Beren in Bern en trotse Berners

De stad Bern heeft heel duidelijk met beren te maken. Het eigenlijke woord voor beren in het Duits is Bären. De naam Bern is daar een verbastering van. De stad komt aan die naam door de stichter van Bern namelijk Hertog Berthold V van Zähringen. Volgens een sage zou die laatste hertog van het geslacht van de Zähringers destijds een zwarte beer hebben geschoten, op het schiereiland in de rivier de Aare, die langs de oude binnenstad stroomt. De hertog zou toen de naam Bern hebben bedacht. Bern doet zijn naam extra eer aan door het in stand houden van een berenkuil die veel toeristen trekt.

Bern met natuurlijke verdedigingslijn

Bern werd in 1191 door Hertog Berthold V gesticht volgens een duidelijk plan. Hij maakte daarbij gebruik van een natuurlijke verdedigingslijn omdat het gebied aan drie zijden werd ingesloten door de rivier de Aare. Aan de vierde zijde werd een muur en een toren gebouwd.

De beren en Napoleon

Sinds de middeleeuwen kent Bern een kuil waarin beren leven en waardoor de naam van de stad eer aan wordt gedaan. Toen Napoleon veel later de stad bezette nam hij de beren mee met de bedoeling het verzet van de bewoners te breken. Dat was duidelijk tegen het zere been van de Berners die zo trots waren op hun naamgevers. En natuurlijk kwamen er toch weer beren in de kuil.

Trotse Berners met overal naam van hun stad

Bern draagt ook nu nog die trots op allerlei manieren uit. Talrijke artikelen uit Bern zijn gebaseerd op de beeltenis van een beer of hebben op een of andere manier de naam van het dier verwerkt. Ook zijn beeldjes in vele formaten verkrijgbaar als toeristisch bewijs dat de stad werd bezocht. Van het symbool van de stad bestaan ook pluche exemplaren met een hoog gehalte van aaibaarheid en voor de liefhebbers is een beer van chocolade ook niet te versmaden.

Berenpark naast berenkuil

Maar het belangrijkste kenmerk van de berentrots van de Berners is het in 2009 geopende berenpark. De kosten van de aanleg van het park beliepen vele miljoenen wat de Berners er graag voor over hadden. Het park is een uitbreiding van de eeuwenlang bestaande en ver over de grens heen bij duizenden toeristen bekende berenkuil.

Natuurlijker leefwereld dan kuil

Het park is gelegen aan de oever van de Aare aan de overzijde van de oude binnenstad en strekt zich uit op de groene helling vanaf de berenkuil tot beneden aan de rivier. In het park, met een oppervlakte van 6000 vierkante meter, kunnen de beren op een meer natuurlijke wijze vrijuit hun gang gaan zonder op slechts enkele meters afstand voortdurend door toeristen te worden bekeken. Ze hebben er grotten om zich in te verschuilen en een heus zwembad. Het park is voor de dieren via een tunnel vanuit de berenkuil bereikbaar. De oude kuil blijft van betekenis en is opgenomen in de regionale inventaris van cultuurgoederen waardoor hij op kantonale bescherming kan blijven rekenen.

Op weg naar berenpark

Maar niet alleen voor de berenkuil is Bern een bezoek waard. De middeleeuwse binnenstad is onbeschadigd door twee wereldoorlogen gekomen en staat op de werelderfgoedlijst van Unesco. De oude binnenstad kent ontelbare bezienswaardigheden. Onderweg naar de berenkuil en het berenpark kan het bijna niet anders dan dat de bezoekers onder de arcades van de lange winkelstraat door komen. In totaal zes kilometer interessante winkels en gezellige cafés en restaurantjes nodigen uit voor een aankoop of een oponthoud. Er is zelfs aardig wat beheersing voor nodig om niet een van de duizenden prachtige horloges of een echt Zwitserse mes aan te schaffen als dat eigenlijk niet de bedoeling was. Op een regenachtige dag is het goed toeven onder de overkappingen waarmee wordt geadverteerd als “Altijd droog shoppen”.