers, die te eigenwijs waren om buiten het dorp te parkeren en naar het circuit te pendelen met één van de talloze diensten.

Evenementen en activiteiten

Zandvoort heeft een (Holland) casino, een evenementenhal (het Circus), twee golfclubs, een kitesurfschool, twee maneges en een mountainbikeclub. Maar dat is lang niet alles. Op nieuwjaarsdag is er de welbekende nieuwjaarsduik. In de zomer wordt het dorp gesierd door zandsculpturen die onderdeel vormen van het Europees Kampioenschap. Deze blijven tot in het najaar staan in het dorp. Dwars door het dorp rijden jaarlijks de vele oldtimers, tijdens het populaire Concours d’Elegance. Bijzonder is verder het Jutters mu-ZEE-um, waar spullen tentoongesteld worden die door de zee zijn weggenomen en in Zandvoort weer zijn aangespoeld. Van flessenpost tot een stukje metaal van een NASA-raket. En dan zijn er nog de vele zomerfeesten (vrij toegankelijk), exposities, jazzfestivals en de kermis.

Overnachten

Tussen het dorp en het circuit ligt het vakantiepark van Center Parcs. Hier is een zwembad dat toegankelijk is voor iedereen, dus ook voor gasten van buiten het park. Daarnaast zijn op elke hoek van elke straat Zimmers Frei in pensions. Particulieren verhuren kamers aan toeristen en wie toch iets meer luxe zoekt, kan terecht in één van de vele hotels. Aan de noordkant van Zandvoort (Boulevard Barnart) tenslotte zijn drie campings. Via de lokale VVV is een reservering snel geregeld. Zo is deze kleine badplaats met elk budget bereikbaar voor een dagje uit of een vakantieverblijf.