Sierra Nevada: vulkanen in Mexico

Naast de bekende Popocatépetl heeft Mexico nog een aantal grote vulkanen die vallen binnen de Trans-Mexicaanse Vulkanengordel Sierra Nevada. Hier onder een overzicht van deze gigantische wonderen van de natuur, waar onder de Nevado de Colima, de Paricutín en de Nevado de Toluca, die allen nog hoger zijn dan de bekendste vulkaan van Mexico.

De Trans-Mexicaanse Vulkanengordel

De volgende vulkanen horen bij de Trans-Mexicaanse Vulkanengordel:

• Nevado de Colima (Jalisco) 4339 m
• Paricutín (Michoacán) 2774 m
• Nevado de Toluca (Mexico) 4577 m
• Popocatépetl (Mexico/Puebla) 5452 m
• Iztaccíhuatl (Mexico/Puebla) 5286 m
• El Jorullo (Mexico) 3170 m
• Matlalcueitl (Tlaxcala) 4461 m
• Cofre de Perote (Veracruz) 4282 m
• Sierra Negra (Puebla/Veracruz) 4640 m
• Piek van Orizaba/Citlaltépetl (Veracruz) 4580 m

Nevado de Colima (Jalisco) 4339 m

De Colima ligt niet zoals je misschien zou denken in de deelstaat Colima, maar net in Jalisco. Deze vulkaan heeft twee grote toppen. Met zijn 4330 meter is de Nevado de hoogste top, maar deze is inactief. De ander, de Volcán de Colima is met 3830 de laagste van de twee, maar deze is wel actief. Door gevaar voor uitbarsting zijn er door de jaren heen al heel wat evacuaties van omringende dorpen geweest. In 2005 vond er nog een eruptie plaatst, waardoor rookwolken van zo'n 200 meter in omvang ontstonden.

Paricutín (Michoacán) 2774 m

De Paricutín ligt met zijn 3170 meter hoogte in Michoacán. Het is met zijn leeftijd van minder dan 70 jaar de jongste vulkaan van het westelijk halfrond. Hij wordt wel gerekend tot een van de wereldwonderen vanwege zijn bijzonder opkomst. In 1943 schrikten hevige aardschokken het dorp Paricutín op waarna een graanveld open spleet. Aanvankelijk wisten de bewoners niet wat ze er me aan moesten en begonnen de grote scheur te vullen met aarde, tot er lava omhoog begon te spuiten. In één dag groeide de vulkaan al 10 meter, de volgende dag 50, en na een week maar liefst 100. De vulkaan bleef actief tot 1952, toen hij al 424 hoog was. Omringende dorpen werden moderne versies van Pompeii, maar gelukkig konden de bewoner op tijd vluchten. Het is een monogenetische vulkaan, dat is een type vulkaan dat slecht één maal zal uitbarsten.

Nevado de Toluca (Mexico) 4680 m

Nevado de Toluca is een grote stratovulkaan in Centraal Mexico, zo'n 80 kilometers ten westen van Mexico Stad. Vaak wordt hij genoemd bij zijn naam in het Nahuatl: Xinantécatl, wat zoiets betekend als De Naakte Heer. De wijdte van de top is ongeveer 1,5 kilometer. De hoogste top van 4680 is de Pico del Fraille, en dan zijn er ook nog de Pico del Aguila van 4640 meter. Hij heeft ook twee vulkanische meren: de Lago del Sol en de Lago de la Luna.

Popocatépetl (Mexico/Puebla) 5452 m

De Popocatépetl is met zijn 5452 meter hoogte is wellicht de bekendste actieve vulkaan. De naam Popocatépetl is Nahuatl voor "Rokende Berg". De vulkaan ligt zo'n 70 kilometer ten zuidoosten van Mexico Stad, en is afhankelijk van het weer vanuit de stad zichtbaar. Vaak wordt de vulkaan de Popo genoemd. Deze Popo is vrij eenvoudig te beklimmen. Beklimmingen beginnen meestal al in de nacht, omdat de as dan vochtiger en kouder is, wat de veiligheid vergroot. Door de zwavelgassen is de afdaling wel gevaarlijk en ongezond, maar het is een grote attractie. In 1994 stootte de vulkaan grote hoeveelheden gas en as uit. Hierop volgde een grootscheepse evacuatie welke nog eens werd herhaald in 2000. De laatste echte uitbarsting was in 2006.

Iztaccíhuatl (Mexico/Puebla) 5230 m

De Iztaccíhuatl is op de twee na hoogste berg van Mexico, na de Pico de Orizaba en de Popocatépetl. De naam is Nahuatl voor 'Witte Vrouw'. De berg heeft vier toppen, waarvan de hoogste 5230 meter boven zeeniveau meet. De laagste top heeft de bekende eeuwige sneeuw. Door de pas de Paso de Cortés is de Iztaccihuatl verbonden met de Popocatépetl. Samen worden de toppen gezien als respectievelijk hoofd, borst, knieën en voeten van een slapende vrouwelijke figuur. De bergketen is vaak te zien vanaf Mexico Stad, afhankelijk van het weer en de smog. De eerste beklimming waar gegevens over bekend zijn stamt uit 1889, maar archeologische vondsten duiden op eerdere beklimmingen van Azteken en wellicht oudere volkeren.

El Jorullo (Mexico) 3170 m

El Jorullo is een Centraal-Mexicaanse actieve kegelvulkaan in Michoacán de Ocampo, zo'n 53 km ten zuidoosten van Uruapan del Progreso (dat ook bekend is als het Michoacan-Guanajuato–vulkaanveld). El Jorullo heeft vier kleinere kegels die eruit ontspringen. De vulkaankraters van El Jorullo liggen op een lijn van het noordoosten naar het zuidwesten. Lava uit deze kraters bedekt negen km² rond de vulkaan. Latere erupties produceerden lava’s met hogere concentraties silica, waardoor ze een dikker waren dan de eerdere lava’s met basalt en basalt-andesiet. De hoofdkrater van El Jorullo is circa 400 bij 500 meter in oppervlakte en 150 m diep. De vulkaan is 3170 m hoog. Ook deze vulkaan is in de recente geschiedenis ontstaan, namelijk in 1759. In de eerste zes weken groeide hij 250 meter. In 1958 was zijn laatste uitbarsting.

Matlalcueitl (Tlaxcala) 4461 m

De La Malinche, zoals zijn naam in het Spaans luidt is een inactieve vulkaan (al zo'n 3100 jaar) vlakbij Tlaxcala en Puebla. Hij is al zo'n 30 a 35 miljoen jaar geleden ontstaan. De Tlaxcaltecs noemde het Matlalcuéyetl, dat zoiets betekent als "Vrouw van de Blauwe Rokken", een regengodin. De Spanjaarden veranderden dit in "Malintzin" of "Malinche", vernoemd naar Malinalli. Zij werkte als tolk voor Hernán Cortés en was bovendien zijn geliefde. In de Indiaanse geschiedenis staat zij bekent als het symbool van verraad, omdat ze Hernán Cortés had geholpen bij zijn verwoestende veroveringsdrang. Enkele historici denken hier tegenwoordig anders over en zien haar als de redster van de indianen, omdat volgens de verwoestingen van de Spanjaarden zonder haar tussenkomst veel ernstiger zouden zijn geweest.

Cofre de Perote (Veracruz) 4282 m

Cofre de Perote, in het Nahuatl de Nauhcampatépetl is een vulkaan in de deelstaat Veracruz. Het betekent zoiets als 'Plaats van de vier Bergen'. Het is een uitgedoofde stratovulkaan. Hij ziet er anders uit dan de meeste andere vulkanen. Deze ietwat vreemde vorm heeft hij gekregen door een gestolde lavaprop.

Sierra Negra (Puebla/Veracruz) 4640 m

De Sierra Negra (in het Nahuatl Atlitzin) is een stratovulkaan. De Sierra Negra niet ver van de Piek van Orizaba, die hoger is. Ondanks de toch indrukwekkende hoogste van 4640 meter is hij daarom minder bekend. De naam in het Nahuatl betekent 'Broer van de Witte Berg'. Op de top van de berg staat de Grote Millimetertelescoop, een van grootste telescopen ter wereld. De weg ernaar toe is de hoogste van het Noord-Amerikaanse continent.

Piek van Orizaba/Citlaltépetl (Veracruz) 4580 m

De Piek van Orizaba staat bekend als hoogste vulkaan van Mexico (niet vanaf zeeniveau, maar vanaf de grond gemeten). Het is een slapende vulkaan die al jaren niet meer actief is. De laatste grote uitbarsting was in 1687. De kratermond is gesloten en het is daarom mogelijk om er over heen te lopen. In de wijde omgeving zijn veel vulkanische stenen te vinden die vaak bewerkt zijn, naar men nu aanneemt door handelsreizigers die ze als herkenningspunten gebruikten. Toeristen bezoeken de berg alleen voor het regenseizoen in april begint. Tijdens het regenseizoen is de beklimming gevaarlijk en het zicht slecht. Samen met de eerder genoemde Sierra Negra vormt de Piek van Orizaba een dubbelvulkaan.