Bruneï Darussalam

Bruneï Darussalam of kortweg Bruneï staat meestal niet bekend als toeristische topbestemming. Dit kleine sultanaat met ongeveer 414.000 inwoners is vooral bekend vanwege de immens rijke sultan. De welvaart dankt het aan de olierijkdom. De regering onder leiding van de sultan zorgt voor spreiding van de welvaart en tracht de economie te diversifiëren. Toeristen willen toch alles gezien hebben en Bruneï, gelegen aan de Zuid-Chinese zee, op de Noordkust van Borneo en omgeven door Maleisië kan dan niet ontbreken aan het lijstje, ondanks de streng Islamitische wetgeving.

Algemene informatie

Vroeger was Bruneï de naam van het sultanaat en van de hoofdstad. Ondertussen gaat het sultanaat officieel door het leven als Bruneï Darussalam en de stad is herdoopt tot Bandar Seri Begawan. Het wordt ook wel afgekort tot Bandar of tot BSB. Het ligt op 4°53' NB en 114° 56' OL. In 2010 telde de staat ongeveer 414.400 inwoners, 219.000 daarvan waren staatsburgers. De overgrote meerderheid was Maleier (65%), ongeveer 11 % was van Chinese afkomst en zo'n 24 % behoorde tot andere groepen waaronder de oorspronkelijke bewoners van Borneo. De bevolking groeit jaarlijks aan met 1,7 %. Het land is verdeeld in vier districten, Bruneï-Muara, Tutong, Belait en Temburong. Temburong ligt in het Oosten afgescheiden van de rest van het land.
Het land is 5.765 km² groot. Dat betekent dat er ongeveer 72 inwoners zijn per km². De spreiding is zeer ongelijk. 72 % van de oppervlakte is bos. Op Borneo betekent dat dat er ook een grote biodiversiteit aanwezig is. Het land telt niet minder dan 174 bedreigde soorten. De jaarlijkse neerslag bedraagt meer dan 4400 ml. De gemiddelde maximumtemperatuur bedraagt 32,4 °C, de gemiddelde minimumtemperatuur 24,2 °C.

De overgrote meerderheid van de bevolking is moslim. Het staatshoofd de sultan is ook eerste minister. Hij duidt de ministers aan en ook de leden van verschillende raadgevende vergaderingen. De monarchie is erfelijk. Er is beslist om in fasen de Shariah, de Islamitische wetgeving in te voeren voor alle inwoners. Op 1 mei 2014 werd een eerste fase van kracht. Stokslagen zijn niet ongewoon.
De lonen zijn behoorlijk en staatsburgers kunnen met pensioen op 55 jaar. De index van menselijke ontwikkeling bedraagt 0,852. Bruneï staat daarmee in de groep landen met een zeer hoge ontwikkeling.

Omwille van de olierijkdom moet het niet verbazen dat de auto een belangrijke rol speelt. De wegen zijn breed en de autos in verhouding talrijk. Openbaar vervoer is goedkoop en wordt verzorgd met kleine bussen die over het algemeen aan vervanging toe zijn. De trajecten zijn niet altijd zoals aangegeven. Aan de luchthaven is er een busstop op het niveau van de vertrekhal. Ze is niet aangeduid maar ze bevind zich helemaal links van de voorgevel waar personen afgezet en opgepikt kunnen worden.
De vlag is geel met twee bijna diagonale banden wit en zwart van linksboven naar rechtsonder. De witte band begint enkele centimeters onder het hoekpunt. De zwarte band eindigt onderaan ook enkele centimeter boven het hoekpunt. In het midden is het nationale embleem afgebeeld in het rood. Het bevat heel wat symboliek. De kleur geel symboliseert het sultanaat. De witte en zwarte band symboliseren de belangrijkste ministers. Het embleem heeft bovenaan een tweepuntige vlag. In het embleem is ook de koninklijke parasol terug te vinden en de wassende maan als teken van de staatsgodsdienst, de Islam. Het oogmerk van de regering om het welzijn van de bevolking te dienen wordt voorgesteld met twee opgeheven handen. Onder de parasol staan vleugels die rechtvaardigheid, rust, welvaart en vrede voorstellen. Ook het epitheton 'huis van de vrede' staat op een vaandel geschreven.

Een beetje geschiedenis

Het sultanaat kende zijn hoogtepunt in de zestiende eeuw. Het controleerde toen Noord-Borneo en eilanden die nu horen bij de Filippijnen. Bruneï was toen een belangrijke handelsplaats tussen China, India en de Arabische wereld. Vooral in de achttiende en negentiende eeuw kende het een teloorgang. Door beroep te doen op de diensten van James Brooke en hem als beloning steeds grotere delen van het grondgebied toe te vertrouwen als 'witte Radja' ging Sarawak voor het sultanaat verloren. Ook Sabah werd afgestaan. In 1888 werd het zelf een Brits protectoraat. Het verwierf zijn onafhankelijkheid in 1984 en werd dan lid van de VN.

Economie

De economie drijft op de exploitatie van aardolie en gas in het Westen van het land. De regering laat de bevolking delen in de welvaart door sociale maatregelen, subsidies en onderwijs. Pogingen om de economie te diversifiëren kennen voorlopig niet veel succes. De bevolking heeft de naam niet erg productief te zijn wat buitenlandse investeerders afschrikt. Het Bruto Nationaal Product bedroeg in 2011 16.360 miljoen US dollar of 40.301 dollar per inwoner. Er wordt een werkloosheidsgraad gemeld van 2,7%.

Toeristische troeven

Een van de belangrijkste troeven van Bruneï is de vriendelijke bevolking. Toch is criminaliteit niet volkomen afwezig. Enige voorzichtigheid blijft dus aan te raden. De voertaal is Maleis. Buiten de horeca is de kennis van het Engels toch enigszins beperkt. Wie zich kan aanpassen aan links verkeer kan best een auto huren.

Bandar Seri Begawan

De plaats die u zeker niet mag missen is Kampung Ayer. Dit is de grootste nederzetting ter wereld op het water. De stad is ook op het water ontstaan en groot geworden als handelsplaats. De exacte situering is in de loop der tijd wel eens gewijzigd. De huizen zijn verbonden met veelal houten loopbruggetjes. Een aantal is geschilderd wat het geheel een veelkleurig uitzicht geeft. Recentere huizen worden ook wel op betonnen pijlers gebouwd en ook loopbruggen worden nu wel uitgevoerd in beton. Aan de rand tegenover de stad is een klein museum gevestigd met een uitkijktoren. Kleine bootjes brengen u in geen tijd naar Kampung Ayer of terug. Was u weg van het kleurrijke Kampung Ayer, vergeet dan zeker niet om ook een kijkje te nemen op de versmarkt tegenover de Chinese tempel. Authentiek en kleurrijk met iedere dag verse producten.
De stad telt ook een aantal gebouwen en musea die mooie foto's opleveren en u mogelijk boeien. De Omar Ali Saïfuddien moskee is gebouwd in 1958 en ligt aan een kunstmatige lagune. In het water is een boot gebouwd naar 16e eeuws model, versierd met mozaïek. De goudkleurige koepels domineren de wijk. In de buurt bevinden zich ook twee musea, de Koninkijke regalia en het Bruneï History Center, een paar opmerkelijke overheidsgebouwen, een Chinese tempel en een merkwaardig monumentje ter nagedachtenis van Raja Ayang en haar broer.
De mooiste moskee is de Jame' Asr Hassanil Bolkiah Moskee. Ook de koninklijke ceremoniehal en het parlement zijn het bezoeken waard, alsook het mausoleum van sultan Bolkiah. Het huidige paleis is naar verluid het grootste ter wereld. Het is slechts enkele dagen per jaar te bezoeken en ligt even buiten de stad in een uitgestrekt domein. Watertaxi's die u ook rond Kampung Ayer varen geven u de gelegenheid om vanop afstand het paleis zelf te zien.
Ongeveer 20 km buiten BSB is het Jerudong ontspanningspark gebouwd. Het omvat de golf en country club, een poloclub, een ruiterpark en een pretpark met roller coasters. In de buurt ligt ook een exclusief clubhuis met fitnessruimten squashbanen en een privé strand.

Cultuur

Kennismaken met de oorspronkelijke culturen kan in het culturele dorp, Rumah Budaya, in een park nabij Tutong. De cultuur van de vijf bevolkingsgroepen in dit district waaronder de Iban en de Chinezen wordt hier ten toon gesteld. Een kleine 30 kilometer verder nabij het Merimban meer ligt een begraafplaats van de Dusun met grafstenen uit de 15e eeuw. Het meer zelf en de omgeving is zeer aangenaam.
Industrieel erfgoed kan u bekijken in Seria, de oliestad. Bruneï Shell bouwde er het Oil and Gas Discovery Centre waar u alles te weten komt over aardolie, de technologie en de industrie die er aan verbonden is. Nabij de eerste oliebron is er ook een monument gebouwd ter ere van het miljardste barrel olie dat in Bruneï opgepompd werd. Typisch in de omgeving zijn de oppompinstallaties.

Natuur

Kennis maken met de weelderige natuur en het regenwoud op Borneo kan op verschillende manieren. In BSB ligt het Taman Tasek, een beschermd recreatiebos met een natuurlijke waterval. In Jerudong ligt het recreatiebos Bukit Shabandar. Dit domein is erg geliefd bij joggers. De paden zijn deels gebetonneerd en voorzien van treden. Elders vergt het wat behendigheid en enige conditie. Toch een veilige manier om, zelfs in je eentje, kennis te maken met 'regenwoud'.
In de buurt van Tutong ligt het Sungai Liang ontspanningsbos. In een deel van het woud zijn goed bewegwijzerde trajecten uitgezet. Er kan gezwommen worden in koele meren en er is ook een canopywalk, een wandeling door de boomkruinen, mogelijk.
In Kuala Belalong (Temburong) biedt een bosreservaat de gelegenheid om via 2000 treden een schitterend uitzicht te hebben over het woud en de rivier.
Het Peradayan ontspanningsbos, ook in het Temburong district, biedt ecotoeristen de gelegenheid om met gidsen het woud te ontdekken en daarbij ook te genieten van rotsformatie en grotten.

Stranden

Bruneï telt 160 km kust. Een groot deel daarvan zijn stranden met palmbomen. Niet alle plaatsen die als 'pantai' genoteerd staan zijn stranden zoals wij die kennen. Bekende plaatsen zijn het strand van Muara en Seresa waar ook allerlei watersporten beoefend kunnen worden.