Tadoussac: de ideale plaats om walvissen te spotten

Naast Quebec en Montreal is Tadoussac een te bezoeken plaats in het Franssprekende deel van Canada. Tadoussac ligt in de provincie Quebec, op de plaats waar de Saguenay zich in de Saint-Lawrencerivier werpt. Het is een mooie stad met pittoreske gebouwen en het heeft een rijke geschiedenis. Het is de oudste stad van Quebec en was een belangrijke handelspost voor de bonthandel. Ook de natuur is er overweldigend mooi. Zo kan je er walvissen gaan spotten en genieten van een schitterende baai. De meeste mensen die naar Canada gaan, bezoeken het Engelstalige gedeelte van het land. Toch is het Franstalige deel van Canada ook zeker de moeite waard. Zo is er onder andere Quebec, Montreal en de steden aan het Lac Saint-Jean. Allemaal steden met een rijke geschiedenis en een indrukwekkende natuur. En dan is er ook nog de oudste stad van Quebec, Tadoussac, die ook zeker een bezoekje waard is.

Ligging Tadoussac

Tadoussac is een stad in het zuid-oosten van Canada. Zij bevindt zich in de Côte-Nord in de Franstalige provincie Quebec. De pittoreske en authentieke stad ligt op de plaats waar de zoete Saguenay in de zoute en woelige Saint-Lawrencerivier vloeit.

Rijke geschiedenis

Naam

Tadoussac komt van het indiaanse totouskak, wat borst betekent. Twee ronde heuvels bevinden zich inderdaad ten westen van Tadoussac. In de lokale taal wordt ook wel van Tadaosakw gesproken.

Jacques Cartier

In 1535 bezocht Jacques Cartier Tadoussac toen hij de Saint-Lawrencerivier afvoer. Jacques Cartier was een zeevaarder en ontdekkingsreiziger, geboren in het Franse Saint-Malo. Hij maakte drie reizen naar Canada en exploreerde vooral de streek rond de Saint-Lawrencerivier. Het is dankzij hem dat dit deel van Canada in kaart werd gebracht en op de wereldbol verscheen. Hij beschreef ook uitvoerig de gewoonten en levenswijze van de autochtone bevolking. Hij en zijn bemanning waren de eersten die de winter doorbrachten op Canadees grondgebied.

Pierre de Chauvin

In 1600 werd Tadoussac officieel gesticht door Pierre de Chauvin, ook wel Sieur de Tonnetuit genoemd. Hij handelde in pelzen en had Tadoussac als stopplaats gekozen. Een beslissing met desastreuze gevolgen voor de kolonie. De inheemse indianen raakten slaags en de aanwezige Fransen voelden de weerslag ervan. De bonthandel stuikte in elkaar. Ook de ruige natuur en de koude winters nekten de Fransen. Van de zestien achtergebleven Fransen zouden er slechts vijf de eerste winter op Canadees grondgebied overleven, met behulp van de indianen. Chauvin bouwde een huis met een schutting en een gracht rond in Tadoussac tijdens een van zijn verblijven. Dit huis werd de eerste handelspost en het eerste huis op Canadees grondgebied, zo'n acht jaar voor dat van Quebec. De handelspost werd gereconstrueerd en dienst nu als museum.

Samuel de Champlain

Op 24 mei 1603 ankeren de schepen van Samuel de Champlain nabij Tadoussac om er handel te drijven in pelzen. Van daaruit verkennen ze met kleine sloepen de Saguenay. Op 27 mei sluiten ze een verdrag met de Algonkin-indianen die gewonnen hadden van de Irokezen na feestelijkheden die 'Grande Tabagie' worden genoemd en het roken van de vredespijp. Twee weken later werden de feestelijkheden nog eens overgedaan in Tadoussac. In zijn boek 'Le rêve de Champlain' vertelt de Champlain hier uitgebreid over. Het stuk weg 138 dat door Baie-Sainte-Catherine loopt draagt de naam 'Grande Alliance' als eerbetoon aan het eerste verdrag tussen Frankrijk en de indianen. Route 138 is tevens een van de mooiste autoroutes van Canada. Samuel de Champlain was een ontdekkingsreiziger, cartograaf, zeeman, geograaf, commandant, schrijver van reisverhalen en stichter van de stad Quebec. Hij is mede verantwoordelijk voor de kolonisatie van Nieuw-Frankrijk.

Zeventiende en achttiende eeuw

In de zeventiende en de achttiende eeuw was Tadoussac een belangrijke haven en het centrum voor bonthandel tussen de indianen en Frankrijk. Daardoor werd het ook een belangrijke plaats voor de missionarissen. Zij maakten er werk van om de indianen te bekeren tot het christendom.

Teloorgang van de handelspost
Rond 1859 stoppen de activiteiten van de handelspost. Gelukkig komen op dat moment de toeristen de plaats van de pelshandelaars innemen. In 1864 wordt begonnen met de bouw van een hotel. Enkele jaren later is dit een geliefd vakantieoord voor gefortuneerde toeristen. Zij werden aangetrokken door de sportvisserij, de gematigde temperaturen, de rust en de uitzonderlijk mooie natuur van de streek. De bosbouw werd in die periode ook belangrijker.

Oudste stad van Quebec

De stad Tadoussac wordt beschouwd als de oudste stad van Quebec. In 2001 werd zijn vierhonderd jarig bestaan gevierd.

Wat kan je allemaal gaan bezichtigen in Tadoussac?

Na Québec en Montreal is Tadoussac een van de meest bezochte plaatsen van Québec. Vooral het feit dat je er walvissen kan spotten lokt heel wat toeristen. Verder is er ook de indrukwekkende fjord van de Saguenay. Sinds 1998 maakt de stad ook deel uit van de selecte 'club van de mooiste baaien ter wereld'. Heel het jaar door zijn er heel wat mensen van verschillende nationaliteiten, wat er een echte melting pot van maakt. Er zijn ook geregeld zeer gevarieerde muziekevenementen. Maar wat kan je er nu allemaal bezichtigen en doen?

De kapel van Tadoussac
De kapel van Tadoussac wordt ook de kapel van de indianen genoemd. Het is de oudste nog bestaande houten kapel van Canada. Er werd met de bouw begonnen in 1747 en in 1750 was de katholieke kapel af. De oorspronkelijke kapel uit schors werd gebouwd in 1615. In de witte kapel met het rode dak bevinden zich heel wat religieuze voorwerpen en je vindt er ook uitleg over het leven van de missionarissen in Nieuw-Frankrijk. Aan beide kanten van de kapel is er een begraafplaats, afgebakend door een stenen muurtje. Bij de kapel heb je een schitterend uitzicht over de baai. De kapel en het bijhorend land zijn beschermd omwille van de historische en architecturale waarde van de site. Je vindt de kapel Rue du Bord de l'Eau in Tadoussac.

Handelspost Chauvin

Eveneens in de Rue du Bord de l'Eau, de replica van de handelspost Chauvin. De oorspronkelijke handelspost werd in 1600 gesticht door Pierre de Chauvin en is een van de eerste bewijzen van handelspraktijken tussen indianenstammen en kolonisten. Je kan de handelspost bezoeken. Je ziet er gereedschap, mooie pelzen, een tentoonstelling over de lokale indianen en kan er kijken naar documentaires over de beren, de indianen en de geschiedenis van Quebec en Tadoussac.

Grand Hôtel de Tadoussac

Dit hotel is beroemd voor zijn rode dak. Het hotel werd gebruikt in de film Hotel New Hampshire naar het boek van John Irving. Het oorspronkelijke hotel werd gebouwd in 1866 door de Tadoussac and Sea Bathing co, dat eigendom was van zakenlui uit Quebec en Montreal. Vele cruiseschepen brachten in die periode veelal Engelse toeristen van Montreal naar de streek van Tadoussac. In 1941 werd het hotel volledig gesloopt omdat het helemaal uitgeleefd was. In 1942 werd het terug opgebouwd en bemeubeld met authentieke meubels en stukken van de streek. Naast het hotel werd een golfterrein aangelegd. In 2000 waren er grote renovatiewerken aan het Grand Hotel de Tadoussac. Naast het hotel kende er in de streek ook de bouw van cottages en grote villa's een explosie.

Lichtbaken "La Toupie"
Op zo'n zeven kilometer van Tadoussac staat op de plaats waar Saguenay en Saint-Lawrencerivier in elkaar vloeien een lichtbaken, de Phare du haut-fond-Prince. Dit lichtbaken, gebouwd in 1964, kreeg als bijnaam 'La toupie' (de tol) en daar lijkt het ook wel echt op. In 2002 werd de vuurtoren grondig gerenoveerd.

Walvissen spotten

Aanwezigheid van vele zeezoogdieren

De Saguenay bevat koud en zoet water, de Saint-Lawrencerivier bevat zout water en is heel diep. Op de plaats waar deze twee wateren samenkomen, ontstaan er turbulenties die een ideale kweekvijver zijn voor heel wat unieke fauna en flora. Er is veel krill aanwezig, ideale voeding voor onder andere walvissen, blauwe vinvissen en gewone vinvissen. De blauwe vinvis is het grootste zeezoogdier op aarde. Hij kan tot 35 meter lang worden en zo'n 145 ton wegen. Dagelijks verorbert dit enorme dier zo'n drie ton plankton en schaaldieren.

Ontstaan van de walvisexcursies

Zo'n vijftig jaar geleden had de eigenaar van de Jeugdherberg van Tadoussac het idee om toeristen mee te nemen op de rivier om walvissen te gaan spotten. Voor hem waren die grote zeezoogdieren niets speciaals, hij zag ze immers elke dag. Maar hij had gemerkt dat de toeristen er verzot op waren. Er kwamen steeds meer toeristen op af en zijn handeltje bloeide totdat de Canadese autoriteiten hem halt toeriepen omdat zijn boot niet conform was. Ondertussen waren er al meerdere maatschappijen opgesprongen en konden de toeristen terecht bij erkende maatschappijen.

Bedreigde diersoort

De walvissen zijn al eeuwenlang erg begeerd om verschillende redenen en er werd dus veel jacht op gemaakt. Spijtig genoeg ook nu nog. Vanaf de twaalfde eeuw waren ze erg begeerd, vooral door de Basken omwille van hun olie. Zij gebruikten deze olie in hun gerechten, om zeep van te maken, als smeermiddel onder andere bij het maken van horloges, als brandstof om te verlichten. In de negentiende eeuw verandert de walvisjacht in een slachtpartij, onder andere door het gebruik van de harpoenen gelanceerd door kanonnen en de stoomschepen. De walvissen maken geen enkele kans meer tegen de jagers. Rond 1950 wordt de jacht op walvissen aan banden gelegd, maar nog niet alle landen hebben zich er bij neergelegd.

Voor- en nadelen walvisexcursies

Een voordeel van de vele walvisexcursies is dat mensen die de walvissen in hun natuurlijke habitat hebben bezig gezien en meer hebben geleerd over deze grote zeezoogdieren, grote tegenstanders worden van de walvisjacht. Een groot nadeel is dat er tegenwoordig zo veel aanbieders zijn van walvisexcursies dat de arme dieren geen rust meer hebben. En ze kwamen naar deze plek om aan te sterken en hun vetreserves aan te vullen om de strenge winter te kunnen overleven.

Walvisexcursie

In Tadoussac zijn verschillende maatschappijen en particulieren die walvisexcursies aanbieden. Wil je een rustigere excursie, die bovendien ook nog eens goedkoper is, dan kan je best vertrekken vanuit Grandes-Bergeronnes of Escoumins.

Unieke flora en fauna

Marine Park van de Saguenay-Saint-Laurent

Het hele gebied van de baai van de Ha!Ha! tot Tadoussac is het Marine Park van de Saguenay-Saint-Laurent. Het park is zo'n honderd kilometer lang en er valt heel wat te beleven. Vanop de Cap-de-Bon-Désir kan je walvissen spotten van op het land. Verder kan je in het park kajakken, duiken en wandelen. Indien je de walvisexcursies te duur vindt, kan je ook nog walvissen spotten bij valavond vanop de rotsen rond Tadoussac. Fluiten kan helpen om de walvissen dichterbij te lokken.

In het park bevindt zich ook de hoogste zandduin van Canada. In het stenen huis van het begin van de twintigste eeuw, la Maison des Dunes, bevindt zich het Centre d'interpretation du parc du Saguenay. Je leert er alles over de fjord en de natuur. Op de site staan verschillende informatiepanelen. Er loopt een wandelpad van deze plek naar het Hotel Tadoussac, zo'n vijf kilometer verderop.


Een andere bezienswaardigheid is de Saguenay-fjord. De Saguenay-fjord is de langste fjord van Oost-Canada. In de fjord de Saguenay-rivier met tal van zeezoogdieren die hier rustig leven aangezien de walvissen niet tot hier komen. Op de oevers schitterende bossen. Je kan de fjord verkennen via een van de vele aangeboden boottochten.

Centrum voor zeezoogdieren

Het Centre d'Interprétation des mammifères marins of CIMM is open voor het publiek van mei tot oktober en bevindt zich Rue de la Cale-Sèche. Je kan er kijken naar een walvisskelet op schaal 1/2, je leert er de verschillen tussen de verschillende walvissoorten en je kijkt er naar een informatieve film die continu wordt gedraaid. Voor de kinderen zijn er interactieve spelletjes en vele informatieborden. Er wordt ook veel aandacht besteed aan de vervuiling en het effect hiervan op de zeezoogdieren. Deskundigen staan klaar om op al je vragen te antwoorden.

Lac Saint-Jean

Wanneer je de Saguenay volgt richting binnenland, kom je uit bij het Lac Saint-Jean. Een schitterend meer met heel wat authentieke dorpen en steden. Ook aan beide oevers van de Saguenay valt er heel wat te zien en te beleven. Wie meer wil lezen over deze boeiende streek kan terecht in de boeken van Marie-Bernadette Dupuy. In haar zesdelige saga beschrijft ze het leven in het kleine dorpje Val-Jalbert en het leven van de plaatselijke indianen.