Duitsland in de ogen van buitenlanders

Duitse Autobahnen, Bratwurst en de traditie van Kaffee und Kuchen, er is veel waarover buitenlanders zich verwonderen in Duitsland. En clichés, vooroordelen en stereotypen mogen dan wel dom en simplistisch zijn, maar ze bevatten vaak een kern van waarheid. In reisliteratuur omschrijft men Duitsers graag als ordelijk, maar ook als pessimistisch. Ze praten met enig leedvermaak over de economische crises, hebben angst voor chaos (“te veel buitenlanders”) en twijfelen aan zichzelf.

Waarmee Duitsland fascineert

Buitenlandse bezoekers vinden veel aan de Bondsrepubliek fascinerend. Men verwondert zich over hun vele brood- en worstsoorten, over hun orde en netheid. En bewondering oogsten Duitsers alom voor hun auto's, terwijl menig bezoekers ook met enige afgunst kijkt naar hun snelwegen. Massaal bezoeken buitenlanders plaatsen als Heidelberg en Weimar, ze genieten er van Kaffee und Kuchen en zijn enthousiast over de schoonheid langs de hellingen van de Rijn. Duitsland is duidelijk meer dan alleen Oktoberfest en Lederhose.

Auto en Autobahn

Duitsland wordt in het buitenland vaak geroemd om zijn snelwegen. En BMW, VW en Mercedes mogen economisch dan wel in een dip zitten, als ze om iets in het buitenland bewonderd worden, dan is het om hun auto's. Duitse ingenieurs als Gottlieb Daimler, Carl Benz, maar ook de Oostenrijker Ferdinand Porsche waren briljante knutselaars die autogeschiedenis hebben geschreven.

Auto als statussymbool

De sjoemelsoftware van Volkswagen ten spijt, auto's blijven eens te meer het statussymbool van de Duitsers. Logisch dat de heilige koe altijd in perfecte staat moet zijn. Een krasje op de lak is als een kras op het gevoel van eigenwaarde. En niet zelden lieten Nederlanders zich vanwege het prijsverschil verleiden om een kwaliteitsauto te importeren uit Duitsland.

Geen snelheidsbeperking

Ook hebben bezoekers zich altijd verbaasd over de goede staat van de Duitse wegen en in het bijzonder van de snelwegen. Daarvan heeft men er in overvloed: ongeveer 12.000 km! En onvoorstelbaar voor veel bezoekers: geen enkele snelheidsbeperking. Menige gast uit Amerika of Azië kan zo een lang gekoesterde droom verwezenlijken, huurt een racemonster en raast eenmaal in zijn leven met 200 km per uur over de Duitse Autobahn.

Hart- en vaatziekten

Elk land heeft zo zijn eigen kwalen. Voor Duitsers zijn dat vooral aandoeningen aan de bloedsomloop waaraan onder meer duizeligheid, hoofdpijn en vermoeidheid worden toegeschreven. Dat leidt er toe dat de Duitsers meer dan gemiddeld hun toevlucht nemen tot sites als die van Amazon.com om aanvullende informatie over gezondheidsaspecten te verkrijgen. Zo kan het gebeuren dat in Duitsland, de beleefdheidsvraag "Wie geht es?" met een kort college over de gezondheidstoestand van betrokkene wordt beantwoord.

Afvalscheiding en oud papier

Duitsers staan bekend om hun fanatisme bij het scheiden van afval. In Duitsland gooit niemand vuilnis zomaar weg, maar men scheidt het. Ze zijn zonder meer “Weltmeister” in deze discipline. Glas moet bij glas en op kleur gesorteerd, papier bij papier, zacht plastic bij zacht plastic, folie bij de folie, blikjes bij blikjes. En waag het niet om verkeerd te sorteren! In de biobak mag absoluut geen hard plastic! Ook niet per ongeluk!

Stoffen tassen in plaats van plastic

Maar het liefst vermijdt de Duitser afval helemaal. In Frankrijk bijvoorbeeld, heeft men altijd een beetje meewarig gedaan om de Duitse gewoonte om in zijn inkopen in stoffen tassen te doen in plaats van in plastic zakken. En staat er ook nog eens "Bio ..." op een verpakking, dan is belangstelling van de Duitse “eco-burger” helemaal gewekt. Zo iemand koopt absoluut alleen wc-papier van gerecycled papier en wast alleen met milieuvriendelijk waspoeder.

Duitsers houden van orde en netheid

Duitsers houden van orde, netheid, efficiency en apparaten die goed werken. Het is hun bijvoorbeeld een raadsel waarom men in andere landen afbrokkelend verfwerk op gevels niet opnieuw behandelt, waarom men zijn auto niet wast en waarom kapotte dingen niet worden gereapareerd.

Neiging om alles te sorteren

Dat gevoel voor orde gaat dus vaak gepaard met een neiging om alles te sorteren en netjes te scheiden. Buitenlanders spreken in dat verband wel eens geringschattend over een "hokjesmentaliteit" of “ladenfobie”. En dat gaat heel ver: zo maakt men bijvoorbeeld een duidelijk onderscheid tussen:

• privé- en beroepsleven;
• vrienden en bekenden;
• plicht en plezier.

Thuis heeft men voor elke activiteit een kamer en alle dingen hebben er hun plaats.

Consumenten in Duitsland blijven contant betalen

Duitse consumenten blijven ondanks alle technologische innovaties het liefst contant betalen. Volgens een onderzoek van de Bundesbank uit 2014 wordt 79% van alle transacties nog afgerekend in munten en biljetten. Mobiel betalen via smartphone of contactloos betalen bijvoorbeeld, heeft zich naar het oordeel van de Bundesbank in Duitsland nog niet echt doorgezet. Vooral zorgen over de veiligheid, houden veel consumenten van dergelijke betaalmethoden af, zelfs als winkeliers verzekeren dat die angsten ongegrond zijn.