Maarn, dorp op de Utrechtse Heuvelrug

Maarn is een dorp met ruim 4.600 inwoners in de provincie Utrecht. Het ligt aan de noordkant van de Utrechtse Heuvelrug. Maarn is populair bij recreanten, wandelaars en natuurliefhebbers.

Geschiedenis

Maarn ligt op schrale zandgrond. In vroegere eeuwen was het niet veel meer dan een verzameling verspreid liggende boerderijen. Rond 1845 werd de Rijnspoorlijn aangelegd tussen en Amsterdam en Arnhem. Daarvoor moesten meerdere heuvels op de Utrechtse Heuvelrug doorgraven worden, zoals de Maarnse berg. De arbeiders die dit werk – met de hand – deden, vestigden zich in Maarn. De meeste waren afkomstig uit Amsterdam, vandaar de nog bestaande naam Klein Amsterdam.
In de twintiger jaren van de vorige eeuw is tuindorp Maarn aangelegd voor de arbeiders in de zandafgraving – zeer ruim opgezet met grote tuinen waar de bewoners hun groente konden verbouwen. Dit deel van het dorp is verrassend goed bewaard gebleven. Later is Maarn een geliefde woonplaats geworden voor forensen vanwege de goede bereikbaarheid en aangename omgeving.
Sinds 2006 maakt Maarn deel uit van de gemeente Utrechtse Heuvelrug.

Buitenhuizen

Rond 1900 kwam de Heuvelrug in trek bij welgestelden. Ze kochten een stuk natuur, en bouwden mooie buitenhuizen. Ze liggen buiten de bebouwde kom in de bosrijke omgeving. Voorbeelden zijn:

Spoorwegen en zandwinning

De spoorlijn loopt nog steeds midden door het dorp. In de tweede wereldoorlog is naast de spoorlijn de autoweg A12 aangelegd. Het ontstaan van Maarn als dorp is nauw verbonden met de spoorwegen. Eerst kwamen de zandgravers die aan de aanleg van de spoorlijn werkten, later waren er een gigantisch rangeerterrein en werkplaats. Voor de aanleg van spoorlijnen en wegen was zand nodig, daarvoor werd de Maarnse berg aan de noordkant afgegraven. De berg is zover afgegraven dat er een meer is ontstaan.

Omgeving

Maarn ligt aan de noordrand van het nationaal park Utrechtse Heuvelrug. Recent zijn er iets ten westen van Maarn en ten oosten van Maarsbergen ecoducten over de A12 en de spoorlijn gerealiseerd. Naar aanleiding van het opheffen van deze barrière is het nationale park uitgebreid. Het strekt zich nu uit van Rhenen tot de A28 bij Soesterberg. Het is op de Hoge Veluwe na het grootste bosgebied van Nederland: 10.000 hectare. Het park is vrij toegankelijk.
De Utrechtse Heuvelrug is ontstaan doordat gletsjers in de ijstijd naar het zuiden schoven. Daardoor ontstond de stuwwal die we nu Utrechtse Heuvelrug noemen.
Een paar plekken in de omgeving van Maarn:


Het Trekvogelpad, het langste natuurpad van Nederland, komt over de heuvelrug. In Maarn loopt het pad over de Koeheuvels, door het centrum richting Doorn.
De NS wandeling tussen de stations Driebergen-Zeist en Maarn is heel populair.

Evenementen en horeca

In juni is er de halve marathon van Maarn. De horeca in Maarn is beperkt.

Bereikbaarheid

Maarn heeft een eigen station aan de lijn Utrecht-Rhenen. Er is elk half uur een trein, in de spits elk kwartier.
Maarn ligt aan:

• de A12: Er is alleen een oprit/afrit richting aan de westkant, richting Utrecht
• de provinciale weg N227: tussen Cothen/Wijk bij Duurstede en Amersfoort

Maarn heeft verder een busverbinding met Amersfoort en Doorn, alleen overdag en niet op zondag.
De hele bebouwde kom van Maarn is een 30 kilometer zone.