Bad Arolsen met veel vakwerkhuizen in het Sauerland (DL)

Bad Arolsen ligt in het mooie Sauerland met leuke stadjes als Brilon, Thülen, Korbach, Wolfhagen en Fritzlar in de buurt. Het is een interessant en karakteristiek stukje Duitsland met beboste heuvels en dalen en diverse meertjes. Er zijn prettige picknickplaatsen en veel wandeltrajecten. De stadjes liggen vaak verscholen in het groen en hebben mooie vakwerkhuizen, oude kerken, gezellige pleintjes, terrasjes en leuke winkeltjes. Bad Arolsen heeft ook vooral een mooie geschiedenis en een kasteel, waar nog een stukje geschiedenis van Nederlands eigen Koninklijk Huis te vinden is. Daarnaast heeft het stadje de toevoeging "Bad" ook niet voor niets gekregen. Het bronwater blijkt interessant te zijn.

Op reis

Op de geplande tijd vertrekken we voor een korte vakantie van twee dagen met mijn zus, zwager en onze twee kinderen naar Duitsland. De auto zit vol lekkers voor de lunch en eventuele verdere maaltijden. Hartelijk uitgezwaaid door onze buurvrouw en haar dochter rijden we de straat uit. Het weer is niet al te best, want onderweg naar Keulen hebben we al een paar fikse regenbuien te pakken.

Golvend landschap

Af en toe laat de zon zich toch zien. We hopen maar dat het niet erger wordt. We rijden Keulen voorbij en het Bergische Land in. Bij Olpe verlaten we de autoweg en rijden op ons gemak richting Meschede. Onderweg is er genoeg te zien. Het golvende landschap verveelt nooit en langzaamaan worden de dalen wat dieper en de heuvels hoger. Het geeft een echt vakantiegevoel van “even thuis weg”.

Picknicken in een echt prieeltje

Tegen de tijd dat we de Hennesee bereiken die vlak voor Meschede ligt, is het etenstijd. Jammer genoeg druppelt het alweer een beetje. We ontdekken een bord voor een camper overnachtingsplaats en zien tussen de bomen door een blauwe tafel met twee bankjes. We draaien in en ontdekken achter het blauwe stel zelfs een echt overdekt prieeltje met een vierkant tafeltje en vier bankjes er omheen. Gelukkig maar, want tijdens het uitstappen barst de bui los.

Gezellig en droog onder een zeiltje

Lekker droog, met de tikkende regen op het puntzeiltje genieten we van de lunch. Een paar wespen willen ons daarbij gezelschap houden, maar hebben niet gerekend op mijn zwager die er niet tegenop ziet om ze te vangen in een jam potje. Er komen er echter steeds meer en dus zet hij dus maar een leeg jam potje buiten ons plekje neer, zodat ze daar dan maar op afkomen. Wij zijn er in elk geval van verlost.

De lunch wordt eer aangedaan. Er is koffie, thee en eventueel soep en er zijn allerlei soorten brood, broodjes, gekookte eieren, soorten jam, ham, kaas en een paar soorten yoghurt als toetje. Voldaan ruimen we de resten op. De zon schijnt inmiddels weer en het is lekker warm. Er moet nog even een achterlicht vervangen worden aan onze auto, maar dat is een kwestie van minuten, waarna we onze weg naar Meschede vervolgen.

Brilon, een van de leuke stadjes in het Sauerland

Na Meschede houden we Brilon aan, want we hebben een heel lijstje van plaatsen, die we willen bekijken. Veel kleine stadjes staan in onze informatie als "bezienswaardig" aangegeven, dus we hebben nog wat voor de boeg.

Brilon is dus het eerste aan de beurt. Het stadje heeft een mooie, oude kerk met een aantal prachtige glas in loodvensters. De vloer loopt naar het altaar toe schuin naar beneden en ook het altaar staat niet recht op de stenen, maar dat schijnt vaker het geval te zijn bij oude kerken. We wandelen de kerk rond en ontdekken achter een dikke pilaar een doorzichtige zuil met een aantal lottoballetjes er in en bovenop een bedje met een ruiten dekbed. Wij vragen ons af wat dat mag betekenen, maar mijn zwager is er al gauw achter. ”Dat zijn de balletjes van de broeders. Die moeten ze daarin doen als ze intreden,” legt hij uit. Mijn zus en ik proesten het uit en maken dat we wegkomen. Wij gaan achter in de kerk op een bankje zitten, Achter ons ligt in het donker het alleroudste gedeelte van de kerk.

Veilig voor de stortbui in de kerk

Buiten barst een stevige stortbui los. We horen de regen ruisen, maar zitten lekker droog. De anderen zijn nu ook klaar met de bezichtiging en geïnteresseerd vraagt mijn zus aan haar man of ook hij een donatie aan het ballenzuiltje gedaan heeft, maar nee. Die van hem passen er niet in, zegt hij. Te groot! Nog na grinnikend gaan we naar buiten, waar het alweer droog is.

Gezellig centrum

Brilon heeft een gezellig centrum, maar daar het marktpleintje vol staat met allerlei opbouwapparatuur voor het openluchtconcert van dat weekend, kunnen er geen mooie foto’s gemaakt worden. Jammer. Dan zoeken we het toilet maar eens op. Er staat een bordje met een wegwijzer, maar het toilet is niet te vinden. Ook niet achter de St. Nikolaaskerk die jammer genoeg gesloten is. We geven het zoeken maar op en komen tot onze verrassing tot de ontdekking dat onze auto naast een parkeergarage met toilet staat. De zoektocht was dus niet nodig geweest.

Thülen

Van Brilon rijden we naar Thülen. Een klein dorpje dat een fantastisch mooie kerk schijnt te bezitten. Dat zal echt wel kloppen, maar als we de kerk gevonden hebben blijkt er een dienst aan de gang te zijn en we kunnen er dus niet met goed fatsoen in. Het ernaast gelegen kerkhof is echter het bekijken waard. Elk graf is een prachtige bloementuin. We ontdekken tussen de graven zelfs het graf van “Jozef en Maria”! Apart! We drinken maar eventjes koffie en eten een broodje in de hoop dat de dienst inmiddels wel afgelopen zal zijn, maar die hoop is ijdel. Men kan het in de kerk blijkbaar niet met een schietgebedje af. Jammer.

Korbach

Via de Diemelsee, Adorf en Flechtdorf rijden we door een glooiend landschap naar Korbach. Midden in het stadje, achter het stadhuis, stappen we uit. De parkeerautomaat pikt alleen 10 cent muntjes en geen munten van twintig cent, waar we echter niet meteen achter komen. We parkeren daarom maar op een andere plaats.

Korbach is een schattig stadje met veel vakwerkhuizen, een grappig stadhuis, echte stadsmuren met verdedigingstorens, zoals de Wolweverstoren en twee mooie kerken, waarvan we de deur van de St. Nikolaikirche op slot vinden (gesloten vanaf vier uur! Wij zijn er pas om half vijf. Net te laat.) De evangelische St. Killianskirche is echter open. Het is een mooie, oude kerk met aan de linkse zijde van het altaar een enorm, tot het plafond reikend monument voor Maria Catharina de Pyremont-van Nassau, een van de voorouders van onze koninklijke familie. Het monument is het bekijken waard, vanaf de cupidootjes tot aan de twee stenen skeletjes die onder de het uitgehouwen graf liggen. Voor de rest is de kerk vrij “leeg”, hoogstwaarschijnlijk sinds de Beeldenstorm in de tijd van Maarten Luther. Ik vraag me in zulke kerken altijd af hoeveel kunstwerken van die kerk er in die tijd vernietigd zijn.

Park of kerkhof?

Via de Wolweverstoren komen we in een rustig parkje dat het midden vormt tussen een gewoon park en een kerkhof. Er staan oude en minder oude grafstenen, maar zo te zien zijn ze allemaal van op zijn minst zeer bemiddelde, of zelfs zeer machtige, voormalige stadgenoten. We beginnen honger te voelen, want het is ook al na vijven en we moeten nu toch onderhand het hotel gaan opzoeken.

Bad Arolsen

Via het Twistetal rijden we naar Bad Arolsen…en erdoorheen, dank zij een “Umleitung”, waardoor we even de weg kwijt raken. In het bos keren we dus maar weer om en gelukkig staat bij binnenkomst van het stadje al snel de “Residentz” aangegeven. Het is een hele belevenis om zo recht op een slot aan te rijden, alsof je er thuis hoort. Het gereserveerde verblijf ligt in een van de oude bijgebouwen van het slot en is van binnen verbouwd tot een goed ingericht, mooi hotel met zwembad, whirlpool en sauna in de kelder. Ook een fonteintje met heilzaam drinkwater is aanwezig, zodat de naam “Bad Arolsen” meteen verklaard is.

Eten in de "Remise"

Na het inchecken brengen we de bagage naar boven en gaan dan gezamenlijk naar de “Remise”, het vroegere koetshuis, dat nu als eetzaal voor huisgasten ingericht is. Intussen rammelen we echt van de honger, ondanks de uitgebreide lunch van vanmiddag. Het ruikt ook zo lekker in de zaal! Er staat een groot, vierkant buffet vol warme en koude gerechten en zo te zien hoeft niemand van de honger om te komen. We krijgen een mooie, ronde tafel toebedeeld. Dat is prettig, want zo kun je iedereen zien en gemakkelijker met elkaar praten.

Een heerlijk buffet

Mijn zwager blijkt de ergste honger te hebben, want we zijn hem na het bestellen van een drankje meteen kwijt. Hij staat al soep op te scheppen aan het buffet. Misschien bang dat hij te laat komt? Maar nee! “Dat doet hij altijd”, verklaart mijn zus. Wij vinden het niet erg, want haar man is galant genoeg om ook voor ons de bouillon op te scheppen. Er zijn broodjes en boter voor bij de soep en balletjes en dergelijke voor in de bouillon. Na deze eerste gang volgt het bordje zelf samen te stellen salade. Ook die smaakt prima. Als derde gang is er heerlijke warme ossenhaas in roomsaus, kalkoen, die een beetje droog is, lekkere gekookte peterselieaardappeltjes, pasta, erwtjes en andere groenten. We beginnen langzaam bodem te voelen, maar de ergste aanslag op de lijn moet nog komen: het toetje. Dat bestaat uit vier heerlijke, verschillende soorten pudding, stukjes gebak, een paar kannen chocoladesaus en vruchtenschotels. Het is oppassen geblazen, want je kunt nu eenmaal slechts een bepaalde portie op.

Bad Arolsen zelf heeft mooie vakwerkhuizen

Na het eten gaan enkelen gezelschap zwemmen in het lagunebad, terwijl de rest een wandeling door het stadje maakt. Eerst bekijken we vanachter de hekken het kasteel, waar onze vroegere Koningin Emma ooit nog eens gewoond blijkt te hebben. Het kasteel is overdag te bezichtigen. Het aangrenzende stadje is leuk. Je kunt goed zien dat het in de tijd van de slotbewoners en de hoogtijdagen van de mineraalbaden een rijke bevolking had. Er staan grote, deels goed verzorgde en mooi versierde huizen, maar ook mooie vakwerkhuizen. Hier en daar een scheef ingezakt dakvenster doet daar niets aan af. De kerk aan het eind van de opgebroken straat is dicht. Onze Lieve Heer is dus al naar bed.

We keren maar om en lopen langs de andere kant terug. We vragen een kaartje aan de receptie en gaan even naar het zwembad kijken, waar onze twee “vissen” nog rondzwemmen. Ze vinden het zalig in het bad, maar komen ons even later toch gezelschap houden in de kleine bar aan de overkant van ons hotel, waar op de vide zelfs een biljart staat. Daar hebben de jongeren wel zin in. De ouderen nemen een drankje en kijken toe, maar na verloop van tijd krijgt het ook hen te pakken. We spelen een partijtje mee, maar merken wel dat we uit de vorm zijn. Het is dan ook al lang geleden dat we het zelf regelmatig gedaan hebben. Het is al na elven als we naar boven gaan. We nemen nog een lekker, warm bad voor het slapen gaan. We moeten immers ook weer op tijd op, want we willen om half negen ontbijten, zodat we ook nog iets aan de volgende dag hebben.

Klokslag half negen zijn we inderdaad beneden in de eetzaal. Daar staat alweer een enorm ontbijtbuffet klaar. Nog voordat de ober met koffie komt staat mijn zwager alweer als eerste aan het buffet en komt met een lekker bordje terug. “Ik wilde jullie even laten zien wat er allemaal te halen was,” grijnst hij. Het is weer raak! Er zijn vele soorten brood en lekkere croissants, jam, vlees en Franse kazen als broodbeleg, schalen met fruit, warme eieren, roereieren, tomaatjes met kaas, visballetjes, vruchtensap en schalen met fruit. Het is teveel om op te noemen, maar ook teveel om overal van te kunnen proeven. We tafelen uitgebreid en gaan voldaan naar onze kamers om te pakken en checken uit. Het is wat bewolkt, maar hier en daar schijnt ook de zon. De weerberichten hadden ons een mooie dag toegezegd, maar of dat klopt?

Wolfhagen heeft prachtig opgeknapte vakwerkhuizen

Van Bad Arolsen rijden we naar Wolfhagen. We parkeren de auto in een parkeergarage. Moeiteloos vinden we de winkelstraat met de mooie, opgeknapte vakwerkhuizen, het oude stadhuis en het leuke pleintje met de fontein, waar druk foto’s van gemaakt worden.

Niet alleen vanwege de fontein, maar meer nog vanwege de in ijzer gegoten geit en de wolf, het dier waaraan Wolfhagen zijn naam dankt. Ook hier wordt de hoger gelegen kerk bekeken en daarna wandelen we lekker in het zonnetje weer terug naar beneden, waar ons een vriendelijke heer met blijkbaar een overschot aan tijd uitleg geeft over de opgeknapte vakwerkhuizen. Hij blijkt schilder van beroep geweest te zijn en als we hem later met zijn vrouw in zijn ludieke, kunstzinnig beschilderde groene Smart zien stappen, krijgen we een indruk van zijn bevlogenheid voor zijn vak.

Fritzlar, een klein, mooi pareltje in het Sauerland

Zo hier en daar missen we soms een afslag, maar na een zonnige, mooie rit bereiken we Fritzlar. Het stadje is een aangename verrassing en beslist een bezoek waard. Er is niet alleen juist een levendige markt aan de gang op het door vakwerkhuizen omgeven plein, maar er staat ook een orkestje op een podium gezellig te spelen. Iets verderop ontdekken we een ontiegelijk scheefstaand huis dat aan alle kanten gestut moet worden en als ik het zo bekijk is het nog maar de vraag of het de volgende eeuw nog wel zal halen.

We buigen links van het pleintje af een smal straatje in. Het toeristenbureau is zojuist gesloten, maar van de vriendelijke winkelierster aan de overkant krijgen we toch nog een boekje met informatie. Iets verderop komen we bij de oude, mooie kerk van de abdij, waarnaast een boerenkapel op een kar liedjes speelt naar de wensen van mensen uit het publiek. Hoewel wij dames eigenlijk eerst de kerk willen bezichtigen, stappen de heren meteen op de muziek af. Die trekt blijkbaar harder dan de kerk! Het groepje muzikanten speelt lekker! Een broeder hangt uit het raam en geniet van het schouwspel.

Een "gratis" likeurtje smaakt wel

Twee dames bieden een sterk likeurtje aan de heren laten het zich goed smaken. Een kleine bijdrage daarvoor is natuurlijk nooit weg. De abdijkerk is mooi. Het is een kerk die vermoedelijk in 723 gesticht is door Bonifatius en waar naderhand een klooster van de benedictijnen aan vast gebouwd is.

Een fantastisch uitzicht op het lagere deel van het stadje

Als we buiten komen is de kar met de muzikanten verdwenen inclusief de toehoorders. We lopen naar de achterkant van de abdij en ontdekken een prachtig uitzicht op het lager gedeelte van de stad met de nog intact zijnde stadsmuren en torens. Er staat een uitnodigend bankje en daar rusten we even lekker op uit. Terug op het plein kopen we heerlijke verse broodjes bij een Nederlands sprekende bakkersvrouw wier moeder uit Schiedam blijkt te komen. De zon schijnt nog altijd uitbundig. We zijn moe en warm en trakteren op een schaduwrijk, gezellig terrasje op een coupe ijs!

Bad Wildungen

Hierna zoeken we de auto weer op en dan gaat het richting Bad Wildungen. Tegen alle weerberichten in verdwijnt langzaamaan de zon en trekt de lucht steeds meer dicht. We zien aan de horizon al dikke, donkere wolken optrekken. Ook hier vinden we weer de inmiddels overbekende vakwerkhuizen. Het is heel gezellig in het winkelcentrum en bij een winkeltje met afgeprijsde kleding blijven we even rondkijken. Plotseling breekt er een enorme stortbui los en ook de donderslagen zijn niet van de lucht. Net als het andere winkelende publiek blijven we noodgedwongen onder de overkapping staan wachten, maar gelukkig zagen we de bui aankomen en hebben we onze paraplu bij ons. Er is echter geen doorkomen aan. We moeten even het ergste afwachten.

Weer de kerk in

Zodra de regen iets mindert verzamelen we ons onder de paraplu’s en vluchten de nabij gelegen kerk in, want een blik op de lucht vertelt ons dat het nog wel even kan duren voor de bui over is en het weer droog wordt. (We schijnen tijdens stortbuien steeds in de kerk te moeten zitten!) Het is een “Evangelische Kirche”, maar een deel van de oude, katholieke glorie is toch nog bewaard gebleven, zoals een groot monument aan de linkerkant van het altaar en een prachtig oud, geschilderd drieluik op het hoofdaltaar.

Als we weer buiten komen is het gelukkig over en kunnen we droog door een paar andere, leuke straatjes terug naar de auto. Onze zwager wil nog graag naar Frankenberg, maar daar begint het toch wat te laat voor te worden en we besluiten dan maar om dat stadje links te laten liggen en meteen als laatste Bad Laasphe te bezoeken, want ook dat moet de moeite waard zijn.

Het weer is niet gunstig

Onderweg wordt het weer steeds slechter en we zien regelmatig donkere, zwarte wolken. Naarstig wordt er gezocht naar een prettige plaats om te picknicken, maar zoveel geluk als de eerste dag kunnen we natuurlijk niet verwachten. Als de donkere wolken steeds dichterbij komen, stoppen we wijselijk toch maar bij een gesloten clubrestaurantje langs de weg, leggen de plaid op de motorkap van de auto en eten nog even wat broodjes. Een goede keus, want we hebben ons eten nauwelijks op of het begint alweer te regenen. Snel wordt alles ingepakt en we rijden door. Op dat moment weten we nog niet dat we de regen een paar uur lang niet meer kwijt raken.

Nu naar Bad Laasphe

Bad Laasphe bezoeken we dan dus maar met de paraplu. Het is een schattig (maar nu erg nat) dorpje met een even schattig pleintje, waar voor de kerkdeur het geld letterlijk op straat ligt: er is blijkbaar zojuist een paartje getrouwd en daar is geld voor gestrooid. Het is niet onze stijl om geld te laten liggen, maar in dit geval zien we er toch maar vanaf om het op te rapen. Aan ons zal het niet liggen als die twee pas getrouwden niet gelukkig worden! Het kleine dorpskerkje is jammer genoeg op slot. Het is in deze twee dagen niet de eerste keer dat Onze Lieve Heer niet thuis is.

Na Aken wordt het droog

Langs groene dalen rijden we richting Keulen, waar we de autoweg op kunnen. Pas na Aken wordt het echt droog. We raken nog even in een file, maar daar maken we dankbaar gebruik van in de vorm van een sanitaire stop bij een wegrestaurant. In een oogwenk is daarna de file ook weer opgelost. Het waren, ondanks de regen van de laatste uurtjes, twee prachtige, intens gezellige dagen.