Stedentrips: Rome

Rome, al in de Romeinse tijd een bekende stad en dat is niet veranderd. De stad is wereldberoemd en dat kan ook niet anders. Er zijn vele antieke gebouwen te vinden die vaak nog afstammen uit de grote Romeinse tijd. Er zijn vele kerken en tempels te vinden. Iedereen kent wel wat gebouwen in Rome, al is het alleen maar van de Hollywood-films. Wie kent het Colosseum en de Sint Pieter nou niet?

De geschiedenis van Rome in het kort

De geschiedenis van Rome is niet helemaal duidelijk. Er doen 2 verhalen de ronde en deze zijn hieronder beide te vinden:

Volgens de archeologen kwamen er rond de tiende eeuw voor Christus wat nederzettingen op de Palatijn en de Esquilijn, dit zijn 2 heuvels in de stad. In de achtste eeuw voor Christus kwamen er weer nieuwe nederzettingen en door het bondgenootschap Roma Quadrata werd het militair sterker en kwam er zelfs de eerste omwalling rond de Palatijn. 200 jaar later komen vervolgens de Etrusken binnenvallen en die zorgen ervoor dat al de nederzettingen die er dan zijn tot een stad verenigd worden. Weer 200 jaar later breidde de stad zich uit naar andere heuvels waar nog geen nederzettingen te vinden zijn. Rome werd dus steeds groter en had inmiddels 7 heuvels met nederzettingen. Dit werden met een muur met elkaar verbonden en zo kreeg de stad vorm.

De mythe die gaat over de stichting van de stad is de mythe over Romulus en Remus. Het is niet duidelijk of dit ook echt zo is, want het blijft een feit dat Romulus de eerste koning van Rome was. Romulus en Remus zouden de tweelingzonen zijn van Mars en zij zouden Rome gesticht hebben op 21 april in het jaar 753 voor Christus. Romulus en Remus zouden tevens de nakomelingen zijn van Aeneas, de held die ontsnapte met zijn vader aan de brand van Troje, het verhaal van het Trojaanse Paard. Mars zou toen een vrouw zwanger hebben gemaakt, maar omdat er een gevaar zou komen werden de vrouwen vermoord. Romulus en Remus werden echter in een rieten mandje gedaan en via het water kwamen ze bij de Lupa Capitolina, een wolvin die hen op zou voeden. Een beeld van deze wolvin is overigens te vinden in de Vaticaanse Musea. Romulus zou na een ruzie met Remus zijn naam aan de stad hebben gegeven.
Dit verhaal wordt als een mythe beschouwd, maar de echte nederzetting Rome is wel zo rond het jaar 750 voor Christus geweest, dus er zou wel eens een kern van waarheid in kunnen zitten. Al zouden we hier waarschijnlijk nooit achterkomen.

Bezienswaardigheden:

Panthéon

Het Panthéon werd in eerste instantie gebouwd onder het consulaat van Marcus Agrippa in 27 voor Christus, op dat moment waren er nog geen keizers aan de macht. Door de grote brand van Rome werd het gebouw echter verwoest. Keizer Hadrianus besloot toen in 125 na Christus om het gebouw helemaal opnieuw op te bouwen. Vanaf de Renaissance is het Panthéon gebruikt als begraafplaats voor onder andere de grote schilder Rafaël Santi. Op de gevel staat de volgende tekst gegraveerd: M.AGRIPPA.L.F.COS.TERTIUM.FECIT, de betekenis hiervan is als volgt: Marcus Agrippa, zoon van Lucius, voor de derde keer consul, heeft dit gemaakt. Hadrianus koos er expres voor om niet zijn eigen naam op de gevel te zetten maar die van Agrippa, omdat hij anders de grond in zou worden geboord. In de tijd van Hadrianus waren er ook bronzen omlijstingen om de casettes in de koepel en er waren bronzen ornamenten te vinden op de zuilen, deze zijn echter in de tijd van de Barberini omgesmolten. De koepel van het Panthéon is in doorsnede een van de grootste ter wereld.

Sint Pieter

De Sint Pieter werd gebouwd tussen 1506 en 1626 in barokke stijl. Het werd gebouwd op de plek waar eerst het Circus van Nero te vinden was. Deze plaats was heilig, want hier zou de eerste Paus, Petrus, gekruisigd en begraven zijn. Petrus was ook een apostel van Jezus Christus. De Paus houdt regelmatig een toespraak vanaf de Sint Pieter. De Sint Pieter is een basiliek en dat doet al vermoeden dat er ook graven zijn. Dit klopt ook, want er zijn praalgraven van diverse pausen. Tot 1989 was de Sint-Pieterbasiliek zelfs de grootste basiliek ter wereld, maar in dat jaar werd het overtroffen door een replica dat in Ivoorkust gebouwd werd.

Sixtijnse Kapel

De kapel werd gebouwd door Giovanni di Dolce, in opdracht van Paus Sixtus de Vierde, hiernaar is de kapel ook vernoemd. De kapel is wereldberoemd geworden door de fresco's van Michelangelo, maar misschien nog wel belangrijk: door de conclaven. Als de Paus is overleden moet er een nieuwe worden gekozen en dit doet men met een conclaaf. Het conclaaf vindt dus in de Sixtijnse kapel plaats. De Sixtijnse Kapel is een onderdeel van de Vaticaanse Musea en staat dan ook in het Vaticaan.

Tritonfontein

De Fontana del Tritone, zoals die in Rome bekend staat, is een fontein die in 1640 is gecreëerd door de grote kunstenaar Gian Lorenzo Bernini. Hij deed dit in opdracht van Paus Urbanus VIII op het Piazza Barberini. Het beeldhouwwerk bestaat uit een Triton die drinkt uit een schelp. Hij wordt door 4 dolfijnen op zijn plaats gehouden.

Trevifontein

De Trevifontein is de bekendste fontein van Rome, en naar mijn mening ook de meest indrukwekkende. De fontein is door Bernini getekend en 50 jaar later door de architect Nicola Salvi gebouwd.
Het thema is heel duidelijk de oceaan, ook Neptunus heeft een grote rol in het bouwwerk gekregen. De zeegod zit op een schelpvormige strijdwagen die wordt voortgetrokken door gevleugelde paarden en tritons. Er zijn 2 paarden: een rustige en een steigerende. Dit duidt op de twee gezichten van de zee: een rustige en een wilde zee. Ook zijn er nog 2 nissen, hierin worden de afbeeldingen van Overvloed en Gezondheid uitgebeeld. Ook is er nog een afbeelding te vinden van een maagd die een soldaat de plek van een bron aangewezen zou hebben.
Er zijn diverse mythen over de Trevifontein te vinden. Als je 2 muntjes over je linkerschouder gooit, als je met je rug naar de fontein staat, en daarbij zegt 'Arrivederci Roma, tibi gratia volo, in tiberis aqua tua fluit' is het de mythe dat je ooit terugkomt in de Italiaanse hoofdstad.

Vierstromenfontein

De Vierstromenfontein is tussen 1648 en 1651 vervaardigd door de kunstenaar Bernini. De fontein beeld 4 rivieren uit, dit doet de naam ook wel vermoeden natuurlijk. Het gaat om de Ganges, de Donau, de Nijl en de Rio de la Plata in Zuid-Amerika. De Ganges in Azië wordt afgebeeld door een god met een roeispaan in zijn handen, dit voor de bevaarbaarheid van de Aziatische rivier. De Donau wordt uitgebeeld met een god die het het wapenschild van Innocentius X vasthoudt, dit omdat de rivier het dichtste bij Rome ligt. De derde rivier is de Nijl die is afgebeeld door een boomgod met een doek over zijn hoofd. In de tijd van de bouw van de rivier was de bron nog niet gevonden en dus een groot mysterie. De Rio de la Plata is afgebeeld door een riviergod met een stapel muntstukken om hem heen.
Ook is er nog een Egyptische obelisk te vinden op het Piazza Navona, het plein waarop de fontein staat. Deze is in 81 aan de Romeinse keizer Domitianus gegeven door de Egyptenaren. Daarna is de obelisk verscheept naar Rome.

Colosseum

Het Colosseum werd gebouwd tussen 72 en 80 door Vespasianus. Titus en Domitianus voerden nog wat veranderingen uit op het amfitheater. Het gebouw werd gebouwd op de plek waar het meer lag van de Domus Aurea, gebouwd door Nero. Nero was een gehaat man in die tijd en vandaar ook dat ze het meer hadden laten leeglopen om een amfitheater te bouwen. Het gebouw stond in eerste bekend als het Amphitheatrum Flavium, Flavium slaat op de familienaam van zowel Vespasianus, Titus en Domitianus. Later werd de naam omgedoopt tot het Colosseum, de vernoeming is naar een groot beeld 'De Colossus van Nero' dat naast het amfitheater stond. In het amfitheater werden in de Romeinse tijd gladiatorenspelen, leeuwengevechten, paardenrennen en andere amusemensspelen georganiseerd. Nu is het vooral een toeristische attractie.

Circus Maximus

Het Circus Maximus is een groot stadium in Rome. Het werd vooral gebruikt voor wagenrennen en gladiatorenspelen, het vermaak in de Romeinse tijd. De stallen en startkooien zijn in 329 voor Christus gebouwd, dit melden de oude bronnen. Romulus zou hier de consualia ludi gehouden hebben. De consualia ludi is een feest waarbij de zogenaamde Sabijnse maagdenroof plaatsvond. De Romeinse mannen mochten de vrouwen van de Sabijnen afpakken als hun aanzien dit toestond.

Forum Romanum

Dit was de belangrijkste plaats in de stad. Dit was het juridische, commerciële, politieke én religieuze centrum van de stad. De grote redevoeringen werden gedaan op deze plaats. Ook zijn er diverse tempels te vinden op het Forum, waaronder de tempel van de Vestaalse Maagden. Het Forum Romanum ligt aan de voet van de Palatijn en is ook nu nog te bezichtigen. Het is echter wel vervallen waardoor de functies van de gebouwen niet altijd even duidelijk meer zijn.

La Bocca della verita

De vertaling hiervan is 'de mond van de waarheid'. Het is te vinden op de Piazza Bocca della Verita. Het is een gebeeldhouwde afbeelding van het menselijk hoofd dat afstamt uit de Romeinse Tijd. Het hoofd heeft waarschijnlijk ooit deel uitgemaakt van een putdeksel of een fontein. Het hangt nu in ieder geval bij de kerk Santa Maria in Cosmedin.
De Mond van de Waarheid staat vooral bekend als leugendetector. De mythe gaat dat als je je hand erin steekt en je niet de waarheid spreekt je hand afgebeten wordt. Dit is vooral een bekend verhaal geworden door een aantal films, maar ook in Bassie en Adriaan komt deze mythe aan bod. Jaarlijks zijn er duizenden toeristen die deze mythe uittesten.

Castel Sant' Angelo

Dit monument staat ook wel bekend als de Engelenburcht. Het slotstuk van het Bernini Mysterie vindt hier plaats. Oorspronkelijk was de Engelenburcht het mausoleum van Hadrianus dat tussen 135 en 139 werd gebouwd. De naam Engelenburcht komt van een oud verhaal. Er was een pestepidemie in de stad en Paus Gregorius I besloot in 590 een kerkelijke optocht te beginnen om God te vragen om de pestepidemie te doen stoppen. Bovenop het mausoleum verscheen de engel Michaël en toen besloot de Paus om een kapel te maken om deze gebeurtenis te eren, dit was overigens niet Paus Gregorius I, maar Paus Pius II. De 10 engelen die te zien zijn als je de brug oversteekt zijn er bij de restauratie in 1669 opgezet.