De vestingstad Ravenstein

Het vestingstadje Ravenstein vormde tot 2003 samen met elf andere dorpen een zelfstandige gemeente met ongeveer 8500 inwoners. Inmiddels behoort het stadje tot de Noord-Brabantse gemeente Oss. Ravenstein heeft ongeveer 3500 inwoners en is door zijn strategische ligging aan de Maas in een ver verleden omgetoverd tot een prachtige vestingstad.

Ontstaan

Ravenstein, dat bij de gemeente Oss hoort, lag vroeger tussen het hertogdom Gelre en het hertogdom Brabant in. Het werd de Heerlijkheid Ravenstein genoemd, dat was een grensgebied tussen Brabant, Gelre en Kleef in. Alleen de rivier de Maas vormde een natuurlijke grens. De aangrenzende hertogdommen konden het niet zo goed met elkaar vinden. Dat was in het verleden een goede reden om Ravenstein met een sterke vesting te beschermen. In de huidige binnenstad is nog steeds zichtbaar hoe het er lang geleden uit moet hebben gezien.

De vesting Ravenstein

Een vestingstad is een stad die tussen de 15e en 18e eeuw versterkt werden met wallen, muren, bastions, ravelijns en andere verdedigingswerken. De eeuwenoude straten en panden nodigen uit om een wandeling door de oude vesting van Ravenstein te maken. De geschiedenis komt op deze manier boven drijven. Op de parkachtige vestingwerken staan de kanonnen nog opgesteld. De omgeving van de stad is groen en nodigt uit om van de natuur te genieten.

De geschiedenis

De naam Ravenstein komt van het woord raven, wat gracht betekent en het woord stein, dat stenenhuis betekent. Ravenstein werd in 1360 door Walraven van Valkenburg gesticht en kreeg in 1380 stadsrechten. Het kasteel van de leenman Walram van Valkenburg werd naar de Maas verplaatst, zodat hij de tolheffing op de Maas beter in de gaten kon houden. Dat feit vond zijn leerheer, de hertog van Brabant, op zijn zachts gezegd niet leuk. De hertog was boos dat het kasteel verplaatst werd en hij was boos dat er zonder zijn toestemming tol geheven werd.

Hij probeerde in 1362 met een leger het nieuwe kasteel te belegeren, maar dat mislukte. Er werd vrede gesloten. De leenman mocht op het kasteel blijven en rondom het kasteel werd de stad gesticht. De stad werd later door de Bisschop van Luik aangevallen, in 1521 werden de vestingwerken aan gelegd. Een paar jaar later, in 1544 gaf Karel V, de Spaanse vorst, de opdracht om Ravenstein te ontmantelen. Het kasteel en de stadspoorten bleven in die tijd nog staan.

De keurvorsten van Brandenburg, de Palzgraven, kregen in 1609 het gezag over Ravenstein. Het stadje werd als tegenprestatie voor een geldlening, om een oorlog te financieren, gedwongen het staatsgarnizoen van de Staten van Holland te huisvesten. Dit om de Spaanse troepen tegen te houden. In deze tijd werd de garnizoenskerk gebouwd. De militairen bleven tot aan 1672 in het stadje gelegerd. De vestingwerken die in 1521 aangelegd waren vanaf 1672 gemoderniseerd en gerestaureerd. De stad werd in die tijd ook omringd met een gracht. In 1818, werd het kasteel tot aan de fundamenten gesloopt, alleen de Kasteelsepoort bleef staan.

De historische plaatsen

Vandaag de dag kunt u genieten van de vele pittoreske panden die het stadje telt, veel historische plaatsen zijn in stad bewaard gebleven.

• Er zijn in Ravenstein nog steeds twee historische stadspoorten te vinden. De Maaspoort en de Kasteelsepoort, die vroeger de toegang tot het kasteel verschafte.
• In het midden van het centrum kunt u de stadspomp, waar vroeger het water gehaald werd, vinden.
• Binnen de vestingwallen vindt u ook de molen. Deze molen is de hoogste molen van heel Noord-Brabant. Midden in de stad lijkt hij met zijn dertig meter enorm.
• De Garnizoenskerk is ook een bezienswaardigheid, de kerk is in 1641 gebouwd en in 1972 compleet gerestaureerd.
• De Sint-Luciakerk werd gebouwd in 1735 en is buiten de provincie Limburg de enige Nederlandse kerk in de barokstijl.