Vervoer in Thailand
In Thailand delen auto's de weg met allerlei vervoersmiddelen: fietsen, brommers, scooters, motors, driewielige tuktuks, samlors (fietstaxi's), songtaews (grote tuktuks met twee banken), taxi's, minivans, bussen en natuurlijk voetgangers. Een bezoeker die voor het eerst naar Thailand gaat, zal misschien het gevoel hebben dat alles krioelt. In de hoofdstad Bangkok is dat tot op zekere hoogte waar, maar daarbuiten is het verkeer een stuk rustiger.
Veiligheid
Reizen over de weg in Thailand is over het algemeen veilig. De wegen zijn goed, de mensen rijden vreemd maar voorzichtig en de betere bussen zijn prima. Toch zijn de cijfers van ongelukken hoger dan in Europa. Verkeersongelukken komen in Thailand vooral voor rond feestdagen zoals Nieuwjaar en Songkran (Thais nieuwjaar, 12-15 april), omdat mensen dan alsnog met drank op gaan rijden. Verstandige mensen reizen voor deze hoogtijdagen of blijven thuis.
De meest kwetsbare groep zijn zonder twijfel de brommerrijders; zij vormen dan ook ruim 65% van alle geregistreerde vervoersmiddelen. Een brommer gaat sneller dan een fiets, maar is net zo kwetsbaar bij een ongeluk, dus het is belangrijk echt voorzichtig te zijn als je een brommer of scooter huurt.
Auto's
De meeste Thais rijden in Japanse auto's en pick-ups zijn erg populair. Het is heel normaal om mensen te vervoeren in de laadbak. Op de weg heb je alle soorten bestuurders die je elders ook vindt: de zondagsrijders, de maniakken, enz. Maar omdat in Thailand de regels wat minder in acht worden genomen, lijken er meer maniakken te zijn. Links en rechts inhalen zonder richtingaanwijzer is geen probleem. De maximumsnelheden zijn vergelijkbaar met Nederland, net als de snelheidsovertredingen. De meeste mensen hebben echter respect voor de andere weggebruikers en letten goed op. Als voetganger is oversteken redelijk eenvoudig (behalve in Bangkok), omdat bestuurders voor je stoppen.
Als buitenlander kun je een auto huren en dit is in verhouding goedkoop. Zorg ervoor dat de auto een topverzekering heeft en dat er een goede wegenkaart is. Omdat Thais verkeer links rijdt, is een portie zelfvertrouwen ook handig voor wie dat niet gewend is. Let erop dat de hendels van de richtingaanwijzer en de ruitenwissers precies omgedraaid zitten. Een gordel dragen is verplicht.
Fietsen
Er zijn weinig fietsers in Thailand, maar dat betekent niet dat het onveilig is. Bestuurders verwachten brommers van alle kanten, dus als fietser wordt er op je gelet. De meeste wegen hebben een redelijk brede zijstrook, dus je kunt eenvoudig uit de buurt blijven van de auto's naast je. De Thais fietsen weinig, maar fietsverhuur is in populaire gebieden aanwezig voor de buitenlanders. Check altijd goed de banden en de remmen voordat je vertrekt. Voor langere fietstochten kun je onderhandelen over een aparte prijs. Wel met een glimlach, want Thais houden niet van boosheid.
Brommers en scooters
Voor Thais die zich geen auto kunnen veroorloven, zijn de brommers en scooters een perfecte uitkomst. Hele families worden erop vervoerd; drie of vier mensen op één scooter vormen absoluut geen uitzondering. Het vormt vaak ook een ideaal middel voor goederenvervoer of dient als fruitstandje met een aangelaste uitbouw. Een rijbewijs en helm zijn verplicht, maar de politie doet slechts af en toe aan handhaving en helmen zijn vaak van inferieure kwaliteit. Brommers kunnen aan alle kanten opduiken en gaan veel harder dan 40 km/h. In een grote stad als Bangkok is een scooter vaak beter dan een auto, simpelweg omdat je tussen het verkeer door kunt. Bangkok staat bekend om haar absoluut afschuwelijk verstopte wegen.
Als buitenlander kun je vaak eenvoudig een brommer huren, ook in minder toeristische gebieden. De standaard is een 100 cc brommer met helm. Een betere brommer is uiteraard duurder en ook op populairdere plekken zijn de prijzen hoger. Aan het eind van de dag moet je de tank weer opvullen. Ga hiervoor naar een winkel waar flessen staan met rood-oranje vloeistof, want dat is geen ranja! Je paspoort of een ander identiteitsbewijs wordt bewaard als onderpand. Let op voor de uitlaat, want oude brommers hebben geen hittebescherming en dan bezorg je jezelf eenvoudig een Thaise tatoeage (=brandlitteken boven de enkel).
Bussen
Wie zich supergoedkoop tussen steden wil begeven, is in Thailand het beste af met de bus. Iedere plaats heeft een busstation (of bushalte) waar keuze is uit verschillende bussen. Thailand kent vijf busklassen.
Derde en tweede klasse
De derde klasse is heel erg basic en rijdt alleen korte afstanden, bijvoorbeeld van een kleine plaats naar een stad in de buurt. Tweede klasse gaat over langere afstanden en biedt matig comfort. De been- en schouderruimte is voor westerlingen net voldoende. Airconditioning is soms aanwezig, soms niet. Tweede klasse bussen zijn vaak ouder en doen daarom langer over dezelfde afstand. Vooral in berggebied zijn ze erg langzaam. Derde en tweede klasse bussen kunnen tijdens de reis met een simpel handgebaar gestopt worden, dus er stappen genoeg mensen tussendoor in en uit. Uiteraard verlengt dit de reistijd.
Eerste klasse, VIP en Super VIP
Eerste klasse is een goede optie voor een reis tussen 4-5 uur. De prijs is goed, het comfort in orde en airconditioning is standaard. Een eerste klasse bus stopt niet voor elke wuivende hand, maar soms wel op grotere stations onderweg. Vaak is er ook een sanitaire stop en eetmogelijkheid (dit geldt ook voor tweede klasse). Voor langere reizen is een VIP bus aan te raden. De beenruimte is hier aanzienlijk beter en een hostess deelt eten, drankjes en eventueel dekens uit. De topklasse onder Thaise bussen is de Super VIP met heel veel beenruimte en een supersnelle bus. Uiteraard is de prijs hoger naarmate de bus beter is, maar meestal is het verschil het extra gemak waard.
Vertrektijden
De meeste bussen in Thailand vertrekken in de ochtend of vroege avond. De keuze is beperkt gedurende de middaguren en soms stopt de service geheel na de middag. De meest comfortabele bussen vertrekken soms slechts één keer per dag en zijn over het algemeen alleen beschikbaar naar grote, populaire bestemmingen. In afgelegen gebieden is het daarom goed om de bustijden naar een grotere stad te noteren bij aankomst.
Andere vervoersmiddelen
Behalve auto's, brommers en bussen zijn er nog een aantal andere populaire vervoersmiddelen in Thailand: tuktuks, samlors, songtaew, taxi's en minivans.
Tuktuk
Het bekendst zijn de tuktuks, genoemd naar het harde geluid wat ze maken. Tuktuks zijn omgebouwde brommers. De bestuurder zit vooraan en achter hem/haar is zitruimte voor 2-3 personen. Rond toeristische attracties en busstations staan ze vaak op klanten te wachten. Voordat de rit begint, moet je de prijs afspreken om te voorkomen dat je wordt afgezet met een belachelijk hoge prijs na de rit. Een meter is er niet, dus onderhandelen is absoluut nodig: een blank gezicht betaalt meer dan een Thai.
Samlor en songtaew
Wie niet in de herrie en stank wil zitten, kan kiezen voor een rustiger vervoermiddel: de samlor (fietstaxi) of songtaew. Songtaew vertaalt letterlijk naar "twee banken". Songtaews zijn omgebouwde pick-ups die onder een overkapping aan weerszijden twee banken hebben. Deze rijden vaste routes als vervanging voor grotere bussen, maar zijn ook voor persoonlijke afstanden te huur. Verwacht ook te onderhandelen met de bestuurder van een samlor of songtaew.
Taxi
Wie niet wil onderhandelen of airconditioning nodig heeft, kan een taxi aanhouden (alleen in grote steden). Taxi's zijn duidelijk herkenbaar aan hun afwijkende kleuren en een taxibord op het dak. Normaal gesproken rijden de chauffeurs op de meter, maar het is verstandig om op te letten dat die wordt aangezet om problemen te voorkomen.
Minivan
Minivans worden meestal gebruikt om toeristen op een tour te vervoeren of vanuit een touroperator. Er zijn soms waarschuwingen over onbetrouwbare operators die een super VIP bus beloven en je dan vervolgens in een minivan stoppen of operators die te veel mensen in één oude minivan stouwen. Probeer na te gaan bij de Tourism Authority of Thailand of je operator geregistreerd staat of ga af op goede verhalen van andere vakantiegangers. De minivanbestuurders staan bekend om hun agressieve rijgedrag, dus vraag ze gerust om voorzichtiger te rijden als het nodig is.
Wegennetwerk
De wegen zijn over het algemeen goed in Thailand, misschien wat minder glad dan westerlingen gewend zijn. De bewegwijzering op de meeste wegen is ook in de vertaling beschikbaar. Wegenkaarten zijn in boekhandels verkrijgbaar en er zijn voldoende opties die ook de vertaling bieden. De A to Z Atlas biedt zelfs een indicatie van de toestand van de weg en geeft aanbevolen routes met een andere kleur aan.
Er zijn in Thailand weinig echte snelwegen met op- en afritten, behalve de tol-expressways in Bangkok en Highway 2 vanuit Bangkok richting het oosten. De meeste hoofdwegen zijn te vergelijken met provinciale wegen, al dan niet tweebaans. Op deze hoofdwegen heb je te maken met alle andere verkeersdeelnemers en er zijn stoplichten. Met name in het bergachtige noorden kan het erg vervelend zijn dat er alleen een bochtige eenbaansweg is, want de vrachtwagens gaan maar langzaam de berg op. De wegen hebben meestal een brede groenstrook of betonnen afscheiding tussen de rijbanen. Voor een afslag naar rechts is het dan nodig om een U-bocht te maken bij de aangelegde punten. Het voelt wat onveilig om het razende verkeer in te draaien, maar Thais zijn galant, al is alertheid gewenst.